Οι συνομιλίες ξανάρχισαν. Με ανοικτά παράθυρα ευκαιρίας, όπως τονίζεται. Το ερώτημα είναι άλλο: Τα παράθυρα ευκαιρίας οδηγούν σε απεγκλωβισμό από τη διχοτόμηση ή μας κατευθύνουν προς τη διάλυση και την παρθενογένεση, όπως ο τουρκικός στρατηγικός στόχος επιδιώκει; Και είναι αντιληπτό ότι, γίνεται μια άνευ προηγουμένου προσπάθεια να καλυφθούν τα απαράδεκτα και να γίνουν αποδεκτά, μέσα από διάφορα στολίδια, όπως η εφαρμογή των αρχών και των αξιών της ΕΕ στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Για να προβληθεί προφανώς ο ισχυρισμός περί «καλής λύσης» και «καλής ομοσπονδίας». Είναι όμως όντως έτσι τα πράγματα, ή μήπως τα περί αρχών και αξιών σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία θα είναι ο φερετζές της παρθενογένεσης;

 

Τα δυο ελληνικά συνιστώντα κράτη

 

Υπάρχουν δυο βασικά σενάρια περί της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία θα είναι σύμφωνη με τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ. Σενάριο πρώτο: εάν εφαρμοστούν όλες οι δημοκρατικές αρχές και αξίες της ΕΕ, χωρίς διακρίσεις και αναστολές ή άλλες περικοπές και αποκλίσεις, τότε στην Κύπρο θα δημιουργηθεί μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, δύο ελληνοκυπριακών συνιστώντων κρατών ή οντοτήτων. Γιατί; Διότι θα αποκατασταθεί η παραβιασθείσα από την Τουρκία έννομος τάξη, όπως καθορίζεται από το Σύνταγμα της Ζυρίχης, το οποίο θα μετεξελιχθεί σε δυο συνιστώντα κρατίδια στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας δυο ζωνών.

 

Συνεπώς, όχι μόνο οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες αλλά και εκείνοι που δεν είναι πρόσφυγες θα μπορούν να επιστρέψουν στον Βορρά χωρίς περιορισμούς, επί τη βάσει της εφαρμογής των αρχών και αξιών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η ελεύθερη διακίνηση, εγκατάσταση και το δικαίωμα της περιουσίας. Εν ολίγοις, θα μπορούν να επιστρέψουν όχι υπό καθεστώς τουρίστα ή επισκέπτη, αλλά ως ιδιοκτήτες και ως μόνιμοι κάτοικοι σε μια ενιαία πατρίδα με πολιτικά δικαιώματα, επί τη βάσει της δημοκρατικής αρχής ένας άνθρωπος μία ψήφος.

 

Επειδή και επί του εδάφους και επί του πληθυσμού στο βόρειο τμήμα της Κύπρου η πλειοψηφία ανήκε και συνεχίζει να ανήκει στους Ελληνοκυπρίους, λογικό είναι να έχουν όχι μόνο στον Νότο αλλά και στον Βορρά τη διοίκηση, τον έλεγχο και την εξουσία. Άρα θα έχουμε δυο ελληνοκυπριακά συνιστώντα κράτη. Επί τούτων σημειώνουμε τα εξής:

 

1. Η Τουρκία δεν είναι ανόητη να δεχθεί δυο ελληνοκυπριακά συνιστώντα κράτη.

 

2. Δεν είναι αυτή η μορφή ομοσπονδίας που βρίσκεται στο τραπέζι, αλλά εκείνη που εκ των προτέρων καθορίζει ότι στον Νότο θα κυβερνούν οι Ελληνοκύπριοι και στον Βορρά οι Τουρκοκύπριοι με τους εποίκους, όσοι εξ αυτών θα νομιμοποιηθούν.

 

Εκ των πραγμάτων πάμε στο δεύτερο σενάριο διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, στην οποία θα εφαρμοστούν οι αρχές και αξίες της ΕΕ. Πώς όμως θα συμβεί κάτι τέτοιο; Με ή χωρίς παρθενογένεση;

 

Δυο κράτη και οθωμανικό δίκαιο

 

Εις απάντησιν των ανωτέρω ερωτημάτων τονίζουμε τα εξής: Οι τουρκικές παράνομες ενέργειες και δράσεις υφίστανται ως τέτοιες επειδή η Κυπριακή Δημοκρατία βρίσκεται στη ζωή και υπάρχουν σε ισχύ τα ψηφίσματα 168 του ΄64, το 541 και το 550, καθώς και η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, με την οποία η ΕΕ καθορίζει ρητώς, αφού απαντά στην ουσία προς την Τουρκία, ότι στο νησί αναγνωρίζει ως μόνο κράτος αυτό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Ερώτημα νέο: Πώς μπορεί να είναι η ομοσπονδιακή λύση συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και να έχουν οι Τουρκοκύπριοι και οι έποικοι την εξουσία στον Βορρά, όταν δεν θα μπορούν να είναι η πλειοψηφία; Και δεν θα μπορούν να είναι πλειοψηφία, διότι η νόμιμη πλειοψηφία είναι και θα είναι οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες και μη, που θα θελήσουν να επιστρέψουν και να έχουν δικαίωμα ψήφου. Άρα, για να διασφαλιστεί ότι οι Τουρκοκύπριοι και οι όσοι εκ των εποίκων θα θελήσουν να παραμείνουν στον Βορρά θα συνιστούν την πλειοψηφία στον πληθυσμό, θα πρέπει να υπάρξουν περικοπές και αποκλίσεις από τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ.

 

Ως εκ τούτου, θα εφαρμοστούν οι ποσοστώσεις των Ελληνοκυπρίων που θα έχουν δικαίωμα επιστροφής, προσφύγων και μη, οι οποίες θα είναι ανάλογες του πληθυσμού του τουρκικού στοιχείου που θα διαμένει μονίμως στον Βορρά. Υπό αυτές τις συνθήκες, έχει ήδη αποφασιστεί η εφαρμογή της σταθμισμένης ψήφου για την κεντρική εξουσία, καθώς και η αφαίρεση των πολιτικών δικαιωμάτων σε όσους Ελληνοκυπρίους δεν θα επιστρέψουν υπό καθεστώς ποσόστωσης, αλλά θα έχουν την όποια δυνατότητα διαμονής στο τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος.

 

Εάν δεν υπάρχουν αυτές οι ρήτρες απόκλισης από τις βασικές δημοκρατικές αρχές και τον διαχωρισμό των πολιτών αναλόγως της εθνικής τους καταγωγής, πώς οι Τουρκοκύπριοι θα μπορούν εσαεί να έχουν τη διοίκηση και τη διακυβέρνηση στον Βορρά μέσω εκλογών; Μάλιστα, στο σχέδιο Ανάν υπήρχε η τουρκική ρήτρα, για την οποία πανηγύριζαν οι Ελληνοκύπριοι θιασώτες του, ότι ο ελληνοκυπριακός πληθυσμός στον Βορρά δεν θα μπορεί να ξεπερνά το 1/3 του τουρκοκυπριακού πληθυσμού που θα διαμένει μόνιμα εκεί.

 

Το ανάλογο θα συνέβαινε και προφανώς να συμβεί και για τον Νότο. Δηλαδή, οι Τουρκοκύπριοι δεν θα υπερβαίνουν το 1/3 των Ελληνοκυπρίων, που μονίμως θα κατοικούν στο ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος. Εάν διαβάσει κάποιος ποιες ήταν οι εισηγήσεις για την εφαρμογή του Απαρτχάιντ της Νοτίου Αφρικής, το οποίο απέρριψαν οι Μαύροι ως ρατσιστικό και αντιδημοκρατικό, θα κατανοήσει ότι αποτελούν την πηγή έμπνευσης για την υπό συζήτηση διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Η ανωτέρω συνταγματική φιλοσοφία και συνταγή ουδόλως συνάδει με τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ. Και οδηγεί στη λογική των δυο κρατών. Ασχέτως των όσων θα αναφέρονται στις συνταγματικές διατάξεις του νέου πολιτειακού συστήματος.

 

Γιατί; Διότι οι Ελληνοκύπριοι που δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου στον Βορρά, εκείνοι δηλαδή που δεν θα εμπίπτουν στις ποσοστώσεις, πρόσφυγες και μη, θα διαμένουν εκεί ως να διαμένουν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, όπως το Βέλγιο, την Ολλανδία ή τη Γερμανία. Δεν θα είναι ως να διαμένουν στην πατρίδα τους. Διότι στην πατρίδα σου, εκεί όπου αποφασίζεις ότι διαμένεις, μπορείς ακόμη και αν δεν ήσουν να γίνεις μόνιμος κάτοικος και να μεταφέρεις τα εκλογικά σου δικαιώματα. Στην περίπτωση της κυπριακής ομοσπονδίας δεν θα μπορείς.

 

Για να μπορείς να έχεις δικαίωμα ψήφου στον Βορρά, θα πρέπει να ακολουθήσεις, στην περίπτωση μιας κυπριακής ομοσπονδίας, τη διαδικασία που εφαρμόζεις σε ένα ξένο κράτος: Δηλαδή θα πρέπει να πάρεις ιθαγένεια! Εν ολίγοις, το πολιτικό δικαίωμα της ψήφου θα είναι ταυτισμένο με την εσωτερική ιθαγένεια. Σημειώνουμε ότι με την ομοσπονδία θα έχουμε τρεις ιθαγένειες. Μια ελληνοκυπριακή, μια τουρκοκυπριακή και μια κοινή. Εάν ένας Ελληνοκύπριος, ο οποίος δεν εμπίπτει στην ποσόστωση επιστροφής, θέλει να έχει μόνιμη διαμονή στον Βορρά και δικαίωμα ψήφου, θα πρέπει να αποταθεί στις Αρχές του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κράτους, για να του δοθεί η τουρκοκυπριακή εσωτερική ιθαγένεια.

 

Εάν όμως εγκριθεί, χάνει αυτομάτως την ελληνοκυπριακή. Και για να έχει δικαίωμα ψήφου, θα γίνεται από Έλληνας Τούρκος, όπως την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας! Παρατηρούμε, λοιπόν, περί της εφαρμογής της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας τα εξής: Όχι μόνο οι δημοκρατικές αρχές και αξίες της ΕΕ δεν τηρούνται, δεν γίνονται σεβαστές και δεν εφαρμόζονται, αλλά οδηγούμαστε στη λογική και πρακτική εφαρμογή των δυο συνιδρυτικών κρατών που θα διέπονται από τους κανόνες του οθωμανικού δικαίου, το οποίο συνταύτιζε το δικαίωμα ψήφου εγκατάστασης και διαμονής με τη θρησκευτική και εθνολογική διάκριση.

 

Οι πηγές της εξουσίας

 

Υπό αυτές τις συνθήκες, πού οδηγούν την κατάσταση, είτε εκουσίως είτε ακουσίως, όσοι αναφέρονται σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία σύμφωνη με τις αρχές και τις αξίες της ΕΕ; Οδηγούν τα πράγματα στην παρθενογένεση και στο πρωτογενές δίκαιο, που θα καταστεί τμήμα του κοινοτικού κεκτημένου, καταργώντας υφιστάμενα τμήματά του, όπως είναι η αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, περί της σαφούς αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας, μια νομική και πολιτική θέση η οποία τίθεται ως προϋπόθεση για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.

 

Η οποία όμως καταργείται, αφού με τη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας η Άγκυρα δεν θα αναγνωρίσει ποτέ την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά το νέο πολιτειακό σύστημα των δυο συνιστώντων κρατών, το οποίο, όπως αναγράφεται στη συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου, θα έχει μία και ενιαία κυριαρχία, η οποία, όμως, θα πηγάζει εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους. Δηλαδή θα υπάρχουν δυο πηγές εξουσίας, που αυτομάτως θα διαιρούν τη μία και ενιαία κυριαρχία!

 

Σημειώνουμε ότι οι φράσεις περί της κυριαρχίας και των πηγών της αναφέρονταν με τον ίδιο τρόπο, όπως και στη συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου, στο απορριφθέν σχέδιο Ανάν και είναι οι ίδιες με τις τουρκικές θέσεις, όπως αυτές κατατέθηκαν από την Τουρκία στην ΕΕ, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Σύνδεσης, στις 23 Ιουνίου 2014.

 

Ο φερετζές και πρωτογενές δίκαιο

 

Εάν, για χάρη συζήτησης, υποθέσουμε ότι η διάταξη περί του ότι η κυριαρχία πηγάζει εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους δεν περιελήφθη στη συμφωνία της 11ης Φεβρουαρίου εκ του πονηρού, γιατί η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν αξίωσε και γιατί η τουρκική πλευρά δεν αποδέχεται την εξής ξεκάθαρη διατύπωση: Η κυριαρχία είναι μία, ενιαία και αδιαίρετη, και πηγάζει από ένα και ενιαίο αδιαίρετο λαό; Και όχι μόνο.

 

Να δεσμευτούν οι δυο πλευρές ότι η θεμελιώδης αυτή αρχή θα συνοδεύει όλες τις πτυχές της λύσης, χωρίς να αυτοαναιρείται μέσα από άλλες διατάξεις. Εάν η λύση αποτελεί και σέβεται τη νομιμότητα και είναι συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν μπορούν να εφαρμοστούν οι αρχές και αξίες της ΕΕ στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας, παρά μόνο εάν οδηγηθούμε σε δυο ελληνικά συνιστώντα κράτη. Δεν είναι, όμως, αυτός ο στόχος και η βάση των συνομιλιών.

 

Γι' αυτό, η όποια εφαρμογή των αρχών και αξιών της ΕΕ θα ήταν δυνατό να εφαρμοστεί εφόσον σταματήσει η δεσμευτικότητα του νομικού πλαισίου της Κυπριακής Δημοκρατίας, που τελεί ακόμη σε ισχύ. Θα πρέπει, δηλαδή, να διαλυθεί η Κυπριακή Δημοκρατία, και, όπως η Τουρκία θέλει, να πάμε σε παρθενογένεση. Εφόσον δεν θα υπάρχει το νομικό καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας, δεν θα υφίστανται και οι όποιες τουρκικές παρανομίες και αποκλίσεις από τις αρχές και αξίες της ΕΕ. Θα έχουμε κάτι νέο, ένα πρωτογενές καθεστώς διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, μια νέα τάξη πραγμάτων, όπως αναγραφόταν στο σχέδιο Ανάν.

 

Έτσι, λοιπόν, για να εφαρμοστεί μια λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας σύμφωνη με τις αρχές και αξίες της ΕΕ, θα πρέπει να υιοθετηθεί η τουρκική θέση περί διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, περί παρθενογένεσης και πρωτογενούς δικαίου και κεκτημένου, που θα «νομιμοποιεί» τις υφιστάμενες παρανομίες και τις όποιες ρατσιστικές διατάξεις επί τη βάσει αποκλίσεων, που θα ισχύουν σε τοπικό κυπριακό επίπεδο και όχι στο σύνολο της ΕΕ. Αυτό είναι το στοίχημα της Τουρκίας για την παρθενογένεση. Και η ομοσπονδία, ο φερετζές της! Δικαίως διερωτάται κάποιος: Πώς μπορούν να εφαρμοστούν όλα αυτά τα αντιφατικά. Η απάντηση έχει δοθεί το 2008, από τον νυν ευρωβουλευτή και τότε Επίτροπο Όλι Ρεν: «Υπάρχουν συνταγματολόγοι τους οποίους μπορούμε να επιστρατεύσουμε για να τετραγωνίσουν τον κύκλο»!

 

Ισπανικό μοντέλο και εναλλακτική πρόταση

 

Είναι πρόδηλο πως μέσω των συνομιλιών και της υφιστάμενης βάσης και στόχου, η ελληνοκυπριακή πλευρά οδηγείται προς την αυτοπαγίδευση και τη δημιουργία νέων δεσμεύσεων, για να έρθουν μετά και να ισχυριστούν ημέτεροι και ξένοι ότι, εάν δεν πούμε ναι στη «λύση» της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, θα γίνει διχοτόμηση. Το δίλημμα είναι κάλπικο. Η ομοσπονδία είναι συνώνυμη της διχοτόμησης. Και διατυπώνουμε τις θέσεις αυτές τώρα. Όχι κατόπιν εορτής.

 

Η ομοσπονδία συνιστά τον τουρκικό διχοτομικό στόχο από το 1956 και τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής, τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ανάδειξη της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης πάνω στα δικά μας συντρίμμια. Και επειδή η κοινή γνώμη θέλει εναλλακτική πρόταση, πολλάκις και αναλυτικά την έχουμε καταθέσει. Στηρίζεται στη διατήρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας στη ζωή επί τη βάσει συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, που δεν θα δημιουργούν ένα πολιτειακό σύστημα χειρότερο από εκείνο της Ζυρίχης, όπως θα είναι μια ομοσπονδία, αλλά καλύτερο.

 

Με την πλήρη εφαρμογή των αρχών και των αξιών της ΕΕ χωρίς ρατσιστικό χαρακτήρα. Στο πλαίσιο μιας τέτοιας λύσης, μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει το υφιστάμενο ενιαίο κράτος, όπως είναι αναγνωρισμένο από τον ΟΗΕ και την ΕΕ, με έξι επαρχίες, εκ των οποίων οι δυο θα έχουν Τούρκους Επάρχους με αυτοδιοίκηση τοπικού χαρακτήρα, χωρίς πολιτειακά δικαιώματα, και με το δικαίωμα σε όλους του πολίτες του κράτους, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, να μπορούν να εκλέγονται Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 

Σε όλη την Κύπρο, συνεπώς και στις περιοχές με Τουρκοκύπριο Έπαρχο, δεν θα υπάρχει καμιά απόκλιση από το κοινοτικό κεκτημένο και τις δημοκρατικές αρχές και αξίες. Ούτε σταθμισμένες ψήφοι, αφού θα εφαρμοστεί η αρχή ένας άνθρωπος μια ψήφος. Σε κάθε Επαρχία θα υπάρχει ελάχιστος αριθμός Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων που θα εκλέγονται, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να ψηφίζουν εκεί όπου δηλώνουν τη μόνιμη κατοικία τους, εκεί δηλαδή όπου διακυβεύονται περισσότερο τα συμφέροντά τους και αναμένουν επίλυση τα προβλήματα που ανακύπτουν αναλόγως της περιπτώσεως.

 

Θα ήταν για παράδειγμα δυνατό να μελετηθεί σε βελτιωμένη έκδοση το μοντέλο της Ισπανίας, χωρίς να υποστηρίζουμε τη μετεμφύτεψή του, που συνιστά ενιαίο κράτος με αποκεντρωτικό σύστημα. Σίγουρο είναι ότι, εάν η Ισπανία ήταν τριζωνική ομοσπονδία, θα ακολουθούσε την τύχη της Γιουγκοσλαβίας ή το βελούδινο διαζύγιο της Τσεχοσλοβακίας. Ερώτημα νέο: Εάν οι προθέσεις της τουρκικής πλευράς δεν επικεντρώνονται στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και στη διχοτόμησή της μέσω δύο συνιστώντων κρατών, υπό το κάλυμμα της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, γιατί να μην αποδέχεται μια εναλλακτική δημοκρατική φόρμουλα, που θα κατοχυρώνει και τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους στη βάση των δημοκρατικών αρχών και αξιών της ΕΕ;

 

Διότι, από τη στιγμή που δεν έχει κόστος η Άγκυρα από την κατοχή, θέλει την ομοσπονδία ως διχοτομική φόρμουλα λύσης και, προφανώς, διότι η πλειοψηφία της ελληνοκυπριακής ηγεσίας αδυνατεί να δει πέραν της μύτης της, με αποτέλεσμα να κρεμά στο ράφι τα διπλωματικά και νομικά όπλα που της παρέχει κυρίως η ένταξη στην ΕΕ. Με σαφή τον κίνδυνο, όμως, να κρεμάσει με την πολιτική της και την Κυπριακή Δημοκρατία και μαζί τη δημοκρατικότητα και τη βιωσιμότητα της λύσης. Δεν είναι ζήτημα πατριωτών και μη μεταξύ μας. Είμαστε εναντίον διαχωρισμών. Είναι ζήτημα προβληματισμού και έκφρασης δεύτερων και τρίτων σκέψεων για το μέλλον του τόπου και ημών των ιδίων. Για να μην κλείσουμε τα παράθυρα ευκαιρίας…