Προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο προετοιμάζει η γνωστή εκπαιδευτικός Μακαρία Άντρη Στυλιανού, εναντίον του αποκλεισμού λόγω ύψους, από το Υπουργείο Άμυνας, της 18χρονης κόρης της Χριστίνας Τζιούρρου, τελειόφοιτης Λυκείου, από τις επικείμενες Παγκύπριες Εξετάσεις του 2014 για εισαγωγή στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας. Ο δικηγόρος της νεαρής μαθήτριας, Μιχάλης Παρασκευάς δήλωσε στο Sigmalive ότι θα καταχωρήσει την προσφυγή του στο Ανώτατο, βασιζόμενος κυρίως στην πολύ πρόσφατη έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως (19.3.2014), που διαπιστώνει μεταξύ άλλων ότι «το καθορισθέν ελάχιστο επιτρεπόμενο ύψος των 1,63 εκατοστών για τις γυναίκες υποψήφιες, είναι αυθαίρετο και ατεκμηρίωτο και εισάγει έμμεση διάκριση σε βάρος των γυναικών υποψηφίων».
Ο Μ. Παρασκευάς, επεσήμανε ότι καμιά προσφυγή δεν μπορεί να καταχωρηθεί στο Ανώτατο, αν δεν επισυνάπτεται η προσβαλλόμενη διοικητική πράξη και ότι θα προχωρήσει στην καταχώρηση, όταν θα έχει γραπτώς την απόφαση απόρριψης της Χριστίνας Τζιούρρου από το αρμόδιο διοικητικό όργανο. «Αν το Υπουργείο αρνηθεί να δώσει επίσημα την απόφασή του,  θα παραβιάσει το άρθρο 13 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περί πρόσβασης στη Δικαιοσύνη», σχολίασε ο κ. Παρασκευάς.

Μειονεκτική η θέση των γυναικών

Η Επίτροπος Διοικήσεως, ως Αρχή Ισότητας, αναφέρει στην έκθεσή της για την υπόθεση αυτή, ότι «η απόφαση του Υπουργείου Άμυνας να θέσει κοινά όρια αθλητικών δοκιμασιών για άντρες και γυναίκες υποψηφίους για εισαγωγή στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας, συνιστά έμμεση διάκριση λόγω φύλου, θέτοντας σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση τις γυναίκες υποψήφιες σε σύγκριση με τους άνδρες υποψηφίους».
Η Επίτροπος συστήνει προς το Υπουργείο Άμυνας «να προχωρήσει άμεσα στη θέσπιση ορίων στις αθλητικές δοκιμασίες, στα οποία να ανταποκρίνεται τουλάχιστον ο μέσος όρος αμφοτέρων των φύλων. Κρίνω – προσθέτει - ότι η ανωτέρω τροποποίηση πρέπει να γίνει με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και οπωσδήποτε προ της διεξαγωγής των σχετικών προκαταρκτικών δοκιμασιών στις 2 Απριλίου 2014.
Σε σχέση με τα ελάχιστα όρια ύψους και με δεδομένο ότι έχει μειωθεί κατά τα δύο εκατοστά για τις γυναίκες από πέρσι, συστήνω να διενεργηθεί εντός του τρέχοντος έτους, επίσημη στατιστική έρευνα με στόχο τη λήψη συγκριτικών δεδομένων και εξαγωγή αξιόπιστων ευρημάτων που να ανταποκρίνονται στην ανατομική κατάσταση του μέσου Κύπριου και της μέσης Κύπριας.

Περί ύψους και βάρους υποψηφίων

Στην έκθεση, με Προϊσταμένη της Αρχής Ισότητας την Ελένη Χατζηττοφή και ερευνώντα λειτουργό την Δέσποινα Μέρτακκα, αναφέρεται ότι «οι Μακαρία Άντρη Στυλιανού και Πόλα Αθανασίου με επιστολές τους ημερομηνίας 3 και 10 Μαρτίου 2014 αντίστοιχα, υπέβαλαν καταγγελίες εκ μέρους των θυγατέρων τους, αναφορικά με τη δυσμενή διάκριση που υπάρχει σε βάρος των γυναικών υποψηφίων στις προϋποθέσεις για εισαγωγή στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας στις επικείμενες Παγκύπριες Εξετάσεις του 2014. Οι καταγγέλλουσες ισχυρίζονται ότι στα κριτήρια που έχουν ανακοινωθεί εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και του Υπουργείου Άμυνας για εισαγωγή υποψηφίων στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας για το 2014, υπάρχει δυσμενής διάκριση σε βάρος των γυναικών υποψηφίων, στον καθορισμό του μέσου όρου ύψους και στις αθλητικές δοκιμασίες.
Η κα Στυλιανού πρόβαλε πρόσθετο ισχυρισμό για δυσμενή διάκριση σε βάρος των γυναικών υποψηφίων και σε σχέση με τον τρόπο μέτρησης του βάρους τους, επικαλούμενη ότι ο υφιστάμενος τρόπος που χρησιμοποιεί το ΥΠΑΜ    να υπολογίζει το βάρος των υποψηφίων, συνεπάγεται αρνητικά αποτελέσματα γι’ αυτούς, καθότι απορρίπτονται υποψήφιοι που έχουν καλή φυσική κατάσταση ή και αθλητές που λόγω συστηματικής άσκησης, έχουν αυξημένη μυϊκή μάζα και γίνονται δεκτά άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Προς άρση των αδικιών αυτών, εισηγήθηκε την εισαγωγή του Δείκτη Μάζας Σώματος, ως ορθότερο τρόπο μέτρησης του βάρους των υποψηφίων».

Προϋποθέσεις εισαγωγής και προσόντα

Στην έκθεση αναφέρεται ότι στον Οδηγό Παγκύπριων Εξετάσεων 2014, καταγράφεται λεπτομερώς η διαδικασία εισδοχής στα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και στις Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών. Σύμφωνα με τον Οδηγό, υποψήφιοι για εισαγωγή στις Ανώτατες Στρατιωτικές Σχολές Αξιωματικών και στις Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών, μπορούν να είναι άνδρες και γυναίκες.
Η εισαγωγή των επιτυχόντων υποψηφίων θα γίνει ανεξάρτητα φύλου και ποσοστού θέσεων γυναικών ή ανδρών.
Οι υποψήφιοι πρέπει, μεταξύ άλλων, να έχουν ύψος όχι κατώτερο του 1.70 εκατοστά για τους άνδρες και 1.63 εκατοστά για τις γυναίκες. Να έχουν φυσιολογικό σωματικό βάρος σε κιλά που προκύπτει από το ανάστημα (ύψος), μείον 100. Π. χ. όταν το ανάστημα είναι 1.80 εκατοστά, το φυσιολογικό βάρος είναι 80 κιλά. Για τις υποψήφιες γυναίκες το φυσιολογικό βάρος μειώνεται κατά 15% του φυσιολογικού τους βάρους.
Ο έλεγχος των τυπικών και των ουσιαστικών προσόντων για καλή υγεία και άρτια σωματική διάπλαση, διεξάγεται  από το Υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΕΦ, πριν οι υποψήφιοι συμμετάσχουν στις Παγκύπριες Εξετάσεις του Υπουργείου Παιδείας, δηλαδή το δίμηνο Απριλίου-Μαϊου κάθε έτους και περιλαμβάνουν υγειονομική εξέταση, αθλητική δοκιμασία και ψυχοτεχνική δοκιμασία.

Άνιση μοίρα κατά γυναικών

Σύμφωνα με το συμπέρασμα της έκθεσης της Επιτρόπου Διοικήσεως, «η βιολογική διαφορά των γυναικών υποψηφίων, εγγενές στοιχείο του φύλου τους, τις τοποθέτησε σε άνιση μοίρα σε σύγκριση με τους άρρενες υποψηφίους για εισαγωγή στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας. Η μείωση κατά το τρέχον έτος, δύο εκατοστών του ελάχιστου επιτρεπόμενου ύψους των γυναικών υποψηφίων για εισαγωγή στις Στρατιωτικές Σχολές από 1,65 σε 1,63 εκατοστά, θα μπορούσε εκ πρώτης όψεως να ιδωθεί ως θετικό μέτρο. Ωστόσο με προβληματίζει το γεγονός ότι η απόφαση του Υπουργείου Άμυνας να μειώσει το ύψος στις γυναίκες υποψήφιες κατά δύο εκατοστά, στηρίχτηκε σε στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας τα οποία όμως λήφθηκαν στα πλαίσια όχι στοχευμένης έρευνας και λήψης πραγματικού δείγματος. Τούτο έχει ως συνέπεια να μην μπορεί να εξαχθεί τεκμηριωμένα και με επιστημονικό τρόπο ο μέσος όρος ύψους των Κυπρίων γυναικών, κυρίως γιατί δεν έγινε καμία μέτρηση ύψους από την Στατιστική Υπηρεσία.
»Συνεπάγεται ότι το καθορισθέν ελάχιστο επιτρεπόμενο ύψος των 1,63 εκατοστών για τις γυναίκες υποψήφιες, είναι αυθαίρετο και ατεκμηρίωτο και εισάγει έμμεση διάκριση σε βάρος των γυναικών υποψηφίων. Πρόσθετα, η πρόβλεψη για κοινά όρια αθλητικών δοκιμασιών για άνδρες και γυναίκες υποψηφίους στις Στρατιωτικές Σχολές, ελέγχεται ως έμμεση διάκριση λόγω φύλου.
»Άξια επισήμανσης είναι η υποχρέωση των γυναικών υποψηφίων να διαγωνίζονται με ρίψη της σφαίρας των 7,275 χιλιογράμμων, δηλαδή της σφαίρας που χρησιμοποιείται από τους άνδρες σφαιροβόλους, αντί της σφαίρας των τεσσάρων κιλών που χρησιμοποιείται από τις γυναίκες σφαιροβόλους σε κάθε είδους αγώνες. Σε κάθε περίπτωση, η απαίτηση για κοινές αθλητικές επιδόσεις για τα δύο φύλα, αλλά και η χρήση του ανδρικού ριπτικού οργάνου από τις γυναίκες υποψήφιες στο αγώνισμα της σφαίρας, δεν δικαιολογείται επαρκώς ως αντικειμενικό κριτήριο που εξυπηρετεί θεμιτό σκοπό».

Η τελική σύσταση της Επιτρόπου

Σε τελική της σύσταση, στις 4 Απριλίου 2014, η Επίτροπος Διοικήσεως αναφέρεται στις καταγγελίες που υπέβαλαν εκ μέρους των θυγατέρων τους οι Άντρη Μακαρία Στυλιανού και Πόλα Αθανασίου και καλεί το Υπουργείο Άμυνας σε σχέση με τις μελλοντικές διαδικασίες εισαγωγής υποψηφίων στις Στρατιωτικές Σχολές της Ελλάδας, «να προχωρήσει στη διενέργεια, εντός του τρέχοντος έτους, επίσημης στατιστικής έρευνας με στόχο τη λήψη συγκριτικών δεδομένων και εξαγωγή αξιόπιστων ευρημάτων, προκειμένου να καταλήξει σε ένα επιστημονικά αποδεκτό σύστημα μέτρησης ύψους και βάρους που να ανταποκρίνεται στην ανατομική κατάσταση του μέσου Κύπριου και της μέσης Κύπριας».
Επίσης καλεί το Υπουργείο Άμυνας «να προχωρήσει, λόγω των καθαρά βιολογικών διαφορών και κατ’ επέκταση των δυνατοτήτων ανάμεσα στα δύο φύλα, στην τροποποίηση των κοινών ορίων σε σχέση με τις αθλητικές δοκιμασίες, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται τουλάχιστον στον μέσο όρο αμφοτέρων των φύλων».