Συγκινητική εκδήλωση τιμής για τους καθηγητές της περιόδου 1961-1974
Υπό την εμπνευσμένη ηγεσία του μ. Χριστάκη Χαραλάμπους, το σχολείο μας μεγαλούργησε και αναδείχθηκε ίσως σε ένα από τα καλύτερα και λαμπρότερα Γυμνάσια της Κύπρου, απ’ όπου αποφοίτησαν καταξιωμένα στελέχη της κυπριακής κοινωνίας

Τι είναι ένα σχολείο; Είναι το πιο ωραίο, ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο ταξίδι για τον κάθε μαθητή, αν συντρέχουν, εκτός πολλών άλλων, και δύο σημαντικές προϋποθέσεις: Η ανείπωτη χαρά της κάθε ημέρας να βρίσκεσαι στο αγαπημένο σχολείο σου. Και όταν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές σου γίνονται κάθε στιγμή γεφύρι γνώσης και εμπειριών για να περάσεις στην απέναντι όχθη. Νομίζω ότι εκφράζω τα συναισθήματα, τη βαθιά αγάπη και τη φόρτιση όλων των συμμαθητών μου, αν ισχυριστώ πως στο Παγκύπριον Γυμνάσιον Κύκκου Αρρένων Α’ νιώσαμε τη χαρά της μάθησης, της ευγενούς άμιλλας, του ωραίου ταξιδιού και την ευτυχία να περάσουμε απέναντι.

Γιατί; Διότι είχαμε λαμπρούς καθηγητές που αγαπούσαμε και προπάντων σεβόμασταν όχι με εκείνη την αίσθηση του… φόβου, αλλά με τη βαθιά εκτίμηση προς ανθρώπους, που ήταν οι ακούραστοι φωτοδότες μας. Συνεχώς δίπλα μας, φίλοι και συμπαραστάτες, μας έμαθαν γράμματα ελληνικά και μας εμφύσησαν μιαν απέραντη αγάπη για την Ελλάδα μας και για την Κύπρο μας. Μας εμπέδωσαν αξίες ατίμητες ελληνικές και χριστιανικές και μας γαλούχησαν στην αξιοπρέπεια, στην αγάπη, στο ήθος, στην υπευθυνότητα, στο ελληνικό φιλότιμο, στη φιλοπατρία, στην εθνική περηφάνια, στην αλληλεγγύη και στην πανανθρώπινη διάσταση του οικουμενικού Ελληνισμού. Οι καθηγητές μας διοργάνωσαν το πιο όμορφο ταξίδι στη γνώση και στην ανθρωπιά. Μας έκαναν υψηλόφρονες Έλληνες! Τους ευγνωμονούμε!

Μια ομάδα από παλιούς απόφοιτους του σχολείου μας (νυν Λύκειο Κύκκου Α’) αποφάσισαν να τιμήσουμε παλιούς καθηγητές μας εν ζωή. Έτσι, στις 9 Μαΐου, στο νυν Λύκειο Κύκκου Α’, πραγματοποιήθηκε μια έντονα φορτισμένη από μνήμες, αναμνήσεις και αγάπη, εκδήλωση.

Φωτισμένοι εκπαιδευτικοί
Σε χαιρετισμό του, ο διευθυντής του Λυκείου Κύκκου Α’, Δ. Ταλιαδώρος, υπογράμμισε: «Η ποιότητα και το επίπεδο των καθηγητών και των καθηγητριών που δίδαξαν σ’ αυτό το εκπαιδευτήριο την περίοδο από την ίδρυσή του μέχρι το 1974 ήταν τέτοια που ακόμα και 40-50 χρόνια μετά, οι μαθητές τους νιώθουν ένα μεγάλο σεβασμό και μια ευγνωμοσύνη που τους οδήγησε στην οργάνωση της τιμητικής εκδήλωσης. Πολλοί εξ αυτών, πετυχημένοι και καταξιωμένοι στον τομέα τους, δεν λησμονούν αυτούς που έβαλαν και το δικό τους λιθαράκι στην οικοδόμηση της ψυχοπνευματικής προσωπικότητάς τους.

»Σήμερα οι απόφοιτοι αυτού του πνευματικού φυτώριου τιμούν φωτισμένους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι τους δίδαξαν τις ακατάλυτες αξίες του ελληνισμού και του χριστιανισμού, τους διαπαιδαγώγησαν με αρχές και ιδανικά. Συνέβαλαν στη θεμελίωση ενός πνευματικού υποστρώματος που στη συνέχεια τους βοήθησε να ανελιχθούν σε πολιτειακά, εκκλησιαστικά και πολιτικά αξιώματα ή να διαπρέψουν στους επιστημονικούς, πνευματικούς και οικονομικούς τομείς αυτής της πολυβασανισμένης πατρίδας».

Εκπαιδευτικά νάματα
Ο Μητροπολίτης Κύκκου και Τηλλυρίας, Νικηφόρος, δεν μπόρεσε να παραστεί στην εκδήλωση. Σε χαιρετισμό του, που διάβασε ο Αρχιμανδρίτης Αλέξιος, είπε: «Το εκπαιδευτήριον τούτο, το οποίο η περίπυστη και Θεοφρούρητη Ιερά Μονή της Παναγίας του Κύκκου προσέφερε ως δώρημα στην παιδεία του τόπου μας, σκιρτά και αγάλλεται, διότι τα συστήματα των από του έτους 1961 μέχρι και του έτους 1974 αποφοίτων του ‘’ποιούνται αντιπελάργησιν’’, κατά τη ρήση του Μεγάλου Βασιλείου, στους ευεργέτες τους. Οι απόφοιτοι τούτοι, ‘’εν ευγνωμόνω καρδία και διανοία’’ τιμούν εξιδιασμένως τους δασκάλους τους, οι οποίοι, κατά καιρούς, άρδευσαν τις μαθητικές και άπλαστες ψυχές τους με τα ζείδωρα εκπαιδευτικά νάματα».

Λειτουργοί Παιδείας
Σε δικό του χαιρετισμό, ο υπουργός Παιδείας, Κ. Καδής, είπε χαρακτηριστικά: «Το Παγκύπριον Γυμνάσιον Αρρένων Κύκκου Α’, ένα από τα πρώτα σχολεία που λειτούργησαν αμέσως μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου και την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ιδρύθηκε από την Ιερά Μονή Κύκκου σε ιδιόκτητη γη το 1961 και μέσα σε λίγα χρόνια αναδείχθηκε σε εστία παιδείας και πολιτισμού. Οι καθηγητές του, δάσκαλοι και παιδαγωγοί μαζί, εργάστηκαν με ζήλο για την πνευματική, ηθική και αισθητική καλλιέργεια των μαθητών.

»Αγωνίστηκαν, ως λειτουργοί παιδείας, για να τους γαλουχήσουν ‘’με τα νάματα της ελληνικής και χριστιανικής σοφίας’’, κατά την έκφραση του αείμνηστου Χριστάκη Χαραλάμπους, φωτισμένου παιδαγωγού και πρώτου διευθυντή του Σχολείου. Από αυτό το σχολείο αποφοίτησαν νέοι με γνώσεις και ήθος, που διακρίθηκαν στις επιστήμες, στις τέχνες, στον αθλητισμό, στον πολιτισμό γενικά, και δίκαια κατέκτησαν υψηλές θέσεις στην κοινωνία και στην πολιτεία, τιμώντας το σχολείο και την πατρίδα τους στην Κύπρο και στο εξωτερικό».

«Αιέν αριστεύειν» - έμπνευση, άμιλλα και ελληνικές αξίες
Εκ μέρους των τιμωμένων καθηγητών μας, μίλησε ο γνωστός εκπαιδευτικός και συγγραφέας, Γαβριήλ Μηνά. Σε μια εμπνευσμένη όσο και φορτισμένη ομιλία του, αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό με ένα μαθητή, που σημάδεψε την προσωπική και κυρίως την εκπαιδευτική φιλοσοφία και ζωή του, και πρόσθεσε:

«Πιστεύω ότι μέχρι σήμερα ελάχιστα γεγονότα και ελάχιστοι άνθρωποι άσκησαν τόσο βαθιά επίδραση στην πολύχρονη εκπαιδευτική μου σταδιοδρομία, στην κοινωνική μου συμπεριφορά και στην όλη βιοσοφία μου όσο αυτό το γεγονός και ιδιαίτερα, η σχετική με αυτό στάση του αείμνηστου Χρ. Χαραλάμπους. Αυτό το γεγονός υπήρξε η αιτία της πυρηνικής αξίας, πάνω στην οποία στηρίχτηκε η όλη μου εκπαιδευτική φιλοσοφία ως καθηγητή, ως διευθυντή και ως πνευματικού διαλογιστή.

»Η Εκπαίδευση είναι πάνω απ΄ όλα μια λειτουργία κοινωνική. Η κοινωνικοποίηση των μαθητών άλλωστε, θεωρείται και είναι ο πυρηνικός στόχος της. Η Εκπαίδευση, για να πραγματώσει αυτόν τον υπαρξιακό της στόχο, πρέπει να εδράζεται πάνω στην αρχή της οικειότητας, της αρχής δηλαδή που απαιτεί όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι σ΄ αυτή, οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές, οι γονείς, το Υπουργείο Παιδείας και όλη η περιρρέουσα τα εκπαιδευτήρια κοινωνία αισθάνονται και λειτουργούν ως μέλη της αυτής οικογένειας, ενδιαφέρονται ο ένας για τον άλλο, πονούν ο ένας για τον άλλο, και θέλουν και εργάζονται για την επιτυχία, για την προκοπή και για την κοινωνική καταξίωση των μαθητών του σχολείου και του ίδιου του σχολείου.

Οικειότητα και αλλοτρίωση
»Το μείζον πρόβλημα στη λειτουργία ενός σχολείου είναι η εξαφάνιση της αρχής της οικειότητας και η κατίσχυση αντ΄ αυτής μιας κατάστασης αλλοτρίωσης, όπου οι εμπλεκόμενοι στη λειτουργία του σχολείου αισθάνονται και συμπεριφέρονται ως ξένοι μεταξύ τους και έναντι του σχολείου και, πολλές φορές, ως εχθροί ο ένας απέναντι του άλλου και του σχολείου. Ο παιδαγωγικός έρωτας, που, κατά τον Πλάτωνα, αποτελεί την αφετηρία κάθε γνήσιας αυθεντικής και δημιουργικής ανθρωπιστικής παιδείας, στην περίπτωση της επικράτησης της αλλοτρίωσης ολότελα εκλείπει.

»Το Παγκύπριον Γυμνάσιον Αρρένων Κύκκου, εφόσον Διευθυντής του ήταν ο δρ Χρ. Χαραλάμπους αλλ΄ εν πολλοίς και μεταγενέστερα, λειτουργούσε ως πρότυπο κατίσχυσης της αρχής της οικειότητας. Ο δρ. Χρ. Χαραλάμπους καθιέρωσε ως έμβλημα του σχολείου το ομηρικό «αιέν αριστεύειν» και δεν παρέλειπε ευκαιρία να παροτρύνει και να συμβουλεύει τους μαθητές να αγωνίζονται ο καθένας τους ξεχωριστά και όλοι μαζί να τιμήσουν το σχολείο τους. Με το ειλικρινές ενδιαφέρον του, με την πατρική του αγάπη, με το πάθος του και τη βαθιά του πίστη στην ελληνική νεολαία κατόρθωνε να εμπνέει τους μαθητές του και να τους κάνει να αγαπήσουν πραγματικά το σχολείο τους και να αμιλλώνται μεταξύ τους ποιος θα συμβάλει περισσότερο στην ανάδειξη του Γυμνασίου Αρρένων Κύκκου.

Υπερήφανοι Έλληνες νέοι
»Τον ίδιο ενθουσιασμό και όρεξη για δημιουργική δουλειά ενέπνεε και στους καθηγητές του. Με τη δημιουργία μιας τέτοιας ατμόσφαιρας δεν είναι εκπληκτικό το ότι ένα νέο σχολείο μπόρεσε σύντομα να συναγωνίζεται με επιτυχία σχολεία με πολύχρονη παράδοση, και να κατάγει νίκες στον πνευματικό, φρονηματιστικό και αθλητικό τομέα. Απαλλαγμένος ο ίδιος από ευτελή και ταπεινά κίνητρα και επιδιώξεις και εμφορούμενος από τα υψηλά ιδανικά της Ελλάδας και του Χριστιανισμού, κατόρθωνε να στρέφει το νου και την ψυχή των μαθητών αλλά και των καθηγητών προς τα υψηλά και ευγενή και να καθιστά το Γυμνάσιο Αρρένων Κύκκου φυτώριο υπερήφανων και υψηλοφρόνων Ελλήνων νέων, που τους διέκρινε η ανθρωπιά, η ελευθερία του νου και της ψυχής και η ελληνική λεβεντιά.

»Όσοι αποφοιτούσαν, έφευγαν από το σχολείο νοιώθοντας αγάπη και υπερηφάνεια, για την πνευματική τους τροφό, για τους καθηγητές και ιδιαίτερα για τον Γυμνασιάρχη τους και γι' αυτό όλοι τους, όταν αργότερα εύρισκαν την ευκαιρία, αισθάνονταν την ψυχική ανάγκη να επισκεφτούν το σχολείο».

Φλογερός πατριώτης
Εκ μέρους των αποφοίτων του σχολείου μίλησε ο γνωστός γιατρός, Γεώργιος Κυριακίδης. «Φοιτούσαμε», είπε, «σε ένα άνετο, φιλελεύθερο περιβάλλον, στο οποίο δεν επικρατούσε το αυστηρό και καταπιεστικό πνεύμα που γνωρίζαμε παλιά. Αντίθετα, οι καθηγητές μας ήταν πολύ πιο προσιτοί και η απόσταση μεταξύ μαθητών και καθηγητών σχεδόν εμηδενίσθη. Ψυχή του σχολείου μας ήταν ο Γυμνασιάρχης Χριστάκης Χαραλάμπους, για τον οποίο όλοι έτρεφαν μεγάλο σεβασμό, εκτίμηση και αγάπη. Όντως, ο αείμνηστος Γυμνασιάρχης υπήρξε μια από τις λαμπρότερες προσωπικότητες της κυπριακής παιδείας. Ήταν φλογερός πατριώτης, λάτρης του ελληνικού πολιτισμού και της ορθόδοξης πίστης και παράδοσης, χαρακτηριστικά που συνεχώς φρόντιζε να μεταλαμπαδεύει στους μαθητές του.

»Ήταν ένας εξαιρετικός δάσκαλος, ο οποίος δεν περιοριζόταν απλά να διδάξει τους μαθητές του, αλλά φρόντιζε να τους μεταδώσει την αγάπη για τη γνώση και για τη συνεχή μάθηση. Τους νουθετούσε, τους καθοδηγούσε στο δρόμο της αρετής, της προόδου, της φιλοπατρίας, της αγάπης προς τον συνάνθρωπο, και γενικά της απόκτησης των ηθικών εκείνων αρχών και αξιών που θα τους βοηθούσαν να γίνουν χρηστοί πολίτες.

Συμβουλές και πειθαρχία
»Το κάθε μάθημά του ήταν μια μορφωτική εμπειρία, χαρακτηριζόμενη από διαλεκτική συζήτηση με τους μαθητές του και ελεύθερη έκφραση ιδεών. Σε αντίθεση με τη συντηρητική εξωτερική εμφάνιση του, οι αντιλήψεις του και οι σχέσεις του με τους νέους ήταν πολύ προοδευτικές και φιλελεύθερες.

Πίστευε στην πειθαρχία, την οποία όμως εφάρμοζε αποτελεσματικά με νουθεσίες και συμβουλές και όχι με αυστηρή τιμωρία. Ήταν δημοκρατικός και πολλές φορές ζητούσε και δεχόταν γνώμες των μαθητών για θέματα που αφορούσαν το σχολείο.

»Με τις μεθόδους αυτές το Γυμνάσιο Κύκκου κατάφερε να καλλιεργήσει πολύπλευρες προσωπικότητες, διακρινόμενες από υψηλού επιπέδου γνώση, αλλά και από αναγνωρισμένες ανθρωπιστικές και δημοκρατικές αξίες. Υπό τη διεύθυνση του Δρος Χαραλάμπους και τη συμμετοχή όλων των καθηγητών του, το Γυμνάσιο Κύκκου μεγαλούργησε σε όλους τους τομείς-ακαδημαϊκούς, πολιτιστικούς και αθλητικούς».

Καθηγητές που τιμήθηκαν (περίοδος 1961-1974)
1.-Χριστάκης Χαραλάμπους, (την τιμητική πλακέτα παρέλαβε η νύμφη του, Έλλη Χαραλάμπους) Παναγιώτης Περσιάνης, Χρίστος Πετρώνδας (ο υιός του, Ανδρέας Πετρώνδας), Δήμος Βρυωνίδης, Τατιάνα Γρίβα, Ρένος Δημοσθένους, Ανδρέας Ζαρπετέας, Δώρος Θεοδούλου, Ουράνιος Ιωαννίδης, Σάββας Ιωαννίδης, Χριστόφορος Καδής, Αλέξανδρος Κινάνης, Γεώργιος Κιτρομηλίδης, Φρίξος Κλεάνθους, Χριστόδουλος Κλεόπας, Χρίστος Κολιός, Αδαμάντιος Κυκκώτης, Βάσος Κωνσταντίνου, Ευδοκία Λουκαΐδου, Χρίστος Λύρας, Ιουλιέττα Μηνά, Γαβριήλ Μηνάς, Ντίνος Μιχαηλίδης, Παλλάδιος Νικολάου, Ανδρέας Παπαβασιλείου, Γεώργιος Παπανεάρχου. Ιωάννης Παπανεάρχου, Φίλιππος Παπαφιλίππου, Κωνσταντίνος Παύλου, Γεώργιος Πουλλής, Θάσος Σοφοκλέους, Μιχαήλ Στασόπουλος, Θεοχάρης Σχίζας, Λουκάς Φανής, Ελλάδιος Χανδριώτης, Ελπίδα Χατζηαλεξάνδρου, Ανδρέας Χατζηβασιλείου, Δήμος Χρίστου, Μάρω Χρίστου και Αλέξανδρος Χρυσοστόμου.