Τα αποτελέσματα του προγράμματος EMBRACING
Η Ρούλα Μαυρονικόλα διαβεβαίωσε ότι ο στόχος θα επικεντρωθεί στην ποινικοποίηση της ζήτησης


«Η διαμορφωθείσα κατάσταση εμπορίας προσώπων, ως επί το πλείστον για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης, έφερε στο προσκήνιο την αδυναμία του συστήματος, από τη μια να προστατεύει τα θύματα και από την άλλη να οδηγήσει τους παρανομούντες στην τιμωρία», επεσήμανε η Ρούλα Μαυρονικόλα, Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Γυναικείας Κίνησης και βουλευτής ΕΔΕΚ, παρουσιάζοντας χθες σε συνέδριο στη Λευκωσία, τα αποτελέσματα του προγράμματος EMBRACING.

Το πρόγραμμα ανελήφθη και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με την Οργάνωση Προστασίας Θυμάτων Σεξουαλικής Βίας και Εκμετάλλευσης «Στίγμα» και την εταιρεία Genderstream Consulting Ltd, και χρηματοδοτήθηκε από το Ταμείο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού χώρου και από την Κυπριακή Δημοκρατία. Χαιρετισμούς στο συνέδριο απηύθυναν ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Ιωνάς Νικολάου, η διοικητική λειτουργός του «Στίγμα» Έλενα Πισσαρίδου και η διευθύντρια της εταιρείας Genderstream Consulting Ltd, Άννα Πηλαβάκη.

Η Ρούλα Μαυρονικόλα διαβεβαίωσε ότι ο στόχος θα επικεντρωθεί στην ποινικοποίηση της ζήτησης σεξουαλικών υπηρεσιών από θύματα trafficking, ενώ εισηγήθηκε ανάληψη της ευθύνης χειρισμού της Πολυθεματικής Επιτροπής για τη σεξουαλική εκμετάλλευση, από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, αντί από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Μάστιγα και ανοικτή πληγή
Η Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Γυναικείας Κίνησης χαρακτήρισε την εμπορία γυναικών για σεξουαλική εκμετάλλευση, «μια πραγματική μάστιγα και ανοικτή πληγή, οι διαστάσεις της οποίας μάς προσβάλλουν ανεπανόρθωτα. Εξακολουθεί να ταλανίζει τη μικρή μας πατρίδα, η οποία θεωρείται χώρα προορισμού θυμάτων εμπορίας προσώπων, ως επί το πλείστον για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Και είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η Κύπρος βρίσκεται σε χειρότερη θέση, ακόμη και από χώρες υπό ανάπτυξη, με πολύ χαμηλότερο μορφωτικό, πνευματικό και κοινωνικό επίπεδο από το δικό μας.

Πρέπει να γνωρίζετε ότι, δυστυχώς, είμαστε σε αριθμό κατάταξης, σε κατώτερη θέση από την Μποτσουάνα και τη Σομαλία, χώρες από τις οποίες δεχόμαστε θύματα. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα, με ευρύτερες πολιτικές διαστάσεις και ως εκ τούτου η Πολιτεία επιβάλλεται άμεσα να παρέμβει σε όλα τα επίπεδα, κυρίως στο νομοθετικό κομμάτι, σε βαθμό που να εμπεριέχει τους τομείς της πάταξης, της καταδίκης και της παραδειγματικής τιμωρίας των ενόχων. Η αντιμετώπιση και πάταξη αυτής της σύγχρονης μάστιγας βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής της Σοσιαλιστικής Γυναικείας Κίνησης, η οποία στην πολύχρονη δράση της έχει να επιδείξει σημαντικό έργο προς την κατεύθυνση αυτή».

«Δεν μπορεί να φανταστεί ο νους»…
Σύμφωνα με τη Ρ. Μαυρονικόλα, «οι χώροι σεξουαλικής εκμετάλλευσης των γυναικών στην Κύπρο είναι πλέον πολλοί και διάχυτοι, όπως καμπαρέ, μουσικοχορευτικά κέντρα, μπιραρίες, ινστιτούτα μασάζ, καφενεία, δρόμοι, διαμερίσματα και χώροι που δεν μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους. Επιπρόσθετα, η εμπορία γυναικών γίνεται πλέον και μέσω νόμιμων διόδων, όπως με εικονικούς γάμους, απασχόληση σε τομείς όπως των οικιακών εργαζομένων και των χώρων ψυχαγωγίας. Σε πολλές περιπτώσεις η Κύπρος χρησιμοποιείται ως ενδιάμεσος σταθμός για προώθηση των θυμάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης σε διάφορες χώρες. Ωστόσο είναι σαφές ότι παρατηρείται αύξηση του φαινομένου και στην ίδια την Κύπρο. Κι αυτό, βεβαίως, ως αποτέλεσμα της αυξημένης ζήτησης για σεξ και της ποικίλης διαθεσιμότητας τέτοιων υπηρεσιών.

Το τελευταίο διάστημα το πρόβλημα πήρε άλλη τροπή και άλλη διάσταση, με σημαντική αύξηση του αριθμού των καταγγελιών, στις αρμόδιες Αρχές, γεγονός που κρίνεται θετικό. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η διαμορφωθείσα κατάσταση έφερε στο προσκήνιο την αδυναμία του συστήματος από τη μια, να προστατεύει τα θύματα και, από την άλλη, να οδηγήσει τους παρανομούντες στην τιμωρία. Από την ψήφιση ενός νόμου, μέχρι την ουσιαστική εφαρμογή του, εντοπίζεται χάσμα μέγα, όπως άλλωστε συμβαίνει σε πάρα πολλές περιπτώσεις. Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι νομολογικές λεπτομέρειες και τα αποδεικτικά στοιχεία που απαιτούνται, είναι παράγοντες που συμβάλλουν στην εξασθένιση των προσπαθειών πάταξης του προβλήματος. Από δικής μας πλευράς, θέλουμε να υποδείξουμε ότι στο πλαίσιο των προσπαθειών μας για πάταξη του φαινομένου, θα επικεντρώσουμε τον στόχο μας στην ποινικοποίηση της ζήτησης.

Το μακρύ χρονικό διάστημα εκδίκασης
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που εντοπίζεται στο όλο ζήτημα προέρχεται από το χρονικό διάστημα εκδίκασης των υποθέσεων και απονομής δικαιοσύνης, από τη στιγμή μάλιστα που η μαρτυρία του ιδίου του θύματος κρίνεται απαραίτητη», επεσήμανε η κ. Μαυρονικόλα.

«Συγκεκριμένα, αριθμός θυμάτων αρνούνται να προβούν σε γραπτή καταγγελία, επιλέγοντας τον επαναπατρισμό. Εξάλλου, η μακρά αναμονή μέχρι την εκδίκαση των υποθέσεων, σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί στην απόσυρση της καταγγελίας και σε άλλες, στον επαναπατρισμό των θυμάτων. Η σωστή και επαρκής νομοθεσία και η ταυτόχρονη διαμόρφωση των συνθηκών και προϋποθέσεων ουσιαστικής εφαρμογής των νόμων, αποτελεί σίγουρα μια σημαντική πτυχή, στην οποία οφείλουμε να εγκύψουμε με σοβαρότητα και συνέπεια. Από την άλλη, συμπληρωματικά προς την πολιτεία και τα θεσμικά όργανα του κράτους, πρέπει να τολμήσουμε να κάνουμε το βήμα παραπάνω, στο πλαίσιο μιας οριοθετημένης στρατηγικής, η οποία θα κινείται στο τετράπτυχο ενημέρωση, εκπαίδευση, διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης και εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η οικογένεια καλείται να διαδραματίσει τον δικό της καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των σωστών αντιλήψεων και της κοινωνικά αποδεκτής νοοτροπίας όσον αφορά τις σχέσεις, τις δυνατότητες, τις ικανότητες, τις ευκαιρίες και τους ρόλους των ανθρώπων, ανδρών και γυναικών. Κυρίαρχος, όμως, είναι ο ρόλος του σχολείου. Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, αλλά και οι μαθητές είναι σημαντικό να καταστούν συνέταιροι και βασικοί παίκτες στην προσπάθεια διαμόρφωσης υγιούς κοινωνικής αντίληψης. Ως εκ τούτου, έχουμε υποχρέωση να συστρατευθούμε όλοι, στην πάταξη αυτής της κοινωνικής μάστιγας. Το κράτος καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, αναλαμβάνοντας, εκτός των άλλων, και την ευθύνη συντονισμού της δράσης κρατικών υπηρεσιών και κοινωνικών φορέων. Η προστασία των θυμάτων και η δημιουργία χώρων υποδοχής, με συνθήκες αξιοπρεπούς διαβίωσης, είναι η δεύτερη πτυχή. Η ταχεία εξέταση των καταγγελιών και εκδίκαση των υποθέσεων είναι το τρίτο. Τα θύματα πρέπει να νιώσουν προστατευμένα από την κοινωνία, το κράτος και τους θεσμούς του για να κάνουν το μεγάλο τολμηρό βήμα».

Ένα ευρύ δίχτυ προστασίας
«Πέραν των στόχων και των δράσεων στο πλαίσιο του τετράπτυχου που περιγράφηκε προηγουμένως, πρέπει να εγκύψουμε με σοβαρότητα και ευαισθησία στο ζήτημα αυτό συνεργαζόμενοι με την Κυβέρνηση, τους κρατικούς φορείς, τη Βουλή και όλους τους κοινωνικούς φορείς, για να δημιουργήσουμε ευρύ δίχτυ προστασίας, σε βαθμό που τα θύματα να νιώσουν ασφαλή για να εισέλθουν στη διαδικασία αποκάλυψης και καταγγελίας των ενόχων και του εγκλήματος», είπε η Ρούλα Μαυρονικόλα.

Ευχαρίστησε ιδιαίτερα για τις προσπάθειές τους, το Γραφείο Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων και ονομαστικά την Υπαστυνόμο Ρίτα Σούπερμαν, το Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως, το Υπουργείο Παιδείας, το εσπερινό Γυμνάσιο-Λύκειο Λευκωσίας, την εσπερινή Τεχνική Λευκωσίας, «όλες και όλους που με την παρουσία και τη συμμετοχή σας δώσατε πνοή, ουσία και αξία στο πρόγραμμα, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και της Γραμματείας της Σοσιαλιστικής Γυναικείας Κίνησης και ιδιαιτέρως την υπεύθυνη και ψυχή του προγράμματος, τη συναγωνίστρια Σύλια Κυρμίτση».
Στο τέλος της εκδήλωσης επιδόθηκαν διπλώματα στους εθελοντές που εκπαιδεύτηκαν για την καταπολέμηση του sex trafficking.