Μετά από έξι χρόνια διπλωματικής κρίσης, λόγω των γεγονότων του Μαβί Μαρμαρά
Το Τελ Αβίβ θα καταβάλει στην Άγκυρα αποζημίωση ύψους 20 εκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 18 εκατ. ευρώ), ενώ η Τουρκία θα σταματήσει τη δίωξη σε βάρος των πρώην αρχηγών του ισραηλινού στρατού

Φίλοι και με βούλα είναι και πάλι Ισραήλ και Τουρκία, μετά την επικύρωση της πρόσφατης συμφωνίας των δύο χωρών και από το Τουρκικό Κοινοβούλιο. Η επικύρωση της συμφωνίας βάζει και επίσημα τέλος στην εξαετή διπλωματική κρίση μεταξύ των δύο πρώην συμμάχων.

Με βάση τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στα τέλη Ιουνίου, μεταξύ άλλων, το Ισραήλ θα καταβάλει στην Τουρκία αποζημίωση ύψους 20 εκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 18 εκατ. ευρώ), ενώ η Τουρκία από την πλευρά της θα παύσει τη δίωξη σε βάρος των πρώην αρχηγών του ισραηλινού στρατού για την εμπλοκή τους στην επιχείρηση εναντίον ενός τουρκικού πλοίου που συμμετείχε σε αποστολή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας. Στην επιχείρηση εκείνη, το 2010, είχαν σκοτωθεί δέκα Τούρκοι ακτιβιστές.

Χαιρετίζει το Ισραήλ
Λίγο μετά την επικύρωση της συμφωνίας, η ισραηλινή κυβέρνηση εξέδωσε ανακοίνωση, διά της οποίας χαιρετίζει την απόφαση του Τουρκικού Κοινοβουλίου. «Το Ισραήλ χαιρετίζει την απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου να επικυρώσει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε πρόσφατα μεταξύ των δύο κυβερνήσεων», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η ισραηλινή κυβέρνηση.

Πρόσθεσε ότι αναμένει την επιστροφή των πρεσβευτών και στις δύο χώρες, όπως είχε υποσχεθεί πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσοβλου. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, πως η κατάθεση της συμφωνίας στο Κοινοβούλιο και η επικύρωσή της καθυστέρησαν λόγω της απόπειρας ανατροπής της τουρκικής κυβέρνησης από μέρος του στρατού, τη νύχτα της 15ης προς τη 16η Ιουλίου.

Στόχος η ασφάλεια
Υπενθυμίζεται πως μιλώντας από τη Ρώμη, την επομένη της επίτευξης της συμφωνίας, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου επεσήμανε πως παρά την ομαλοποίηση των πολιτικών και διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών, εξακολουθεί να παραμένει σε ισχύ ο θαλάσσιος αποκλεισμός της Γάζας.

Σε δηλώσεις του κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στην ιταλική πρωτεύουσα, ο κ. Νετανιάχου είπε ότι η συμφωνία με την Άγκυρα, που θέτει τέλος στην εξαετή ρήξη στις σχέσεις των δύο χωρών, διατηρεί τον «αμυντικό θαλάσσιο αποκλεισμό» της περιοχής που διοικεί η Χαμάς, σημειώνοντας ότι «Η συμφωνία έχει τεράστιο αντίκτυπο για την ισραηλινή οικονομία».

Επεσήμανε μάλιστα ότι η όποια ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα θα συνεχίζει να διέρχεται μέσω των λιμανιών του Ισραήλ. «Πρόκειται για υπέρτατο συμφέρον που αφορά την ασφάλειά μας», είπε ο κ. Νετανιάχου, προσθέτοντας ότι «δεν ήμουν διατεθειμένος να συμβιβαστώ επ' αυτού». Όπως είπε, αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο για αποτροπή της συγκέντρωσης δυνάμεων από τη Χαμάς και η κατάσταση παραμένει ως έχει.

Τα επόμενα βήματα
Από την πλευρά του, ο Τούρκος Πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε, σε συνέντευξη Τύπου, ότι η υπογραφή της συμφωνίας εξομάλυνσης με το Ισραήλ θα πραγματοποιηθεί σήμερα. Στη συνέχεια, είπε, το Υπουργικό Συμβούλιο ενδέχεται να υποβάλει την εν λόγω συμφωνία για έγκριση στην τουρκική εθνοσυνέλευση.

Ο Τούρκος Πρωθυπουργός εξήγησε ότι σε αρχική φάση θα αποκατασταθούν οι οικονομικές και οι περιφερειακές σχέσεις των δύο χωρών. Ο κ. Γιλντιρίμ ανακοίνωσε ότι τις επόμενες βδομάδες θα διοριστεί πρέσβης και το Ισραήλ θα καταθέσει 20 εκ. δολάρια για τις οικογένειες των θυμάτων του «Μαβί Μαρμαρά».

Μεταξύ άλλων τόνισε ότι η Τουρκία θα συμβάλει στην οικοδόμηση νοσοκομείου στη Γάζα, το οποίο θα στεγάζει 200 ασθενείς. Σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικά βήματα θα γίνουν και προς την κατεύθυνση επίλυσης του προβλήματος ηλεκτροδότησης και υδροδότησης της Γάζας από την Τουρκία.

«Η συμφωνία Τουρκίας - Ισραήλ αντανακλά τον ρόλο της Τουρκίας ως προστάτη των θυμάτων και των καταπιεσμένων λαών της Μέσης Ανατολής», ανέφερε ο Μπιναλί Γιλντιρίμ.

Ενεργειακές προοπτικές
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με το Reuters, η αποκατάσταση των σχέσεων Ισραήλ και Τουρκίας αυξάνει την προοπτική της ενδεχόμενης συνεργασίας για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Ανατολική Μεσόγειο, σύμφωνα με αξιωματούχους.

Όπως αναφέρει μάλιστα το δημοσίευμα, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός δήλωσε ότι άνοιξε ο δρόμος για πιθανή μεταφορά του ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Η κίνηση αυτή συντελείται μάλιστα τη στιγμή που στη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε εξέλιξη ο πόλεμος στη Συρία και η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους απειλεί την περιφερειακή ασφάλεια.

Τα γεγονότα του Μαβί Μαρμαρά
Υπενθυμίζεται πως στις 31 Μαΐου 2010 οι ισραηλινές δυνάμεις επιτέθηκαν, μετά από προειδοποιήσεις, σε νηοπομπή του διεθνούς κινήματος Free Gaza. Σκοπός της νηοπομπής ήταν να σπάσει τον ναυτικό αποκλεισμό, μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστινίους της Λωρίδας της Γάζας. Η νηοπομπή αρνήθηκε την πρόταση της ισραηλινής κυβέρνησης να πλεύσει στο λιμάνι του Ασντόντ.

Σύμφωνα με την πρόταση, η ισραηλινή κυβέρνηση αρχικά θα έλεγχε την ανθρωπιστική βοήθεια (κάποια αντικείμενα όπως το τσιμέντο απαγορεύεται να διανεμηθούν στη Γάζα) και κατόπιν θα επέτρεπε αυτή να διανεμηθεί στη Γάζα (ή ακόμη επιτρέποντας στους οργανωτές της αποστολής να διανέμουν τη βοήθεια). Από τη συμπλοκή που ακολούθησε σε ένα πλοίο σκοτώθηκαν 10 ακτιβιστές σύμφωνα με τους Ισραηλινούς και τραυματίσθηκαν εξήντα, καθώς και έξι Ισραηλινοί στρατιωτικοί.
Μ.ΑΔ.