Δεν είναι μόνο εδαφικά που χάνονται οι πατρίδες. Πολύ περισσότερο είναι πολιτισμικά. Εδάφη ίσως κάποτε, αν και δύσκολα, επανακτώνται. Παραδόσεις, όμως; Αφορμή για τις πιο πάνω σκέψεις μου, είναι κάτι που περιήλθε στην αντίληψή μου τις προάλλες, που όταν το πρόσεξα δεν μου προκάλεσε αμέσως αποστροφή, αλλά όσο το σκέφτομαι, μου προκαλεί φόβο! Έντυσαν, λέει, Πακιστανούς μετανάστες, βρακάδες, για να υποδέχονται τουρίστες σε κέντρα αναψυχής… α λα κυπριακά! Μου θυμίζει το άλλο εξωφρενικό που δεν το χωρά ο νους τού κάθε νοήμονα ανθρώπου, εκείνο των Κυπρίων αφεντικών που για να μπορέσουν να κοιμηθούν λίγο παραπάνω την Κυριακή, στέλνουν τη Φιλιππινέζα τους στην εκκλησία να προσευχηθεί εκ μέρους τους. Βρε πού καταντήσαμε στ’ αλήθεια. Πόσος εξευτελισμός, πόσος αρχοντοχωριατισμός!

Μπορείς, κύριε, να αντικαταστήσεις τον αυθεντικό Κύπριο βρακά που γελούν και τα μουστάκια του όταν κερνά ζιβανία και σουτζούκο, καλωσορίζοντας έναν ξένο στον χώρο φιλοξενίας του; Τον γνήσιο Κύπριο που με τόση περηφάνια φορεί τις γυαλισμένες του μπότες, τη φρεσκοσιδερωμένη του βράκα, που και το παραδοσιακό τραγούδι μας λέει, ότι είναι σαράντα πήχεις, το γιλεκάκι του που πολλές φορές είναι κεντημένο στο χέρι από αγαπημένο πρόσωπο; Όχι πως έχω τίποτε με τους Πακιστανούς ή άλλους αλλοδαπούς μετανάστες. Προς Θεού, οι άνθρωποι τη δουλειά τους κάνουν για να βγάλουν κανένα καρβέλι ψωμί.

Μπορεί, όμως, αυτός ο ξένος άνθρωπος να εκπέμψει την αυθεντική κυπριώτικη αύρα της πατροπαράδοτης παραδοσιακής φιλοξενίας; Πού καταλήξαμε; Δεν φτάνει που σε πολλούς χώρους αναψυχής, όπου συχνάζουν τουρίστες και όχι μόνο, δεν μπορείς να συνεννοηθείς με τα γκαρσόνια αν έχεις την ατυχία να μιλάς μόνο Ελληνικά, κάνοντάς σε να επιστρατεύσεις κανένα εγγλέζικο και ενίοτε και ρωσικό για να μπορέσεις να παραγγείλεις, θα σε αναγκάσουν τώρα να βλέπεις τον Κύπριο βρακά σαν ένα φλάμπουρο απ’ εκείνα που κρέμαζαν οι παππούδες μας στις κληματαριές για να απωθούν τους στρούθους;

Ας το ξανασκεφτούμε και να δώσουμε λίγη παραπάνω προσοχή στα ήθη και έθιμά μας. Περνούμε πολύ δύσκολες μέρες. Είμαστε σε μια κατάσταση που όλα καταρρέουν και χάνονται. Σαράντα χρόνια κατοχής και ξεριζωμού. Οι πρόσφυγες παππούδες μας φεύγουν ένας-ένας με τον καημό στα χείλη που δεν κατάφεραν να ξαναδούν τους σκλαβωμένους τόπους τους. Μα, φεύγοντας όλοι αυτοί οι άνθρωποι της βιοπάλης και της παράδοσης, μας ικετεύουν να μην απεμπολήσουμε ό,τι ιερό και όσιο μάς απέμεινε. Την αυθεντικότητα της παράδοσής μας. Ας κρατήσουμε και διατηρήσουμε το φιλότιμο, τις παραδόσεις μας και τον πολιτισμό μας.

Τουλάχιστον στην ψυχή ας κρατηθούμε αυθεντικοί Κυπραίοι!