Μελέτη για τις προκλήσεις στο τραπεζικό σύστημα
Οι καθηγητές Ανδρέας Θεοφάνους και Κυριάκος Αντωνίου παρουσίασαν εισηγήσεις για βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας γενικότερα

Μελέτη με θέμα «Οι υφιστάμενες προκλήσεις του τραπεζικού συστήματος και οι ευρύτερες προεκτάσεις», των καθηγητών Ανδρέα Θεοφάνους και Κυριάκου Αντωνίου, παρουσιάσθηκε χθες σε συνέντευξη Τύπου στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.

Τη μελέτη παρουσίασε ο καθηγητής Θεοφάνους, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε ότι τα τελευταία χρόνια το κυπριακό τραπεζικό σύστημα ως αποτέλεσμα ενδογενών και εξωγενών παραγόντων οδηγήθηκε σε μεγάλη κρίση, η οποία επιδείνωσε τα ήδη βεβαρημένα δεδομένα και στην πραγματική οικονομία με πολύ αρνητικές συνέπειες.

Εξήγησε ότι η φιλοσοφία του bail-in δεν οδήγησε στην εξυγίανση αλλά στη δημιουργία σοβαρότερων προβλημάτων και στην εμβάθυνση της κρίσης, χωρίς να διαφαίνεται αναπτυξιακή προοπτική. Διευκρίνισε, επίσης, ότι επειδή οι διεργασίες για αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα είναι συνεχείς, είναι δύσκολο να προβλεφθεί ποιο θα είναι το μέλλον του τους επόμενους μήνες και ότι η έξοδος από την κρίση μέσα από την υφιστάμενη αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης καθώς και την ακολουθούμενη πολιτική θεωρείται εξαιρετικά δύσκολη, εάν όχι αδύνατη.

Απλοποίηση διαδικασίας για δάνεια
Στη μελέτη περιέχονται εισηγήσεις τόσο για την πραγματική οικονομία όσο και για τον τραπεζικό τομέα. Συγκεκριμένα, για τις τράπεζες μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι είναι σημαντικό να υπάρξει μια γενναιόδωρη πολιτική ουσιαστικής μείωσης δανειστικών επιτοκίων για κάποιο χρονικό διάστημα, π.χ. τρία χρόνια.

Σημαντικό είναι επίσης να γίνει ανασυγκρότηση των δανείων, επιμήκυνση καθώς και καταρτισμός διαφόρων σχεδίων αποπληρωμής χρεών με συγκεκριμένα κίνητρα, επαναξιολόγηση της επιβολής τόκων υπερημερίας καθώς και τόκων που υπερβαίνουν το αρχικό κεφάλαιο.

Στη συνέχεια αναφέρεται η ανάγκη για απλοποίηση των διαδικασιών παραχώρησης δανείων, η μείωση της φορολογίας στα εισοδήματα από καταθέσεις από 30% στο 9,5%, η ανάγκη ανάκτησης από πλευράς τραπεζών του κοινωνικού τους προσώπου και τη σταδιακή απελευθέρωση των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίου.

Τελευταία και σημαντική εισήγηση είναι η ανάγκη για εξεύρεση τρόπων αποζημίωσης των καταθετών οι οποίοι επηρεάσθηκαν από το κούρεμα.

Χαλάρωση των όρων του μνημονίου
Για την πραγματική οικονομία αναφέρεται ότι είναι σημαντικό η Κυβέρνηση να πείσει τους εταίρους ότι οι αποφάσεις του Eurogroup για την Κύπρο ήταν υπερβολικές και αχρείαστα σκληρές. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η Κύπρος μπορεί να ζητήσει πολυδιάστατη στήριξη από τους εταίρους: από μια μορφή Marshall Plan έως στοχευμένη οικονομική στήριξη καθώς και ουσιαστική χαλάρωση των όρων του μνημονίου.
Εισήγηση γίνεται επίσης για επαναδιαπραγμάτευση του ποσού του ELA που μεταφέρθηκε στην Τράπεζα Κύπρου από τη Λαϊκή, μετά την εκκαθάριση της τελευταίας.

Τέλος, γίνεται εισήγηση για αναθεώρηση των συνταξιοδοτικών σχεδίων με τρόπο που να αποκαθίσταται η ισοτιμία των πολιτών και ο οικονομικός ορθολογισμός.

Τα στρες τεστς
Όπως ανέφερε ο καθηγητής Θεοφάνους, στη μελέτη δεν ήταν δυνατό να αξιολογηθούν όλα τα ζητήματα. Προκρίνεται περαιτέρω διερεύνηση σημαντικών θεμάτων και εξειδικευμένες μελέτες για συγκεκριμένους τομείς που συνδέονται ή είναι μέρος του τομέα, όπως ο ασφαλιστικός τομέας, μοντέλα ρίσκου, δημιουργία κακής τράπεζας, η οποία θα ασχολείται με την ανάκτηση μη εξυπηρετούμενων δανείων, ζητήματα νομικής φύσης και άλλα.

«Εν όψει της άσκησης αντοχής που θα διεξαγάγει η ευρωπαϊκή τραπεζική Αρχή, σημείωσε, ιδιαίτερου χειρισμού χρήζει και το ζήτημα των ομολόγων της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα οποία έχουν στην κατοχή τους οι κυπριακές τράπεζες και ανήκουν στην κατηγορία των σκουπιδιών».

Ο κ. Θεοφάνους αναφέρθηκε και στην επικείμενη επίσκεψη του Προέδρου του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντάισελμπλουμ στην Κύπρο και είπε ότι η Κυβέρνηση δεν θα πρέπει να περιορισθεί σε φιλοφρονητικές συναντήσεις μαζί του αλλά θα πρέπει να συζητήσει τον τρόπο εφαρμογής του μνημονίου.

Καταλήγοντας, ανέφερε ότι η υλοποίηση της πολιτικής, όπως προτείνεται στη μελέτη, θα οδηγήσει σε ανακοπή της κατηφορικής πορείας και σε συντομότερη ανάκαμψη. Η Κυβέρνηση σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει με ψυχικό σθένος και με την επιστράτευση της γνώσης και με τεκμηριωμένες προσεγγίσεις να απαιτήσουν από την Τρόικα ουσιαστικές διαφοροποιήσεις στο μνημόνιο. Η προσέγγιση αυτή θα πρέπει να θεωρείται μονόδρομος. Αντίθετα η υλοποίηση των μνημονιακών όρων ως έχουν, σε συνδυασμό με την απουσία ρευστότητας από την εγχώρια αγορά, θα εμβαθύνουν την κρίση. Κάτω από τέτοιες συνθήκες ίσως μια ή περισσότερες τράπεζες να χρειασθούν επιπρόσθετη ανακεφαλαιοποίηση. Μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων τείνει να δημιουργήσει νέες και σοβαρότερες επιπλοκές και εμβάθυνση της κρίσης. Κάτω από τέτοιες πιεστικές συνθήκες ίσως οι πιθανές επιλογές θα είναι αφ’ ενός η σύναψη νέου μνημονίου και, αφ’ ετέρου, η παράλληλη προσωρινή υιοθέτηση εθνικού νομίσματος».