ΓΙΑ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Ο ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΣΤΑ ΣΥΡΤΑΡΙΑ
ΟΙ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΑΠΟΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΠΕΝΤΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΑΥΤΕΣ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥΣ
Όπως έχουν επιβεβαιώσει δεκάδες διεθνείς οργανισμοί και η μεγάλη πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας, η νομοθετική απαγόρευση των αμβλώσεων δεν περιορίζει τις αμβλώσεις, απλώς αυξάνει τις μη ασφαλείς αμβλώσεις, τονίζει η Σκεύη Κουκουμά
Ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών ξεκινά αύριο η συζήτηση για αποποινικοποίηση των εκτρώσεων. Στην πραγματικότητα πρόκειται για τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, η οποία δρομολογείται από το 2015 αλλά, αν και τυγχάνει ευρείας πολιτικής υποστήριξης, σκαλώνει σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Υπενθυμίζεται ότι στη βάση της υφιστάμενης νομοθεσίας ήταν που συνελήφθη, τον Οκτώβριο του 2017, άνεργη γυναίκα που επέλεξε να τερματίσει την εγκυμοσύνη της στην όγδοη εβδομάδα κύησης.
Στην παρούσα σύνθεση της Βουλής, η πρόταση έγινε από τη Σκεύη Κουκουμά εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΕΛ, τους βουλευτές Λευκωσίας Στέλλα Κυριακίδου (ΔΗΣΥ-Πρόεδρος της Επιτροπής) και Κωστή Ευσταθίου (ΕΔΕΚ), τον Νικόλα Παπαδόπουλο και την Χριστιάνα Ερωτοκρίτου εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΔΗΚΟ και τον Μιχάλη Γωργάλλα εκ μέρους της Αλληλεγγύης.
Στη συνεδρίαση κλήθηκαν να παραστούν η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, η Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού και Επίτροπος Νομοθεσίας και η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Προσεκλήθησαν επίσης εκπρόσωποι της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Κύπρου, του Υπουργείου Υγείας, της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου, της Παγκύπριας Γυναικολογικής και Μαιευτικής Εταιρείας, του Κυπριακού Λόμπυ Γυναικών, του Κυπριακού Συνδέσμου Οικογενειακού Προγραμματισμού και των γυναικείων οργανώσεων.
Τι αλλάζει
Στην τροποποίηση αντικαθίσταται το άρθρο 169Α του βασικού νόμου και προνοούνται τα ακόλουθα:
Παρά τις διατάξεις των άρθρων 167, 168 και 169, κανένα πρόσωπο δεν θα θεωρείται ένοχο των αδικημάτων που προβλέπονται από αυτά, όταν η εγκυμοσύνη τερματίζεται με τη συναίνεση της εγκύου από ιατρό μαιευτήρα-γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου, όλων εγγεγραμμένων σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Εγγραφής Ιατρών Νόμου, σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα και εφόσον συντρέχει μία από τις πιο κάτω περιπτώσεις:
(α) Δεν έχουν συμπληρωθεί δώδεκα εβδομάδες εγκυμοσύνης.
(β) Η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού, σεξουαλικής κακοποίησης ανήλικης ή σεξουαλικής κακοποίησης γυναίκας με μειωμένο νοητικό, αιμομιξίας και εφόσον δεν έχουν συμπληρωθεί δεκαεννέα εβδομάδες κύησης.
(γ) Κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού ότι έχουν διαπιστωθεί με τα σύγχρονα μέσα προγεννητικής διάγνωσης ενδείξεις σοβαρής ανωμαλίας του εμβρύου που επάγονται στη γέννηση παθολογικού νεογνού.
(δ) Κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού ότι υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της σωματικής ή ψυχικής υγείας αυτής.
(ε) Κατόπιν γνωμοδότησης αρμόδιου ιατρού ότι πρόκειται για περίπτωση πολλαπλής κύησης, στην οποία πρέπει να τερματιστεί η κύηση αριθμού εμβρύων, εφόσον η συνέχιση της κύησης αυτών κρίνεται επικίνδυνη για τη βιωσιμότητα του συνόλου των εμβρύων.
Νοείται ότι στις περιπτώσεις ανηλίκων απαιτείται η συναίνεση ενός από τους γονείς ή αυτού που έχει την επιμέλειά τους. Την ίδια στιγμή, προστίθεται και άρθρο που απαγορεύει τη διαφήμιση μέσων τεχνητού τερματισμού εγκυμοσύνης. Εξαιρείται η διαφώτιση που γίνεται από κέντρο οικογενειακού προγραμματισμού, η ενημέρωση ιατρών ή προσώπων που νόμιμα διακινούν μέσα τεχνητού τερματισμού και οι σχετικές δημοσιεύσεις σε ειδικά περιοδικά, που δεν συνιστούν αδίκημα.
Πώς φτάσαμε ώς εδώ
Όπως έγραψε η «Σημερινή» της Κυριακής τον Οκτώβριο, το 2015 κατατέθηκε η πρόταση για τροποποίηση της νομοθεσίας με εισηγητές βουλευτές προερχόμενους από τον ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ. Τότε υπήρχε προβληματισμός εάν το θέμα έπρεπε να εγγραφεί προς συζήτηση στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή Νομικών, καθώς γνώριζαν πως αποτελούσε ένα δύσκολο ζήτημα ταμπού, για το οποίο θα υπήρχαν προσκόμματα, ιδιαίτερα από την Εκκλησία.
Αφού ζύγισαν όλα αυτά τα δεδομένα και διέκριναν τις ισορροπίες που διαμορφώθηκαν εντός των Επιτροπών, κατέληξαν στην Επιτροπή Νομικών και ανέμεναν κάποια στιγμή να ξεκινήσει η συζήτηση. Ωστόσο ακολούθησε προεκλογική περίοδος και υπήρξε κινητοποίηση, κυρίως ανάμεσα σε θρησκευτικούς κύκλους, με αρνητικές προεκτάσεις, και τα κόμματα επέλεξαν να ρίξουν το θέμα στο συρτάρι, ώστε να ανασυρθεί σε κάποια πιο… κατάλληλη χρονική στιγμή. Με τη νέα σύνθεση της Βουλής έγινε και νέο «ζύγισμα» και αποφασίστηκε το θέμα να πάει τελικά στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αλλά ουδέποτε ιεραρχήθηκε ψηλά, μέχρι που ήρθε το σοκ του Οκτωβρίου.
Ξεπεράστηκε από την πραγματικότητα
Εξηγώντας στη «Σημερινή» το σκεπτικό πίσω από την ανάγκη τροποποίησης του νόμου, η βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά, η οποία είναι και ένα από τα πρόσωπα που είχαν την πρωτοβουλία για τον εκσυγχρονισμό, ανέφερε ότι η νομοθεσία έχει ουσιαστικά ξεπεραστεί από την πραγματικότητα. «Μπορεί στην Κύπρο να υστερούμε στη συλλογή δεδομένων για το ζήτημα αλλά γνωρίζουμε ότι οι αμβλώσεις διενεργούνται, αφού υπάρχουν ήδη πρόνοιες του νόμου που τις επιτρέπουν για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Άρα στην ουσία κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας», ανέφερε. Π
ρόσθεσε, δε, πως όπως έχουν επιβεβαιώσει δεκάδες διεθνείς οργανισμοί και η μεγάλη πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας, η νομοθετική απαγόρευση των αμβλώσεων δεν περιορίζει τις αμβλώσεις, απλώς αυξάνει τις μη ασφαλείς αμβλώσεις.
Την ίδια στιγμή, η κ. Κουκουμά τόνισε ότι η γυναίκα πρέπει να αποφασίζει για το σώμα της και όχι οι νόμοι ή η Εκκλησία. «Αν θα προχωρήσει σε άμβλωση (εντός των 12 εβδομάδων, όπως προβλέπει η Πρόταση Νόμου), είναι απόφαση δική της. Με βάση τα δεδομένα της δικής της ζωής και τις δικές της αντιλήψεις», υπογράμμισε.
Εξήγησε ακόμη πως μέσα από την πρόταση νόμου δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την παροχή των συγκεκριμένων ιατρικών υπηρεσιών και μέσα από τα δημόσια νοσηλευτήρια, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση της γυναίκας. «Με αυτόν τον τρόπο θα βοηθήσουμε όλες τις γυναίκες που καταφεύγουν σε λύσεις ιατρικά αμφισβητούμενες ή ακόμη και σε μερικές περιπτώσεις αποδεδειγμένα επικίνδυνες για την υγεία τους και για τη μελλοντική δυνατότητα να τεκνοποιήσουν», σημείωσε.
Την ίδια στιγμή, η κ. Κουκουμά υπέδειξε πως η πρόταση νόμου είναι απλώς μια συνιστώσα στην προσπάθεια για επίλυση του προβλήματος των ανεπιθύμητων εγκυμοσυνών. «Για εμάς το πλέον ιδανικό μέσο άσκησης του δικαιώματος της γυναίκας στην επιλογή, αν και πότε θα γίνουν μητέρες, είναι ο οικογενειακός προγραμματισμός και η αντισύλληψη - όχι η άμβλωση. Γι' αυτό πρέπει να αναβαθμιστεί η σεξουαλική εκπαίδευση στα σχολεία και να ενταχθεί παιδαγωγικά προσαρμοσμένη και επιστημονικά θεμελιωμένη σε όλο το φάσμα του Αναλυτικού Προγράμματος, ακόμα και από την προσχολική ηλικία. Εδώ βρίσκεται και η κριτική που κάναμε τα προηγούμενα χρόνια στο Υπουργείο Υγείας. Και εδώ θα έπρεπε να συμφωνούμε όλοι: στην ανάγκη να μειωθούν οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες».