Φταίει το σύστημα, λένε. Και νίπτουν τας χείρας...

Μιλούν για μεταρρύθμιση του κράτους, όταν η δημόσια υγεία παρουσιάζει εικόνα τριτοκοσμικού Αφγανιστάν

Αυτό το κράτος, το οποίο οδεύει σε μία ψευδεπίγραφη μεταρρύθμιση και σε έναν εικονικό εκσυγχρονισμό, παρουσιάζει σημεία διάλυσης σε όλους σχεδόν τους τομείς. Διαλύεται, προφανώς, για να καταστεί προσφορότερη η επίσημη διάλυσή του, και αφού προηγουμένως υποχρεωθούν οι πολίτες να το αντιμετωπίσουν με απέχθεια και επιζητήσουν ανακούφιση και σωτηρία σε ένα νέο τύπο κράτους, που θα δημιουργηθεί. Αυτή είναι ανάγλυφη η εικόνα που παρουσιάζεται ενώπιον του πολίτη.

Μέσα σε λιγότερο από οκτώ μήνες, στον ευαίσθητο και σημαντικό τομέα της υγείας, παρουσιάζονται καταστάσεις που δεν διαφέρουν από εικόνα Αφγανιστάν. Υπενθυμίζουμε: Βρέφος πεθαίνει, αφού ιατροί απέτυχαν να διαγνώσουν δίδυμη κύηση στη μητέρα, δεύτερο βρέφος πεθαίνει σε κρατικό νοσοκομείο και, μόλις προχθές, νεκρό νεογνό βρίσκεται μέσα σε σκουπίδια. Να υπενθυμίσουμε, ακόμη, και την παραίτηση του προηγούμενου Υπουργού Υγείας, όταν επιχείρησε να τα βάλει με τα κατεστημένα και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον σταμάτησε. Προφανώς, επειδή δεν ήθελε να χάσει τα κουκιά των κατεστημένων. Δεν θα επιχειρήσουμε να αναφερθούμε στην ταλαιπωρία των ασθενών στα δημόσια νοσηλευτήρια, ούτε στα διάφορα σκάνδαλα που άλλα αποκαλύπτονται και άλλα, ενδεχομένως, αποκρύβονται.

Το Υπουργείο Υγείας κατάντησε ένας μεγάλος στάβλος Αυγείου, γεμάτος σκάνδαλα, ανεπάρκειες, κυκλώματα, κατεστημένα. Δεν επιρρίπτουμε ευθύνη στον νυν Υπουργό Γιώργο Παμπορίδη, ο οποίος κλήθηκε μόλις πρόσφατα να διαχειριστεί ένα χάος. Ούτε θα αποδώσουμε πλήρη ευθύνη στη σημερινή Κυβέρνηση, η οποία επίσης παρέλαβε μία διαχρονικά αρρωστημένη κατάσταση. Την καθιστούμε όμως υπεύθυνη, διότι όχι μόνο δεν πέτυχε να τη βελτιώσει, αλλά την κατέστησε πολύ χειρότερη από την προηγούμενη. Εκθεμελίωσε τη δημόσια υγεία, εφαρμόζοντας μνημονιακές πολιτικές, άφησε, αν δεν διευκόλυνε, τα κυκλώματα και τα κατεστημένα να διαφεντεύουν τον τομέα της Υγείας, μετέθεσε την εφαρμογή του ΓΕΣΥ εις βάθος χρόνου, αποσκελέτωσε τα κρατικά νοσοκομεία από έμπειρο και ποιοτικό προσωπικό, υπέβαλε σε κινδύνους την υγεία των πολιτών, και προετοιμάζει και το ξεπούλημα των κρατικών νοσηλευτηρίων. Μέσα από μίαν άκρατη ιδιωτικοποίηση, η οποία επεκτείνεται σε όλους τους τομείς.

Συνηθίζεται, ως εύκολη λύση και ως απολάκτιση ευθυνών, κάθε φορά που συμβαίνουν τριτοκοσμικά φαινόμενα και σημειώνονται απώλειες αθώων ανθρώπων, οι αρμόδιοι να καλύπτονται πίσω από το εύηχο «φταίει το σύστημα». Κομίζουν γλαύκα ες Αθήνας. Και βεβαίως φταίει το σύστημα. Αυτό το κράτος είναι θεμελιωμένο σε όλους τους τομείς, σε ένα διεφθαρμένο, διαπλεκόμενο, ποδηγετούμενο από συμφέροντα, κατεστημένα και κυκλώματα σύστημα. Αλλά το σύστημα δεν είναι απρόσωπο. Το σύστημα έχει εκφραστές, έχει συντηρητές, έχει πρόσωπο. Το σύστημα είναι οι άνθρωποι. Είναι και οι κυβερνήσεις, είναι και τα κόμματα που το θεμελίωσαν, που το συντηρούν, που του επιτρέπουν να αναπτυχθεί και να καταστεί Λερναία Ύδρα.

Αφού οι προηγούμενες κυβερνήσεις θεμελίωσαν αυτό το σύστημα και εκθεμελίωσαν τη δημόσια υγεία, το ολιγότερο που θα ανέμενε κανείς από αυτήν την Κυβέρνηση είναι να τολμήσει να κάνει τομές, να συγκρουσθεί με τα κατεστημένα (όπως ζητά επανειλημμένα ο Αβέρωφ Νεοφύτου), να εκδιώξει λειτουργούς που αποδεικνύονται άχρηστοι και ανίκανοι, και γενικά να το καταστήσει σύστημα έτοιμο να ανταποκριθεί στις ανάγκες και στις απαιτήσεις των καιρών.

Αλλά όταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σταματά τον Υπουργό του από το να καταθέσει στη Βουλή νομοσχέδια, επειδή αυτό απαίτησαν κάποια από τα κατεστημένα, όταν ατάραχη η Κυβέρνηση βλέπει όλο αυτό το χάος στον τομέα της δημόσιας υγείας να επεκτείνεται, όταν ανάξιοι λειτουργοί διατηρούνται στις θέσεις τους, όταν βλέπει -αν βλέπει- την ταλαιπωρία των ασθενών και τη μάχη που δίνει καθημερινά το συνεπώς ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, και αντί να δράσει κτενίζεται, τότε οι ευθύνες που της αναλογούν είναι βαρύτατες.

Οι έρευνες, που διεξάγονται κάθε φορά που σημειώνονται απώλειες ζωών και ανεπίτρεπτα φαινόμενα στα νοσοκομεία, είναι επιβεβλημένες. Βαρύς πρέπει να πέσει ο πέλεκυς σε όσους ευθύνονται. Αλλά, ακόμη και όταν πέσει ο πέλεκυς, το σύστημα δεν ανατρέπεται. Πέραν των προσωπικών ευθυνών, πρέπει να διερευνάται και αν το σύστημα επιβάλλεται να χαλάσει και να ξανακτισθεί. Αυτό είναι το ουσιώδες. Και αυτό, που θα έπρεπε να είναι το πρωτεύον και το μέγιστο, δεν γίνεται. Πώς θα υπάρξει βελτίωση και πώς δεν θα χαθούν και άλλες ζωές;