Διαπραγματεύσεις για περαιτέρω ελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου

Για να συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις, ο Ομπάμα ζήτησε από το Κογκρέσο να του δοθεί εξουσία να διαπραγματευτεί τις συμφωνίες αυτές, ώστε το Κογκρέσο να μην μπορεί να αλλάξει πρόνοιες, αλλά μόνο να τις εγκρίνει ή να τις απορρίψει

Η ΑΜΕΡΙΚΗ τώρα στόχο έχει να καθορίσει νέα κριτήρια και πρότυπα εμπορίου, επενδύσεων και προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας, που θα επηρεάσουν τη μελλοντική συμπεριφορά του διεθνούς εμπορίου

Διεξάγονται τώρα διαπραγματεύσεις για την περαιτέρω ελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου μεταξύ της Αμερικής και της Ε.Ε. [Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP)], όπως και μεταξύ 12 χώρων του Ειρηνικού Ωκεανού [Trans - Pacific Partnership (TPP)], που περιλαμβάνουν και την Αμερική, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Χιλή, το Μεξικό, τη Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ κ.ά. Είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι η εμπορική συμφωνία μεταξύ της Αμερικής και της Ε.Ε. θα αποτελεί σχεδόν το 50% της παγκόσμιας παραγωγής. Η δε συμφωνία ΤΡΡ θα είναι η πιο σημαντική εμπορική συμφωνία σε δεκαετίες και θα φέρει μαζί τα 2/5 της παγκόσμιας οικονομίας όπως και το 1/3 του παγκοσμίου εμπορίου.

Οι δύο συμφωνίες, δηλαδή ΤΡΡ και ΤΤΙΡ, είναι η πιο φιλόδοξη προσπάθεια για περαιτέρω ελευθεροποίηση του διεθνούς εμπορίου από τη συμπλήρωση του Γύρου της Ουρουγουάης το 1995. Για να συνεχίσουν οι διαπραγματεύσεις, ο Πρόεδρος Ομπάμα έχει ζητήσει από το Κογκρέσο να του δοθεί εξουσία να διαπραγματευτεί τις συμφωνίες αυτές, ώστε το Κογκρέσο να μην μπορεί να αλλάξει πρόνοιες των συμφωνιών, αλλά μόνο να τις εγκρίνει ή να τις απορρίψει.

Ο κ. Harry Reid, ο ηγέτης της πλειοψηφίας των δημοκρατικών στη Γερουσία, που είναι το κόμμα του κ. Ομπάμα, έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει να δοθεί αυτή η εξουσία στον Πρόεδρο, η λεγομένη ΤRADΕ PROMOΤION AUTHORITY (ΤΡΑ). Και τούτο γιατί τον ερχόμενο Νοέμβριο θα υπάρχουν εκλογές για το Κογκρέσο και ενόψει ενστάσεων από διάφορες ομάδες πιέσεως, μεταξύ των οποίων και των συντεχνιών, υπάρχει κίνδυνος οι Δημοκρατικοί να απολέσουν την πλειοψηφία στη Γερουσία. O Πρωθυπουργός της Ιαπωνίας κ. Shinzo Abe, όμως, δεν θα ήταν διατεθειμένος να χάσει την υποστήριξη των ψηφοφόρων για να προχωρήσει σε μια εμπορική συμφωνία που να έχουν το δικαίωμα οι βουλευτές της Αμερικής να την τροποποιήσουν.

Επίσης, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι εκτός κι αν ο Πρόεδρος Ομπάμα εξασφαλίσει την υποστήριξη του νομοθετικού σώματος με την ψήφιση του ΤΡΑ θα ήταν απρόθυμοι να προβούν σε παραχωρήσεις που θα ήταν αναγκαίες για τη συμπλήρωση της συμφωνίας. Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ των χωρών του Ειρηνικού (ΤΡΡ), αυτή αποτελεί τη βασική πολιτική του κ. Ομπάμα για την εξισορρόπηση στην Ασία.

Κατά συνέπειαν, η Αμερική τώρα στόχο έχει να καθορίσει νέα κριτήρια και πρότυπα εμπορίου, επενδύσεων και προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας, που θα επηρεάσουν τη μελλοντική συμπεριφορά του διεθνούς εμπορίου. Οι νέοι κανονισμοί που θα συμφωνηθούν αναμένεται να ασκήσουν πίεση στις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες που δεν λαμβάνουν μέρος στις διαπραγματεύσεις, όπως είναι η Κίνα και η Ινδία, να προσαρμοστούν ή να υποστούν τις συνέπειες.

Προβλήματα υπάρχουν επίσης και εκ μέρους της Ε.Ε. Έξι μήνες μετά που έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις, οι οργανώσεις καταναλωτών και περιβαλλοντιστών έχουν εκφράσει την ανησυχία και τους φόβους τους ότι η συμφωνία αυτή είναι δυνατόν να οδηγήσει στη διάβρωση των υψηλών ευρωπαϊκών προτύπων. Βέβαια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έχει την εξουσία να διαπραγματευτεί την εμπορική συμφωνία, αναμένεται ότι μετά τις Ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου, όταν επανασυσταθεί, θα παραμείνει υπέρ της ελευθεροποίησης του εμπορίου. Αλλά το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει τελικά να επικυρώσει τη συμφωνία αυτή και, δυστυχώς, όπως προβλέπεται, τα λαϊκίστικα κόμματα και ομάδες που είναι υπέρ του προστατευτισμού αναμένεται να αυξήσουν τη συμμετοχή τους στο Ευρωκοινοβούλιο.

Από την άλλη μεριά οι αμερικανικές επιχειρήσεις έχουν επιτεθεί εναντίον της Ιαπωνίας και του Καναδά, που ενίστανται στη μείωση των δασμών ευαίσθητων τομέων, ειδικά της γεωργίας. Σε μια επιστολή που στάλθηκε στον διαπραγματευτή της Αμερικής, τον κ. Michael Froman, πάνω από σαράντα οργανώσεις επιχειρήσεων που υποστηρίζουν τις διαπραγματεύσεις στην ΤΡΡ έχουν δηλώσει ότι ανησυχούν ότι οι δύο αυτές χώρες δεν είναι πρόθυμες να προσφέρουν σημαντική πρόσβαση στις αγορές, όσον αφορά την Ιαπωνία σε πέντε γεωργικούς τομείς - το ρύζι, το κρέας, το σιτάρι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τη ζάχαρη. Ο Καναδάς ενίσταται στη μείωση της προστασίας για τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα πουλερικά.

Επίσης, η Αμερική έχει ευαίσθητες βιομηχανίες όπως είναι τα ήδη ρουχισμού, για τις οποίες το Βιετνάμ και η Ινδονήσια επιθυμούν μεγαλύτερη πρόσβαση. Η Αυστραλία δε επιθυμεί μεγαλύτερη πρόσβαση στις αγορές για ζάχαρη, ενώ η Ιαπωνία επιθυμεί μεγαλύτερες μειώσεις δασμών για τις εισαγωγές αυτοκινήτων στην Αμερική. Αναφέρεται ότι οι δασμοί, τόσο εκ μέρους της Αμερικής τόσο και εκ μέρους της Ε.Ε., είναι ήδη πολύ χαμηλοί και οι διαπραγματεύσεις βασικά στοχεύουν στην αντιμετώπιση των εμποδίων που προέρχονται από τους κανονισμούς που παρεμποδίζουν το ελεύθερο εμπόριο.

Αμερικανική πρόταση

ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ εταιρείες παραπονιούνται ότι η ρυθμιστική διαδικασία της Ε.Ε. διεξάγεται σε κλειστές διαβουλεύσεις με τις ντόπιες επιχειρηματικές οργανώσεις, πράγμα που αποκλείει τις μη ευρωπαϊκές οργανώσεις να εκφράσουν τις ανησυχίες τους. Κατά συνέπειαν, η Αμερική προτείνει όπως οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί δημοσιεύονται και ζητούνται σχόλια από ενδιαφερόμενες οργανώσεις και επιχειρήσεις, τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Αμερική, τα οποία να εξετάζουν και να εξηγούν τον λόγο γιατί έχουν υιοθετήσει ή απορρίψει οποιεσδήποτε εξωτερικές εισηγήσεις. Αλλά, όπως δήλωσε ο Κοινοτικός Επίτροπος για το διεθνές εμπόριο, κ. Karel De Gueht, η υιοθέτηση του αμερικανικού τρόπου έγκρισης των κανονισμών, δυνάμει του οποίου υποβάλλονται σχόλια τα οποία συζητούνται, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός από την Ε.Ε., αν και σε άλλες δηλώσεις του δήλωσε ότι η Ε.Ε. είναι πρόθυμη να προβεί σε κάποιες αλλαγές.

Πρόσφατα, όμως, σε επίσκεψή του στην Αμερική, ο κ. Karel De Gucht επανέλαβε την αντίθεσή του στην εισαγωγή βοδινού στην Ε.Ε. που περιέχει ορμόνες και απέκλεισε αλλαγές στους αυστηρούς κανονισμούς της Ε.Ε. για την έγκριση γενετικά μεταλλαγμένων οργανισμών. Οι δηλώσεις αυτές του κ. Gucht έτυχαν επίκρισης από τις αμερικανικές γεωργικές οργανώσεις, που ήλπιζαν ότι οι διαπραγματεύσεις που άρχισαν το 2013 θα βοηθούσαν όπως η Ε.Ε. επανεξετάσει τους περιορισμούς για τα αμερικανικά γεωργικά προϊόντα, που ήταν τα πιο σοβαρά θέματα όσον αφορά το εμπόριο των δυο χωρών κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Στην Ε.Ε. υπάρχει επίσης ένσταση από ορισμένες οργανώσεις εναντίον της πρόνοιας που θα επιτρέπει σε ιδιώτες επενδυτές να χρησιμοποιήσουν τη συμφωνία για να κινηθούν νομικά εναντίον των κυβερνήσεων αν πιστεύουν ότι οι νομοθεσίες των χωρών αυτών απειλούν τις επενδύσεις τους. Οι περιβαλλοντολόγοι της Ε.Ε. ανησυχούν, επίσης, ότι με τη συμφωνία αυτή θα επιτραπεί στις μεγάλες αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες να αμφισβητήσουν τη νομοθεσία της Γαλλίας, που απαγορεύει την ανόρυξη πετρελαίου και φυσικού αεριού από τους αργιλικούς σχιστόλιθους με τη μέθοδο του fracking.

KPMG
Λογιστικές, Ελεγκτικές, Φορολογικές και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες
(Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του
συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκην τις απόψεις και γνώμες
της KPMG International ή Οίκων Μελών της KPMG).