Έχετε πρόσφατα προσέξει πως, όταν η Κυβέρνηση κάνει αναφορά στο Κυπριακό, χρησιμοποιεί συχνά τη λέξη «καταλύτης» και ότι αυτό σχετίζεται με τον ρόλο που ενδέχεται να παίξει το φυσικό αέριο σε μια λύση του Κυπριακού;

Πριν από μερικά χρόνια, οι πολιτικοί μας αποφάσισαν πως, εδώ και τώρα, πρέπει οπωσδήποτε να βγάλουν φυσικό αέριο από την κυπριακή ΑΟΖ. Απεγνωσμένα μερικοί προσπαθούσαν να τους μεταπείσουν. Ό,τι και να τους έλεγε κανείς, όσο καλός γνώστης των πραγμάτων και να ήταν, αυτοί το βιολί τους. Και γιατί να ακούσουν, αφού βαφτίστηκαν «ειδικοί» και γνώριζαν τα πάντα; Διόρισαν συμβούλια διαφόρων ειδικοτήτων, έκτισαν δεξαμενές διαφόρων σκέψεων και ετοίμασαν σχέδια για την υγροποίηση του αερίου. Ξέσχιζαν τα ιμάτιά τους, όταν οι ξένοι οίκοι αξιολόγησης υποβάθμιζαν συνεχώς την οικονομία μας και δεν ελάμβαναν υπόψη τα λεφτά που θα βγάζαμε από το αέριο. Αποδοκίμαζαν οποιονδήποτε τους συμβούλευε το αντίθετο, και κάποτε, με αισχρό τρόπο. Σε μια περίπτωση εξεδίωξαν κακήν-κακώς μια συμπαθεστάτη υπουργό, επειδή διαφωνούσε μαζί τους. Πήρε ο νους τους αέριο!

Τώρα, άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο ρόδινα όσο τα είχαν αρχικά υπολογίσει. Πολλές από τις επιδιώξεις τους πολύ πιθανόν να μην υλοποιηθούν ή να μην καρποφορήσουν. Τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που εν τω μεταξύ εισέπραξε το κράτος από εταιρείες που θέλησαν να διεξάγουν κάποιες ερευνητικές εργασίες, τα καταβρόχθισε η κυβερνητική μηχανή. Ξέχασαν τις υποχρεώσεις μας για τις επόμενες γενιές, ξέχασαν το μερίδιο των Τουρκοκυπρίων και, το χειρότερο, ξέχασαν να υπολογίσουν σωστά τις τουρκικές απειλές. Συνηθισμένο το φαινόμενο.

Σε αντίθεση, οι Τούρκοι, που είναι πιο καλοί γνώστες του Δικαίου της Θάλασσας και πολύ πιο ισχυροί από εμάς, δεν αστειεύονται. Από την αρχή άρχισαν να αμφισβητούν τα δικαιώματα της Κ.Δ. στην ΑΟΖ και συνεχώς δημιουργούν νέες καταστάσεις, νέες γκρίζες ζώνες και νέα τετελεσμένα. Κυριολεκτικά αλωνίζουν ανενόχλητοι τη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο. Το κράτος μας υποβάλλει μεν καταγγελίες στον ΟΗΕ, αλλά αποφεύγει επιμελώς να μας ενημερώνει επαρκώς για τα συμβάντα. Όταν κάποτε ανησυχούμε πολύ, μας καθησυχάζει. Υποβαθμίζει τους τουρκικούς κινδύνους και μας διαβεβαιώνει ότι η συνεργασία μας με το Ισραήλ και η εμπλοκή των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή αποτελούν εγγύησή για εμάς. Στο τέλος όμως δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να μας φορτώσει τα λάθη του. Και πάλι συνηθισμένο το φαινόμενο. Εμείς θα πληρώσουμε τη νύφη, αγαπητοί μου, καταλάβετέ το! Δειλά-δειλά οι κυβερνώντες έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν το έδαφος για το ενδεχόμενο αυτό. Εδώ ακριβώς είναι που κολλάει η λέξη «καταλύτης».

Πολλοί ενδεχομένως θα θυμάστε, από τα μαθητικά σας χρόνια, τι είναι ο καταλύτης. Ξεχάστε τον ορισμό του. Δεν είναι αυτόν που εννοούν οι κυβερνώντες. Απλά, χρησιμοποιούν τη λέξη «καταλύτης» για να ωραιοποιήσουν κάτι που δεν τολμούν να μας το πουν βλέποντάς μας στα μάτια. Στην πραγματικότητα, μας προετοιμάζουν για οδυνηρές παραχωρήσεις δικαιωμάτων και πλούτου στον θαλάσσιο και υποθαλάσσιό μας χώρο, τόσο στην Τουρκία όσο και στους Τουρκοκυπρίους. Γιατί, νομίζετε, ο Αμερικανός Πρέσβης και, μετέπειτα, ο Αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. με θέρμη μας προέτρεψαν να συνεργαστούμε με την Τουρκία, μια φιλική χώρα που την έχουμε παρεξηγήσει;

Στο τέλος, βεβαίως, οι κυβερνώντες πιθανότατα να μας πουν με περηφάνια ότι δώσαμε μεν μερικά δικαιώματα στη θάλασσα, αλλά πήραμε πολλά ανταλλάγματα στην ξηρά! Παρακαλώ, μη μου συγχύζεστε. Και αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο.

ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ
Πολιτικός Επιστήμονας και Νομικός, Ειδικός στο Δίκαιο της Θάλασσας και τη χάραξη Θαλασσίων Ζωνών