Tο παγκόσμιο γεωπολιτικό κέντρο βάρους μεταφέρεται, όπως όλα δείχνουν, στη Νότια Σινική Θάλασσα, όπου οι συγκρούσεις μεταξύ πλοίων της Κίνας και των Φιλιππίνων έχουν κλιμακωθεί, με πρόσφατα επεισόδια βίας και αλληλοκατηγορίες για παραβιάσεις συμφωνιών εφοδιασμού. Η Ταϊβάν παραμένει στο επίκεντρο, με τις ΗΠΑ να προειδοποιούν για σοβαρές συνέπειες σε περίπτωση κινεζικής επίθεσης, ενώ η Κίνα αυξάνει τη ρητορική και τις στρατιωτικές της κινήσεις.
Βομβαρδιστικά B52 στο Γκουάμ
Στις 8 Ιουλίου 2025, μια δύναμη βομβαρδιστικών B-52 Stratofortress της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ από τη Βόρεια Ντακότα αναπτύχθηκε στη Βάση Άντερσεν στο Γκουάμ, στο πλαίσιο της αποστολής Bomber Task Force (BTF).
Η αποστολή εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική εκπαίδευσης των ΗΠΑ με συμμάχους και εταίρους στον Ινδο-Ειρηνικό. Από την πλευρά της η Κίνα έχει ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της στις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, επηρεάζοντας βαθιά τις γεωπολιτικές, οικονομικές και θεσμικές ισορροπίες της περιοχής. Η στρατηγική της βασίζεται σε πολυδιάστατη εμπλοκή, που περιλαμβάνει αναπτυξιακή βοήθεια, έργα υποδομής, διπλωματικές σχέσεις, συμφωνίες ασφάλειας, ψηφιακές τεχνολογίες και εξόρυξη βαθέων θαλάσσιων πόρων.
Ταϊβάν χαιρετίζει στάση ΝΑΤΟ
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν) εξέφρασε την Παρασκευή την ικανοποίησή του για τις πρόσφατες δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ο οποίος προειδοποίησε για τις επεκτατικές βλέψεις της Κίνας στην περιοχή. Σύμφωνα με τον Ρούτε, η ενίσχυση του ναυτικού και του πυρηνικού οπλοστασίου της Κίνας υποδηλώνει ξεκάθαρη φιλοδοξία για την κατάληψη της Ταϊβάν. Σε ανάρτησή του στο διαδίκτυο, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ταϊβάν δήλωσε ότι, απέναντι στις απειλές των αυταρχικών καθεστώτων, η χώρα στέκεται στο πλευρό του ΝΑΤΟ και άλλων δημοκρατιών για την προστασία της ειρήνης στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. «Η Ταϊβάν παραμένει προσηλωμένη στη συνεργασία με τις δημοκρατικές δυνάμεις για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ειρήνης», τονίζεται στην ανακοίνωση.
We welcome @SecGenNATO Rutte’s clear warning: #China’s expanding navy & nuclear arsenal signal open ambition to seize #Taiwan🇹🇼. Facing authoritarian threats, we stand with #NATO & fellow democracies to safeguard peace in the #IndoPacific.
— 外交部 Ministry of Foreign Affairs, ROC (Taiwan) 🇹🇼 (@MOFA_Taiwan) July 11, 2025
▶️ https://t.co/qtQQbfqXQe pic.twitter.com/wH1UYIjqiQ
«Η ιστορία του 21ου αιώνα
θα γραφτεί στον Ινδο-Ειρηνικό»
Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο επανέλαβε τη δέσμευση των ΗΠΑ για ενίσχυση των στρατηγικών και οικονομικών σχέσεων στον Ινδο-Ειρηνικό, με ιδιαίτερη έμφαση στη Νοτιοανατολική Ασία. Τόνισε τη στενή συνεργασία με την Ιαπωνία και τις Φιλιππίνες σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας, κυριαρχίας και οικονομικών διαδρόμων, ενώ σημείωσε πως σύντομα ο Πρόεδρος των Φιλιππίνων θα επισκεφθεί την Ουάσιγκτον.
Μεταξύ άλλων, επεσήμανε τη σημασία της περιοχής, όπου δραστηριοποιούνται πάνω από 6.000 αμερικανικές εταιρείες, υπογραμμίζοντας ότι «η ιστορία του 21ου αιώνα θα γραφτεί στον Ινδο-Ειρηνικό».
Παράλληλα, την Παρασκευή οι Αρχηγοί Άμυνας της Νότιας Κορέας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας συναντήθηκαν στη Σεούλ για την 22η Τριμερή Συνάντηση Αρχηγών Άμυνας. Οι τρεις αρχηγοί επανεπιβεβαίωσαν τη σημασία της τριμερούς συνεργασίας για την ειρήνη και σταθερότητα στην Κορεατική Χερσόνησο και τον Ινδο-Ειρηνικό και συζήτησαν τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας τους.
Επαναχάραξη στρατηγικής ΗΠΑ;
Από την άλλη, ορισμένοι αναλυτές κάνουν λόγο για επαναχάραξη της στρατηγικής των Ηνωμένων Πολιτειών στον Ινδο-Ειρηνικό, με αφορμή τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και την αυξανόμενη απειλή από την Κίνα. Οι ΗΠΑ καλούνται, ουσιαστικά, να επικεντρωθούν στην υπεράσπιση των δικών τους εδαφών στον Ειρηνικό - όπως η Αλάσκα, η Χαβάη, το Γκουάμ, οι Βόρειες Μαριάνες και η Αμερικανική Σαμόα - καθώς και στις χώρες που βρίσκονται υπό συμφωνίες Ελεύθερης Σύνδεσης, όπως το Παλάου και τα Νησιά Μάρσαλ.
Στο πλαίσιο αυτό, αναλυτές κάνουν λόγο για ένα «Δόγμα Τραμπ» παρόμοιο με το Δόγμα Μονρόε, το οποίο θα επαναπροσδιορίσει τις βασικές γεωστρατηγικές προτεραιότητες των ΗΠΑ στον Ειρηνικό. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει τη σταδιακή αποχώρηση από τις υφιστάμενες συμφωνίες ασφάλειας με χώρες όπως η Ταϊβάν, η Νέα Ζηλανδία, η Ταϊλάνδη, οι Φιλιππίνες, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και η Αυστραλία.
Δίκτυο Logistics Ινδο-Ειρηνικού
Ο Τετραμερής Διάλογος Ασφαλείας (Quad) - που αποτελείται από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία - προχωρεί στην ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της στρατιωτικής υλικοτεχνικής υποστήριξης (logistics), μέσω του Δικτύου Logistics του Ινδο-Ειρηνικού (IPLN). Η πρωτοβουλία αυτή στοχεύει στην ταχύτερη και πιο συντονισμένη αντίδραση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως φυσικές καταστροφές. Σύμφωνα με αναλυτές και στρατιωτικούς αξιωματούχους, το εγχείρημα αυτό όχι μόνο ενισχύει την ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά και διευρύνει τη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των χωρών του Quad. Εντάσσεται σε ευρύτερες πρωτοβουλίες, όπως το MAITRI και η Συνεργασία για την Επίγνωση του Θαλάσσιου Χώρου, οι οποίες στοχεύουν στη θαλάσσια ασφάλεια και διακυβέρνηση στην περιοχή.
Κοινή ανακοίνωση Γαλλίας - ΗΒ
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία επανέλαβαν τη στρατηγική σημασία του Ινδο-Ειρηνικού για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς και τη δέσμευσή τους για τη σταθερότητα της περιοχής, κατά τη διάρκεια συνόδου κορυφής στο Λονδίνο μεταξύ του Βρετανού Πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ και του Γάλλου Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν.
Στο κοινό ανακοινωθέν, οι δύο ηγέτες τόνισαν τη σημασία της ειρήνης και σταθερότητας στην κορεατική χερσόνησο, στη Νότια και Ανατολική Σινική Θάλασσα, και στα Στενά της Ταϊβάν, ζητώντας ειρηνική επίλυση των διαφορών στην περιοχή.
Τόνισαν ότι η ασφάλεια της Ευρώπης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ασφάλεια στον Ινδο-Ειρηνικό και δεσμεύτηκαν να προωθήσουν έναν ελεύθερο, ανοικτό και κυρίαρχο Ινδο-Ειρηνικό μέσω κοινών εκπαιδεύσεων ναυτικής ασφάλειας και αμοιβαίας πρόσβασης σε στρατιωτικές Βάσεις.
Η μεγάλη στροφή της Γαλλίας;
Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση δημοσίευσε στις 17 Ιουνίου μια εκτενή έκθεση 153 σελίδων, η οποία προτείνει μια ριζική στρατηγική αναδιάταξη της Ευρώπης. Το έγγραφο, το οποίο πολλοί χαρακτηρίζουν ιστορικό, κατακρίνει τη σημερινή γεωπολιτική θέση της ΕΕ, την οποία χαρακτηρίζει ως «υποτελή» προς τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα -σύμφωνα με την έκθεση- την υποβάθμιση της επιρροής της Ευρώπης και την ανεπαρκή προάσπιση των συμφερόντων της.
This might be the most remarkable geopolitical document I've seen come out of a major European institution so far this century.
— Arnaud Bertrand (@RnaudBertrand) July 11, 2025
France’s Parliament has just produced an extraordinary 153-page report that calls for nothing less than a complete strategic realignment of Europe.… pic.twitter.com/Z9siBEz3lo
Η έκθεση περιλαμβάνει 50 συστάσεις, μεταξύ των οποίων:
Η δημιουργία κοινής παγκόσμιας νομισματικής μονάδας (Σύσταση #14), με στόχο την αποδολαριοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας.
Η αντικατάσταση της στρατηγικής της ΕΕ στον Ινδο-Ειρηνικό με μια προσέγγιση συνεργασίας, που θα περιλαμβάνει και την Κίνα (Σύσταση #11).
Η κεντρική πρόταση είναι η απελευθέρωση της Ευρώπης από την ατλαντική εξάρτηση και η επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας μέσω συνεργασίας με την Κίνα, σηματοδοτώντας μια ιστορική μεταστροφή: την πρώτη φορά που η Δύση θα επιδιώξει ισότιμη στρατηγική σύμπραξη με χώρα του Παγκόσμιου Νότου, αντί για παραμονή σε παραδοσιακές Δυτικές συμμαχίες.
Η έκθεση αντιμετωπίζεται ως η τελευταία ίσως ευκαιρία της Ευρώπης να διατηρήσει παγκόσμια σημασία σε έναν πολυπολικό κόσμο.