Κανένας και τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή μας

Τραβώ μια κόκκινη γραμμή για να σβήσω αυτά που δεν θέλω να θυμάμαι και βάζω γύρω μου ισχυρά όρια, σαν τα τείχη του Βερολίνου, για να με προστατεύουν από ανθρώπους και καταστάσεις

ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ δεν τους κάνουν τα πολλά, ούτε η ζωή γράφεται σε πολλά κεφάλαια αλλά μονάχα σε στιγμές…

«Βάλε τα όριά σου». «Πρόσεξε τα όριά σου». «Όλα έχουν τα όριά τους». Είμαι σίγουρη πως όλοι στη ζωή μας ακούσαμε γονείς, φίλους, γνωστούς και συναδέλφους να μας βομβαρδίζουν με φράσεις περί ορίων. Να βάλουμε όρια στις φιλίες μας, στις σχέσεις μας, στα παιδιά μας, να θέσουμε οι ίδιοι όρια για τον εαυτό μας και τη σχέση μας με τους άλλους.

Τελικά, η λέξη «όρια» είναι μια δυνατή λέξη που, υπό κανονικές συνθήκες, θα πρέπει -δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τη λέξη πρέπει- όλοι μας να τη χρησιμοποιούμε για να προστατεύουμε τον εαυτό μας από ανθρώπους που απομυζούν από την ενέργεια, την καλοσύνη, ακόμη και την αφέλειά μας. Από εκείνους που προσπαθούν να πάρουν ό,τι καλό έχουμε και να μας στεγνώσουν, συναισθηματικά και ψυχικά.

Προσωπικά είχα πάντοτε ένα θέμα με τα όρια. Δεν θυμάμαι να έχω χρησιμοποιήσει ποτέ στην πράξη τα όριά μου, εκτός από τις περιπτώσεις που μου τα έβαζε η μητέρα μου, και οι δάσκαλοι και καθηγητές στο σχολείο, όπως σε όλους τους μαθητές.

Δεν έβαζα ποτέ όρια γιατί πίστευα ότι η αγάπη δεν έχει όρια, η φιλία δεν έχει όρια, η συγγένεια δεν έχει όρια και το δόσιμο στους ανθρώπους δεν πρέπει να δίνεται με το σταγονόμετρο αλλά απλόχερα, χωρίς να μετράς την κάθε σταγόνα. Φυσικά, αυτή η πολιτική μου, μάλλον η συνήθειά μου, που ερχόταν πάντοτε αυθόρμητα, προσπαθώντας ίσως να αποδείξω ότι είμαι καλή, βοηθώ και στηρίζω τους ανθρώπους, ενθαρρύνω τους φίλους και αφιερώνομαι στην οικογένεια, δεν μου βγήκε ποτέ σε καλό.

Στοιβάζω σαν την γκαρνταρόμπα

Το αποτέλεσμα ήταν να στοιβάζω στο μυαλό και πολλές φορές στην ψυχή μου τα προβλήματα όλου του κόσμου, εάν τα στοίβαζα στην γκαρνταρόμπα μου θα είχα την πιο μεγάλη κολεξιόν ρούχων και παπουτσιών.

Ποτέ δεν σκέφτηκα ότι έχω και εγώ δικαίωμα να ακούγομαι, να υπάρχει το ανάλογο ενδιαφέρον και από την άλλη πλευρά, να μοιράζομαι και εγώ τους δικούς μου… πόνους. Σε σημείο δε που μια φίλη ψυχολόγος μου είπε κάποτε:

«Σταμάτα ό,τι δουλειές κάνεις και πήγαινε να γίνεις ψυχολόγος. Θα κάνεις χρυσές δουλειές!». Ίσως γι’ αυτό σε κάποια φάση της ζωής μου αποφάσισα να εκπαιδευτώ στο Life Coaching, και είναι εκεί που για πρώτη φορά ανακάλυψα τη λέξη όρια στην πρακτική και όχι στη θεωρητική της σημασία.

Τελευταία και μετά το κούρεμα του Eurogroup, όταν η Κύπρος αναστατώθηκε και ο λαός συνετρίβη, και έκλαψε, και θύμωσε, και φώναξε -για να συνέλθει μετά από το σοκ και να συνεχίσει και πάλι το έργο του- πήρα τις μεγάλες αποφάσεις. Ποτέ πια δεν θα σπάσω τα όριά μου! Φυσικά, όπως θα αντιληφθεί ο καθένας, όχι μόνο δεν έβαλα τα όριά μου, όπως υποσχέθηκα στον εαυτό μου, αλλά άνοιξα διάπλατα τις… αγκάλες μου για να δεχθώ τον κάθε κουρεμένο Κύπριο, τον κάθε άνθρωπο που έχασε τη δουλειά του, τον κάθε πονεμένο και ταλαιπωρημένο που φοβόταν πως θα χάσει τη σίγουρη δουλειά του, τον σιδεροκέφαλο μισθό του και το πακέτο -πολλές φορές αρκετά μεγάλο- των ωφελημάτων του.

Κλείστε το καλό αφτί σας

Βέβαια, για να εξηγούμαστε, κανένας απ’ όλους αυτούς τους ταλαίπωρους και βασανισμένους ανθρώπους δεν ρώτησε ούτε μια μέρα «τι κάνεις εσύ, πώς τα πας με τη δουλειά σου;», «μειώθηκαν οι απολαβές σου, θέλεις καμιά βοήθεια;». Αυτές οι φράσεις είναι εντελώς άγνωστες για τους περισσότερους και δεν τις χρησιμοποιούν ποτέ στο λεξιλόγιό τους. Πόσω μάλλον να τις ξεστομίσουν στον προσωπικό τους «εξομολογητή» που, κατά την άποψή τους, -νομίζω δεν το σκέφτηκαν ποτέ- πιθανότατα μπορεί να δίνει και αυτός τις δικές του μάχες, να έχει και αυτός τις δικές του σκοτούρες, ασθένειες, απώλειες, οικονομική στενότητα.

Τελικά, να μη σας τα πολυλογώ -άμα αρχίσω να γράφω δυσκολεύομαι να βάλω τελεία και ευτυχώς που υπάρχει και η Σκεύη να μου υπενθυμίζει πως η σελίδα χωρεί 1000 το πολύ 1200 λέξεις- αποφάσισα να βάλω όρια.
Εκεί λοιπόν που φορτωνόμουν τα προβλήματα της… οικουμένης και πάντων των Κυπρίων γνωστών και συγγενών μου, αποφάσισα επιτέλους με καθυστέρηση καμιά 25αριά χρόνια να βάλω μια τελεία. Όχι βέβαια πως θα τηρούσα τις δεσμεύσεις προς τον εαυτό μου, αλλά είπα ας προσπαθήσω, ίσως κάτι να καταφέρω.

Μια κόκκινη γραμμή

Το αποτέλεσμα, βέβαια, πιθανόν και να το περιμένατε, όπως το περίμενα και εγώ. Οι γνωστοί και φίλοι να παραπονιούνται ότι χάθηκα και δεν έχω χρόνο για να τους ακούω και εγώ να αρχίζω να βρίσκω σιγά - σιγά τον εαυτό μου! Ξέρω πως όταν συνηθίσεις για χρόνια να είσαι εκεί δεδομένος και συνεπής, κανένας δεν σε παίρνει στα σοβαρά όταν αποφασίσεις να φύγεις… Αυτήν τη φορά είπα πως θα το παλέψω, καθώς γενικώς τηρώ τις υποσχέσεις μου. Τραβώντας μια κόκκινη γραμμή για να σβήσω αυτά που δεν θέλω να θυμάμαι και βάζοντας γύρω μου ισχυρά όρια, σαν τα τείχη του Βερολίνου, για να με προστατεύουν από τη μουρμούρα, τη μιζέρια, τα κουτσομπολιά και την κατήφεια των στενόμυαλων, χολερικών, τοξικών ανθρώπων και γενικώς εκείνων που δεν έμαθαν ποτέ να δίνουν ούτε ένα κύτταρο από το μυαλό τους για τους άλλους.

Εάν, λοιπόν, και εσείς έχετε περικυκλωθεί από πολλά παράσιτα ανθρώπων και καταστάσεων, μην πανικοβάλλεστε μα προπαντός μη μεμψιμοιρείτε. Βάλτε τα όριά σας και προσπαθήστε να τα τηρήσετε, λέγοντας «όχι, δεν μπορώ», «όχι, έχω κάτι άλλο να κάνω», «όχι, δεν μπορώ να ασχοληθώ με το θέμα σου». Επιτέλους, ζητήστε από τους άλλους να καθαρίσουν τα αφτιά τους και να σας ακούσουν. Και επειδή ο παθών πάντοτε είναι και ο γιατρός, η καλύτερη συμβουλή που σας δίνω είναι να σταματήσετε να αδειάζετε την ψυχή σας σε ανθρώπους που δεν έχουν διάθεση να δώσουν καθώς συνήθισαν, όπως συνήθισαν να πλένουν τα δόντια τους το πρωί πριν πάνε δουλειά, να τους ακούν χωρίς να ακούνε.

Φίλος χωρίς ατζέντα…

ΟΠΩΣ είπε και ο Robert Brault, Αμερικανός γνωμικογράφος: «Εκτιμώ τον φίλο που βρίσκει χρόνο για μένα στην ατζέντα του, αλλά βασίζομαι στον φίλο που, για μένα, δεν συμβουλεύεται την ατζέντα του».

Σταματώντας να δίνετε τα πάντα χωρίς να παίρνετε, θα μετρήσετε εκείνους τους λίγους και εκλεκτούς που είναι δίπλα σας στα δύσκολα και στα εύκολα, αυτούς που θα σηκώσουν το τηλέφωνο για να σας πουν μια καλημέρα χωρίς να σας ζητήσουν οτιδήποτε ή ακόμη κι αυτούς που θα ενδιαφερθούν να μάθουν πώς πήγε η επίσκεψη στον γιατρό ή η εξέταση στον μαγνητικό τομογράφο. Νομίζω πως όλοι ξέρουμε πως δεν είναι τα πολλά που κάνουν τους ανθρώπους, ούτε η ζωή γράφεται σε πολλά κεφάλαια, αλλά μονάχα σε στιγμές. Ήρωες και ηγέτες αναδείχθηκαν σε καθοριστικές στιγμές, βασίλεια έπεσαν σε στιγμές κρίσης και ο άνθρωπος που θέλει να λέγεται άνθρωπος ζει μόνο για κάποιες στιγμές. Ας φερθεί επιτέλους ως άνθρωπος, ή τουλάχιστον ας δώσει το ελάχιστον από εκείνα που λαμβάνει.