ΣΧΕΔΙΑΣΘΗΚΕ ΤΟ 2012 Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΠΟΛΥ ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΙΣΤΟΛΙ ΣΤΟΝ ΚΡΟΤΑΦΟ

Σε αποκαλυπτικό σημείωμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καταγράφεται και το σκεπτικό των δράσεων που είχαν προαποφασισθεί για την πώληση των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα

«Με βάση το αμερικανικό δίκαιο, όλα όσα έγιναν τότε στην Κύπρο συνιστούν μια καθαρή υπόθεση προσχεδιασμένης απάτης», δηλώνει ο πρώην Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Αθανάσιος Ορφανίδης

«Ηθικοί αυτουργοί της απάτης σε βάρος των Κυπρίων είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και η Κυπριακή Δημοκρατία»

Ένα δημοσιευμένο υπόμνημα/ σημείωμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την ένδειξη «εμπιστευτικό», του οποίου την ύπαρξη πολύ λίγοι γνωρίζουν, αποκάλυψε πριν από δέκα περίπου ημέρες ο πρώην Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Αθανάσιος Ορφανίδης. Το υπόμνημα, που φέρει ημερομηνία 27 Ιανουαρίου 2013, δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Press Project και σ’ αυτό περιέχονται στοιχεία τα οποία δεικνύουν ότι δύο σημαντικά για τη χώρα μας γεγονότα ήταν γνωστά σε πολλούς, πολύ πριν πέσουν σαν κεραμίδα στο κεφάλι μας: Το κούρεμα των καταθέσεων και η «πώληση» των κυπριακών τραπεζών που εδραστηριοποιούντο στην Ελλάδα. Και για τα δύο υπήρχαν σενάρια και οδικός χάρτης από την ΕΚΤ, αν όχι και αποφάσεις, πολλούς μήνες πριν εμείς νιώσουμε στο πετσί μας τι ακριβώς σήμαιναν.

Η αποκάλυψη έγινε στη διάρκεια της παρουσίασης της έκδοσης του Κέντρου Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος, «The Cyprus Bail In: Policy Lessons from the Cyprus Economic Crisis», που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 28 Ιουλίου 2016. Όπως ελέχθη, μάλιστα, ηθικοί αυτουργοί της απάτης είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και η Κυπριακή Δημοκρατία. Το κίνητρο ήταν καθαρά οικονομικό, με την Κυπριακή Δημοκρατία να καρπούται τη μερίδα του λέοντος.

Ήταν κομπίνα

Εκτός, όμως, από την αποκάλυψη του σημειώματος, ο Αθανάσιος Ορφανίδης τόνισε με έμφαση ότι το κούρεμα καταθέσεων μπορούσε άνετα να αποφευχθεί, ενώ αίσθηση προκάλεσε και μια έκφραση που χρησιμοποίησε, πολύ έξω από το λεκτικό στο οποίο μας έχει συνηθίσει να ακούμε από τα χείλη του. Χαρακτήρισε όσα έγιναν στην Κύπρο σε σχέση με το κούρεμα «κομπίνα», ενώ απαντώντας σε ερώτηση από παριστάμενο, όπως φάνηκε πολύ καλό γνώστη των πραγμάτων, μίλησε για «καθαρή υπόθεση απάτης».

Συγκεκριμένα, όταν ρωτήθηκε αν με βάση όσα αναφέρονται στο υπόμνημα της ΕΚΤ μπορεί οποιοσδήποτε κουρεμένος καταθέτης να προσφύγει στη Δικαιοσύνη απαιτώντας αποζημιώσεις λόγω εξαπάτησης, ο κ. Ορφανίδης απάντησε επί λέξει: «Με βάση το αμερικανικό δίκαιο, όλα όσα έγιναν τότε στην Κύπρο συνιστούν μια καθαρή υπόθεση απάτης. Με βάση το αγγλικό δίκαιο δεν μπορώ να απαντήσω, γιατί δεν είμαι νομικός».

Όλα αυτά, όπως προαναφέρουμε, ακούσθηκαν στη διάρκεια της παρουσίασης της έκδοσης του Κέντρου Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος, «The Cyprus Bail In: Policy Lessons from the Cyprus Economic Crisis», σε μια κατάμεστη αίθουσα στη Δημοσιογραφική Εστία στη Λευκωσία. Αν και κανείς μέχρι αυτήν τη στιγμή δεν μπορεί να ισχυρισθεί πως έχει μελετήσει σε βάθος όλα όσα καταγράφονται στην έκδοση, εντούτοις είναι εύκολο να λεχθεί, απ' όσα ακούσθηκαν στην παρουσίαση, ότι σε αυτήν περιέχονται πολλά, δεόντως χρήσιμα, αποκαλυπτικά και εκπληκτικά στοιχεία.

Την παρουσίαση της έκδοσης, την οποία επιμελήθηκαν ο πρώην Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Αθανάσιος Ορφανίδης και ο καθηγητής Αλέξανδρος Μιχαηλίδης, ακολούθησε συζήτηση με υποβολή πολυάριθμων ερωτήσεων από το ακροατήριο. Οι ερωτήσεις έγιναν αφορμή να θιγούν πολύ ενδιαφέροντα θέματα αλλά και να γίνουν αποκαλύψεις για όλα όσα οδήγησαν στην απόφαση για κούρεμα των καταθέσεων τον Μάρτιο του 2013. Κούρεμα το οποίο, κατά τον πρώην Διοικητή, μπορούσε κάλλιστα να αποφευχθεί.

Στα συρτάρια κάποιων ακόμα η έκθεση της Blackrock

«Το κούρεμα δεν ήταν καθόλου αναγκαίο να γίνει και μάλιστα δεν μπορούσε καν να γίνει στην Κύπρο πριν από το 2013, αφού δεν υπήρχε η νομοθεσία ούτε το νομικό και το ευρωπαϊκό πλαίσιο, το οποίο έγινε μετά το κούρεμα στην Κύπρο. Εμείς το νομοθετικό πλαίσιο το κάναμε εθελοντικά», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Αν η έκθεση της Blackrock, η οποία αμφισβητεί τους αριθμούς που η Pimco έδωσε λέγοντας ότι αντιπροσώπευαν τα κεφάλαια που χρειάζονταν οι τράπεζες και η οποία δεν έχει ακόμα δημοσιοποιηθεί, δινόταν στον νεοεκλεγέντα τότε Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον τότε Υπουργό Οικονομικών Μιχάλη Σαρρή, κούρεμα δεν θα γινόταν».

Ο κ. Ορφανίδης παρουσίασε δημοσίευμα των «New York Times», σύμφωνα με το οποίο η Κεντρική όχι μόνο ήξερε ότι ήταν λανθασμένα τα νούμερα της PIMCO, αλλά είχε και την ανάλυση της BlackRock, την οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ώστε να μη γίνει το κούρεμα. «Η τελική έκθεση της BlackRock, είπε με έμφαση, ακόμα δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα από την Κεντρική. Δεν ξέρω σε ποιο συρτάρι κρύβεται».

«Ναι μεν χρωστώ, δεν έχω, όμως, γι’ αυτό πληρώστε εσείς»

Ο κ. Ορφανίδης ρωτήθηκε για πολλά θέματα για τα οποία η εφημερίδα μας είχε γράψει, όχι μόνον μετά τον Μάρτιο του 2013 αλλά και το 2014 και το 2015, όπως για παράδειγμα τις ευθύνες της προηγουμένης αλλά και της σημερινής Κυβέρνησης, καθώς και για τις υποχρεώσεις των κυβερνώντων έναντι των πληγέντων από την οικονομική καταστροφή, των κουρεμένων καταθετών, των μετόχων των τραπεζών και των κατόχων αξιογράφων. Εν ολίγοις, έναντι ολόκληρου του κυπριακού λαού.

Ρωτήθηκε συγκεκριμένα αν η νυν Κυβέρνηση, η οποία είχε την υποχρέωση να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες, δικαιούται να δηλώνει ότι δεν το έκανε επειδή δεν είχε τα κεφάλαια. Για το θέμα αυτό η εφημερίδα μας είχε γράψει, σε μιαν από τις αναλύσεις που δημοσίευσε η υπογράφουσα, τα εξής: «Δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για το κράτος το γεγονός ότι δεν έχει χρήματα για να αποζημιώσει τους κουρεμένους καταθέτες. Δεν μπορεί να ισχύσει το: Χρωστώ, δεν έχω να πληρώσω, δεν οφείλω, πληρώστε τα εσείς».

Ο νόμος της διάλυσης και τα κλειστά συρτάρια

Στην εισαγωγική ομιλία του, ο Αθανάσιος Ορφανίδης τόνισε ότι οι κυβερνήσεις προστατεύουν τους πολίτες τους από κουρέματα, «ενώ στη δική μας την περίπτωση είχαμε μιαν άλλη διαχείριση». Είπε, επίσης, ότι στο τέλος του 2012 η Κεντρική Τράπεζα μαζί με το Υπουργείο Οικονομικών ετοίμασαν έναν νόμο, ο οποίος έδινε ουσιαστικά απεριόριστες εξουσίες στην Κεντρική «να διαλύσει όποια τράπεζα ήθελε». Αυτός ο νόμος εγκρίθηκε από την Κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2013, αλλά δεν παρουσιάστηκε καθόλου στη Βουλή, ανέφερε. Τόνισε, επίσης, ότι θα πρέπει επιτέλους να ανοίξουν πολλά συρτάρια, τόσο στην Κεντρική Τράπεζα όσο και στο Υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να αποκαλυφθεί όλη η αλήθεια.

Το εμπιστευτικό αποκαλυπτικό υπόμνημα της ΕΚΤ

Όπως προαναφέραμε, στην εκδήλωση για το βιβλίο ο πρώην Διοικητής της Κεντρικής παρουσίασε ένα προσχέδιο υπομνήματος το οποίο είχε ετοιμασθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με την ένδειξη μάλιστα «εμπιστευτικό» και με ημερομηνία 27 Ιανουαρίου 2013. Το υπόμνημα φέρει τον τίτλο «Ο διαχωρισμός των καταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα», έχει συνταχθεί από τέσσερεις αξιωματούχους της ΕΚΤ και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια πώς ακριβώς θα γινόταν η πώληση των καταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.

Αυτό και μόνο καταρρίπτει και τον μύθο ότι η πώληση έγινε άρον-άρον υπό την πίεση του χρόνου, επειδή ήταν μια απόφαση της τελευταίας στιγμής. Όλοι θυμόμαστε ότι περίπου οι τρεις τράπεζες στην Κύπρο δεν είχαν καν ερωτηθεί αν ήθελαν να πουλήσουν τα καταστήματά τους στην Ελλάδα. Απλώς τους ανακοινώθηκε ότι έπρεπε να πουλήσουν ό,τι είχαν εκεί. Όπως αφέθηκε τότε να νοηθεί, η απόφαση είχε ληφθεί υπό το βάρος των γεγονότων του Μαρτίου του 2013. Το υπόμνημα όμως της ΕΚΤ άλλα λέει: Ο σχεδιασμός είχε γίνει μήνες πριν, κι εγκρίθηκε από την ΕΚΤ επίσης μήνες πριν.

Ο σχεδιασμός για το κούρεμα έγινε το καλοκαίρι του 2012

Πέρα, όμως, από τα προσχεδιασθέντα για την πώληση των τραπεζών έναντι πινακίου φακής, πώληση η οποία οδήγησε τους Κύπριους καταθέτες και ευρύτερα την κυπριακή οικονομία σε απώλειες δισεκατομμυρίων, από το υπόμνημα φαίνεται ότι και ο σχεδιασμός για το κούρεμα των καταθέσεων είχε γίνει πολύ πριν και συγκεκριμένα από το καλοκαίρι του 2012.

Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που είχε κατατεθεί τότε στη Βουλή νομοσχέδιο για την ενοποίηση των τραπεζικών ιδρυμάτων που ουσιαστικά πρότεινε το νομικό πλαίσιο για το bail in, τη διάσωση με ίδια μέσα, το κούρεμα δηλαδή, όπως συνηθίσαμε να το λέμε. Η Βουλή το ενέκρινε, αξίζει όμως να σημειωθεί μια επισήμανση του αναλυτή Κώστα Εφήμερου, στην ιστοσελίδα Press Ρroject, η οποία αποκάλυψε το προαναφερθέν υπόμνημα της ΕΚΤ: «However, the Cypriot MPs had not understood what exactly they were agreeing to», γράφει ο Εφήμερος.

*Στη συζήτηση της προπερασμένης Πέμπτης για το βιβλίο «Τhe Cyprus Bail- In: Policy Lessons from the Cyprus Economic Crisis», o βουλευτής Ζαχαρίας Κουλίας, που παρέστη στην παρουσίαση, παραδέχθηκε ότι οι βουλευτές βρέθηκαν πολλές φορές τα τελευταία χρόνια στη δύσκολη θέση να ψηφίζουν για νομοσχέδια τα οποία κατατίθεντο την τελευταία στιγμή, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χρόνος για μελέτη τους. Ένα από αυτά ήταν το νομοσχέδιο για τη στήριξη της Λαϊκής από το κράτος έναντι 1,8 δισεκατομμυρίων, τον Ιούνιο του 2012.

Τετελεσμένο γεγονός

Στο υπόμνημα, το οποίο βασικά γράφτηκε για να αναλυθεί το αποτέλεσμα της πώλησης των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, γίνεται αναφορά στο bail in στην Κύπρο ως τετελεσμένο, περίπου, γεγονός. Αναφέρεται για παράδειγμα ότι οι τρεις κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα έχουν (είχαν, τότε) καταθέσεις ύψους πέραν των 6 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τα οποία τα 3,7 δις δεν είναι (ήταν) εξασφαλισμένα και άρα υπόκεινται σε κούρεμα (bail in) αν αυτό εφαρμοσθεί στις μητρικές τους στην Κύπρο.

Για να αποτραπούν εκροές στην Ελλάδα

Σύμφωνα με το υπόμνημα, ο στόχος της πώλησης των κυπριακών τραπεζών ήταν η αποτροπή εκροών καταθέσεων από την Ελλάδα σε περίπτωση χρεοκοπίας της Λαϊκής Τράπεζας ή εφαρμογής bail in. Επί λέξει αναφέρονται τα εξής:

«Ο στόχος που επιδιώκεται με τον προτεινόμενο διαχωρισμό είναι η αποτροπή εκροών καταθέσεων στην Ελλάδα σε περίπτωση (i) χρεοκοπίας της CPB CY, ή (ii) ένα bail-in των καταθετών στην CBP CY. Ο κίνδυνος ότι το bail in των καταθέσεων στην Ελλάδα θα μπορούσε να επεκταθεί στις εγχώριες ελληνικές τράπεζες και να προκαλέσει εκροές καταθέσεων, είναι υψηλός… Ο διαχωρισμός των τραπεζικών δραστηριοτήτων της Λαϊκής Τράπεζας στην Ελλάδα (από τη Λαϊκή στην Κύπρο) είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην εύθραυστη τραπεζική αγορά στην Ελλάδα».

Στα χριστουγεννιάτικα ρεβεγιόν

Άρα η απόφαση για το bail in στην Κύπρο ήταν ήδη σχεδιασμένη από τους πιστωτές μας και άρα, τουλάχιστον η κυβέρνηση Χριστόφια, ήταν ενήμερη γι’ αυτό. Να αναφέρουμε επίσης ότι ο Αθανάσιος Ορφανίδης έχει δηλώσει επανειλημμένα, το είπε και στη συζήτηση της Πέμπτης, πως είχε προειδοποιήσει τον τότε Υπουργό Οικονομικών Βάσο Σιαρλή από τον Δεκέμβριο του 2012 -όταν βρέθηκαν σε κοινωνική εκδήλωση στο σπίτι του- ότι η πολιτική που ακολουθούσε το ΑΚΕΛ και η κυβέρνηση Χριστόφια οδηγούσε σε κούρεμα καταθέσεων.

«Του ζήτησα», είπε, «να ανατρέψει την πολιτική που ακολουθούσε η Κεντρική Τράπεζα για να προληφθεί ό,τι ήταν δυνατόν και να σωθεί ό,τι μπορούσε να σωθεί. Η απάντηση του Βάσου Σιαρλή ήταν πως δεν μπορούσε να κάνει τίποτε αφού η κατάσταση δεν ήταν πλέον στα δικά του χέρια και ότι οι αποφάσεις παίρνονταν από το Προεδρικό Μέγαρο». Συζητήσεις λοιπόν για το κούρεμα των καταθέσεων γίνονταν σε χριστουγεννιάτικα ρεβεγιόν τρεις μήνες πριν από την «έκπληξη» και «το πιστόλι στον κρόταφο». Όσοι έπρεπε να γνωρίζουν, το γνώριζαν αρκετό χρόνο πριν. Τι έπραξαν για να το αποτρέψουν; Όπως φάνηκε, τίποτε.

Γνώριζαν πως μας οδηγούσαν στη χρεοκοπία

Στο υπόμνημα της ΕΚΤ γίνεται και ανάλυση των δραματικών συνεπειών για την Κύπρο σε περίπτωση που εφαρμοζόταν το σχέδιο για το κούρεμα των καταθέσεων. Ήταν δηλαδή από την αρχή γνωστό ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε χρεοκοπία και διάλυση τις κυπριακές τράπεζες και κατ’ επέκτασιν την κυπριακή οικονομία, η οποία εξαρτάτο από αυτές. Ένας σημαντικός, ο σημαντικότερος για την ίδια την Ελλάδα, λόγος για την πώληση των κυπριακών τραπεζών ήταν το γεγονός ότι σε περίπτωση κουρέματος των καταθέσεων που είχαν στα ταμεία τους στη χώρα μας οι κυπριακές τράπεζες, οι καταθέσεις στην Ελλάδα δεν θα κουρεύονταν. Αυτό τουλάχιστον αναφέρεται στο υπόμνημα της ΕΚΤ.

Ακούσια πώληση με το ΟΚ της Κεντρικής

Για την πώληση των κυπριακών τραπεζών επελέγη το σενάριο της ακούσιας πώλησης, η οποία ενεργοποιείται με απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας, μιας και το σενάριο της εθελοντικής αποκλείσθηκε για ευνόητους λόγους. Εκούσια ή ακούσια, όμως, σύμφωνα και με το υπόμνημα της ΕΚΤ, «η πώληση θα καθιστούσε τις μητρικές τράπεζες στην Κύπρο μη βιώσιμες».

Για να επανέλθουμε στο κούρεμα, όπως αποκαλύπτεται στο υπόμνημα της ΕΚΤ, η προοπτική αυτή βρισκόταν στο επίκεντρο των συζητήσεων των πιστωτών μας πολύ πριν εφαρμοσθεί, τον Μάρτιο του 2013, όταν μας προκάλεσε ανείπωτη έκπληξη. Αναφέρεται σχετικά: «Είναι φανερό ότι ορισμένοι πιστωτές δεν θα είναι πρόθυμοι να συνεισφέρουν για την ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών και θα απαιτήσουν bail in των ανασφάλιστων καταθετών». Όπως ακριβώς έγινε, δηλαδή, τον Μάρτιο του 2013…

* Όπως προαναφέραμε, το υπόμνημα της ΕΚΤ υπογράφουν τέσσερεις συντάκτες, μεταξύ των οποίων και ο Ελλαδίτης νομικός Φοίβος Αθανασίου.

Η χρονολογική σειρά

Στην παρουσίαση της έκδοσης ο Αθανάσιος Ορφανίδης προέβη σε χρονολογική καταγραφή των γεγονότων που οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή τη χώρα μας. Το «ημερολόγιο της καταστροφής» δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Sigmalive και την παραθέτουμε πιο κάτω:

15 Δεκεμβρίου 2010
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας λαμβάνει απολύτως εμπιστευτική επίσημη επιστολή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία του εφιστά την προσοχή, ως προς την επείγουσα ανάγκη για αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, η οποία πρέπει να τεθεί ως ο κύριος στόχος στον Προϋπολογισμό του 2011.

Κατά την ΕΚΤ, η οποία δρα ως επιτηρητής της Ευρωζώνης, εκφράζονται «σημαντικότατες ανησυχίες» ως προς τη δυνατότητα της κυπριακής οικονομίας ν' αντεπεξέλθει, αν η Κυβέρνηση περιμένει την κρίση να εξαπλωθεί περισσότερο πριν πάρει μέτρα προστασίας και θεραπείας.

Υπάρχει, επίσης, ειδική αναφορά στον υπερμεγέθη τραπεζικό τομέα, ο οποίος, λόγω του όγκου του, μπορεί να παρασύρει κατά δυσανάλογο τρόπο την υπόλοιπη αγορά σε περιπέτειες. Οι ήδη προτεινόμενες δράσεις της Κυβέρνησης Χριστόφια κρίνονται ανεπαρκείς και «μη ικανοποιητικές». Παρ' όλες τις προειδοποιήσεις, τα επιπρόσθετα μέτρα που απαιτούνται δεν λαμβάνονται ποτέ.

Μάιος 2012
Κατά παράβαση του όρου για την απαραίτητη φερεγγυότητα και βιωσιμότητα μιας Τράπεζας, με εξασφαλισμένα εχέγγυα ακόμα και σε περίπτωση ανακεφαλαιοποίησης, εγκρίνεται χρηματοδότηση από τον μηχανισμό παροχής έκτακτης ρευστότητας (ELA) για χρήση από τη Marfin-Laiki. Το ποσό φτάνει τα 9 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι τον Μάρτιο του 2013 που η Τράπεζα καταρρέει.

Δεκέμβριος 2012
Η Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών της Κυπριακής Δημοκρατίας προτείνει νομοσχέδιο, το οποίο θα επιτρέπει το κούρεμα καταθέσεων, αφού καμιά ευρωπαϊκή νομοθεσία ή έστω οδηγία δεν το νομιμοποιεί.

Ιανουάριος 2013
Επίσημη επικοινωνία μεταξύ της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου και της BlackRock, η οποία και διαψεύδει τα παραφουσκωμένα νούμερα προηγουμένης μελέτης της PIMCO, πάνω στα οποία βασίστηκε δύο μήνες αργότερα το κούρεμα, καταχωνιάζεται στα συρτάρια και δεν χρησιμοποιείται ποτέ.

Σύμφωνα με τα νούμερα της BlackRock, το κούρεμα φαίνεται να μην ήταν απαραίτητο. Το Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίνει το νομοσχέδιο περί κουρέματος. Άκρως εμπιστευτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας ζυγίζει τα υπέρ και τα κατά μιας τραπεζικής καταστροφής της Κύπρου, σε σχέση με μια επικείμενη ανάγκη για ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού τομέα.

Μάρτιος 2013
Κούρεμα - κατάρρευση Λαϊκής Τράπεζας - μεταφορά περιουσιακών στοιχείων Τράπεζας Κύπρου και Λαϊκής Τράπεζας προς την κλυδωνισμένη Τράπεζα Πειραιώς. Στις 22 Μαρτίου 2013, η Βουλή των Αντιπροσώπων, μετά την αρχική της άρνηση να το αποδεχτεί, επικυρώνει το απαραίτητο νομοσχέδιο.

Στις 26 Μαρτίου 2013, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκος Δημητριάδης παραδέχεται ότι ήταν απαραίτητο για τη Λαϊκή Τράπεζα να κρατηθεί εν ζωή πριν από τις προεδρικές εκλογές με την περίφημη δήλωσή του ότι: «Κρατούσαμε τη Λαϊκή στον αναπνευστήρα μέχρι τις προεδρικές εκλογές». Αυτό οδήγησε στη συσσώρευση υψηλότερου ELA, το οποίο, εν πάση περιπτώσει, για να αποφύγει να πληρώσει η Κυπριακή Κεντρική Τράπεζα, το φόρτωσε στους μετόχους της Τράπεζας Κύπρου, με την αναγκαστική συγχώνευση που της επιβλήθηκε με τη χρεοκοπήσασα πλέον Marfin-Laiki.

Μάιος 2013
Πρώην Μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας παραδέχεται, σε ερευνητική επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου, ότι ο ELA δόθηκε στη Λαϊκή Τράπεζα κατά παράβαση των όρων λειτουργίας του συστήματος.

25 Ιουλίου 2014
Αποκαλυπτικό δημοσίευμα της «New York Times» επιβεβαιώνει ότι η κυπριακή Κεντρική Τράπεζα γνώριζε εκ των προτέρων για τους αριθμούς της BlackRock, οι οποίοι και πιθανόν να ανέτρεπαν την ανάγκη για κούρεμα.

Τι περιέχει το βιβλίο

Το βιβλίο παρέχει μια λεπτομερή ανάλυση (case study) για τους λόγους που το 2013 οδήγησαν την Κύπρο στο κούρεμα και στην πρωτόγνωρη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου η χώρα να αποφύγει την πλήρη οικονομική καταστροφή· συμφωνία, η οποία πυροδότησε την οικονομική κρίση που ακόμα και σήμερα μαστίζει την κυπριακή οικονομία και κοινωνία.

Αναλύσεις και συμπεράσματα

Σύμφωνα με το Κέντρο Μελετών Τ. Παπαδόπουλος, τα κεφάλαια του βιβλίου είναι γραμμένα από έμπειρους και καταξιωμένους πανεπιστημιακούς οικονομολόγους, οι οποίοι έχουν μελετήσει όλες τις επιπτώσεις της Συμφωνίας στην κυπριακή οικονομία, μέσα από την πάροδο του χρόνου.

Με τις αναλύσεις τους, αναφέρεται σε δελτίο Τύπου του Κέντρου, αναδεικνύουν όσα οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή, καθώς και τα συμπεράσματα τα οποία εξάγονται από την εφαρμογή της Συμφωνίας, συγκρίνοντας παράλληλα και αντιπαραθέτοντας στοιχεία από άλλες οικονομίες σε περιόδους οικονομικής κρίσης.

«Συμπεράσματα πολιτικής για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον φακό τους να επικεντρώνεται σε μικρού μεγέθους οικονομίες που προσαρτώνται στη νομισματική ένωση, καθιστούν το βιβλίο αυτό αναγκαίο σε όσους διαμορφώνουν οικονομική πολιτική, είτε αυτοί είναι πολιτικοί είτε είναι ακαδημαϊκοί, καταλήγει το δελτίο Τύπου.

… Και μια παλιά δήλωση του Βάσου Σιαρλή

Για σκοπούς ιστορίας να αναφέρουμε ότι τον Μάρτιο του 2015 είχε προκληθεί πολύς θόρυβος από δημοσιεύματα που έφεραν τον πρώην Υπουργό Οικονομικών Βάσο Σιαρλή να είχε αποδεχθεί την απόφαση για το κούρεμα από το καλοκαίρι του 2012. Απαντώντας με γραπτή δήλωση ο Β. Σιαρλή εξήγησε ότι εκείνο που φαίνεται πως ο ίδιος αποδέχθηκε είναι το προσχέδιο νόμου με ημερομηνία 11 Ιανουαρίου 2013, το οποίο ήταν γενικής μορφής με βάση την ευρωπαϊκή Οδηγία, αλλά και με πρόθεση να εφαρμοσθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2018.

«Η Οδηγία για την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων», αναφέρει στη δήλωσή του ο πρώην Υπουργός, «ήταν απαίτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είχε εγκριθεί ως προσχέδιο από την Κομισιόν τον Ιούνιο του 2012. Αυτό δεν σημαίνει και αυτόματη αποδοχή του κουρέματος καταθέσεων. Κατά συνέπειαν», προσθέτει, «είναι λάθος να παρουσιάζεται ότι το προσχέδιο νόμου (ημερ. 11/1/2013), που ήταν γενικής μορφής, με βάση την ευρωπαϊκή Οδηγία, και με πρόθεση να έχει εφαρμογή τουλάχιστον όσον αφορούσε το κούρεμα καταθέσεων (bail-in) μετά την 1/1/2018, είναι αυτό που δυστυχώς επεβλήθη από το Eurogroup τον Μάρτιο 2013». Τέλος, ο κ. Σιαρλή σημείωνε τότε ότι κατά την άποψή του «το κούρεμα κακώς αποφασίστηκε και κακώς επεβλήθη τον Μάρτιο 2013».