Με ανθρωποκυνηγητό σε διάφορα επίπεδα αντιδρά ο Ταγίπ Ερντογάν

Η όλη υπόθεση αποτελεί πόλεμο εντός του τουρκικού μουσουλμανικού χώρου, που θα οδηγήσει σε αλληλοεξόντωση, εκτιμούν αναλυτές

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ κρίση αντανακλάται και στην οικονομία της Τουρκίας


Σχέδιο τριών σημείων εκπόνησε ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με στόχο να αντιμετωπίσει την κατάσταση που προκάλεσε το πολιτικό σκάνδαλο, με τους χρηματισμούς ατόμων που σχετίζονται με την Κυβέρνησή του. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) θα κλιμακώσει, μέσα στις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες, το «κυνηγητό» όλων των δημόσιων λειτουργών που δρουν υπό την «αιγίδα» του ισλαμιστή ιεροκήρυκα και μεγαλοεπιχειρηματία με έδρα τις ΗΠΑ Φετουλάχ Γκιουλέν, πρώην μέντορα και νυν υπ. αριθμόν ένα πολέμιου του Ερντογάν.

Ο Ερντογάν βέβαια, όπως τονίζει η εφημερίδα, αποφεύγει μέχρι στιγμής προσεκτικά να ονοματίσει τον Γκιουλέν ως τον υπεύθυνο για τις πρόσφατες αποκαλύψεις, αλλά δηλώνει αποφασισμένος να ρίξει κάθε γέφυρα με τον 70χρονο πρώην ιμάμη από το Ερζερούμ, ο οποίος διέψευσε διά του δικηγόρου του οποιαδήποτε ανάμειξη στις αποκαλύψεις.

Δέρνουν το… σαμάρι

Τούρκικα ΜΜΕ κάνουν λόγο για ένα ανθρωποκυνηγητό, με στόχο τον εντοπισμό των φίλα προσκείμενων προς τον Γκιουλέν δημόσιων υπαλλήλων, κυρίως στο Υπουργείο Εσωτερικών και την Αστυνομία. Κατά την πρώτη φάση θα ελεγχθούν οι «δομές» των οπαδών του Γκιουλέν στο Υπουργείο Εσωτερικών, τις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας. Κύκλοι του Ερντογάν διαρρέουν -προφανώς και για τη δημιουργία εντυπώσεων-, ότι ο ισλαμιστής Πρωθυπουργός «δεν θα διστάσει να προβεί σε εκκαθαρίσεις ενστόλων».

Στη δεύτερη φάση, το επίκεντρο θα είναι οι υποστηρικτές του Γκιουλέν στο δικαστικό σώμα. Κάποιοι αναλυτές μιλάνε ακόμη και για μερική αναθεώρηση του Συντάγματος, σχετικά με τη σύσταση του δικαστικού σώματος, που θα ακολουθήσει αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαρτίου του 2014. Η επιχείρηση, κατά τις φήμες, θα ολοκληρωθεί με την τρίτη φάση: ένα νομοσχέδιο που θα προβλέπει τη σύσταση επιτροπής, με επικεφαλής τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, που θα αποχαρακτηρίζει απόρρητα έγγραφα. Το εν λόγω νομοσχέδιο ενδέχεται να περάσει στο Κοινοβούλιο ακόμη και μέσα στον Ιανουάριο, χάρη στην άνετη πλειοψηφία εδρών που έχει το ΑΚΡ.

Εσωτερικός πόλεμος

Θεωρείται, πάντως, αποδεκτό από τους περισσότερους, ότι πίσω από την επιχείρηση «Καθαρά Χέρια», της τουρκικής Δικαιοσύνης, ευρίσκεται ο πρώην υποστηρικτής και εδώ και καιρό αντίπαλος του κ. Ερντογάν, ο θρησκευτικός ηγέτης Φετουλάχ Γκιουλέν, με επιρροή στην τουρκική Δικαιοσύνη και στην Αστυνομία, ο οποίος ωστόσο αρνείται κάθε ανάμειξη, με δηλώσεις του από τις ΗΠΑ, όπου ζει αυτοεξόριστος.

Η όλη υπόθεση αποτελεί πόλεμο εντός του τουρκικού μουσουλμανικού χώρου, που θα οδηγήσει σε αλληλοεξόντωση, εκτιμούν πολλοί αναλυτές, ενώ άλλοι βλέπουν το Ισραήλ και τις ΗΠΑ πίσω από τις εξελίξεις αυτές, στο πλαίσιο ενός γενικότερου επανασχεδιασμού της στρατηγικής τους στην περιοχή, που περιλαμβάνει το Ιράν, τη Συρία και την Αίγυπτο. Προς το παρόν, πάντως, εμφανίζονται συνεχώς φήμες για παραίτηση τριών ή και τεσσάρων ισχυρών Υπουργών, που φέρονται να ενέχονται στην υπόθεση, ή ακόμα και παραπομπή τους στο Ανώτατο Δικαστήριο, μέσω απόφασης της Εθνοσυνέλευσης, χωρίς ωστόσο οποιαδήποτε επιβεβαίωση.

Η τριπλή αναμέτρηση

Οι κινήσεις Ερντογάν θεωρούνται άμεσα συνδεδεμένες με τον εκλογικό κύκλο που εγκαινιάζεται τον Μάρτιο στην κατοχική χώρα. Όπως αναφέρει σε άρθρο του στην «Χουριέτ» ο Taha Ozhan, θα πραγματοποιηθούν δύο εκλογικές διαδικασίες το 2014 και μια το 2015 στην Τουρκία. Η πρώτη φάση, τον Μάρτιο, αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όμως αμέσως μετά οι πολίτες θα εκλέξουν Πρόεδρο. «Αυτές οι κρίσιμες διαδικασίες ήδη σκιαγραφούν το πολιτικό σκηνικό. Οι εντάσεις αυξάνονται», επισημαίνει. Έχουν, άλλωστε, περάσει τέσσερα χρόνια από τις τελευταίες εκλογές στη χώρα και, κατά την άποψη του αρθρογράφου, η έρευνα για τη διαφθορά αποτελεί ξεκάθαρη προσπάθεια επιρροής των εκλογικών αποτελεσμάτων.

Σε ιστορικό χαμηλό η τουρκική λίρα, εξαιτίας της πολιτικής έντασης

Εν τω μεταξύ, η ισοτιμία της τουρκικής λίρας υποχώρησε σε χαμηλό επίπεδο-ρεκόρ και οι αποδόσεις των 10ετών τουρκικών ομολόγων αυξήθηκαν σε υψηλό τριών μηνών, καθώς κλονίζονται από την πολιτική ένταση στη χώρα και την απόφαση της ομοσπονδιακής κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) να αρχίσει τη μείωση του γιγαντιαίου της προγράμματος νομισματικής στήριξης.

Για να περιορίσει την αστάθεια της αγοράς, η τουρκική κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε ότι μπορεί να διαθέσει το 10πλάσιο ποσό ξένου συναλλάγματος σε σχέση με αυτό που διέθετε προηγουμένως στις δημοπρασίες συναλλάγματος. Καθώς η λίρα είναι ένα από τα νομίσματα των αναπτυσσόμενων χωρών με τον μεγαλύτερο βαθμό έκθεσης στις μετακινήσεις των κεφαλαίων που προκαλούσε η Fed, η κεντρική τράπεζα της χώρας διέθετε κανονικά ένα ελάχιστο ποσό μεταξύ 50 εκατ. δολαρίων και 100 εκατ. δολαρίων, ενώ επίσης περιόριζε την εγχώρια τραπεζική ρευστότητα, στην προσπάθειά της να σταθεροποιήσει τη λίρα, αντί να αυξήσει τα επίσημα επιτόκια.

Η λίρα διαπραγματευόταν πριν από το μεσημέρι χθες στο χαμηλό επίπεδο των 2,0934 δολαρίων έναντι 2,0780 την Πέμπτη, ενώ στη συνέχεια η ισοτιμία έφθασε στα 2,0860 δολάρια. Η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου αναφοράς ανήλθε στο 10,12% έναντι 10,19% την Πέμπτη, που ήταν και το υψηλότερο επίπεδο από τις 6 Σεπτεμβρίου. Μετά από μεγάλες απώλειες που κατέγραψε, ο βασικός δείκτης του τουρκικού χρηματιστηρίου υποχώρησε κατά 0,42% έναντι μέσης μείωσης 0,34% των χρηματιστηρίων των αναδυόμενων αγορών.

Το κόστος ασφάλισης του τουρκικού χρέους αυξήθηκε χθες σε υψηλό 3,5 μηνών. Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας Markit, το κόστος ασφάλισης έναντι του ενδεχομένου χρεοκοπίας της Τουρκίας την επόμενη πενταετία (credit default swaps, CDS), αυξήθηκε κατά 12 μονάδες βάσης από την προηγούμενη συνεδρίαση στις 220 μονάδες βάσης, που είναι το υψηλότερο από το τέλος Σεπτεμβρίου.

Πηγές: ΑΠΕ, ΚΥΠΕ, Το Βήμα, Hurriyet Daily News