Αρτεμίου Αντρέας ήταν 40 χρόνια αγνοούμενος και κηδεύονται σήμερα τα οστά του

Αφιέρωμα στον ήρωα, παρμένο από το βιβλίο «Αετοί του Πενταδάκτυλου», του δημοσιογράφου -συγγραφέα Χαράλαμπου Χαραλαμπίδη, το οποίο θα κυκλοφορήσει αύριο Δευτέρα

Πέπλο μυστηρίου εξακολουθούσε να καλύπτει από τον Αύγουστο του 1974, μέχρι πρόσφατα, την εξαφάνιση του 19χρονου πολεμιστή Αντρέα Αρτεμίου από το Στρόβολο, που οι συμπολεμιστές του τον είδαν για τελευταία φορά στο «Λάντροβερ», που οδηγούσε στον Κυπαρισσόβουνο του Πενταδάκτυλου, σε περίοδο εκεχειρίας.

Από τότε, οι πληροφορίες για τη ζωή του πότε διίσταντο και πότε συγκλίνονταν. Το μόνο βέβαιο ήταν ότι ο συμπολεμιστής του Εύζωνας, που ήταν μαζί του και διέφυγε, όταν έπεσαν σε ενέδρα Τούρκων, τον είδε να συλλαμβάνεται αιχμάλωτος.

Ήταν ζωντανός, αλλά δεν ήξερε αν ήταν τραυματισμένος από τις σφαίρες των Τούρκων, που ενέδρευαν στο σημείο εκείνο και είχαν ανοίξει πυρ εναντίον τους. Ταπεινό αφιέρωμα στον ήρωα, που κηδεύεται σήμερα με τις προσήκουσες τιμές από τον ιερό ναό Αγίου Στυλιανού του συνοικισμού «Άσπρες» Στροβόλου στις πεντέμιση η ώρα το απόγευμα, παραθέτουμε το ακόλουθο σημείωμα, παρμένο από το βιβλίο του «Αετοί του Πενταδάκτυλου», του συνάδελφου δημοσιογράφου -συγγραφέα Χαράλαμπου Χαραλαμπίδη:

«Τα ιερά οστά του ήρωα Αντρέα Αρτεμίου, που ταλαιπωρήθηκαν για 40 τόσα χρόνια θα οδηγηθούν σήμερα το απόγευμα στην τελευταία τους κατοικία, όπου θα αναπαύονται αιώνια. Το αφιέρωμα αυτό, βασίζεται σε μαρτυρίες συμπολεμιστών του, που τον είδαν για τελευταία φορά ζωντανό, εκεί στον τουρκοπατημένο σήμερα Κυπαρισσόβουνο του Πενταδάκτυλου, εκεί που είχαν βρεθεί τα οστά του. »Ας παρακολουθήσουμε πρώτα ένα σύντομο βιογραφικό του ήρωα:

Ο Αντρέας Αρτεμίου γεννήθηκε στο Στρόβολο στις 26 Αυγούστου 1955 και ήταν το δεύτερο παιδί του Ηρόδοτου και της Ειρήνης Αρτεμίου. Είχε ακόμη τρία αδέρφια, τη Μαρία, τη Λία και τον Γιάννο. Από μικρός ήταν πολύ ζωηρός, ριψοκίνδυνος, αποφασιστικός και πολύ αγαπητός στους δικούς και τους φίλους του. Αγαπούσε το ποδόσφαιρο και μετά το σχολείο, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο που βρισκόταν σπίτι, δημιουργούσε ομάδα με τους φίλους του και έπαιζαν με τα άλλα τα γειτονόπουλα.

»Στο 14ο έτος της ηλικίας του ο Αντρέας αποφάσισε να εγκαταλείψει το γυμνάσιο και ν’ ακολουθήσει σύστημα μαθητείας για τρία χρόνια, ως μηχανικός αυτοκινήτων, κάτι που το ήθελε πολύ. Παράλληλα με το σχολείο εργαζόταν και ως μαθητευόμενος μηχανικός σε μεγάλα συνεργεία αυτοκινήτων στη Λευκωσία. Ειδικευόταν σε μεγάλα φορτηγά αυτοκίνητα, κλάδο για τον οποίο πήρε και το δίπλωμά του. Όνειρό του ήταν ν΄ ανοίξει δικό του μηχανουργείο, όταν θα τέλειωνε τη θητεία του. Ένα όνειρο που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, γιατί τον πρόλαβε η εισβολή του Αττίλα και η εξαφάνισή του, την ώρα που εκτελούσε το ιερό προς την πατρίδα καθήκον του.

»Στο17ο έτος της ηλικίας του - Φεβρουάριο του 1973- κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά. Μετά τη βασική του εκπαίδευσή στο ΚΕΝ Λάρνακας, τοποθετήθηκε στο 231 Τάγμα Πεζικού, στον Άγιο Βασίλειο. Τον Ιούνιο του 1974 ήταν χαρούμενος, διότι είχε ανακοινωθεί πως θα μειωνόταν η θητεία και θ’ απολύονταν όσοι είχαν υπηρετήσει στην Εθνική Φρουρά 14 μήνες. Έκανε όνειρα να πάει στη Σουηδία για να εξειδικευτεί πιο πολύ ως μηχανικός μεγάλων φορτηγών αυτοκινήτων, που κατασκευάζονται στη χώρα αυτή. Δεν πρόλαβε, όμως, να απολυθεί και να εκπληρώσει τα όνειρά του. Πρώτα το πραξικόπημα και μετά η εισβολή τον κράτησαν στον στρατό.

»Στην πρώτη φάση της εισβολής ο Αντρέας ήταν οδηγός «Λάντροβερ», στη Διοίκηση του 231 ΤΠ. Κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, η μονάδα του βρισκόταν στο ύψωμα Κυπαρισσόβουνος του Πενταδάκτυλου, μεταξύ Λάρνακα Λαπήθου και Βασίλειας. Οι στρατιώτες ξεκουράζονταν, πάντοτε όμως, με το όπλο παρά πόδας, έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Οι Τούρκοι παραβίαζαν την εκεχειρία, που ποτέ δεν σεβάστηκαν, και προωθούνταν, εκμεταλλευόμενοι την πλήρη κατάπαυση του πυρός από την Εθνική Φρουρά.

Αξιωματικός άλλης μονάδας που βρισκόταν στην ίδια περιοχή με το 231 ΤΠ, ο Υπολοχαγός Γαληνός Αθανάσιος, που είχε αποστολή αναγνωρίσεως, ζήτησε από το Διοηκητή του 231 ΤΠ ένα «Λάντροβερ» για να προωθηθεί, προκειμένου να διαπιστώσει ποιες θέσεις κατείχε η εμπροσθοφυλακή του εχθρού και να τηρεί επαφή μαζί του.. Ο Αντισυνταγματάρχης Χαραμαράς διέταξε τον Αρτεμίου να μεταφέρει τον Υπολοχαγό στη σημείο που ήθελε για αναγνώριση.

» Μπροστά το «Λάντροβερ» με οδηγό τον Ατρεμίου, συνοδηγό τον Γαληνό και συνοδό τον Εύζωνα. Πίσω, φορτηγά της μονάδας του Υπολοχαγού με στρατιώτες. Στην πορεία ξέκοψαν τα φορτηγά και ο υπολοχαγός διάταξε τον Αρτεμίου να σταματήσει, για να δει τι συνέβαινε. Κατέβηκε από το όχημα και τού είπε: «Προχώρα λίγο κι εγώ θα μείνω, για να δω τι γίνεται με τα φορτηγά». Ο Αρτεμίου, με συνοδηγό τώρα τον συμπολεμιστή του Εύζωνα, έβαλε μπρος, ανύποπτος, όπως και ο Ευζωνας, γι’ αυτό που τους περίμενε…

»Στην επόμενη στροφή, λίγα μόνο μέτρα από κει που άφησαν τον Υπολοχαγό, ήρθαν αντιμέτωποι με Τούρκους στρατιώτες, που ενέδρευαν. Ο Εύζωνας, πετάχτηκε από το όχημα και κατόρθωσε να διαφύγει. Το ίδιο και ο Γαληνός, που δεν πρόλαβε ν’ απομακρυνθεί. Τραυματίστηκε στο γόνατο αλλά τραυαμτισμένος όπως ήταν, κατόρθωσε κι αυτός να διαφύγει. Ο Αρτεμίου, που αιφνιδιάστηκε, προσπάθησε να κάνει στροφή, αλλά τον πρόλαβαν οι Τούρκοι. Ο Εύζωνας, που ήταν ο μόνος αυτόπτης μάρτυρας, ανέφερε αργότερα ότι είδε τους Τούρκους να συλλαμβάνουν ζωντανό το Αρτεμίου.

»Ο Λοχίας Αντώνης Αντωνάς, που βρισκόταν στην περιοχή του επεισοδίου, αναφέρει σχετικά στο Ημερολόγιό του: «Στις 10 η ώρα το πρωί, το Τάγμα κινήθηκε από το χωριό Βασίλεια προς το ύψωμα Κυπαρισσόβουνος με εμπροσθοφυλακή το Λόχο μας (Τρίτο). Στην πορεία συναντηθήκαμε με ένα τμήμα μονάδας που είχε αποστολή αναγνωρίσεως. Αν θυμάμαι καλά, ήταν κάποιος Υπολοχαγός ονόματι Γαληνός. Ζήτησε ένα «Λάντροβερ» της Μονάδας μας από τον Υποδιοικητή Καλλιμάνη Νικόλαο για να εκτελέσει την αποστολή το ταχύτερο δυνατό..

Και ο Χαραμαράς έδωσε την έγκριση στον Καλλιμάνη κι αυτός στον Γαληνό, για να προχωρήσει με το «Λάντροβερ» με οδηγό τον Αρτεμίου. Στην πορεία συνάντησαν τουρκικό φυλάκιο- ενέδρα, που άρχισε να βάλλει εναντίον τους καταιγιστικό πυρ. Ο Υπολοχαγός Γαληνός τραυματίστηκε στο γόνατο, αλλά κατόρθωσε να διαφύγει. Ο οδηγός στρατιώτης Αρτέμης συνελήφθη αιχμάλωτος και ακόμα αγνοείται…».

Αυτές ήταν οι αναφορές δυο αυτοπτών μαρτύρων για την τελευταία φορά που είδαν τον Αντρέα Αρτεμίου να πέφτει ζωντανός στα χέρια των Τούρκων. Κανένας δεν τον είδε νεκρό. Και το στοιχείο αυτό καλλιεργούσε την ελπίδα ότι ο Αρτεμίου μπορούσε να ήταν ζωντανός. Γι’ αυτό καταχωρίστηκε στον κατάλογο των Αγνοουμένων, για να διακριβωθεί 40 χρόνια μετά ότι ο είναι νεκρός. Είχε δώσει κι αυτός το νεανικό αίμα του στο βωμό της πατρίδας. Την Άνοιξη του 2014 κατά την ταυτοποίηση οστών αγνοουμένων, οι επιστημονικές αναλύσεις κατέδειξαν ότι οστά που είχαν ανευρεθεί στον τόπο που θεάθηκε για τελευταία φορά ζωντανός ο Αρτεμίου, ήταν δικά του.

Ο αβάστακτος πόνος του χαμού του…

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ από 40 χρόνια οι δικοί του έσερναν τον αβάστακτο πόνο του χαμού του. Η μάνα του κατέβηκε ήδη στον τάφο από τον καημό της. Τους δικούς του τους έτρωγε η αγωνία και τα βασανιστικά ερωτήματα: Τι έγινε τελικά με τον αγαπημένο τους, που πιάστηκε αιχμάλωτος; Γιατί δεν αφέθηκε ελεύθερος κατά την ανταλλαγή των αιχμαλώτων; Η Επιτροπή Αγνοουμένων και Αδηλώτων Αιχμαλώτων ζητούσε εξηγήσεις για την τύχη του Αντρέα από τα Ηνωμένα και από το τουρκικό μέλος της ειδικής τριμελούς επιτροπής για τους Αγνοούμενους.

Ποτέ, όμως, δεν έπαιρναν απάντηση. Πολύ καθυστερημένα ήρθε η ταυτοποίηση οστών για να λύσει το μυστήριο. Τελικά, τα οστά του ήρωα Αντρέα Αρτεμίου δόθηκαν στους δικούς του και όπως προαναφέρθηκε, κηδεύονται σήμερα το απόγευμα με τις πρέπουσες τιμές από την εκκλησία του Αγίου Στυλιανού, στο συνοικισμό «Άσπρες» Στροβόλου, στην παρουσία συμπολεμιστών του και εκπροσώπων της Πολιτείας και της Κυβέρνησης. Ταυτόχρονα θα τελεστεί και το ετήσιο εθνικό μνημόσυνο και των άλλων 17 ηρώων, συμπολεμιστών του Αρτεμίου, που ανήκαν στο 231 Τάγμα Πεζικού.

Υστερόγραφο: Οι επιζήσαντες συμπολεμιστές των ηρώων του 231 ΤΠ ανέλαβαν την πρωτοβουλία και εξέδωσαν πολυσέλιδο βιβλίο- αφιέρωμα στη θυσία των 17 ηρώων και γενικότερα στη δράση της Μονάδας τους κατά τις επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων εισβολέων. Το βιβλίο, που φέρει τον τίτλο «Οι Αετοί του Πενταδάκτυλου», κυκλοφορεί αύριο.