Οι καταγγελίες του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας, τα κακώς έχοντα και ποια η ρίζα του κακού

Πώς και γιατί αγνοήθηκαν οι επισημάνσεις και παροτρύνσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και ποιο ρόλο θα διαδραματίσει σ' αυτή την κατάσταση η εφαρμογή του ΓεΣΥ

ΑΡΧΙΣΑΝ ξανά έρευνες, ενώ ο Υπουργός Υγείας ετοιμάζεται να συναντήσει τον Έφορο Εσωτερικού Ελέγχου

Νοσεί ο τομέας της υγείας και χρειάζεται, όπως όλα δείχνουν, άμεση …επέμβαση, ούτως ώστε όλα τα κακώς έχοντα να διορθωθούν και να αλλάξει εκ βάθρων η δομή του. Και αυτό επιβάλλεται στις μέρες μας, όπου η χώρα διέρχεται μια πρωτοφανή οικονομική κρίση. Πρέπει, αν κριθεί αναγκαίο, να ξανανοίξουν υποθέσεις και να ξεκινήσουν εκ νέου έρευνες και εκεί όπου υπάρχουν ευθύνες, πολιτικές, πειθαρχικές ή και ποινικές, να αποδοθούν.Και η τιμωρία να είναι τέτοια, που να αποτρέπει επανάληψη παρόμοιων φαινομένων. Αρμόδιοι, πάντως, δεν αποκλείουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Χαρακτηριστική, επί τούτου, ήταν και η ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας την περασμένη Παρασκευή, η οποία στην σκιά των αντιδράσεων που είχαν προκληθεί από τα όσα αναδύθηκαν στο φως κατά την διάρκεια της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, υποδεικνύει: «Ο περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμος είναι σαφής: Αv καταγγελθεί στην αρμόδια αρχή (που είναι ο Υπουργός) ή υποπέσει στην αντίληψή της ότι δημόσιoς υπάλληλoς δυvατόv vα έχει διαπράξει πειθαρχικό παράπτωμα, η αρμόδια αρχή οφείλει vα μεριμνήσει αμέσως όπως διεξαχθεί πειθαρχική έρευνα με καθορισμένο τρόπο. Η διεξαγωγή έρευνας ουδόλως σημαίνει ενοχή του υπό διερεύνηση δημόσιου λειτουργού».

Τα σκάνδαλα

Κατά την διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής αναδείχθηκαν στο φως τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις-σκάνδαλα, όπως χαρακτηρίστηκαν, που αφορούν: (α) τις υπερωρίες ιατρών, (β) την τιμολόγηση φαρμάκων και (γ) την αγορά μαγνητικού τομογράφου από το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας. Μάλιστα, εκείνο που προξένησε μεγάλες αντιδράσεις ήταν ο τρόπος που αυτές οι περιπτώσεις έκλεισαν, χωρίς ουδείς να λογοδοτεί για τις πράξεις και παραλείψεις του.

Όμως, οι τρεις αυτές περιπτώσεις δεν είναι οι μοναδικές που ταλάνισαν κατά διαστήματα και έσεισαν συθέμελα τον τομέα της υγείας. Πέραν των προαναφερθέντων κατά καιρούς, είχαν αναδειχθεί και άλλες περιπτώσεις που χαρακτηρίστηκαν μάλιστα ως σκάνδαλα. Όπως, η επιστροφή χρηματικών ποινών που είχαν επιβληθεί σε φαρμακευτικές εταιρείες λόγω παραβίασης των όρων προσφοράς, η αγορά της συσκευής γ-camera του Νοσοκομείου Λεμεσού, τα ποσά που απαιτήθηκαν για αγορά φαρμάκων για τους Τουρκοκυπρίους και η προκήρυξη του διαγωνισμού για την ανέγερση και λειτουργία Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος στο Νοσοκομείο Λεμεσού.

Σοβαρές καταγγελίες

Στα όσα, όμως, λέχθηκαν κατά την συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου προστέθηκαν και οι καταγγελίες του Εφόρου Εσωτερικού Ελέγχου Ανδρέα Λαμπριανού, τις οποίες καταγράφει σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου, Γιώργο Γεωργίου. Στην επιστολή του ο κ. Λαμπριανού αναφέρεται σε τρεις καταγγελίες που δέχθηκε από ιδιώτη γιατρό και οι οποίες αφορούν:

(α) ιδιώτη γιατρό, ο οποίος αφυπηρέτησε από το δημόσιο και συνεργάζεται με ιδιωτική κλινική και φέρεται να εξακολουθούσε να εμφανίζεται σε θαλάμους ασθενών γενικού νοσοκομείου όπου εργαζόταν προηγουμένως, προσπαθώντας να πείσει ασθενείς να χειρουργηθούν από τον ίδιο στην κλινική που εργάζεται

(β) το τεράστιο αδικαιολόγητο κόστος που επωμίζεται το κράτος για την αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα για συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις και

(γ) υπογραφή συμβολαίου από το υπουργείο Υγείας με ιδιώτη γιατρό για παροχή υπηρεσιών, το οποίο φαίνεται να είναι παράνομο και διάτρητο νομικά.

Μάλιστα, όπως ανέφερε και καταγράφει στην επιστολή του ο Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου και για τις τρεις περιπτώσεις, για τις οποίες απέστειλε σχετικές επιστολές στους καθ’ ύλη αρμόδιους, καθώς και υπενθυμητικές επιστολές, χωρίς ωστόσο να λάβει οποιαδήποτε απάντηση, δεν έγινε οποιαδήποτε διερεύνηση και ουδείς δεν θεώρησε πως πρέπει να ασχοληθεί μαζί τους.

Μποϊκόταραν τον έλεγχο για άδειες ασθενείας

Ο Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου, πάντως, μιλώντας ενώπιον της συνεδρίας της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, στο πλαίσιο έρευνας που διενεργούσε για τις άδειες ασθενείας που λαμβάνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο τυγχάνει κατάχρησης το υφιστάμενο σύστημα, ζήτησε να του κατατεθούν στοιχεία και για τις άδειες ασθενείας που έλαβε το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό.

Όπως κατήγγειλε ο κ. Λαμπριανού, δυο νοσοκομεία δεν έδωσαν καθόλου στοιχεία για τις άδειες ασθενείας του προσωπικού, ενώ τα υπόλοιπα έδωσαν λανθασμένα στοιχεία. Λόγω του μποϊκοτάζ που δέχθηκε, δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει την έρευνά του και απλώς κοινοποίησε τα στοιχεία στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του υπουργείου Οικονομικών προκειμένου να επιληφθεί της κατάστασης.

Με βάση τα γεγονότα αυτά, αλλά και την μη ανταπόκριση στις συνεχείς επιστολές του ο Έφορος Εσωτερικού Ελέγχου ζήτησε και θα συναντηθεί εντός των προσεχών ημερών με τον Υπουργό Υγείας Φίλιππο Πατσαλή, για να συζητήσει μαζί του τις καταγγελίες αλλά και να ζητήσει από τον Υπουργό να κινήσει τις απαραίτητες διαδικασίες για διερεύνηση των καταγγελιών, ούτως ώστε να διαφανεί κατά πόσο αυτές ευσταθούν ή όχι.

Προκλήθηκαν σωρεία αντιδράσεων

Όπως ήταν αναμενόμενο όλες οι πιο πάνω καταγγελίες προκάλεσαν σωρεία αντιδράσεων, με κάθε εμπλεκόμενο και μη μέρος σε αυτές να δίδει τη δική του εκδοχή. Υπό την σκιά, όμως, των αποκαλύψεων αυτών, ο Υπουργός Υγείας σε δηλώσεις του την περασμένη Πέμπτη ανέφερε πως αυτή την στιγμή διεξάγονται έρευνες για διοικητικά και πειθαρχικά παραπτώματα εναντίον Ανώτερου Λειτουργού, σε σχέση με την υπόθεση της τιμολόγησης φαρμάκων και πρόσθεσε ότι αν προκύψουν ποινικά ζητήματα θα εξετασθούν.

Ο κ. Πατσαλής είπε ότι σε σχέση με το MRI και τις υπερωρίες, βρίσκεται σε επαφή με τον Γενικό Εισαγγελέα και τον Γενικό Ελεγκτή για να γνωματεύσουν πως μπορεί να γίνει η διαχείριση του νομικά. Είπε ακόμη ότι βρίσκονται σε εξέλιξη και άλλες έρευνες. Απηύθυνε δε έκκληση στους πολίτες να του υποβάλουν υπεύθυνα και ενυπόγραφα τις όποιες καταγγελίες έχουν, προκειμένου να διερευνώνται.

Τι προνοεί η νομοθεσία

Μια μέρα αργότερα ο Γενικό Ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης, που ανέδειξε τις τρεις περιπτώσεις κατά την συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία τονίζει: «Ο περί Δημοσίας Υπηρεσίας Νόμος είναι σαφής: Αv καταγγελθεί στηv αρμόδια αρχή (που είναι ο Υπουργός) ή υπoπέσει στηv αvτίληψη της ότι δημόσιoς υπάλληλoς δυvατόv vα έχει διαπράξει πειθαρχικό παράπτωμα, η αρμόδια αρχή oφείλει vα μεριμvήσει αμέσως όπως διεξαχθεί πειθαρχική έρευνα με καθορισμένο τρόπο. Η διεξαγωγή έρευνας ουδόλως σημαίνει ενοχή του υπό διερεύνηση δημόσιου λειτουργού».

Για τις υπερωρίες

Όσον αφορά στο θέμα των υπερωριών, ο κ. Μιχαηλίδης, τονίζει πως «υπήρχε διοικητική διερεύνηση η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να ευσταθούσαν οι καταγγελίες που είχαν γίνει. Τούτο βασιζόταν στη διαπίστωση ότι σε πολλές περιπτώσεις υπήρχε διαφορά στον γραφικό χαρακτήρα αναγραφής των ονομάτων γιατρών που υποτίθεται υπέγραφαν στο βιβλίο επειγόντων επεμβάσεων που τηρούν οι νοσηλευτές, υπήρχε διαφορά στην αναγραφή ονομάτων μεταξύ του βιβλίου που τηρούν οι ειδικευόμενοι χειρουργοί και των φακέλων των ασθενών, ενδεχομένως να εγίνοντο επεμβάσεις, καθορισμοί τραύματος, γαστροσκοπήσεις, κολονοσκοπήσεις ή και άλλες επεμβάσεις ως επείγουσες ενώ δεν ήταν επείγουσες και πολλές φορές προγραμματισμένα.

Η Ερευνώσα Λειτουργός που ήταν Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας εισηγήθηκε τη διακοπή ή αναστολή της πειθαρχικής έρευνας και τη διεξαγωγή ποινικής ανάκρισης. Τούτο προφανώς καταδεικνύει τη σοβαρότητα του θέματος», υπογραμμίζει ο Γενικός Ελεγκτής.

Τιμές Φαρμάκων μεταξύ των ετών 2009 και 2012

Για τις τιμές φαρμάκων μεταξύ των ετών 2009-2012 ο κ. Μιχαηλίδης υποδεικνύει, μεταξύ άλλων, πως «κατά την άποψη μας, ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Φαρμάκων, και όλοι οι ενδιαφερόμενοι, θα πρέπει να αναμένουν την ολοκλήρωση της διοικητικής έρευνας που γίνεται από ανεξάρτητο λειτουργό, το πόρισμα της οποίας, και μόνο, θα καταδείξει κατά πόσο θα πρέπει να γίνει οποιαδήποτε πειθαρχική έρευνα και, εάν ναι, εναντίον ποιων λειτουργών. Παρά τις όποιες αντιδράσεις, η Ελεγκτική Υπηρεσία θα συνεχίζει να στηρίζει την σοβαρή προσπάθεια του Υπουργού Υγείας για μείωση των τιμών των φαρμάκων προς όφελος του πολίτη», καταλήγει ο Γενικός Ελεγκτής.

Πώς επιλύεται το πρόβλημα

Σε σχέση με την διόρθωση του διαχρονικού προβλήματος που ταλανίζει και στιγματίζει την δημόσια υγεία κόμματα κατέθεσαν διάφορες απόψεις. Μάλιστα, σε μερικές από αυτές υπήρξε και ταύτιση μεταξύ κομμάτων και αναμένει πλέον κανείς κατά πόσον θα αναληφθεί οποιαδήποτε πρωτοβουλία για να εφαρμοστούν ή θα παραμείνουν ως εξαγγελίες και θα κλειστούν στο χρονοντούλαπο. Ανάμεσα στις κοινές προτάσεις που έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο ήταν αυτή της δημοσιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων Ανώτερων Λειτουργών του Υπουργείου Υγείας (εφαρμογή πόθεν έσχες) τόσο των ιδίων όσο και των οικογενειών τους για να διαφανεί κατά πόσο αυτά συνάδουν με τα δεδουλευμένα τους.