Η Τουρκία ακολουθεί επιθετική και αποσταθεροποιητική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο, υποστηρίζοντας τρομοκρατικές οργανώσεις και παραβιάζοντας διεθνές δίκαιο. Σε άρθρο του στο Modern Diplomacy o Gerald Walkes αναλύει τις τουρκικές ενέργειές που απειλούν την περιφερειακή ασφάλεια και κρίσιμες ενεργειακές υποδομές την ίδια ώρα που Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ ενισχύουν τη συμμαχία τους, επιδιώκοντας στήριξη από τις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής.
Ακολουθεί μετάφραση του άρθρου στο Modern Diplomacy 24/04/25.
Η ολοένα και πιο επιθετική και αποσταθεροποιητική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας παίζει σημαντικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, θέτοντας σοβαρές απειλές τόσο για γειτονικές χώρες όσο και για τα δυτικά συμφέροντα. Η στρατηγική σημασία της περιοχής, οι τεράστιοι ενεργειακοί πόροι και οι συμμαχίες και αντιπαλότητες καθιστούν την Ανατολική Μεσόγειο κρίσιμο πεδίο για την περιφερειακή ασφάλεια — και η Τουρκία προσπαθεί να επιβληθεί. Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φέρεται να στηρίζει τρομοκρατικές οργανώσεις και να αποσταθεροποιεί κρίσιμες ενεργειακές υποδομές στην περιοχή. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η τριμερής συνεργασία Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου αποτελεί πυλώνα σταθερότητας. Οι χώρες αυτές ελπίζουν σε μια αμυντική συμμαχία με στήριξη των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας.
Η ανοιχτή υποστήριξη της Τουρκίας σε τρομοκρατικές οργανώσεις, ιδίως σε σουνιτικά εξτρεμιστικά σχήματα όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα και συριακές πολιτοφυλακές, παραπέμπει στην ιρανική στήριξη σιιτικών οργανώσεων όπως η Χεζμπολάχ. Η Τουρκία έχει παράσχει καταφύγιο στη Χαμάς, ενώ Τουρκικά υποστηριζόμενες συριακές ομάδες έχουν κατηγορηθεί για εγκλήματα στις περιοχές της Λαττάκειας και της Ταρτούς. Η στρατηγική αυτή χρήσης μη κρατικών δρώντων φαίνεται πως είναι σκόπιμη, για να επεκτείνει την επιρροή της και να αποσταθεροποιήσει τις γειτονικές χώρες.
Η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ αντιλαμβάνονται αυτή την αστάθεια ως άμεση απειλή για τις προσπάθειές τους να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία και να διατηρήσουν την ειρήνη.
Η Τουρκία επίσης διεξάγει προπαγάνδα, ασκεί πολιτική πίεση και στηρίζει διεθνή δίκτυα που εξυπηρετούν τα γεωπολιτικά συμφέροντα του Ερντογάν. Η στήριξη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας προκαλεί ανησυχία στην Αίγυπτο, ενώ η τουρκική εμπλοκή στη Λιβύη μέσω στρατιωτικής παρέμβασης υπέρ της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας ανέτρεψε τις ισορροπίες εις βάρος των φιλοαιγυπτιακών δυνάμεων.
Η Τουρκία δεν περιορίζεται στη Μέση Ανατολή – προσπαθεί να επηρεάσει και τη δημόσια εικόνα της στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, παριστάνοντας το θύμα της Δύσης ενώ προωθεί την επεκτατική της ατζέντα.
Αντιδρώντας σε αυτήν τη συμπεριφορά, η τριμερής συμμαχία Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ ξεκίνησε με βάση την ενεργειακή συνεργασία και εξελίχθηκε σε στρατηγική εταιρική σχέση που περιλαμβάνει ασφάλεια, άμυνα και ανταλλαγή πληροφοριών. Η αυξανόμενη απειλή από την Τουρκία ενισχύει την ανάγκη για υποστήριξη της συμμαχίας αυτής από τον αμερικανικό στρατό για αποτελεσματική αποτροπή.
Η Τουρκία απειλεί άμεσα μεγάλα έργα ενεργειακών υποδομών, όπως ο Great Sea Interconnector και ο αγωγός EastMed. Αυτά τα έργα στοχεύουν στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και στη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από αναξιόπιστους προμηθευτές. Όμως, η Τουρκία τα βλέπει ως απειλή για την ηγεμονική της φιλοδοξία.
Η συμφωνία Τουρκίας–Λιβύης του 2019 καθόρισε ΑΟΖ που παραβιάζει τα δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου, αγνοώντας το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα νησιών όπως η Κρήτη και η Ρόδος. Έτσι, απειλεί άμεσα την οικονομική βιωσιμότητα της ενεργειακής ασφάλειας της περιοχής.
Η Τουρκία επιδιώκει να περιθωριοποιήσει τις περιφερειακές ανταγωνίστριες χώρες και να επιβληθεί πλήρως στην Ανατολική Μεσόγειο. Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος, καθώς και η Γαλλία και τα ΗΑΕ έχουν καταδικάσει τις ενέργειες της Τουρκίας ως παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Οι στρατιωτικές προκλήσεις της Τουρκίας αυξάνουν τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης με συμμάχους του ΝΑΤΟ όπως η Ελλάδα.
Οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας απαιτούν συντονισμένη και ισχυρή απάντηση. Μόνο με την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ, η συμμαχία Ισραήλ–Κύπρου–Ελλάδας μπορεί να εξασφαλίσει σταθερότητα στην περιοχή και να προστατεύσει τις κρίσιμες ενεργειακές υποδομές.
Η Τουρκία συνεχίζει να στηρίζει τρομοκρατικές οργανώσεις και να αμφισβητεί τους διεθνείς κανόνες. Οι ΗΠΑ πρέπει να αναλάβουν δράση χωρίς καθυστέρηση, αλλιώς η Ανατολική Μεσόγειος κινδυνεύει να μετατραπεί από ζώνη συνεργασίας σε ζώνη σύγκρουσης.
