Αναγκαίος ο νέος μονάρχης της Ισπανίας ή περιττός αναχρονισμός;
Οι Ισπανοί έχουν δύο κύριες ανησυχίες: την οικονομία, και τη διαφθορά. Η βασιλική οικογένεια έδωσε τελευταία την εντύπωση ότι αγνοεί, φαιδρά, και τα δύο

Φίλιππος Στ'. Ένας πορφυρογέννητος βασιλιάς, ετών 46, στην Ισπανία της λιτότητας. Τον θέλει ο λαός, ή θα είναι ο γιος και κληρονόμος του Χουάν Κάρλος η αρχή του τέλους της μοναρχίας, σε μια χώρα που μπαίνει τραυματικά, με τέτοια φτώχια και ανεργία, στον 21ο αιώνα; Επίκειται δημοψήφισμα; Έχει κάτι να προσφέρει στον κόσμο ο διάδοχος; Ή είναι ένας περιττός αναχρονισμός; Οικονομία και διαφθορά είναι στο μυαλό των Ισπανών, μέσα στην κρίση. Με τέτοια λιτότητα, και ανεργία που καλπάζει, είναι ο Φελίπε, και όλη η βασιλική οικογένεια της τρυφηλής ζωής και των σκανδάλων, απολίθωμα; Ή μήπως είναι ο Φελίπε «ο αναγκαίος μονάρχης», όπως τον ευλόγησε η El Pais, η εφημερίδα που εκφράζει τη μετάβαση της Ισπανίας στη δημοκρατία;

Σε πτώση η μοναρχία
«Η ισπανική μοναρχία είναι σε πτώση. Η δημοτικότητα του βασιλιά δεν ήταν ποτέ τόσο χαμηλά. Αυτό οφείλεται στην έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας που επέδειξε η βασιλική οικογένεια μέσα στην οικονομική κρίση, και στις διώξεις για διαφθορά στην ίδια τη βασιλική οικογένεια», λέει στο ΒΗΜΑ ο Αντόνιο Κουέστα, Ισπανός ανταποκριτής του πρακτορείου ειδήσεων Prensa Latina στην Αθήνα. «Η μοναρχία εξακολουθεί να έχει υποστήριξη, αλλά κυρίως μεταξύ των οικονομικών και πολιτικών ελίτ, και έχει τη στήριξη όλων των βασικών μέσων ενημέρωσης. Αυτοί οι υποστηρικτές του καθεστώτος περιγράφουν την απαίτηση από ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας για τη διενέργεια δημοψηφίσματος σχετικά με τον αρχηγό του κράτους, ως βήμα προς το χάος και τον εμφύλιο πόλεμο», τονίζει ο Κουέστα.

Απόρριψη κατεστημένου
Με τη συμβολή του 76χρονου Χουάν Κάρλος, ιδίως στη δεκαετία του 1980, η χώρα άφησε πίσω της τον φρανκισμό. Μετά από 35 χρόνια, στις ευρωεκλογές του Μαΐου, η άνοδος του Αριστερού κινήματος Podemos είναι επίσης γεγονός. Πολλοί λένε ότι το κόμμα, που ξεπήδησε από το κίνημα των Αγανακτισμένων, δείχνει ότι οι Ισπανοί έχουν απορρίψει το κατεστημένο.

«Στην πραγματικότητα, ο βασιλιάς, που διορίστηκε από τον δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο ως διάδοχός του, ήταν η γέφυρα για τη δημιουργία της συνέχειας μεταξύ της δικτατορίας και της δημοκρατίας. Έτσι ώστε να μη θιγούν τα οικονομικά προνόμια των ελίτ, ούτε να αποδοθούν ευθύνες για τα εγκλήματα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Η ατιμωρησία επεκτάθηκε σε αυτούς τους ενόχους», τονίζει ο Κουέστα. «Οι αυτονομιστικές εντάσεις (στην Καταλονία και στη Χώρα των Βάσκων), η πτώση του δικομματισμού (και η έλευση του κινήματος των πολιτών Podemos, το οποίο προτείνει μια συνολική μεταρρύθμιση του κράτους), και η παραίτηση του βασιλιά, είναι όλα ενδείξεις ότι η συναίνεση της μεταπολίτευσης καταρρέει», λέει ο Κουέστα.

Οικονομία και διαφθορά
Οι Ισπανοί έχουν δύο κύριες ανησυχίες: την οικονομία, και τη διαφθορά. Η βασιλική οικογένεια έδωσε τελευταία την εντύπωση ότι αγνοεί, φαιδρά, και τα δύο. Ο Χουάν Κάρλος είχε πει ότι δεν μπορεί να κοιμηθεί το βράδυ, επειδή αγρυπνούσε για το ανησυχητικό 50% των νέων που δεν μπορούν να βρουν δουλειά. Και μετά έφυγε κρυφά έξω από τη χώρα για πανάκριβο σαφάρι ελέφαντα στην Μποτσουάνα, συνοδευόμενος από τρυφερή γυναικεία παρέα. Μετά έπεσε, τσακίστηκε, και τον γύρισαν πίσω, κακή κακώς, στην Ισπανία. Φάνηκε ανήμπορος, γέρος, και το χειρότερο: εκτός επαφής με τα προβλήματα του λαού του. Για να μην μιλήσουμε για το ερωτικό σκάνδαλο στην Αφρική, που τον έκανε να φανεί παραλυμένος.

Στα δικαστήρια
Στο μεταξύ, η κόρη του, πριγκίπισσα Χριστίνα, και ο γαμπρός του, μπαινόβγαιναν στα δικαστήρια, κατηγορούμενοι για απάτες και φοροδιαφυγή. Θα μπορέσει ο διάδοχος να σβήσει την εικόνα του ανυπόληπτου κατεστημένου, μιας υπερπρονομιούχας τάξης που φροντίζει μόνο τον εαυτό της, και τα συμφέροντά της, ενώ ο κόσμος υποφέρει; «Ο νέος βασιλιάς κληρονομεί ένα αμαυρωμένο στέμμα και μια χώρα της οποίας η στωική αντίδραση στην ύφεση και την ανεργία είναι τόσο εντυπωσιακή, όσο οδυνηρή είναι η ζωή της. Πρόκληση για τον Φελίπε είναι να εμποτίσει το στέμμα με την ίδια αξιοπρέπεια, που έχουν δείξει οι απλοί Ισπανοί σε αυτήν την περίοδο της τεράστιας δυσκολίας», γράφει ο Economist.

Στις πλατείες
Στο μεταξύ, με κεντρικό σύνθημα «Η Ισπανία αύριο θα είναι δημοκρατική», χιλιάδες Ισπανοί κατέβηκαν σε δρόμους και πλατείες απαιτώντας, λίγες ώρες μετά την αποχώρηση του Χουάν Κάρλος, τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την κατάργηση της μοναρχίας. Στη Μαδρίτη, η πλατεία Πουέρτα ντελ Σολ, σύμβολο του κινήματος των Αγανακτισμένων, ήταν κατάμεστη από διαδηλωτές που κρατούσαν κόκκινες και μενεξεδιές σημαίες της Δεύτερης Δημοκρατίας του 1931, και πανό με συνθήματα όπως «Όχι πια βασιλιάδες, να γίνει δημοψήφισμα».

ΠΗΓΗ: Το Βήμα