Sigmalive

Ο φάκελος του «νερού της ειρήνης» θυσία στον βωμό των συνομιλιών

Ο Γιάννος Χαραλαμπίδης είναι διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων και Πολιτικός Αναλυτής

ΠΩΣ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ

Τα στοιχεία για τις ξένες εταιρείες που εμπλέκονται στη μεταφορά νερού από την Τουρκία στα κατεχόμενα βρίσκονται μεν στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα, αλλά έχουν μπει στο ράφι

- Πώς η Άγκυρα θα ελέγξει μετά την ομοσπονδιακή λύση την ασφάλεια της Κύπρου, στο όνομα του νερού και του φυσικού αερίου

- Η Άγκυρα θα ελέγχει την Κύπρο πολιτειακά μέσω της ομοσπονδίας και των εγγυήσεων, τις οποίες, σημειωτέον, εάν φερθεί έξυπνα δεν τις χρειάζεται

- Η Τουρκία δεν είναι χώρα που παράγει φυσικό αέριο ή πετρέλαιο. Συνιστά κόμβο, ο οποίος ενισχύεται ακόμη περισσότερο εάν υλοποιηθεί ο αγωγός «Turkish Stream», που προσδοκά να φτιάξει με τη Ρωσία…

- Στη δική μας περίπτωση, η Τουρκία θα διαδραματίζει τον ρόλο της Ρωσίας και εμείς, χωρίς συμμάχους, δεν θα διαδραματίζουμε καν τον ρόλο της Ουκρανίας!

Υπάρχουν ζητήματα, τα οποία προσπερνούμε μεν, αλλά είναι ιδιαιτέρως σημαντικά και θα μας επηρεάσουν άμεσα, ειδικώς μέσα από μια ομοσπονδιακή λύση του Κυπριακού, που θα σηματοδοτεί το τέλος της πολιτειακής δομής του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα ζητήματα αυτά είναι συναφή με την τουρκική πολιτική για την ανάδειξή της ως περιφερειακής δύναμης. Μια πολιτική, η οποία συνδέεται με τρεις συναφείς μεταξύ τους πυλώνες:

1. Με την πολιτειακή λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας των δυο «ισότιμων συνιστώντων κρατών», η οποία θα εδραιώσει την Τουρκία μέσω των εξουσιών που θα δοθούν στους Τουρκοκυπρίους, αφού θα νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της εισβολής, ενώ ταυτοχρόνως θα αποτελέσει τη βάση για την υλοποίηση της τουρκικής αναθεωρητικής πολιτικής.

2. Με την εξάρτηση της Κύπρου από την Άγκυρα μέσω του νερού και δη της μεταφοράς του από τα τουρκικά παράλια με υποθαλάσσιο αγωγό στον κατεχόμενο βορρά.

3. Με την τριχοτόμηση της κυπριακή ΟΑΖ και τον έλεγχο του φυσικού αερίου. Ήδη, η Τουρκία:

α. Έχει υπογράψει συμφωνία με το ψευδοκράτος για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Η εκμετάλλευση ανήκει στην Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων και, εκ των πραγμάτων, η συμφωνία είναι παράνομη. Δεν καλύπτει μόνο την κατεχόμενη περιοχή αλλά και ό,τι Τουρκία και ψευδοκράτος θεωρούν ως δικές τους ΑΟΖ. Η Άγκυρα έχει καταθέσει και στον ΟΗΕ χάρτες καθορισμού της υφαλοκρηπίδας με την Κύπρο, καθώς και πώς η ίδια θεωρεί ότι θα οριοθετηθούν οι ΑΟΖ μεταξύ της ίδιας, του ψευδοκράτους και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δηλαδή μεταξύ της ίδιας και των δυο συνιστώντων κρατών, που θα προκύψουν από τη λύση.

β. Θέλει να περάσει μετά τη λύση τον αγωγό από την Κύπρο προς τα δικά της παράλια.

Πληρωμές στο μοντέλο των Βάσεων…

Πώς, λοιπόν, στήνεται το παιχνίδι γεωπολιτικά; Η Άγκυρα θα ελέγχει την Κύπρο πολιτειακά μέσω της ομοσπονδίας και των εγγυήσεων, τις οποίες, σημειωτέον, εάν φερθεί έξυπνα δεν τις χρειάζεται. Ακόμη θα ελέγχει το νησί μέσω του νερού, καθώς και μέσω του ελέγχου του φυσικού αερίου.

Ως προς το τελευταίο, δηλαδή το φυσικό αέριο, θα ήταν δυνατό να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις: Η Τουρκία δεν είναι χώρα που παράγει φυσικό αέριο ή πετρέλαιο. Συνιστά κόμβο, ο οποίος ενισχύεται ακόμη περισσότερο εάν υλοποιηθεί ο αγωγός «Turkish Stream», που προσδοκά να φτιάξει με την Ρωσία. Εάν αλλάξει μέσω της ομοσπονδιακής λύσης την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και εν συνεχεία της Ελλάδας στο ύψος του Καστελορίζου, θα γίνει και χώρα παραγωγής φυσικού αερίου. Του δικού μας φυσικού αερίου.

Βεβαίως, κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι στο θέμα του αγωγού, ανεξαρτήτως του όποιου πολιτειακού συστήματος προκύψει από τη λύση, είναι εμείς που θα ελέγχουμε τις κάνουλες του φυσικού αερίου. Ερώτημα: Ποιοι εμείς; Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Το πώς θα γίνεται συνταγματικά και νομικά η ρύθμιση, ακόμη δεν το ξέρουμε. Ας θέσουμε, όμως, ένα συναφές ερώτημα πρακτικού χαρακτήρα: Εάν η Τουρκία δεν πληρώνει, όπως δεν πληρώνουν οι Βρετανοί για τις Βάσεις, τι θα γίνει;

Θα κλείσουμε την κάνουλα ή θα κάνουμε πόλεμο; Και ποιος θα κλείσει την κάνουλα; Ο Ελληνοκύπριος ή ο Τουρκοκύπριος συμπρόεδρος; Το ζήτημα του ελέγχου των ενεργειακών πηγών δεν είναι θέμα μόνο οικολογικό και οικονομικό αλλά και ασφάλειας και δη στρατιωτικής ισχύος. Και επί των θεμάτων αυτών οι κυβερνήσεις μας είχαν και έχουν μεσάνυχτα. Στην περίπτωση της Κύπρου, όπως και διεθνώς, ο έλεγχος των στρατηγικών ενεργειακών πηγών, καθώς και η εκμετάλλευσή τους δεν ανήκουν κατ' ανάγκην στον ιδιοκτήτη, αλλά σ' εκείνους που διαθέτουν ισχύ.

Εφόσον η Κύπρος δεν προχώρησε σε στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ, περιλαμβανομένου εκτός του ενεργειακού και του στρατιωτικού τομέα, είτε με είτε χωρίς λύση του Κυπριακού, θα είναι δύσκολη η εκμετάλλευση του φυσικού της αερίου από την ίδια για λόγους ασφάλειας και τουρκικής απειλής. Ακόμη και αυτή η οποιαδήποτε λύση, ως τέτοια, δεν θα τερματίσει την τουρκική απειλή. Η τουρκική απειλή θα συνεχίσει να υπάρχει.

Για να μην εκδηλωθεί, θα πρέπει είτε να υπάρξει αποτροπή από κυπριακής πλευράς με στρατηγικές συμμαχίες ομού μετά περιφερειακών δυνάμεων όπως είναι το Ισραήλ, είτε να υλοποιηθούν οι τουρκικοί στρατηγικοί στόχοι μέσω της «λύσης». Στη δική μας περίπτωση, η Τουρκία θα διαδραματίζει τον ρόλο τής Ρωσίας κι εμείς, χωρίς συμμάχους, δεν θα διαδραματίζουμε καν τον ρόλο της Ουκρανίας!

Συμφωνίες, νερό και ασύμμετρες απειλές

Στο θέμα του «νερού της ειρήνης», όπως ονομάζει η Τουρκία το πρόγραμμα του αγωγού από τα δικά της παράλια σε αυτά της Κύπρου, η κατάσταση είναι εξίσου δύσκολη. Η Άγκυρα θα έχει τον έλεγχο και της κάνουλας, αλλά ταυτοχρόνως θα έχει και την ισχύ. Θα ρυθμίζει τη ροή νερού αναλόγως των συμφερόντων της. Το έχει πράξει τη δεκαετία του ΄90 με τη Συρία και το Ιράκ, μέσω του ελέγχου των νερών του Ευφράτη και των φραγμάτων του Ατατούρκ. Και συνεχίζει να το πράττει.

Στην ουσία, πρόκειται για προσάρτηση και έλεγχο των σημερινών κατεχομένων και του αυριανού πιθανού ισότιμου τουρκοκυπριακού κράτους. Υπενθυμίζουμε ότι η Τουρκία ήθελε να φτιάξει περί τα μέσα της δεκαετίας του '90 ανάλογο αγωγό προς το Ισραήλ. Η πρόταση αυτή για ευνόητους λόγους εξαρτήσεων δεν καρποφόρησε. Στο θέμα του νερού, λοιπόν, έχουμε τα εξής σημεία, τα οποία αξίζουν αναφοράς:

1. Ο αγωγός θα είναι 80 χιλιομέτρων, υποθαλάσσιος και θα στηρίζεται επί ειδικών συστημάτων - πυλώνων, που θα ρυθμίζουν ταυτοχρόνως την πίεση. Σε ορισμένα σημεία κοντά στις ακτές θα εφάπτεται της θάλασσας, ενώ στο μεγαλύτερό του μέρος θα βρίσκεται σε βάθος 250 μέτρων. Είναι προγραμματισμένος να παρέχει στο ψευδοκράτος 75 εκατομμύρια κυβικά πόδια νερού ετησίως, εκ των οποίων τα μισά περίπου θα είναι για άρδευση (49,7%) και τα άλλα (50,3%) για πόσιμες ανάγκες.

2. Η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και ψευδοκράτους διαρκεί για 30 χρόνια με δικαίωμα ανανέωσης για άλλα πέντε. Με ό,τι αυτό θα μπορεί να σημαίνει πολιτικά. Μια συμφωνία, η οποία είναι παράνομη. Και εφόσον είναι παράνομη, εγείρεται το εξής ερώτημα: Μετά τη λύση θα υπογραφεί νέα συμφωνία επί τη βάσει άλλων όρων από τους υφιστάμενους ή θα νομιμοποιηθεί τόσο η εν λόγω συμφωνία όσο και άλλες συμφωνίες τις οποίες υπέγραψε η Τουρκία με το ψευδοκράτος, όπως εκείνη για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου;  Εάν λάβουμε υπόψη τις προθέσεις της Κυβέρνησης και το ιστορικό παρελθόν, οι συμφωνίες αυτές, παρότι παράνομες, θα γίνουν δεκτές, όπως συνέβη και στο σχέδιο Ανάν.

3. Η Τουρκία για την κατασκευή του έργου, που ξεπερνά τα 550 εκ. δολάρια, έχει συμβληθεί και με ξένες εταιρείες. Σχετικός φάκελος βρίσκεται στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα της Κυπριακής Δημοκρατίας προκειμένου να εξεταστεί η δυνατότητα όπως κινηθούν νομικές διαδικασίες εναντίον του. Μέχρι στιγμής ο φάκελος βρίσκεται στο ράφι. Προφανώς λόγω συνομιλιών. Για να μη χαλάσει το «καλό κλίμα».

4. Οι εργαζόμενοι για το έργο και τον έλεγχο στα κατεχόμενα είναι εκ Τουρκίας και του καθεστώτος…

5. Ο αγωγός θα έχει υπερσύγχρονα συστήματα ασφάλειας, που θα ελέγχουν υποθαλάσσια την κίνηση, δηλαδή υποβρυχίων, και θεωρείται ως ακόμη μια σημαντική επιτυχία της Τουρκίας στην προσπάθειά της να ελέγξει την ασφάλεια της περιοχής και μετά τη λύση.

Διότι, ποιος θα προβάλλει το επιχείρημα ότι η Τουρκία δεν θα έχει δικαίωμα ασφάλειας στις βόρειες θάλασσες της Κύπρου και στην περιοχή όπου βρίσκεται ο «αγωγός της ειρήνης» και δη αποτροπής τρομοκρατικών επιθέσεων. Και εφόσον η Κύπρος θα είναι αποστρατιωτικοποιημένη, το ίδιο θα ισχύει και για το φυσικό αέριο. Διότι, οι απειλές και δη οι ασύμμετρες δεν θα εκλείψουν. Υπό αυτές τις συνθήκες υλοποιείται και νομιμοποιείται μέσω των γεωπολιτικών τετελεσμένων της εισβολής και η μετατροπή της περιοχής από τη Μαρμαρίδα ώς την Αλεξανδρέττα σε τουρκική λίμνη. Η υπό συζήτηση λύση θα τα νομιμοποιήσει.

Πυρηνικό πρόγραμμα

Στον ευρύτερο τουρκικό σχεδιασμό δεν περιλαμβάνεται μόνο το νερό και το φυσικό αέριο, αλλά και η ατομική ενέργεια, με φόντο τον πυρηνικό αντιδραστήρα που στήνεται στο Άκιουγιου. Και αυτό παρότι η περιοχή είναι σεισμογενής. Ποιος όμως θα τολμήσει να βάλει φρένο στην Άγκυρα, ειδικότερα όταν το εν λόγω πρόγραμμα τελεί υπό την υψηλή επιτήρηση της Μόσχας; Ο γράφων είχε φέρει στην επιφάνεια το θέμα από αυτές τις στήλες το 1994. ΄Εκτοτε καμιά ουσιαστική αντίδραση.

Είναι, δε, πρόδηλο ότι η Κύπρος είναι ένα από τα σημεία που εδραιώνουν την Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη, ανεξαρτήτως των εξελίξεων στη χώρα. Γιατί; Διότι με την υπό συζήτηση λύση δεν αλλάζει μόνο το πολιτειακό καθεστώς της Κύπρου, που σημαίνει διάλυση του ενιαίου κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας και αντικατάστασή του από τα δυο ισότιμα συνιστώντα κράτη, εκ των οποίων το ένα θα είναι το σημερινό ψευδοκράτος. Ταυτοχρόνως αλλάζει όλο το σκηνικό, καθότι θα προκύψουν ευρύτερες αλλαγές, που θα συμβούν πάνω στην πλάτη μας.

Η Τουρκία θα ελέγχει νερό, φυσικό αέριο και θα προχωρήσει στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας. Θα συνεχίσει να έχει στρατιωτική ισχύ και θα επιτύχει σημαντικό βήμα στην υλοποίηση της αναθεωρητικής της πολιτικής. Δηλαδή της αλλαγής του υφιστάμενου νομικού και γεωπολιτικού καθεστώτος, που ρυθμίζει τις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο καθώς και με άλλες χώρες της περιοχής. Και είναι πρόδηλο ότι η κατάσταση που θα δημιουργηθεί, θα είναι χειρότερη από την υφιστάμενη. Η Κύπρος θα καταστεί επαρχία της Τουρκίας.

Τα συμφέροντα της Άγκυρας

Πολλάκις, πάντως, από αυτές τις στήλες είχαμε προτείνει εναλλακτικές στρατηγικές δράσεις επί του Κυπριακού, όπως είναι οι κυπρογενείς υποχρεώσεις της Άγκυρας στην Ε.Ε., οι οποίες θα έπρεπε να ήταν βάση των συνομιλιών, αφού, εκτός των άλλων, προνοούν αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία, καθώς και η στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ. Επί της οποίας έγινε λόγος από τους Ισραηλινούς. Κατά την τελευταία επίσκεψη του Προέδρου στο Ισραήλ τού είπαν, μάλιστα, ότι μια τέτοια συμφωνία θα πρέπει να είναι δεσμευτική, ανεξαρτήτως αλλαγής Κυβερνήσεων.

Θα έχει, δηλαδή, στρατηγικό βάθος. Τι, όμως, ν' απαντήσει επί τούτου η Λευκωσία, όταν στις συνομιλίες δεν είναι αλλαγή κυβερνήσεων που συζητείται αλλά διάλυση του κράτους! Όπως όλες οι εναλλακτικές επιλογές έτσι και αυτή του Ισραήλ μπαίνει στο ράφι… Γίνεται θυσία στον βωμό των δυο ισότιμων συνιστώντων κρατών, όπως συμβαίνει και με τον φάκελο του «νερού της ειρήνης». Γίνονται θυσία στον βωμό του αγωγού από την Κύπρο στην Τουρκία… Για να εξυπηρετεί, όπως επί μακρόν λέγεται από μερίδα της ηγεσίας μας, η λύση, τα συμφέροντα της Άγκυρας. Και μη χειρότερα!

Τα ακίνητα της εβδομάδας

Altamira doValue Group
Youtube logo

SigmaLive App

Κατεβάστε την εφαρμογή στο κινητό σας για άμεση και γρήγορη ενημέρωση.

AppStore App LinkGoogle PlayStore App Link

Ακολουθήστε μας

Παρακολουθήστε τις εξελίξεις μέσω των social media του SigmaLive


Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter και μείνετε πάντα ενήμεροι!

Εγγραφή στο Newsletter