H Εταιρεία PGS, που έχει εκτελέσει τα περισσότερα σεισμικά στην Κύπρο και στην Ελλάδα, παρουσίασε χθες, 16/11/2017, τα τελευταία νέα προοπτικών παρουσίας κοιτασμάτων –βάσει σεισμικών καταγραφών- σε 3 θαλάσσια οικόπεδα του Ιονίου Πελάγους. Τα 3 θαλάσσια οικόπεδα προκηρύχθηκαν πρόσφατα σε διαγωνισμό –μετά από αίτηση των Εταιριών Energean για το Ιόνιο & ExxonMobil, Total, HePe, για την υπεράκτια Κρήτη (Εικ.1) κι η παρουσίασή τους είχε στόχο να προσελκύσει επενδυτές για υποβολή προσφορών στις περιοχές αυτές.

 

 

 

Η PGS ανέλυσε διεξοδικά τις προοπτικές των προκηρυχθέντων σε διαγωνισμό οικοπέδων, βάσει των σεισμικών καταγραφών που έχουν γίνει πρόσφατα στην περιοχή του Ιονίου Πελάγους και της Νότια της Κρήτης.

 

Οι προοπτικές κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, αλλά η γεωλογία της περιοχής εμφανίζεται να είναι αρκετά περίπλοκη και οι εντοπισθέντες στόχοι κοιτασμάτων είναι αρκετά μικρότεροι από εκείνους που εντοπίστηκαν στα δύο οικόπεδα της Κρήτης. Τα θαλάσσια βάθη όμως νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης είναι πολύ μεγαλύτερα.

 

 

Να σημειώσουμε ότι στο οικόπεδο δυτικά της Κρήτης, το 36% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 3.000 με 3.500 μέτρα. Στο οικόπεδο νοτιοδυτικά της Κρήτης, το 52% του οικοπέδου βρίσκεται σε θαλάσσια βάθη 2.500 με 3.000 μέτρα νερού.  Δεδομένου του εξαιρετικά υψηλού κόστους εξόρυξης σε τέτοια θαλάσσια βάθη, από τεχνικοοικονομικής άποψης, για να έχουμε εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα στις περιοχές αυτές, θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλο σε μέγεθος. Επίσης, για να μπορέσουμε να έχουμε σοβαρούς επενδυτές σε τόσο μεγάλα θαλάσσια βάθη, όπου ο οικονομικός κίνδυνος είναι ιδιαίτερα υψηλός, θα πρέπει οι Συμβάσεις που θα υπογραφούν μεταξύ των αναδόχων εταιρειών και του αρμόδιου Υπουργείου Ενέργειας να προβλέπουν σημαντικά κίνητρα για τους αναδόχους. Ιδιαίτερα θα πρέπει να προβλεφθεί σταθερή φορολογία για όλα τα χρόνια της εκμετάλλευσης και βεβαίως χαμηλά μισθώματα για το κράτος.  

 

Όσον αφορά όμως το μέγεθος των στόχων κοιτασμάτων στα οικόπεδα της Κρήτης, αρκεί να αναφέρουμε ότι ξεπερνούν κάθε προσδοκία προοπτικών στόχων κοιτασμάτων «τύπου Ζορ» και αντίστοιχων αναμενόμενων πιθανών αποθεμάτων φυσικού αερίου (Εικ.3). 

 

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η έκταση του κοιτάσματος Ζορ είναι περί τα 100 km2, οι 8 στόχοι που έδειξε η Εταιρεία PGS σ’ αυτά τα οικόπεδα ξεπερνούν όλοι τα 100 km2, ένας, δε, από αυτούς έχει έκταση 650 km2. Εάν λάβουμε υπ' όψιν ότι το Ζορ έχει αποθέματα 800 δισ. κυβικά μέτρα (m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές είναι οι προοπτικές που εμφανίζονται στην περιοχή. Όλοι οι στόχοι της Εικ.3 παρουσιάζουν σαφή συγγένεια με αυτούς της Κύπρου και βεβαίως με το κοίτασμα Ζορ.

 

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η πιθανότητα ανακάλυψης κοιτάσματος στην Κύπρο είναι της τάξης του 25%, στην περίπτωση των χαρτογραφημένων 8 στόχων από την PGS στα οικόπεδα της Κρήτης θα πρέπει να περιμένουμε 2 τουλάχιστον γιγαντιαίες ανακαλύψεις από τους 8 στόχους, δηλ. κατ’ αναλογία και κατ΄ ελάχιστον ανακαλύψεις τουλάχιστον 2 τρις. m3 φυσικού αερίου (εφόσον η πληρότητα των στόχων φυσικού αερίου διαπιστωθεί ότι είναι παρόμοια με αυτή του κοιτάσματος Ζορ). Τα αποθέματα 2 τρις. m3 αντιπροσωπεύουν τις σημερινές ανάγκες της Ελλάδος για 500 χρόνια. 

 

Στην ακραία περίπτωση που η έρευνα δείξει ότι όλοι οι στόχοι αποδειχθούν ότι έχουν φυσικό αέριο, τα μέγιστα δυνατά αναμενόμενα αποθέματα στα δύο οικόπεδα θα μπορούσαν να φθάσουν τα 18 τρισ.

 

Εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι η εταιρεία Spectrum θεωρεί ότι στα 56.000 km2 των οικοπέδων της νότιας υπεράκτιας Κύπρου μπορεί να υπάρχουν κατ’ ελάχιστον 3 τρισ. m3 (στα παραπάνω οικόπεδα της Κρήτης έκτασης 20.000 km2 είδαμε δυνατότητα ελάχιστης παρουσίας 2 τρις m3), καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικές θα μπορούσαν να αποδειχτούν στο μέλλον οι επερχόμενες ενεργειακές γεωπολιτικές συνέργειες & διασυνδέσεις υποδομών παραγωγής ορυκτού πλούτου φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου.

 

*Δρ Ηλίας Κονοφάγος (Μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών)