Για την εφαρμογή του «νέου» αντί του «παλαιού» σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας προαπαιτείται η έρευνα
Η δημιουργικότητα, η πρωτοπορία, η πρωτοτυπία, η επιθυμία για κάτι καινούργιο αποτελούν λέξεις-κλειδιά και έννοιες χαρακτηριστικές της κάθε εποχής και της ανθρώπινης φύσης. Σε εποχές, δε, χαλεπές, όπως αυτές που διάγουμε, στις έννοιες αυτές προσδίδεται το αναγκαίο της εφαρμογής και υλοποίησής τους μέσα από πράξεις που να προσδιορίζονται από τις πιο πάνω σημαντικές συνιστώσες της επιτυχίας και της ανάπτυξης.
Η καινοτομία, οριζόμενη ως «η εφαρμοσμένη χρήση της γνώσης με σκοπό την παραγωγή ή / και παροχή νέων ή ουσιαστικά βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή / και υπηρεσιών που τυγχάνουν άμεσης παραγωγικής, χρηστικής ή / και εμπορικής εφαρμογής», μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους τομείς της οικονομίας, της κοινωνίας, και της πολιτείας και η εφαρμογή της βοηθά τα βέλτιστα στην ανάπτυξη του Κράτους, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και κατ’ επέκτασιν του κοινωνικού συμφέροντος. Ως προς τούτα, η καινοτομία συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη - στόχο πολυπόθητο ειδικά στις οικονομίες που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση και βρίσκονται υπό μνημονιακό καθεστώς.
Εξισορροπώντας τις οικονομικές αποκλίσεις που υπάρχουν σήμερα, η καινοτομία σε όλες τις εκφάνσεις του δημοσίου και ιδιωτικού βίου ενδυναμώνει την ανάπτυξη και θέτει στέρεα και γερά θεμέλια για τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης, τη συνέχισή της δηλαδή σε βάθος χρόνου. Η ανάληψη καινοτόμων δράσεων, στρατηγικών και πολιτικών αλλά και καινοτόμων πρακτικών στην καθημερινή μας ζωή πρέπει να αποτελεί θεμελιακό στόχο της Πολιτείας μας και να συμβάλλει στη δημιουργία υγιούς ανταγωνισμού και βελτίωσης της ποιότητας ζωής.
Στενά συνδεδεμένη έννοια με αυτήν της καινοτομίας είναι η έρευνα. Για την εφαρμογή του «νέου» αντί του «παλαιού» σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας προαπαιτείται η έρευνα, όχι μόνο για την πρακτική αξία της εφαρμογής καινοτόμων δράσεων αλλά και για τη δημιουργία καινοτόμων δράσεων που θα οδηγούν στην ανάπτυξη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαράξει συγκεκριμένο πλαίσιο για την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας, η οποία βρίσκεται στον πυρήνα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και έχει συγκεκριμενοποιήσει στόχους για την ανάπτυξη των οικονομιών των κρατών-μελών της μέσω της εφαρμογής αναθεωρημένης στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία.
Ως προς τούτο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανακοίνωσή της την 10η Ιουνίου 2014 εστιάζει την προσοχή της σε τρεις βασικούς τομείς μεταρρυθμίσεων, ήτοι τη βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας χάραξης στρατηγικών και διαμόρφωσης πολιτικής, τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας και, τέλος, τη βελτίωση της ποιότητας των δημοσίων υπηρεσιών που ασχολούνται με την έρευνα και την καινοτομία.
Θα πρέπει να εντάξουμε την έννοια της καινοτομίας σε όλες μας τις δράσεις. Η καινοτομία, η εξυγίανση των θεσμών, η αμεσότητα των δράσεών μας και ο μακροχρόνιος σχεδιασμός των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, έρευνας και καινοτομίας, αποτελούν αρχές εκ των ων ουκ άνευ για τη δημιουργία των συνθηκών ανάπτυξης και της διατήρησης αυτής. Εξ ου και στη διαδικασία της υλοποίησης αναπτυξιακών μέτρων και πολιτικών θα πρέπει να είμαστε καινοτόμοι.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
