Βήμα ανάσας με… τη θηλιά στον λαιμό

Βήμα ανάσας για τη σωτηρία της Ελλάδας έγινε χθες σε επίπεδο Γιούρογκρουπ στις Βρυξέλλες, υπό την έννοια ότι και οι δυο πλευρές, δηλαδή και η Αθήνα και οι πιστωτές, έχουν πρόθεση για υποφερτή λύση. Όμως, εφόσον η Ελλάδα δεν έχει μία στα ταμεία της, η θηλιά των πιστωτών βρίσκεται ακόμη γύρω από τον λαιμό της. Η υπό μελέτη συμφωνία έχει ως πρώτο στόχο να γλιτώσει η Ελλάδα το Grexit και τις δραματικές συνέπειές του, αλλά και να κρατήσει την Ευρωζώνη, επί του παρόντος, τουλάχιστον, σε συνοχή. Η ελληνική πρόταση προσεγγίζει τις θέσεις των δανειστών και χαρακτηρίστηκε «καλή βάση» για συζήτηση από το Γιούρογκρουπ και έχει ήδη τεθεί υπό μελέτη από τις τεχνοκρατικές του υπηρεσίες για να δουν εάν υπάρχει δυνατότητα ώς την Πέμπτη να καταλήξουν οι εμπλεκόμενοι είτε σε τελική είτε σε ενδιάμεση συμφωνία.

Η πρόταση
Η ελληνική πρόταση για τη λύση του ελληνικού ζητήματος παραλήφθηκε αργά, επειδή το αρχικό κείμενο, το οποίο είχε σταλεί προψές από το Μέγαρο Μαξίμου προς τις Βρυξέλλες και προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ήταν λανθασμένο. Κατά το ορθότερον, στάλθηκε λανθασμένο κείμενο στις Βρυξέλλες και καθυστέρησε η αποστολή του προς το ΔΝΤ. Ως εκ τούτου, οι Θεσμοί, και πιστωτές της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όπως και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και η ΕΚΤ, ζήτησαν χρόνο για να μελετήσουν την ελληνική πρόταση. Εκ πρώτης όψεως, δεν φαίνεται να είναι μεγάλη η διαφορά στο θέμα του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αγκάθι παραμένει η αύξηση του ΦΠΑ στο 23%, όπως εισηγούνταν οι δανειστές, η επιβολή του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, στα εισιτήρια λεωφορείων κλπ, καθώς και οι πρόωρες συντάξεις, από τις οποίες οι πιστωτές εκτιμούν ότι θα αποφορτιστεί η ελληνική οικονομία από ποσό που φτάνει το 1,2% επί του ΑΕΠ.

Οι βασικές προτάσεις της ελληνικής Κυβέρνησης αφορούν:
- Τρεις συντελεστές ΦΠΑ: 6% στα τρόφιμα, φάρμακα βιβλία - 13% στα ενεργειακά και ξενοδοχειακές υπηρεσίες, οι οποίες από 6,5% πάνε στο 13%. - 23% το βασικό. Εξετάζεται η μετάταξη τροφίμων, που δεν θεωρούνται είδη πρώτης ανάγκης, από το 13% στο 23%.
- Κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, που μπορεί να αποδώσει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ, και σταδιακή αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια.
- Είναι πιθανό να γίνει δεκτή η περικοπή υψηλών επικουρικών συντάξεων.
- Έκτακτη εισφορά σε επιχειρήσεις (ο συντελεστής είναι υπό διαπραγμάτευση) .
- Εισφορά αλληλεγγύης για εισόδημα 30.000 (ο συντελεστής είναι υπό διαπραγμάτευση).
- Ιδιωτικοποιήσεις.
- Διατήρηση ΕΝΦΙΑ με παλιές αντικειμενικές αξίες.
- Περικοπές στις αμυντικές δαπάνες.
- Βασικό ζητούμενο από την ελληνική πλευρά είναι οι δανειστές να δεχτούν κάποια ελάφρυνση του δημόσιου χρέους.

Η κόκκινη γραμμή
Κόκκινη γραμμή για την ελληνική Κυβέρνηση είναι ότι δεν μπορεί να δεχθεί κατάργηση του ΕΚΑΣ και επιβολή ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό της τάξης του 23%. Εκείνο που μελετούν οι τεχνοκρατικές υπηρεσίες των πιστωτών είναι εάν βγαίνουν οι αριθμοί.

Η αποπληρωμή του ΔΝΤ και τα έντοκα γραμμάτια
Το κύριο ζητούμενο στην παρούσα φάση είναι η εξεύρεση του 1,6 δις ευρώ ώς το τέλος του μήνα για να πληρώσει η Ελλάδα τη δόση του ΔΝΤ, καθώς και άλλα 6 δις περίπου που θα χρειαστεί η χώρα για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων κρατικών ομολόγων και 300 εκ. ευρώ για τόκους προς το ΔΝΤ εντός μηνός Αυγούστου. Άλλα τόσα περίπου χρειάζεται η Ελλάδα ως το τέλος του έτους για να καλύψει τις οφειλές της.

Συνεπώς, η συζήτηση γίνεται στα εξής επίπεδα:
1. Αποφυγή εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και άμεση εξεύρεση του 1,6 δις ευρώ για την αποπληρωμή του ΔΝΤ ώς το τέλος του μήνα.
2. Εξεύρεση χρημάτων για την αποπληρωμή των οφειλών εντός μηνός Αυγούστου και ώς το τέλος του έτους.
3. Επίλυση του ζητήματος της βιωσιμότητας του χρέους.

Από τα έντοκα γραμμάτια
Η ελληνική πλευρά εισηγείται όπως τα χρήματα εξευρεθούν από τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, τα οποία θα μπορεί εκ νέου να εγγυηθεί η ΕΚΤ. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να τερματίσει την υφιστάμενη πολιτική της επί τη βάσει της οποίας δεν αποδέχεται και δεν εγγυάται τα γραμμάτια του ελληνικού Δημοσίου, καθότι δεν πιστεύει στην πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, την οποία συνδέει με τις μεταρρυθμίσεις και τη λήψη μέτρων. Άρα για να επανέλθει η ΕΚΤ και να εγγυηθεί τα ελληνικά γραμμάτια, παρέχοντας ταυτοχρόνως στην Ελλάδα χρήματα για την αποπληρωμή των οφειλών της στο ΔΝΤ, θα πρέπει η Αθήνα να λάβει τέτοια μέτρα, δηλαδή να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, για να πεισθούν τόσο η ΕΚΤ όσο και οι πιστωτές ότι η κατάσταση αλλάζει και ότι η Ελλάδα έχει πρόθεση να εφαρμόσει πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, που θα την καταστήσει αξιόπιστο οφειλέτη.

Η γερμανική γέφυρα και υποχρεώσεις
Τι λένε, μεταξύ άλλων, οι Γερμανοί, οι οποίοι ηγούνται του διευθυντηρίου των Βρυξελλών (Γερμανία, Γαλλία, ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ΕΚΤ), που είχε χθες στο σύνολο και χωριστά συναντήσεις με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα; Υποστηρίζουν ότι θα ήταν δυνατή η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος ώς τον Σεπτέμβριο με ταυτόχρονη έναρξη των μεταρρυθμίσεων που θα συμφωνηθούν στην παρούσα φάση, ακόμη και τμηματικά, ώστε ν' αποκατασταθεί η αξιοπιστία μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα δεχθεί τα ελληνικά έντοκα γραμμάτια και ότι η Αθήνα θα πάρει το 1,6 δις ευρώ που οφείλει στο ΔΝΤ, καθώς και το ποσό της δόσης των 7,2 δις ευρώ, που θα εισπράξει από το υφιστάμενο πρόγραμμα μετά την κατάληξη σε συμφωνία, ώστε να εκπληρώσει τις οφειλές της, με την προϋπόθεση ότι θα περάσει από τη Βουλή και θα θέσει σε εφαρμογή σειρά μεταρρυθμιστών μέτρων, όπως αυτά θα προκύπτουν από τη συμφωνία. Υπό αυτές τις συνθήκες, θα ήταν δυνατό να κρατηθεί η Ελλάδα εντός Ευρωζώνης και αναλόγως των εξελίξεων θα συζητηθεί τον Σεπτέμβριο ένα τρίτο πακέτο στήριξης, δηλαδή ένα νέο μνημόνιο.

Μεταρρυθμίσεις και ελάφρυνση χρέους
Η επιλογή της παράτασης του υφιστάμενου μνημονίου έχει ως προϋπόθεση την υποβολή αιτήματος από την Ελλάδα. Όσο, δε, για το θέμα του τρίτου μνημονίου, αυτό απορρίπτεται από την ελληνική Κυβέρνηση, η οποία επιδιώκει, όπως δηλώνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός, την οριστική λύση εντός των επομένων ημερών, που θα περιλαμβάνει και τη ρύθμιση, δηλαδή τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, που ξεπερνά τα 300 δις ευρώ. Γίνεται επί τούτου λόγος για κούρεμα ή για ελάφρυνση. Φαίνεται, όμως, ότι και στο θέμα αυτό, το κρίσιμο ζητούμενο είναι η αξιοπιστία της ελληνικής Κυβέρνησης, που είναι συναφής με την αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας και την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, η οποία δεν μπορεί να υπάρξει εάν δεν προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και αν η χώρα δεν μπει σε νέο πρόγραμμα. Το θέμα για τους δανειστές δεν αφορά μόνο στη λήψη αποφάσεων εντός των επομένων ημερών αλλά εάν αυτές θα ψηφιστούν, εάν θα τεθούν σε εφαρμογή και αν η χώρα θα πιάσει τους στόχους που θα τεθούν, ώστε να πληρώνει τους δανειστές. Με τον τρόπο αυτό, τονίζεται από εκπροσώπους των Θεσμών, θα ήταν δυνατή η αποκατάσταση της ελληνικής αξιοπιστίας και η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, που μπορεί να γίνει με την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και τη μείωση του επιτοκίου.