Απόψεις: Λουκάς Φουρλάς
Η Ευρώπη καθυστερεί έναντι των άλλων μεγάλων παικτών
Η Ευρώπη υπήρξε στο παρελθόν μια παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη, πρωτοπορώντας σε τομείς όπως η τεχνολογία, η αυτοκινητοβιομηχανία και η οικονομία. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατάφερε να ανταγωνιστεί επάξια τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Σοβιετική Ένωση, την Ιαπωνία και αργότερα, την Κίνα. Με ισχυρές βιομηχανικές βάσεις, καινοτομία και την ενιαία αγορά, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναδείχθηκε ως ένας από τους πυλώνες της παγκόσμιας οικονομίας, ωστόσο, σήμερα, η εικόνα αυτή έχει αλλάξει.
Βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς το χάσμα που τη χωρίζει από άλλες μεγάλες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα, διευρύνεται. Οι δύο αυτές χώρες σημειώνουν εντυπωσιακά άλματα στην τεχνητή νοημοσύνη, την ψηφιακή μετάβαση και την καινοτομία, ενώ η ΕE δείχνει να δυσκολεύεται να ακολουθήσει τον ρυθμό τους.
Η αμερικανική οικονομία ευνοείται από έναν συνδυασμό τεχνολογικών γιγάντων, όπως SpaceX, Google, Facebook, Instagram, Amazon, Microsoft, που ηγούνται της παγκόσμιας τεχνολογικής εξέλιξης και της ευελιξίας του αμερικανικού κανονιστικού πλαισίου. Παράλληλα, η Κίνα επενδύει μαζικά στην καινοτομία, στηρίζοντας τη βιομηχανία της με κρατική βοήθεια και προωθεί στρατηγικές συνεργασίες στον τομέα της τεχνολογίας. Αντίθετα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει χρόνιες αδυναμίες, οι οποίες την κρατούν πίσω.
Η γραφειοκρατία είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια. Η υπερβολική ρύθμιση και οι περίπλοκες διαδικασίες επιβραδύνουν την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρήσεων και αποθαρρύνουν τις επενδύσεις. Επιπλέον, η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί ένα ακόμη σοβαρό πρόβλημα, καθώς περιορίζει τη δυναμική της αγοράς εργασίας και επιβαρύνει τα δημόσια συστήματα πρόνοιας. Η δημογραφική στασιμότητα, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή χρηματοδότηση για έρευνα και ανάπτυξη, αποδυναμώνει τη θέση της Ευρώπης στην παγκόσμια οικονομία.
Συνεπώς κινδυνεύει να βρεθεί σε μειονεκτική θέση, με αποτέλεσμα να εξαρτάται όλο και περισσότερο από άλλες χώρες για κρίσιμες τεχνολογίες. Αν το χάσμα αυτό δεν μειωθεί σύντομα, υπάρχει κίνδυνος η διαφορά να γίνει μη αναστρέψιμη.
Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κρίση, η Ευρώπη πρέπει να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική της. Χρειάζεται επενδύσεις στην τεχνολογική έρευνα και ανάπτυξη, δίνοντας έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη και την ψηφιακή οικονομία. Παράλληλα, η απλοποίηση των κανονιστικών πλαισίων θα επιτρέψει στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να κινηθούν πιο γρήγορα, ευέλικτα και ανταγωνιστικά.
Η ενίσχυση της εκπαίδευσης και της δια βίου μάθησης είναι επίσης ζωτικής σημασίας, ώστε η Ευρώπη να αποκτήσει ένα εργατικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης, ικανό να υποστηρίξει τη μετάβαση στη νέα ψηφιακή εποχή. Επιπλέον, η στρατηγική αυτονομία πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, μειώνοντας την εξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες για κρίσιμες τεχνολογίες και πρώτες ύλες.
Έχει τη δυνατότητα να ξαναγίνει ένας ισχυρός παγκόσμιος παίκτης, ωστόσο, για να το πετύχει, χρειάζεται πολιτική βούληση, στρατηγικές επιλογές και την ικανότητα να ξεπεράσει τις χρόνιες αδυναμίες της. Είναι η ώρα για αποφασιστική δράση, ώστε η Ευρώπη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα και να εξασφαλίσει τη θέση που της αξίζει στον παγκόσμιο χάρτη.
17 January 2025
Συζήτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ: Σαφής ο δυτικός προσανατολισμός μας
Αυτή τη στιγμή, ναι μεν η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν είναι άμεσα ορατή, όμως αυτή η δημόσια συζήτηση για το αν είναι ορθό να εκδηλώνει ή όχι έστω πρόθεση, πρέπει να σταματήσει.
Ο προσανατολισμός μας είναι δυτικός εδώ και δεκαετίες και αυτές οι αντιλήψεις ότι μπορούμε να πατάμε σε δύο και τρείς βάρκες ταυτόχρονα είναι πεπαλαιωμένες. Πολύ απλά, δεν λειτουργούν στη σύγχρονη διεθνή πολιτική σκηνή. Άλλωστε, είμαστε μέλος της ΕΕ εδώ και 20 χρόνια και υπενθυμίζω ότι τα 23 από τα 27 κράτη μέλη της Ένωσης είναι ενταγμένα και στο ΝΑΤΟ.
Είναι σημαντικό και επιμένω σε αυτό, να εκδηλώνεις έστω πρόθεση.
Η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν είναι απλώς μια στρατηγική επιλογή, αλλά μια κίνηση που μπορεί να ενισχύσει την ασφάλεια, τη σταθερότητα και τη γεωπολιτική αξία της χώρας μας. Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από αστάθεια και ανατροπές, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την ένταξη σε ισχυρές διεθνείς συμμαχίες.
Από την άλλη, δεν πρέπει να ονειρευόμαστε πέπλα προστασίας από κανέναν, γιατί κανείς δεν σπεύδει να σε βοηθήσει, όταν εσύ ο ίδιος δεν δείχνεις έτοιμος να προασπίσεις τον εαυτό σου. Επομένως, οφείλουμε συνεχώς να ενισχυόμαστε και να θωρακιζόμαστε, λαμβάνοντας υπόψη και τα στρατιωτικά διδάγματα από τις εν ενεργεία συγκρούσεις και τα νέα δεδομένα του σύγχρονου πολέμου.
Σχετικά με το πόσο κοντά η όχι είναι η ένταξη, θέλω να σημειώσω το εξής. Υπάρχουν προγράμματα και συμφωνίες, όπως η «Συνεργασία για την Ειρήνη», ο «Μεσογειακός Διάλογος», οι «Παγκόσμιοι Εταίροι», μέσω των οποίων χώρες όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και πολλές άλλες, αποκτούν πολλά ωφελήματα μέσω στρατηγικής συνεργασίας. Μπορεί και πρέπει και η Κύπρος.
Η ένταξη ή συνεργασία με το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να ενισχύσει σημαντικά την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, καθώς η συμμετοχή στη Συμμαχία, θα δημιουργήσει ευκαιρίες για κυπριακές εταιρείες να δραστηριοποιηθούν σε έργα έρευνας, ανάπτυξης και παραγωγής αμυντικού εξοπλισμού, προσελκύοντας επενδύσεις και τεχνογνωσία από διεθνείς εταίρους. Παράλληλα, θα επιτρέψει την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, ενισχύοντας την καινοτομία και την ανάπτυξη εγχώριων δυνατοτήτων στον τομέα της άμυνας.
Μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επίλυση του Κυπριακού, καθώς θα προσφέρει ένα κοινό πλαίσιο συνεργασίας για την Ελλάδα, την Τουρκία και τις δύο κοινότητες του νησιού.
Η Συμμαχία θα μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια όλων των πλευρών, αντικαθιστώντας τα παρωχημένα συστήματα εγγυήσεων, δημιουργώντας ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης που θα ενισχύσει τις προοπτικές μιας βιώσιμης λύσης.
Οι συγκυρίες υπάρχουν και για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, το ΝΑΤΟ είναι οι ΗΠΑ, η οποία έχει προϋπολογισμό άμυνας σχεδόν 900 δις ευρώ, περισσότερο από τα υπόλοιπα 31 μέλη μαζί. Για τις ΗΠΑ, το σημαντικότερο ζήτημα είναι αυτό της ασφάλειας. Και για αυτό, παρά το ότι δεν υπάρχει πραγματική πιθανότητα ένταξης τώρα, έχουμε την ευκαιρία για στρατηγική συνεργασία.
Αυτά που εξελίχθηκαν μετά από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, αποκάλυψαν τη διπλή στρατηγική υπεραξία της Κύπρου για την ασφάλεια του Ισραήλ και για τα συνολικότερα Δυτικά συμφέροντα ασφαλείας και δη τα αμερικανικά.
Η ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν είναι μόνο μια επιλογή ασφαλείας. Είναι μια κίνηση που μπορεί να αλλάξει τη θέση μας στη διεθνή σκηνή και να μας προσφέρει τα μέσα για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου. Είναι ώρα η Κύπρος να διεκδικήσει τη θέση που της αξίζει.
13 December 2024