ΤΑ ΣΟΒΑΡΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΟΥΝ ΠΟΛΛΟΥΣ

ΠΑΡΟΤΙ Η ΚΥΠΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΧΩΡΑ ΣΕ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΣΥΛΟΥ, ΕΝΤΟΥΤΟΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΤΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

Εθελοντικές οργανώσεις και Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες ζητούν την άμεση παρέμβαση των Αρχών για επίλυση των προβλημάτων στις συνθήκες διαβίωσης αλλά και την αλλαγή στάσης της κοινωνίας προς το θέμα των προσφύγων

Τα σοβαρά επεισόδια που διαδραματίστηκαν το βράδυ της Παρασκευής, 16 Φεβρουαρίου, στο Κέντρο Υποδοχής και Φιλοξενίας Αιτητών Διεθνούς Προστασίας στην Κοφίνου επανέφεραν στην επιφάνεια τα προβλήματα διαβίωσης των ενοίκων, αλλά και το μεμονωμένο φαινόμενο θερμόαιμων νεαρών, οι οποίοι προκαλούν προβλήματα στον χώρο. Οι εθελοντικές οργανώσεις και η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες ζητούν άμεση παρέμβαση των Αρχών για την επίλυση των προβλημάτων στις συνθήκες διαβίωσης αλλά και την αλλαγή στάσης της κοινωνίας προς το θέμα των προσφύγων.

Το ιστορικό

Τρία άτομα από την Ερυθραία τελούν, μέχρι στιγμής, υπό κράτηση για τα σοβαρά επεισόδια που διαδραματίστηκαν το βράδυ της Παρασκευής 16 Φεβρουαρίου στο Κέντρο Υποδοχής στην Κοφίνου. Αφορμή των επεισοδίων, η περικοπή του επιδόματος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος σε δύο από τους υπαιτίους, οι οποίοι στη συνέχεια εξεγέρθηκαν καίγοντας κάδους σκουπιδιών και προκαλώντας ζημιές αξίας χιλιάδων ευρώ στον χώρο. Το Κέντρο Υποδοχής της Κοφίνου έχει μετατραπεί πολλές φορές σε εστία αντιπαραθέσεων και εξεγέρσεων από τους ενοίκους. Αιτία πολλές φορές οι συνθήκες διαβίωσης, η καθυστερημένη κρατική αρωγή και οι διενέξεις μεταξύ προσώπων διαφορετικών εθνικοτήτων.

Ανεπάρκεια προγραμμάτων

Μιλώντας στη «Σημερινή» της Κυριακής η Συντονίστρια των Ανεξάρτητων Εθελοντών και των Εθελοντικών Οργανώσεων του Κέντρου Υποδοχής, Νατάσα Γεωργίου, διαπίστωσε τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης, οι οποίες πολλές φορές, όπως ανέφερε, αποτελούν τον αρχικό παράγοντα πρόκλησης των επεισοδίων και της δημιουργίας δυσφορίας από τους ενοίκους. Η κυρία Γεωργίου σημείωσε, επίσης, το γεγονός πως το Κέντρο Υποδοχής αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, με το κυριότερο να είναι το θέμα της διαχείρισής του από το Υπουργείο Εσωτερικών, αφού αυτό το διάστημα, όπως ανέφερε, λειτουργεί με την καλή δουλειά που γίνεται από τις εθελοντικές οργανώσεις.

Από την άλλη, δεν παρέλειψε να επισημάνει και το γεγονός της πολιτιστικής διαφορετικότητας που διακρίνει τους ανθρώπους που διαμένουν στο Κέντρο, αφού τα βιώματα των ανθρώπων που έχουν σημαδευτεί από βία και συγκρούσεις στην πατρίδα τους, είναι καθοριστικός παράγοντας της διαμόρφωσης της συμπεριφοράς τους στη χώρα μας. Απ' εκεί και πέρα, αυτό που προέχει, ανέφερε, είναι αφενός η επίλυση των προβλημάτων διαβίωσης στο κέντρο και, αφετέρου, η ενσωμάτωση όσων εγκριθούν στην κυπριακή κοινωνία.

Δεν είναι καινούργιο πρόβλημα

Από την πλευρά της, η Λειτουργός Ενημέρωσης της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Κύπρο, Αιμιλία Στροβολίδου, σημείωσε πως οι κακές συνθήκες παραμονής δεν είναι καινούριο πρόβλημα. Ήδη το 2017, η Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σε έκθεσή της, εξέφρασε τις ανησυχίες της ως προς την προβληματικότητα του πλαισίου κάλυψης των υλικών συνθηκών υποδοχής των αιτητών ασύλου στην Κύπρο καθώς και τη συμβατότητά του με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές υποχρεώσεις έναντι των προσώπων που αναζητούν διεθνή προστασία, και υπό το πρίσμα του επιπέδου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα μας.

Η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην έκθεσή της διαπίστωσε «ελλιπή πληροφόρηση και γραφειοκρατικά εμπόδια που παρουσιάζει η πρόσβαση στην υγεία των αιτητών ασύλου που λαμβάνουν υλικές συνθήκες υποδοχής».

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που δημοσίευσε τον περασμένο Σεπτέμβριο η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από το 2002, η χώρα μας είχε παραλάβει 59.099 αιτήσεις ασύλου, στις οποίες σε 8.968 παραχωρήθηκε προστασία, 44.845 είχαν απορριφθεί, ενώ εκκρεμούν άλλες 4.594.

Τραγικό γεγονός αποτελεί ο μεγάλος αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων, αφού κατά το 2016 το κράτος παρέλαβε 221 αιτήσεις και 109 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 για ασυνόδευτα παιδιά ή παιδιά τα οποία έχουν χωριστεί από τις οικογένειές τους. Διαφαίνεται, παράλληλα, ότι παρουσιάζεται αυξητική τάση κατά 36% των αιτήσεων για το 2016 σε σχέση με το 2015, ενώ αυτή η αυξητική τάση συνεχίζει και κατά το 2017. Οι δέκα κυριότερες χώρες προέλευσης των αιτητών ασύλου είναι η Συρία, η Ινδία, το Βιετνάμ, η Σρι Λάνκα, η Αίγυπτος, το Μπανγκλαντές, η Σομαλία, το Καμερούν και οι Φιλιππίνες.

Τα στατιστικά

Όπως ανέφερε στη «Σ» ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, το φαινόμενο της προσφυγικής κρίσης είναι ιδιαίτερα έντονο και επηρεάζει τη χώρα μας. Επισήμανε ότι η Κύπρος έχει καταστεί χώρα πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση της εισροής των προσφύγων. Δεν παρέλειψε, βέβαια, να αναφέρει ότι η πολιτική μετανάστευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί ένα τεράστιο θέμα, το οποίο επηρεάζει τη χώρα μας μέσω των αυξημένων ροών, χωρίς, παράλληλα, να παραλείψει να διαπιστώσει πως ορισμένες από αυτές γίνονται μέσω των κατεχομένων, παρά τους αυστηρούς ελέγχους που πραγματοποιούν οι Αρχές της Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα, είπε πως η χώρα μας είναι δεύτερη από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το 2017 όσον αφορά τον κατά κεφαλήν αριθμό αιτητών πολιτικού ασύλου.

Όσον αφορά το πρόσφατο περιστατικό των επεισοδίων, ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι διαπιστώθηκε πως η συγκεκριμένη ομάδα νεαρών από την Ερυθραία δημιουργούσε συχνά επεισόδια στο Κέντρο, γεγονός το οποίο διαπίστωσαν τόσο ο Κοινοτάρχης Κοφίνου όσο και οι εθελοντικές οργανώσεις. Αφορμή για τους βανδαλισμούς φαίνεται να στάθηκε το γεγονός της απόρριψης καταβολής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, εξαιτίας της άρνησης των ιδίων να συμμορφωθούν με τους όρους και τη νομοθεσία για έγκριση του ΕΕΕ.

Οι προερχόμενοι από την Ερυθραία

Από τα 300, περίπου, άτομα που φιλοξενούνται στο Κέντρο Υποδοχής, οι 40 προέρχονται από την Ερυθραία και έφτασαν στη χώρα μας από την Ιταλία μέσω του προγράμματος «Relocation» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το «Relocation» (Μετεγκατάσταση) είναι ένα πρόγραμμα το οποίο συμφωνήθηκε μεταξύ διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών για μεταφορά αιτητών ασύλου από μια χώρα σε άλλη. Η Κύπρος είχε δεσμευτεί να φιλοξενήσει έναν αριθμό και οι συγκεκριμένοι αιτητές βρίσκονται στο νησί τούς τελευταίους 2-3 μήνες.

Στη συνέχεια αποφασίστηκε όπως 26 άτομα, 21 άντρες, 4 γυναίκες και ένα παιδί, όλοι από την Ερυθραία μεταφερθούν με λεωφορείο από το Κέντρο Υποδοχής σε ξενοδοχείο στη Λευκωσία. Ο κ. Πετρίδης εξήγησε πως η μετακίνησή τους έγινε για τη διασφάλιση της ασφάλειας στο Κέντρο αλλά και τον καλύτερο έλεγχό τους για πρόληψη και αποφυγή πρόκλησης νέων επεισοδίων, ενώ η διαμονή τους γίνεται με έλεγχο από την Αστυνομία.

Από την άλλη ο Υπουργός Εσωτερικών δεν παρέλειψε να αναγνωρίσει το γεγονός ότι υπάρχουν προβλήματα στους κοινόχρηστους χώρους αλλά και όσον αφορά τη διοίκηση του Κέντρου. Δόθηκαν, παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, οδηγίες για την ικανοποίηση των άμεσων αναγκών, ενώ ήδη εργολάβοι έχουν αναλάβει τη διεκπεραίωση εργασιών επιδιόρθωσης των ζημιών.

Αλλαγή νοοτροπίας και κουλτούρας

Τα επεισόδια της Κοφίνου αποτελούν μιαν αφορμή για διαπίστωση του τρόπου χειρισμού αλλά και της αντιμετώπισης που υφίστανται οι πρόσφυγες στη χώρα μας. Η κοινωνία μας φαίνεται αδύναμη ακόμη να αποδεκτεί τη διαφορετικότητα και τις εθνοτικές ιδιομορφίες που φέρουν οι άνθρωποι, οι οποίοι ένεκα της απώλειας των περιουσιών τους, αναγκάστηκαν διαμέσου κακουχιών να φτάσουν στην Κύπρο ως πολιτικοί πρόσφυγες.

Σε αυτήν τη διαπίστωση έφτασε και η Λειτουργός Ενημέρωσης του UNHCR, Αιμιλία Στροβολίδου, η οποία ανέφερε στη «Σ» ότι η ένταξη των προσφύγων απαιτεί δημιουργία υποδομών, τη διαμόρφωση κουλτούρας αποδοχής και την προσφορά ίσων ευκαιριών στην υγεία, τη μόρφωση και τη διαβίωση. Από την άλλη, υπενθύμισε ότι η χώρα μας αποτελεί θύμα προσφυγιάς, κατοχής και πολέμου, και πως με αυτά τα βιώματα αποτελεί υποχρέωσή μας να αποδεχόμαστε το θέμα των προσφύγων.

Η Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, με τη σειρά της, δηλώνει την ετοιμότητά της, παρά τους αυξημένους αριθμούς ροής προσφύγων, να εργαστεί για αντιμετώπιση των προβλημάτων φιλοξενίας, για παροχή τεχνογνωσίας και αρωγής στην Κυβέρνηση και την εξεύρεση λύσεων για την ομαλότερη ένταξη αυτών των ανθρώπων στην κυπριακή κοινωνία.

Πλήρως αντιπροσωπευτικό είναι το ντοκιμαντέρ το οποίο δημιούργησαν οι πρόσφυγες του Κέντρου Υποδοχής της Κοφίνου και στο οποίο παρουσιάζουν τη δική τους ιστορία για την προσφυγιά και τις κακουχίες που έχουν περάσει. Εφτά πρόσφυγες μοιράζονται 7 διαφορετικές αλλά κοινές ιστορίες με κεντρικό σημείο αφετηρίας την Κύπρο. Σε μια χώρα που έχει υποστεί την προσφυγιά, δίνεται το μήνυμα ότι κανείς δεν πρέπει να είναι πρόσφυγας.