Η τεραστίων διαστάσεων κοινωνικοπολιτική κρίση που ξεκίνησε στην Τουρκία αποτελεί καίριο ζήτημα μείζονος σημασίας για το μέλλον της χώρας. Το μέγεθος του πλήγματος εναντίον της κυβέρνησης του πολιτικά πανίσχυρου Πρωθυπουργού της Τουρκίας Ερντογάν παραμένει μέχρι στιγμής αδιευκρίνιστο αφού οι εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες καθημερινά που θα ήταν ιδιαίτερα επίπονο έργο αυτήν τη στιγμή να εκτιμήσει κανείς τις ζημίες που το κύρος της παρούσας τουρκικής κυβέρνησης έχει υποστεί.

Είναι γεγονός ότι στην πολιτική ζωή της οποιασδήποτε χώρας οι αλλαγές που μπορούν να επέλθουν σε σύντομα σχετικά διαστήματα μπορεί να είναι δραματικές. Στην περίπτωση της Τουρκίας το γεγονός αυτό επιβεβαιώθηκε στον μέγιστο δυνατό βαθμό, αν αναλογιστεί κανείς μάλιστα ότι έναν περίπου χρόνο προηγουμένως η κυβέρνηση Ερντογάν και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ήσαν πανίσχυροι και κατείχαν απόλυτη κυριαρχία στα τεκταινόμενα της χώρας. Ο Ερντογάν είχε επιτύχει σχεδόν την υιοθέτηση ενός νέου συντάγματος που θα τον οδηγούσε στην προεδρία της χώρας με αυξημένες εκτελεστικές εξουσίες και είχε πείσει τον τουρκικό λαό για το «νεο-οθωμανικό όραμα» που είχε, με αποτέλεσμα να «κολλήσει» στην εξουσία και να προχωρήσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό στην επίτευξη των προσωπικών του στόχων.

Η κρίση της διαφθοράς που χαρακτηρίζει, προφανώς, τη σύγχρονη Τουρκία του Ερντογάν προκάλεσε τεράστιους τριγμούς στο κυβερνητικό σχήμα και στις κοινωνικοπολιτικές σχέσεις που υπήρχαν σταθερές, υπό τις περιστάσεις, μέχρι πρότινος στην Τουρκία. Η διαμάχη για την κατανομή -διαμοιρασμό- έλεγχο της εξουσίας οδήγησε στην αποκάλυψη των σκανδάλων υψηλά ιστάμενων πολιτικών φίλων και μελών της Κυβέρνησης Ερντογάν και οι εξελίξεις προμηνύονται εξίσου ραγδαίες την περίοδο που ακολουθεί.

Οι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία έχει οδηγηθεί στην παρούσα κατάστασή της είναι πολλοί, ξεχωρίζει όμως ένας συγκεκριμένος που αποδίδεται αποκλειστικά και μόνο στον ίδιο τον Ερντογάν - η ύβρις. Οι επιτυχημένες κινήσεις για την Τουρκία που είχε πραγματοποιήσει ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της δεκαετούς θητείας τους, τον οδήγησαν σε αλαζονική συμπεριφορά, προκαλώντας ισχυρά κατεστημένα και πεποιθήσεις, ειδικά όσον αφορά τον κεμαλικό ή μουσουλμανικό χαρακτήρα της ίδιας της Τουρκίας, κάτι που σε προσωπικό επίπεδο είχε καταφέρει να αποτρέψει ο ίδιος ο Ερντογάν το 2002 με την άνοδό του στην εξουσία, γεγονός που από μόνο του οδήγησε σε οικονομική ανάπτυξη και στην ακόμη μεγαλύτερη εύνοια του λαού προς το πρόσωπο του Ερντογάν.

Από το 2011, όμως, ο Ερντογάν αποποιήθηκε τις πολιτικές πράξεις του της περασμένης δεκαετίας και προχώρησε σε ριζοσπαστικές αλλαγές στη φιλοσοφία του όσον αφορά τη μορφή του κράτους. Από μόνο του αυτό το γεγονός ήταν καθοριστικό για την κατάσταση την οποία έχει διέλθει σήμερα η Τουρκία. Το κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν προφανώς δεν τίμησε την ονομασία του. Το κατά πόσον η Τουρκία θα καταφέρει να εξέλθει της κρίσης με ειρηνικό τρόπο και χωρίς εκτεταμένη βία εξαρτάται από τις αποφάσεις που ο ίδιος ο Πρωθυπουργός θα λάβει ως προς την εξέταση των σκανδάλων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας και κυρίως από το αν θα επιδιώξει ο Ερντογάν να παραμείνει στην εξουσία.

Γεγονός είναι ότι η Τουρκία, εν μέσω τούτων των αποκαλύψεων, θα παραμείνει σε μια κατάσταση έντονης αβεβαιότητας και αστάθειας στο εσωτερικό της. Γεγονός παραμένει, φυσικά, ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας δύσκολα θα αλλάξει, αν και κάποια βήματα «εξευμενισμού» της διεθνούς κοινότητας που έχει αντιδράσει στα σκάνδαλα διαφθοράς και στις εξελίξεις ενδέχεται να πραγματοποιηθούν στο εγγύς μέλλον.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ