Η Εθνική Υπηρεσία Υγείας της Βρετανίας (NHS) προκάλεσε σάλο έπειτα από τη δημοσίευση οδηγού που αναφερόταν σε «οφέλη» του γάμου μεταξύ πρώτων εξαδέλφων, όπως η ενίσχυση οικογενειακών δεσμών και τα οικονομικά πλεονεκτήματα. Το κείμενο, που αναρτήθηκε από το πρόγραμμα Γονιδιωματικής Εκπαίδευσης του NHS, κατηγορήθηκε ότι προωθεί ενδοοικογενειακές ενώσεις, αγνοώντας τον αυξημένο κίνδυνο γενετικών ασθενειών και γεννήσεων με αναπηρίες.

Ο Βρετανός Υπουργός Υγείας, Γουές Στρίτινγκ, κάλεσε το NHS να απολογηθεί, υπογραμμίζοντας ότι η πρακτική αυτή είναι «υψηλού κινδύνου και μη ασφαλής» καθώς προκαλεί γενετικά προβλήματα. 

Ο Στρίτινγκ σημείωσε ότι τέτοιοι γάμοι, αν και νόμιμοι στο Ηνωμένο Βασίλειο, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών γενετικών ασθενειών, όπως δρεπανοκυτταρική αναιμία και κυστική ίνωση, καθώς και αναπτυξιακών δυσκολιών στα παιδιά. Επικαλέστηκε μάλιστα στοιχεία που δείχνουν πως σε ορισμένες κοινότητες –όπως μεταξύ Πακιστανών στη Βρετανία– τα ποσοστά γάμων μεταξύ ξαδέλφων είναι πολύ υψηλά.

Η επιστημονική κοινότητα αντέδρασε έντονα, τονίζοντας ότι ο κίνδυνος γενετικών προβλημάτων διπλασιάζεται όταν οι γονείς είναι πρώτα ξαδέλφια. Ο ειδικός σε θρησκευτικό δίκαιο, δρα Πάτρικ Νας, χαρακτήρισε το κείμενο «παραπλανητικό» και ζήτησε πλήρη απαγόρευση των γάμων μεταξύ ξαδέλφων.

Υπό το βάρος των αντιδράσεων, η NHS απέσυρε το άρθρο, διευκρινίζοντας ότι δεν εξέφραζε επίσημη θέση της Υπηρεσίας αλλά παρουσίαση υφιστάμενης έρευνας.

Το ζήτημα έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τους Συντηρητικούς να εξετάζουν νομοθετική απαγόρευση, όπως έχει συμβεί ήδη σε χώρες όπως η Νορβηγία (2023) και σύντομα στη Σουηδία (2026). Στις ΗΠΑ, 24 πολιτείες απαγορεύουν τον γάμο μεταξύ ξαδέλφων, ενώ άλλες τον επιτρέπουν υπό όρους.

Υπολογίζεται ότι πάνω από το 10% των γάμων παγκοσμίως αφορά συγγενείς πρώτου ή δεύτερου βαθμού, κυρίως σε περιοχές της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής και της Ασίας, όπου το έθιμο παραμένει κοινωνικά αποδεκτό. Στη Δύση, ωστόσο, θεωρείται όλο και περισσότερο ταμπού και συνδέεται με σοβαρά ζητήματα δημόσιας υγείας και ισότητας φύλων.