Η ιστορία τους, αν και καλύπτεται από πέπλο μυστηρίου, εντούτοις είναι ένας από τους επιβλητικότερους πολιτισμούς
Μια αυτοκρατορία που έζησε στα μεγάλα υψίπεδα των Άνδεων στο Περού και άφησε μοναδικά μνημεία αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής αξίας

Οι Ίνκας είναι από τους πιο επιβλητικούς πολιτισμούς της ανθρωπότητας. Αν και η ιστορία τους σκεπάζεται με κάποιο πέπλο μυστηρίου, εντούτοις οι αρχαίες πολιτείες που έκτισαν σε μεγάλα υψόμετρα της Νοτίου Αμερικής αποτελούν πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών αλλά και αρχαιολόγων από όλο τον κόσμο. Από τις αρχές του 16ου αιώνα, η άφιξη των Ισπανών κατακτητών στην αμερικανική ήπειρο έμελλε να φέρει στο φως την αρχαία κοινωνία των Ίνκας.

Μια αυτοκρατορία που έζησε στα μεγάλα υψίπεδα των Άνδεων στο Περού και άφησε μοναδικά μνημεία αρχαιολογικής και καλλιτεχνικής αξίας. Όταν οι Ισπανοί ξεκίνησαν για την Αμερική με αρχηγό τον Πιζάρο, αναζήτησαν τη μυθική πόλη του Ελ Ντοράντο, όπου εκεί, με τις δικές τους πληροφορίες, τα πάντα ήταν φτιαγμένα από χρυσάφι. Βέβαια, ουδέποτε βρήκαν οι Ισπανοί κονκισταδόρες αυτό που ζητούσαν, ωστόσο ανακάλυψαν την περίφημη αυτοκρατορία των Ίνκας, με πρωτεύουσα το Κούσκο και τα εκπληκτικά οικοδομήματά τους στο Μάτσου Πίτσου, στη λίμνη Τιτικάκα, στο Σαν Λέντο, τα αινιγματικά σύμβολα στη Νάζκα, τον ναό του Ήλιου κ.λπ.

Οι αρχαίες πόλεις
Οι αρχαίες πόλεις των Ίνκας πάντοτε ασκούσαν μια ξεχωριστή έλξη στους αρχαιολόγους και ερευνητές. Στη Βολιβία υπάρχει η αρχαιότερη πόλη του κόσμου, το Τιαχουανάκο, σε υψόμετρο πέραν των 4.000 μέτρων. Στο βιβλίο «Ίνκας-λαοί και πολιτισμοί των Άνδεων» των Γουόλτερ Άλβα και Μαρία Λονκένα, γράφει σχετικά:

«Όταν οι Ισπανοί κατακτητές επισκέφθηκαν τις μαγευτικές πόλεις των Ίνκας και έμειναν κατάπληκτοι από την αρχιτεκτονική τελειότητά τους, πληροφορήθηκαν ότι πριν από πολλούς αιώνες είχαν χτιστεί άλλες πόλεις από διάφορους λαούς, για τους οποίους οι Ίνκας δεν γνώριζαν παρά ελάχιστα πράγματα...». Ο Γάλλος ερευνητής Ρομπέρ Σαρού, στο πολύκροτο βιβλίο του

«Η άγνωστη ιστορία των ανθρώπων πριν από 100.000 χρόνια», κάνει μια ενδιαφέρουσα αναφορά: «Μια μαγιάτικη μέρα του 1958, ένας Γάλλος, προερχόμενος από τη Λα Παζ, ανακάλυψε πάνω σ’ ένα αμμώδες υψίπεδο μια ερειπωμένη πόλη. Ήταν το Τιαχουανάκο, η αρχαιότερη πόλη του κόσμου. Αυτός ο Γάλλος, ο δημοσιογράφος Ροζέ Ντελόρ, δεν αγνοούσε την ιστορία των Ίνκας και τις παραδόσεις των κοιλάδων των Άνδεων.

Είχε επισκεφτεί το Κούσκο, το Πατσακάμι, το Ολιανταντάμπο και είχε θαυμάσει τις κολοσσιαίες πέτρινες κατασκευές με ογκόλιθους που ζύγιζαν πολλούς τόνους (...) Αλλά εκεί στο Τιαχουανάκο, μπροστά στις πέτρες και τα σκόρπια αγάλματα σε πολλά χιλιόμετρα γύρω του, μπροστά σ' εκείνη την Πύλη του Ήλιου σκαλισμένη λες και ήταν βραχιόλι των Μαυριτανών, ένιωθε ένα αόριστο δέος...».

Τα άγνωστα πετρογλυφικά
Ο Ροζέ Ντελόρ έμεινε αρκετές εβδομάδες στο βολιβιανό υψίπεδο και έβλεπε στην Πύλη του Ήλιου τον ραγισμένο μονόλιθο με τα άγνωστα πετρογλυφικά. Οι ιθαγενείς δεν μπορούσαν να του λύσουν τις απορίες. Ίσως εκείνη η άγνωστη γραφή να έκρυβε το μυστικό της ανθρώπινης προέλευσης. Ασφαλώς κάθε άγνωστη γραφή που προέρχεται από αρχαίους καιρούς έχει να στείλει τα δικά της μηνύματα, πέρα από τις συμβατές θεωρίες της αρχαιολογίας.

Η αυτοκρατορία των Ίνκας άνθισε περίπου το 1300 μ.Χ. και τερματίστηκε τον 16ο αιώνα με την ισπανική κατάκτηση. Τα μεγαλόπνοα μνημεία των Ίνκας μένουν άφθαρτα στον χρόνο για να θυμίζουν πάντα το πέρασμά τους στα οροπέδια των Άνδεων. Ωστόσο, η πανάρχαια πόλη του Τιαχουανάκο χάνεται στο βάθος του χρόνου. Ακόμα και οι Ισπανοί την είχαν βρει ερειπωμένη. Τα μυστικά της έχουν να κάνουν με τους πρώτους ανθρώπους της γης. Πέρα απ’ αυτό, οι θρύλοι και οι παραδόσεις της Νοτίου Αμερικής έχουν να πουν αρκετά σχετικά με το ίδιο το πεπρωμένο του ανθρώπου.

Οι παραδόσεις των Άνδεων
Η ιστορία του Τιαχουανάκο χάνεται πίσω στις χιλιετίες. Οι ίδιοι οι Ίνκας έλεγαν ότι αυτή την πόλη τη γνώρισαν σε ερείπια. Οι Αμάρας, ο αρχαιότερος λαός των Άνδεων, έλεγαν ότι αυτή η πόλη ανήκει στους πρώτους ανθρώπους της γης. Οι παραδόσεις των Άνδεων είχαν συνδυαστεί με τη μυθολογία της Αμερικής, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και διαφόρων άλλων χωρών και θρησκειών.

Τα πελώρια κτίσματά τους μαρτυρούν έναν εργατικό και αφοσιωμένο λαό. Κάποτε ένας Σαμάνος είχε ρωτηθεί από έναν Αμερικανό αρχαιολόγο, πώς κατάφεραν οι πρόγονοί του να μεταφέρουν τόσους ογκόλιθους σε τόσο μεγάλα ύψη. Ο Σαμάνος απάντησε απλά: Με τη δύναμη της σκέψης, οι ογκόλιθοι μετακινούνταν και έτσι έγιναν όλα τα μεγαλοπρεπή μνημεία. Βέβαια, ο αρχαιολόγος δεν μπόρεσε να πιστέψει όλα αυτά, γιατί ξεπερνούσε κάθε λογική εξήγηση.

Η αντιβαρύτητα όμως έχει κάποια θέση σε αυτήν την απλή απάντηση. Η χαμένη κληρονομιά των Ίνκας μας δείχνει έναν άγνωστο δρόμο προς τα εκπληκτικά θαύματα της Ιστορίας.