Ειδικά τώρα; ξεπηδά το ερώτημα. Ειδικά φέτος, με τα ψαλιδισμένα όνειρα, με τη συντριμμένη πια εμπιστοσύνη σ’ ό,τι ακούς και βλέπεις γύρω σου; Πίστη σε τι; Κάθε μέρα και μια διάψευση. Την οργή την κάναμε κατάθλιψη που, ή παραλύει ή οδηγεί στην αυτοκαταστροφή. Κι αν η θλίψη σ’ αφήσει καθώς σεριανάς μέσα στις έγνοιες σου, ρίχνεις μια ματιά γύρω σου και ρουφάς όλο αυτό το όργιο της Άνοιξης, που σαν να σου βγάζει τη γλώσσα, με τα χρώματα και τ’ αρώματά της, αρπάζεις στο χλιαρό αεράκι το μήνυμα: Όλα ξαναγεννιούνται. Και λες, γιατί όχι κι η ζωή μου; Δεν θέλεις παρά πίστη για να συνεχίσεις να παλεύεις. Στην ώρα, σου ζεσταίνει τις χούφτες ο Χρίστος Γιανναράς με το «Αλφαβητάρι της πίστης».
Θέλει, λέει ο συγγραφέας, να ξεχωρίσει αυτό που είναι η χριστιανική πίστη απ’ ό,τι δεν είναι χριστιανική πίστη. Να αναιρέσει όσο μπορεί τη σύγχυση που υπάρχει σήμερα στις συνειδήσεις σε σχέση με την αλήθεια της χριστιανικής Εκκλησίας. Να μιλήσει με τη γλώσσα της αγάπης και ν’ αγγίξει τον μέσο άνθρωπο, θύμα και φορέα αυτής της σύγχυσης. Με το μυαλό δύσκολα μπορεί κανείς να μιλήσει για βεβαιότητα ζωής και αθανασίας. Μόνο η ψυχή μπορεί να σ’ οδηγήσει στις απαντήσεις. Και η ψυχή είναι όρος πολυσήμαντος. Λέει ο Χρίστος Γιανναράς: Ψυχή ονομάζεται αυτό που δηλώνει τον τρόπο με τον οποίο η ζωή εκδηλώνεται στον άνθρωπο. Δεν αναφέρεται σε μόνο ένα τμήμα της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά σημαίνει ολόκληρο τον άνθρωπο ως ενιαία ζωντανή υπόσταση. Η ψυχή δεν κατοικεί απλώς στο σώμα, αλλά εκφράζεται μ’ αυτό στον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος πραγματοποιεί τη ζωή.
Πολλές θρησκείες και φιλοσοφίες κηρύττουν την «αθανασία της ψυχής». Πεθαίνει η ψυχή, παραδίδεται στον θάνατο, αλλά και ανίσταται όταν η ζωή επανέλθει στο νεκρό σώμα. Η χριστιανική Εκκλησία ερμηνεύει την αθανασία όχι ως είδος επιβίωσης μετά τον θάνατο, αλλά ως υπέρβαση του θανάτου μέσα από τη σχέση με τον Θεό. Θάνατος για την Εκκλησία είναι η άρνηση της σχέσης μαζί Του, που σημαίνει αναίρεση της ζωής ως αγάπης.
Η πίστη της χριστιανικής Εκκλησίας στην αιωνιότητα του ανθρώπου δεν είναι η πεποίθηση ότι υπάρχει οπωσδήποτε μια μελλοντική «κατάσταση» όπου επιβιώνει «κάτι» από τον άνθρωπο -η «ψυχή» ή το «πνεύμα» του- αλλά είναι η βεβαιότητα ότι την υπόσταση της ύπαρξής του την εξασφαλίζει η σχέση του με τον Θεό. Πίστη στην αιωνιότητα είναι η εμπιστοσύνη ότι η αγάπη Του δεν θα σταματήσει, αλλά θα συνιστά πάντοτε τη ζωή του ανθρώπου, είτε λειτουργούν είτε δεν λειτουργούν οι ψυχοσωματικές του ικανότητες. Με το βιβλίο «Αλφαβητάρι της πίστης» ο Γιανναράς διδάσκει το μέγιστο άθλημα της αυθυπέρβασης - δηλαδή «της αγιότητας που λέει η Εκκλησία». Υπερβαίνοντας τον εαυτό σου χαίρεσαι την ελευθερία που δίνει η αίσθηση αυτής της αγάπης. Κι αν κατορθώσεις να συλλαβίσεις την πίστη σ’ αυτή την αγάπη, τότε έχει επαληθευτεί για άλλη μια φορά το παράδοξο της Σιλωάμ: «Με λίγο πηλό της γης, ν’ ανοίξουν μάτια ανθρώπινα στην έκπληξη της ζωής».
ΑΛΕΚΑ ΓΡΑΒΑΡΗ ΠΡΕΚΑ
Πίστη και ψυχή
SigmaLive
