Πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις για τη χθεσινή επέτειο
Μεταξύ των πρώτων Κυπρίων που εντάχθηκαν ως εθελοντές στον βρετανικό και στον γαλλικό στρατό το 1914 περιλαμβάνονταν πολλοί μετανάστες και φοιτητές

Με πολλαπλές εκδηλώσεις επί βρετανικού εδάφους και βασιλική εκπροσώπηση σε εκδηλώσεις σε βελγικές πόλεις μνημονεύεται η εκατοστή επέτειος από την είσοδο της Βρετανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με αφορμή την εισβολή της Γερμανίας στο Βέλγιο. Ο Δούκας του Κέμπριτζ Ουίλιαμ και η Δούκισσα Κέιτ Μίντλετον εκπροσώπησαν το Ηνωμένο Βασίλειο σε επιμνημόσυνη Λειτουργία στη Λιέγη. Έγιναν δεκτοί από τον βασιλιά του Βελγίου Φίλιππο, ενώ στην εκδήλωση παρόντες ήταν επίσης περίπου 50 αρχηγοί κρατών, όπως ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο Γερμανός Πρόεδρος Γιοακίμ Γκάουκ.

Στην ομιλία του ο Πρίγκιπας Ουίλιαμ χαιρέτισε όλους όσοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και σημείωσε: «Ήμασταν εχθροί περισσότερες από μία φορές τον περασμένο αιώνα και σήμερα είμαστε φίλοι και σύμμαχοι».

Επί βρετανικού εδάφους η κυριότερη πρωινή εκδήλωση διοργανώθηκε στον καθεδρικό ναό της Γλασκόβης, όπου χθες ολοκληρώθηκαν οι Αγώνες της Κοινοπολιτείας. Στην επιμνημόσυνη δέηση παρών ήταν ο Πρίγκιπας της Ουαλίας Κάρολος και 1.400 προσκεκλημένοι, μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι των χωρών της Κοινοπολιτείας, ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι, εκπρόσωποι φιλανθρωπικών και θρησκευτικών οργανώσεων. Ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου απέθεσε στεφάνι στο κενοτάφιο σε κεντρική πλατεία της σκοτσέζικης πόλης.

Το λιμάνι προς το μέτωπο
Στην άλλη άκρη της Βρετανίας, στο Φόουκστοουν της νοτιοανατολικής Αγγλίας, ο Πρίγκιπας Χάρι επιθεώρησε μέλη των ενόπλων δυνάμεων που συμμετείχαν σε παρέλαση. Το λιμάνι της πόλης ήταν το σημείο απ' όπου εκατομμύρια Βρετανοί αποχαιρέτησαν την πατρίδα τους πριν επιβιβαστούν σε πλοία που τους μετέφεραν στα μέτωπα της βόρειας Γαλλίας και του Βελγίου. Ο Πρίγκιπας Χάρι εγκαινίασε επίσης αψίδα προς τιμήν των βετεράνων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία συμβολίζει την πύλη μετάβασης στο μέτωπο. Το βράδυ επρόκειτο να μεταβεί στη βελγική πόλη Μονς, όπου μαζί με τον αδερφό του Ουίλιαμ, την Κέιτ Μίντλετον και τον Πρωθυπουργό Κάμερον θα παρευρίσκοντο σε ειδική τελετή στο κοιμητήριο της πόλης.

Σε δηλώσεις του το πρωί έξω από τον Καθεδρικό Ναό της Γλασκόβης, ο κ. Κάμερον σημείωσε πως «ο πόλεμος άλλαξε βαθέως τον κόσμο μας». Πρόσθεσε πως οι Βρετανοί τότε πολεμούσαν για αρχές και σκέψεις που αξίζουν να μνημονεύονται και σήμερα. Εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία.

Χθες βράδυ οι Βρετανοί κλήθηκαν να σβήσουν τα φώτα τους για μία ώρα από τις 10 το βράδυ, την ώρα που η Βρετανία μπήκε στον πόλεμο πριν από 100 χρόνια. Τα φώτα σβήνουν σε γνωστά αξιοθέατα του Λονδίνου και άλλων βρετανικών πόλεων. Υπολογίζεται ότι 37 εκατομμύρια άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου από το 1914 έως το 1918.

Η κυπριακή συμβολή
Σύμφωνα με στοιχεία από τον Σύνδεσμο Βετεράνων Κύπρου, μεταξύ των πρώτων Κυπρίων που εντάχθηκαν ως εθελοντές στον βρετανικό και στον γαλλικό στρατό το 1914 περιλαμβάνονταν πολλοί μετανάστες και φοιτητές που σπούδαζαν στις χώρες αυτές. Από το καλοκαίρι του 1916 έως τον Ιανουάριο του 1918 περίπου 9.200 Κύπριοι είχαν εγγραφεί στο ειδικό Σώμα των Ημιονηλατών, που στελεχωνόταν από Κυπρίους, με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ισχυρών οχυρωματικών θέσεων των Βουλγάρων και των Γερμανών στην ορεινή Μακεδονία. Ακόμη 401 Κύπριοι είχαν παραμείνει στο εκπαιδευτικό κέντρο στην Αμμόχωστο. Έως τον Μάρτιο του 1919 η δύναμη του Σώματος είχε ανέλθει σε 15.910 άνδρες, την ώρα που ο πληθυσμός της Κύπρου, σύμφωνα με την απογραφή του 1921, ήταν μόλις 150.000. Εκτιμάται ότι το 89% των μελών του Σώματος ήταν Ελληνοκύπριοι και το 11% Τουρκοκύπριοι.

Τάφοι στη Μακεδονία
Το Σώμα των Ημιονηλατών έδρασε στο μακεδονικό μέτωπο, στη Δοϊράνη, στις Σέρρες, στη Ροδόπη, στην κοιλάδα του Στρυμόνα στη Σερβία, στη Βάρνα, στην Καλλίπολη, ενώ κάποια μέλη μπήκαν ως νικητές στη Βουλγαρία και στην Κωνσταντινούπολη. Σε πέντε στρατιωτικά κοιμητήρια στη Μακεδονία υπάρχουν οι τάφοι 30 Κυπρίων μελών του Σώματος Ημιονηλατών, οι οποίοι σκοτώθηκαν στο πεδίο της μάχης την περίοδο 1916-1919. Ο συνολικός αριθμός των Κυπρίων εθελοντών που έχασαν τη ζωή τους σε διάφορα ευρωπαϊκά μέτωπα είναι ασφαλώς μεγαλύτερος.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΚΑΒΟΣ
ΚΥΠΕ