ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ ΜΕΡΟΣ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Αρκετά κενά, ασαφή σημεία και αλλαγές από προηγούμενες θέσεις περιλαμβάνουν τα έγγραφα προτάσεων και συμφωνιών που διατηρεί το Προεδρικό και τα οποία είναι στη διάθεση των κομμάτων για επιτόπια μελέτη και επισκόπηση

Αποκαλυπτικό ρεπορτάζ για το κεφάλαιο διακυβέρνηση την ερχόμενη Δευτέρα στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του «Σίγμα»

Επιβεβαιώνονται και από ε/κ πλευράς πλείστα όσα δημοσίευσε προ ημερών η τουρκική «Μιλιέτ» σε σχέση με τα όσα κατατίθενται και τα όσα συμφωνήθηκαν στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Την ίδια ώρα, πολλά άλλα που ουδέποτε λέχθηκαν δημοσίως ή γράφτηκαν στον Τύπο προκαλούν ανησυχίες, δημιουργούν ασάφειες και χρήζουν βελτίωσης.

Αυτό εξυφαίνεται από τα ίδια τα έγγραφα των συνομιλιών, τα οποία εδώ και ένα 20ήμερο είναι στη διάθεση των κομμάτων για επιτόπια (στο Προεδρικό δηλαδή) μελέτη και επισκόπηση. Η “Σημερινή” επιδίωξε και έλαβε γνώση για σειρά θεμάτων -δεν ήταν άλλωστε εφικτό να ενημερωθεί για όλα τα κεφάλαια αφού τα έγγραφα είναι πολλές εκατοντάδες- και την παρουσιάζει, δίνοντας συνέχεια στην πολιτική της διαφάνειας και του “ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει”, που υιοθέτησε εδώ και δύο χρόνια στο Κυπριακό.

Άλλωστε κάποιος πρέπει να θυμάται ότι τα περί συναισθηματικού δεσμού στο περιουσιακό (βλ. αποκαλύψεις «Μιλιέτ») αλλά και τις οικονομικές πτυχές της λύσης (απαιτήσεις τ/κ πλευράς) τα είχαμε δημοσιεύσει προ πολλών μηνών συνεχίζοντας, με προσωπικό και συλλογικό ως εφημερίδα κόστος, τη διαχρονικά ακολουθούμενη από εμάς διαδικασία “ενημέρωσης των πολιτών”.

Διαγαλαξιακό χάσμα

Αρχής γενομένης από το επίκαιρο (συζητήθηκε στην τελευταία συνάντηση των ηγετών των δύο κοινοτήτων) θέμα του περιουσιακού, επιβεβαιώνεται μέσα από τα έγγραφα ότι το χάσμα στα κριτήρια που προτείνουν ε/κ και τ/κ πλευρά θυμίζει την απόσταση της Σελήνης με τη Γη. Επιβεβαιώνεται μεν η απαίτηση του θύτη (Τουρκίας και τ/κ ηγεσίας) για εισαγωγή του ορισμού του συναισθηματικού δεσμού με την πατρογονική εστία, ωστόσο διαψεύδεται ότι αυτό γίνεται αποδεκτό από το θύμα (ε/κ πλευρά).

Αυτό που διαφαίνεται από τη μελέτη του γεμάτου κόκκινα και μπλε γράμματα εγγράφου του περιουσιακού είναι ότι η Λευκωσία φέρεται να αποδέχεται την εισαγωγή του όρου “συναισθηματικός δεσμός” -προφανώς λόγω και των αποφάσεων του ΕΔΑΔ- ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αποδέχεται αυτό να έχει πρώτιστη βαρύτητα στα κριτήρια για τις θεραπείες, που καταβάλλεται τιτάνια προσπάθεια εδώ και αρκετούς μήνες, να συμφωνηθούν.

Η επιμονή ωστόσο της ε/κ πλευράς που, όντως, όπως φαίνεται από τα έγγραφα, διεκδικεί την κατοχύρωση του πρώτου δικαιώματος στον νόμιμο ιδιοκτήτη, δεν συνεχίζεται και στο θέμα της προθεσμίας για υποβολή της απαίτησης για μία εκ των προσφερόμενων θεραπειών. Ο περιορισμός του χρονικού περιθωρίου εντός ενός έτους -που φαίνεται να είναι συμφωνημένο- ερμηνεύεται και ως αντικίνητρο αφού υπάρχουν εξ αδιαιρέτου περιουσίες (που χρειάζεται διαβούλευση των συνιδιοκτητών), ενώ στις πλείστες των περιπτώσεων οι κληρονόμοι της πρώτης γενιάς προσφύγων είναι περισσότεροι του ενός.

Παράλληλα μέσα σε ένα χρόνο δεν είναι δυνατό να εμπεδωθεί το αίσθημα ασφάλειας για επιστροφή και ως εκ τούτου πολλοί πρόσφυγες θα “εξαναγκαστούν” σε επιλογή άλλη από αυτήν (ανταλλαγή ή αποζημίωση).

Ασάφεια και κενά

Στο μεταξύ, στο εν λόγω ζήτημα και μετά από πολλές συζητήσεις μας με πολιτικούς που είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για το περιεχόμενο των σχετικών εγγράφων και προτάσεων, παραμένουν αρκετές ασάφειες. Μπορεί δηλαδή να έχει συμφωνηθεί ότι θα υπάρχει μια επιτροπή που θα λαμβάνει τις αποφάσεις με εξ ημισείας εκπροσώπηση, καθώς και σχετικά chambers, ωστόσο δεν υπάρχει καθαρή εικόνα τι θα γίνεται στις περιπτώσεις που ο νόμιμος ιδιοκτήτης παραλείψει ή καλύτερα δεν προλάβει να υποβάλει εισήγηση για την προτεινόμενη θεραπεία. Το συμπέρασμα, μας λέχθηκε, που εξάγεται από τα σχετικά έγγραφα, είναι πως η ιδιοκτησία της περιουσίας θα περνά στην επιτροπή περιουσιών που θα ανήκει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η οποία προφανώς θα “ικανοποιεί” πλέον τα θέλω του παράνομου καταχραστή.

Επίσης φαίνεται ότι το μεγάλο ζήτημα που προκύπτει από τις έως τώρα ατελέσφορες συζητήσεις είναι πως η τ/κ πλευρά αναζητεί διακαώς αποδοχή της πρότασής της για μη διαχωρισμό στο πλαίσιο των κατηγοριών περιουσιών των εποίκων με τους Τ/κ. Κάτι που αν στο τέλος υιοθετηθεί, θα οδηγήσει σε ένα περίπλοκο αδιέξοδο το ζήτημα των περιουσιών, αφού ως γνωστόν πλείστες των περιουσιών Ε/κ κατοικούνται από κουβαλητούς της Άγκυρας, που στη βάση του διαρρεύσαντος χρόνου και με δεδομένη την επιμονή για την ορολογία του “συναισθηματικού δεσμού με την περιουσία” θα αποκτήσουν κατά προτεραιότητα δικαιώματα.

Αύριο τα σπουδαία

Η “Σ” πάντως έχει αντλήσει πολύ λεπτομερή πληροφόρηση και για το κεφάλαιο της διακυβέρνησης, το οποίο από πολλούς θεωρείται “σχεδόν κλειστό”, με εξαίρεση το ζήτημα της εκ περιτροπής Προεδρίας. Παρά ταύτα, όμως, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, πολλά είναι τα κενά και οι ασάφειες που ακόμη υπάρχουν στο εν λόγω κεφάλαιο και κάποια εξ αυτών είναι τόσο σημαντικά που αν δεν αλλάξουν, θα οδηγήσουν σε επικίνδυνες ατραπούς. Το εν λόγω κεφάλαιο θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα λεπτομερώς στο πλαίσιο του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του Σίγμα “Τομές στα Γεγονότα” και σε πλήρη ανάλυση στην έκδοση της εφημερίδας μας την ερχόμενη Τρίτη.

Το ξεχασμένο θέμα της “γλώσσας” των συνιστωσών

Μία από τις διαφαινόμενες από την πρώτη στιγμή συγκλίσεις, με την οποία εγείρονται ζητήματα, αλλά έχει ξεχαστεί στην πορεία, είναι αυτή που αφορά στην επίσημη γλώσσα έκαστης συνιστώσας πολιτείας. Η διάκριση των συνιστωσών πολιτειών (συνιστώντα κρατίδια όπως αναφέρεται στα έγγραφα) σε Τ/κ με επίσημη γλώσσα τα τουρκικά και Ε/κ με επίσημη γλώσσα τα ελληνικά, μπορεί εκ πρώτης όψεως να μη λέει πολλά, αλλά εγείρει ζήτημα σε ό,τι αφορά την αναγκαιότητα σε βάθος χρόνου να υπάρξει μίξη του πληθυσμού (αν τελικά όντως σκοπός μιας λύσης είναι η ειρηνική συμβίωση).

Πολιτικός, που μίλησε στην εφημερίδα μας, διερωτήθηκε το εξής: “Πώς θα μπορεί να επιλέξει ένας Ε/κ πρόσφυγας πρώτης ή δεύτερης γενιάς να επιστρέψει σε υπό τ/κ διοίκηση χωριό του αν γνωρίζει ότι όπου πάει -νοσοκομείο, Κοινωνικές Ασφαλίσεις κλπ- τα πάντα θα πρέπει να γίνονται στην τουρκική γλώσσα; Άλλο ένα στοιχείο δηλαδή εθνοτικού διαχωρισμού, που δεν ακολουθεί την αναγκαία κατεύθυνση της συνύπαρξης. Και όλα αυτά, θυμίζουμε, όταν αυτοβούλως ο Πρόεδρος έκανε αναφορά σε αίτηση στην Ε.Ε. για αναγνώριση της Τουρκικής ως επίσημης γλώσσας. Δεν θα έπρεπε οι δύο επίσημες με βάση το Σύνταγμα του 1960 γλώσσες του νησιού να ισχύουν σε οποιοδήποτε των δύο συνιστωσών πολιτειών ή “κρατιδίων”; Εύλογο ερώτημα.