Με ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας της Βουλής, η 19η Μαΐου καθιερώνεται πλέον ως Επίσημη Ημέρα Μνήμης και Τιμής για τους Έλληνες του Μικρασιατικού Πόντου, αναγνωρίζοντας θεσμικά τη γενοκτονία των Ποντίων από το Κίνημα των Νεοτούρκων και τους Κεμαλιστές κατά την περίοδο 1914-1923.

Η σχετική πρόταση νόμου, κατατέθηκε από τον βουλευτή Χαράλαμπο Θεοπέμπτου εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, με σκοπό την επίσημη καθιέρωση της 19ης Μαΐου ως ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των Ποντίων και απόδοσης τιμής προς όλους τους Έλληνες του Πόντου που σφαγιάστηκαν από το Κίνημα των Νεοτούρκων κατά την περίοδο 1914-1923.

Στόχος η απόδοση τιμής από την κυπριακή πολιτεία με εκδηλώσεις, ομιλίες, μνημόσυνα ή με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο τρόπο αποφασίσει σχετικά το Υπουργικό Συμβούλιο. 

Επίσης υπερψηφίστηκε και τροπολογία που κατέθεσε ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης, με την οποία διευρύνεται η ιστορική αναφορά, ώστε να γίνεται ρητή μνεία όχι μόνο στους Νεότουρκους αλλά και στους Κεμαλιστές ως υπεύθυνους για τα εγκλήματα κατά του ποντιακού Ελληνισμού.

Μιλώντας στην Ολομέλεια ο Βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, υπενθύμισε ότι η πρόταση είχε ετοιμαστεί ήδη από το 2012 από τον Γιώργο Περδίκη, και ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Επιτροπής Παιδείας Παύλο Μυλωνά που την επανέφερε στην Επιτροπή. Τόνισε ότι το θέμα παρέμενε ανεκπλήρωτο για 13 χρόνια, και ότι όταν συζητήθηκε στην επιτροπή, δόθηκε σημαντική δημοσιότητα στους Έλληνες του Πόντου.

Από το ΕΛΑΜ, ο Βουλευτής Σωτήρης Ιωάννου ανέφερε πως το κόμμα του θα υπερψηφίσει την πρόταση, σημειώνοντας πως «τιμούμε 353.000 Ποντίους αδελφούς μας που εξοντώθηκαν από το τουρκικό κράτος με πρόθεση και μεθοδικότητα». Συνέδεσε τη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για την ίδια πολιτική. «Ο κυπριακός και ο ποντιακός Ελληνισμός μοιράζονται την ίδια πληγή και ανάγκη για δικαίωση», τόνισε, προσθέτοντας πως η απάντηση στην τουρκική εγκληματικότητα είναι η μνήμη και «να πούμε όλοι μαζί ποτέ ξανά».

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, σημείωσε πως το κόμμα του υπερψηφίζει την πρόταση για λόγους συμβολικούς και ουσιαστικούς. Μίλησε για σφαγή ανθρώπων χωρίς απολύτως κανένα λόγο στο πλαίσιο μιας εθνοκαθαρτικής πολιτικής των Νεοτούρκων. Υπενθύμισε επίσης ότι, την ίδια περίοδο, θύματα υπήρξαν και οι Αρμένιοι, καθώς και άλλοι πληθυσμοί της Μικράς Ασίας, οι οποίοι δεν ταίριαζαν, όπως ανέφερε, με το προφίλ του πολίτη που ήθελε να καθιερώσει το κίνημα των Νεότουρκων. Αναφερόμενος στους Πόντιους που ζουν στην Κύπρο, τόνισε ότι με τη δουλειά τους, την προσφορά τους και τη συνεχή παρουσία τους, μετατρέπονται σε αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας. Εξέφρασε «αισθήματα χαράς» για τη φιλοξενία τους στην Κύπρο και διαβεβαίωσε ότι το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει την «εξαιρετική συνεργασία και σχέση» μαζί τους, ως μέρος του πλούτου της κυπριακής κοινωνίας.

Από πλευράς ΔΗΣΥ, ο βουλευτής Γεώργιος Κάρουλλας είπε ότι η πρόταση νόμου έχει πολλαπλή αξία. Όπως είπε, «έχει ιστορική αξία γιατί μέσα από την προσπάθεια ανάδειξης αυτών των δραματικών γεγονότων ενδυναμώνεται η ποντιακή ταυτότητα, ηθική αξία γιατί ενισχύουμε τη δέσμευση της κυπριακής κοινωνίας για δικαιοσύνη και αλήθεια, λόγω και της δικής μας ιστορίας». Παράλληλα, επεσήμανε πως η πρόταση έχει εκπαιδευτική σημασία, καθώς συμβάλλει στη γνώση της ιστορίας του σύγχρονου ελληνισμού, ενώ ανέδειξε και τη διπλωματική και πολιτιστική διάστασή της, τονίζοντας ότι η Κύπρος αναδεικνύεται σε πυλώνα στήριξης της συλλογικής μνήμης και των ανθρωπιστικών αξιών. Ολοκληρώνοντας, ανέφερε ότι ο ΔΗΣΥ θα στηρίξει την πρόταση νόμου και τη σχετική τροπολογία, με στόχο την αποφυγή παρόμοιων εγκλημάτων στο μέλλον.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, δήλωσε ότι είναι απολύτως ορθό να υπάρχει θεσμοθετημένη ημέρα μνήμης για τη Γενοκτονία των Ποντίων, των Αρμενίων και του κυπριακού Ελληνισμού. Παράλληλα, εξέφρασε έντονο προβληματισμό για τον ρόλο της Τουρκίας, τονίζοντας πως, παρότι έχει διαπράξει γενοκτονίες, συνεχίζει να παρουσιάζεται ως χώρα που ενδιαφέρεται για την άμυνα και την ασφάλεια της Ευρώπης και μάλιστα να πρωταγωνιστεί στον σχετικό διάλογο. Ζήτησε προβληματισμό σε Κύπρο και Ελλάδα, για το πώς επιτρέπεται στην Τουρκία, παρά το παρελθόν της, να παριστάνει τον εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, στάθηκε στην ιστορική εμπλοκή των Γερμανών, υποστηρίζοντας πως ήταν οι εμπνευστές της γενοκτονίας ήδη από το 1897. Αναφέρθηκε στη στρατιωτική συνεργασία Γερμανίας – Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μίλησε για οργανωμένη εξολόθρευση πληθυσμών που θεωρήθηκαν εμπόδιο. Ανέφερε ακόμα ότι οι Νεότουρκοι δεν περιορίστηκαν στον εκτοπισμό πληθυσμών, αλλά διέπραξαν μαζικά εγκλήματα όπως βιασμούς, σταυρώσεις, απαγχονισμούς, ενώ χαρακτήρισε τον τουρκικό λαό ως «τον πιο βίαιο και αδιόρθωτο». Επικριτικός εμφανίστηκε και απέναντι στην ελληνική εξωτερική πολιτική, λέγοντας πως «ο κ. Γεραπετρίτης υποκλίνεται στον Ερντογάν».

Η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου χαρακτήρισε τη γενοκτονία των Ποντίων από τους Νεότουρκους ως ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της ιστορίας, τονίζοντας πως επρόκειτο για τον εκτοπισμό ενός λαού με σπουδαίο πολιτισμό από τις πατρογονικές του εστίες. Υπογράμμισε πως είναι σημαντικό να μνημονεύονται τέτοιες τραγωδίες, καθώς και σήμερα εξακολουθούν να σημειώνονται φαινόμενα μαζικού αφανισμού ανθρώπων και αμάχων. Αναφέρθηκε και στους Αρμένιους, στους Έλληνες της Μικράς Ασίας, αλλά και στους Κύπριους που εκτοπίστηκαν και μέχρι σήμερα δεν έχουν επιστρέψει. Τόνισε πως, με τη μνήμη αυτών των ανθρώπων, οι κοινωνίες και οι πολιτείες πρέπει να υψώνουν τείχη απέναντι στη μισαλλοδοξία και τον εθνικισμό.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, τόνισε ότι το κόμμα του δεν αποδίδει συλλογική ευθύνη στους λαούς. «Για εμάς δεν υπάρχουν εγκληματίες λαοί. Δεν θεωρούμε τον Ναζίμ Χικμέτ εγκληματία επειδή καταγόταν από τους Τούρκους, όπως δεν θεωρούμε κανέναν λαό εγκληματία», ανέφερε.

Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, αναφέρθηκε ειδικά στην τροπολογία που κατέθεσε ο Βουλευτής Χρύσανθος Σαββίδης. Υπενθύμισε ότι η γενοκτονία ξεκίνησε το 1914 επί των Τριών Πασάδων και συνεχίστηκε με την άνοδο του Κεμάλ Ατατούρκ στην εξουσία. Σημείωσε ότι πρέπει να περιληφθεί η ευθύνη τόσο των Νετούρκων όσο και των Κεμαλιστών.

Πηγή: ΚΥΠΕ