Στην πολιτική κρινόμαστε πρωτίστως για τη διορατικότητά μας, ιδιαίτερα στα μεγάλα ζητήματα. Όταν χρόνια πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τεκμηριώναμε την ανάγκη για κοινή άμυνα και ασφάλεια της ΕΕ, αντιμετωπίζαμε αδιαφορία στην ΕΕ και χλευασμό στο εσωτερικό, από αριστερά επειδή  θα μετατρέψουμε δήθεν την Ευρώπη «σε «ορμητήριο για πολέμους», κι από τα δεξιά γιατί άμυνα της Ευρώπης σημαίνει ΝΑΤΟ.

Αδυνατούσαν να αντιληφθούν ότι σε περιβάλλον με αυταρχικά καθεστώτα και ισλαμοφασίστες στη γειτονιά της Μεσογείου και με τις ΗΠΑ να επαναπροσδιορίζουν τις προτεραιότητες τους, η ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια καθίσταται προϋπόθεση για να πετύχουμε τους οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς μας στόχους. Σήμερα, η ανάγκη για κοινή άμυνα και ασφάλεια είναι σχεδόν καθολικά αποδεκτή, ακόμα και από εκείνους που το προβάλλουν  για επικοινωνιακούς λόγους, αφού ουσιαστικά παραμένουν περιχαρακωμένοι σε ιδεοληψίες.

Συγκεκριμένα, στα επόμενα 10 χρόνια υπολογίζεται ότι η ΕΕ θα αντλήσει από τους πολίτες της και θα δαπανήσει γύρω στα 500 δισεκατομμύρια ευρώ για την κοινή άμυνα, πέραν από όσα θα δαπανούνται από τα κράτη-μέλη απευθείας. Η εκλογή Τραμπ επιταχύνει μεν την «απομάκρυνση» των ΗΠΑ από την άμυνα της Ευρώπης, αλλά 80% του ποσού αυτού θα κατέληγε στην αμυντική βιομηχανία των ΗΠΑ.

Επομένως, απαιτείται ανασυγκρότηση της αμυντικής βιομηχανίας για να επενδυθούν αυτά τα ποσά εντός ΕΕ, με Κύπρο και Ελλάδα να έχουν διπλό λόγο να διεκδικούν ανάλογο ρόλο και μερίδιο: α) οι απειλές της νέο-οθωμανικής Τουρκίας στην Ανατ. Μεσόγειο είναι σε εξέλιξη και β) για να ενδυναμωθεί η οικονομία, η επιστημονική κοινότητα και η εγχώρια βιομηχανία. Βέβαια, απώτερος στόχος είναι η αποτροπή και προς τούτο απαιτούνται συμμαχίες και άντληση τεχνογνωσίας από τρίτους εταίρους (π.χ. Ισραήλ) ως βασικό στοιχείο σε μια ευρωπαϊκή συνεργασία στη Μεσόγειο, με τομείς συνεργασίας από την γεωπολιτική του διαστήματος μέχρι την προμήθεια υλικών πρώτης ανάγκης, όπως προτείνει η Ευρ. Επιτροπή. Πιθανόν μερικοί αδαείς ή κομματικοί εμπαθείς να χλευάζουν, όπως συνέβαινε για την ανάγκη κοινής άμυνας της ΕΕ, αλλά πάντα υπάρχουν στην Ιστορία οι περιθωριακοί. 

Ειδικά στη Μεσόγειο, ο ισλαμοφασισμός του καθεστώτος Ερντογάν επιβεβαιώνει ότι καθοριστικός συντελεστής επιβολής του με στρατιωτική επέκταση, όταν υπάρχει αδύνατο θύμα. Όπως για κάθε  επεκτατιστή, έτσι και για την Τουρκία του Ερντογάν, το ανθρώπινο υλικό είναι αναλώσιμα «πιόνια» για εξυπηρέτηση της μεγαλομανίας του. Ούτε το Διεθνές Δίκαιο ούτε τα «δώρα» τον αποτρέπουν αλλά η ισχύς. Πάντως, η ενδυνάμωση της Τουρκίας είτε οικονομικά είτε πολιτικά «κανονικοποιώντας» τον τουρκικό επεκτατισμό ως «διμερείς διαφορές» έξω από το πλαίσιο των Ευρωτουρκικών σχέσεων, εξυπηρετεί τον επεκτατισμό της. Όμως, περιμένουμε από το ΕΛΙΑΜΕΠ και τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Γεραπετρίτη, να εξηγήσει πώς αυτό εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα. 

Καταληκτικά, υπάρχει μια τεράστια προοπτική, που με επίκεντρο την άμυνα της ΕΕ, αφορά διάφορους άλλους τομείς της βιομηχανίας κι ευκαιρία για διασπορά της παραγωγικής βάσης της οικονομίας με εργοδότηση επιστημονικού προσωπικού. Αυτά προϋποθέτουν ηγεσία με διορατικότητα και ορθολογισμό. 

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ-S&D

[email protected]

 

Η κατευναστική πολιτική της Αθήνας που θεωρεί ότι με παραχωρήσεις και άλλα «δώρα» αντιμετωπίζεται ο τουρκικός επεκτατισμός αποτελεί τραγικό λάθος. Ήδη, κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο έχουν «παγώσει» και στην Ανατ.

Μεσόγειο ακρωτηριάζονται. Με την ανάληψη του Υπουργείου Εξωτερικών από τον Γ. Γεραπετρίτη, η πολιτική αυτή επικράτησε πλήρως, παρόλο που οι κατευναστές είναι  αναγκασμένοι, λόγω εξελίξεων σε Συρία-Λιβύη, να αναγνωρίσουν τον τουρκικό επεκτατισμό, τον οποίο ονομάζουν «τουρκικό αναθεωρητισμό», σε μια ήπια διατύπωση. Πάντως, κι οι πιο φανατικοί κατευναστές, απαρνούνται δημόσια τον κατευνασμό, προβάλλοντας δύο εξηγήσεις, τις οποίες παραθέτουμε, καταδεικνύοντας ταυτόχρονα με απλά επιχειρήματα ότι ο κατευνασμός έγινε εγχώρια πολιτική εμμονή. 

Α) Προβάλλουν ότι μέσω του «διμερούς διαλόγου» Ελλάδας-Τουρκίας αποφεύγεται ο πόλεμος και τουρκική επιδρομή στα νησιά του Αιγαίου. Ερωτάμε: Γιατί η Τουρκία δεν αποπειράθηκε κατάληψη νησιών όταν δεν υπήρχε «διμερής διάλογος», αλλά εξαπολύει επιδρομές αλλού (π.χ. Ιράκ, Συρία);  Κάποιος άλλος σοβαρός λόγος αποτρέπει την Τουρκία να αποπειραθεί κατάληψη νησιών στο Αιγαίο. Ο λόγος είναι πρωτίστως η  στρατιωτική ισχύς κι ετοιμότητα των ελληνικών ένοπλων δυνάμεων που καθιστούν μια τέτοια απόπειρα ενδεχομένως μοιραία για την επιβίωση του τουρκικού καθεστώτος εξουσίας και την συνοχή της Τουρκίας, κυρίως λόγω του κουρδικού παράγοντα. Επιπλέον,  η συρρίκνωση  εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων γίνεται ήδη μέσω των τουρκικών εκβιασμών και κινήσεων, χωρίς το ρίσκο μιας τουρκικής στρατιωτικής αποτυχίας και των επιπτώσεων της. Άλλωστε, το καθεστώς Ερντογάν είχε πολλές αφορμές και μπορεί να δημιουργήσει άλλες τόσες, αν μπορούσε να εισβάλει στο Αιγαίο τώρα. Συνεπώς, την τουρκική επιδρομή την αποτρέπει σοβαρός λόγος και όχι η κατευναστική πολιτική με το φαντασιακό δίλημμα «διάλογος ή πόλεμος».  

Β) Το άλλο επιχείρημα τους είναι πως, με την στάση της η Αθήνα κερδίζει δήθεν χρόνο για να εξοπλιστεί και να προετοιμαστεί. Πρόκειται για ευφάνταστη εφευρετικότητα στήριξης μιας αποτυχημένης πολιτικής! Ερωτάμε: Εφόσον η Τουρκία προετοιμάζει μεθοδικά τις συνθήκες ώστε στην κατάλληλη ώρα να επιτεθεί στο Αιγαίο, γιατί η Κυβέρνηση Μητσοτάκη-Γεραπετρίτη πρωτοστατεί στην ΕΕ στη «θετική ατζέντα» με «δώρα» στην Τουρκία, που αναπόφευκτα σύρει και την Λευκωσία; Πώς η ενδυνάμωση της Τουρκίας με εμπορικούς, οικονομικούς και πολιτικούς τρόπους, «κανονικοποιώντας» τον τουρκικό επεκτατισμό σε «διμερείς διαφορές» έξω από το πλαίσιο των Ευρωτουρκικών σχέσεων, παρέχοντας στην Τουρκία δυνατότητες για υπερσύγχρονους εξοπλισμούς και καθιστώντας την ολοένα και πιο επικίνδυνη για να στραφεί στο Αιγαίο, πώς αυτό εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα; 

Όσοι στην Αθήνα νόμιζαν ότι με το «ξέπλυμα» του καταχτητή στην Κύπρο, θα χορτάσει το τουρκικό θηρίο, ευρίσκονται σε κατευναστικό λήθαργο που μας έφερε το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο κι άλλα τέτοια που έρχονται! Τώρα στην Συρία, ο κουρδικός παράγοντας ελέγχει το βορειο-ανατολικό μέρος στο οποίο βρήκαν προστασία διάφοροι κατατρεγμένοι, Χριστιανοί, Γεζίτες κ.ά. Αυτό τον κουρδικό παράγοντα ετοιμάζεται να εξαλείψει η Τουρκία, για να στραφεί μετά στο Αιγαίο. Όσο ο κουρδικός παράγοντας απασχολεί την Τουρκία, τόσο κερδίζει χρόνο ο Ελληνισμός. Καθώς αυτά συμβαίνουν γύρω μας, στην Ελληνική Κυβέρνηση διερωτώνται κατά πόσο οι εξελίξεις στη Συρία επηρεάζουν τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις! Ενώπιον τόσης πολιτικής ανεπάρκειας, οι πολίτες έχουν τον λόγο.

Πώς ένας αυθάδης, προκλητικός, αλαζόνας, κατηγορούμενος για σεξουαλικές παρενοχλήσεις κι άλλα τόσα, καταφέρνει να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ; Αναζητώντας απαντήσεις σε σχετικές αναλύσεις,  προέκυψαν διάφορα παράδοξα.

Καταρχάς, πολλοί αναλυτές που ανήκουν στην επικρατούσα εγχώρια πολιτική «διανόηση», οι οποίοι πριν τις εκλογές εξηγούσαν τους λόγους για τους οποίους θα χάσει ο Τραμπ, τώρα εξηγούν τους λόγους που κέρδισε! Επιπλέον, με τη δική τους «λογική» ως τη μόνη σωστή, επιχειρούν να εξηγήσουν το αποτέλεσμα στις ΗΠΑ, αντί να παραθέσουν λόγους που συγκεκριμένες ομάδες της αμερικανικής κοινωνίας τον επέλεξαν. Η επικρατούσα πολιτική «διανόηση» στην Ευρώπη καθώς και σε Κύπρο-Ελλάδα, αποφεύγει να παραθέσει καίρια ερωτήματα, ούτε φυσικά απαντήσεις, εφόσον ανατρέπουν τις δικές της καθιερωμένες πολιτικές αντιλήψεις. Για αυτό άλλωστε, οι εξηγήσεις τους για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών παραμένουν στο τι οι ίδιοι θεωρούν πολιτικά σωστό, χρησιμοποιώντας μειωτικούς χαρακτηρισμούς,  όχι μόνο για τον Τραμπ (π.χ. Καίσαρας, τύραννος κ.ά.) που θα ήταν δικαιολογημένο, αλλά για εκατομμύρια πολίτες που τον ψήφισαν. Ευτυχώς, υπήρξαν κι αναλυτές που τόλμησαν να παραθέσουν ως εξηγήσεις μαζί με την ακρίβεια, τις επιπτώσεις της ακραίας «πολιτικής ορθότητας» που  δηλητηριάζει τον δημοκρατικό διάλογο με ειδικές ομάδες «συμφερόντων» και σκοπών που λειτουργούν στρατευμένα εναντίον όσων δεν ασπάζονται την εμμονή τους να παρουσιάζονται ως «θύματα» με αποστερημένα «δικαιώματα». 

Πάντως, η οικονομία κι η ακρίβεια είναι πάντα καθοριστική παράμετρος στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, αλλά  δεν αρκεί ως εξήγηση αυτή τη φορά. Υπήρξε και η αποστροφή μετριοπαθών πολιτών προς τις  ακρότητες της «πολιτικής ορθότητας» για την οποία γράφουμε για χρόνια. Είναι αυτή η επικρατούσα στάση των ελίτ που ώθησε παραδοσιακά φιλόξενες κοινωνίες της Ευρώπης προς ακραία πολιτικά σχήματα. Μετριοπαθείς πολίτες με κοινή λογική διαπιστώνουν τη σταδιακή διάβρωση των αξιών του σύγχρονου ευρωπαϊκού πολιτισμού και κοινωνίας κι απέναντι τους συναντούν ανακύκλωση επιθέτων περί «ρατσιστών» και  «φοβικών» από την πολιτική «διανόηση» και τις ομάδες κρούσης των ΜΚΟ. Για πολλούς αμερικανούς με αποστροφή προς την ακραία «πολιτική ορθότητα», η επιλογή δεν ήταν ανάμεσα σε δύο πρόσωπα, αλλά ανάμεσα σε κάτι βαθύτερο κι έτσι επικράτησε το «μη χείρον», που οι καθιερωμένες θεωρίες αδυνατούν να εξηγήσουν. Άλλωστε, η  αναγνώριση της πραγματικότητας θα σήμαινε κατεδάφιση θεωριών, στις οποίες χτίστηκαν καριέρες, φήμη κι ενδεχομένως δύναμη. 

Οι πολιτικές «ανοικτών συνόρων» και ακατάσχετης επιβολής «δικαιωμάτων» στην ΕΕ, επέφεραν ραγδαία αλλαγή της δημογραφίας και πολιτισμική αλλοίωση, τα οποία  οι  «στρατευμένοι» θεωρούν φοβία και προκατάληψη. Αντί ορθολογισμού με πρώτο την αναγνώριση της πραγματικότητας, η πολιτική «διανόηση» έμεινε στις θεωρίες της αδυνατώντας να αναγνωρίσει την πολιτική στρέβλωση στα θεμέλια της Ευρώπης. Χαρακτηριστικά, η Ευρ. Επιτροπή χρηματοδότησε (με χρήματα των ευρωπαίων πολιτών) εκστρατεία αποδοχής της ισλαμικής μαντίλας ως «στοιχείου απελευθέρωσης»! Εν μέσω περιφρόνησης και άρνησης της πραγματικότητας από τις πολιτικές ελίτ,  επικρατεί απόγνωση, την οποία τροφοδοτούν τα πολιτικά άκρα με την προσδοκία να επωφεληθούν. 

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ – S&D

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης αποτελεί το μεγαλύτερο χρηματοδοτικό εργαλείο στην ΕΕ  (€750 δισ.) προς τα κράτη-μέλη, για την αντιμετώπιση οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων από την πανδημία. Στις  διαπραγματεύσεις, που κράτησαν πάνω από έναν χρόνο, ήμουν ο διαπραγματευτής (Επιτροπή Οικονομικών) της Πολιτικής μου Ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο κι είχα εμπλακεί από την αρχή μέχρι τέλους. Τελικά, συμφωνήθηκε (2021) ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο πυλώνων (επιτρεπόμενων στόχων) και κάθε κράτος-μέλος μπορούσε να υποβάλει το δικό του Σχέδιο Ανάκαμψης για επενδύσεις ή/και μεταρρυθμίσεις, βάσει δικών του προτεραιοτήτων. Ένας επιλέξιμος στόχος  αφορούσε τη δυνατότητα των Κυβερνήσεων να συμπεριλάβουν στο Σχέδιό τους κοινωνικά  θέματα όπως τη στέγαση. Όταν αργότερα προέκυψε ο πόλεμος στην Ουκρανία, προστέθηκε ειδικό κεφάλαιο, που διευκόλυνε τη δυνατότητα των κρατών να αναπροσαρμόσουν το Σχέδιό τους βάσει των νέων συνθηκών π.χ. αυξημένο κόστος ενέργειας, πρώτων υλών,  κατασκευαστικού κόστους και γενικά του πληθωρισμού.

Η στέγαση έχει πολλαπλές θετικές κοινωνικο-οικονομικές επιδράσεις, που φτάνουν μέχρι το δημογραφικό πρόβλημα π.χ. ζευγάρια χωρίς δική τους στέγη δυσκολεύονται να μεγαλώσουν παιδιά. Δεδομένου του καυτού προβλήματος, παρότρυνα με επιστολές και προφορικά την Κυπριακή Κυβέρνηση (ΔΗΣΥ) να συμπεριλάβει ή να αναπροσαρμόσει το Σχέδιό της συμπεριλαμβάνοντας τη στέγαση (π.χ. κατοικίες στην ύπαιθρο για νέους, φοιτητικές εστίες κ.ά.), αλλά υπήρξε κάθετη αντίθεση, ιδίως του Υπουργείου Οικονομικών. Δείγμα της στάσης του τότε Υπουργού Οικονομικών ήταν η έντονη «ενόχλησή» του, όταν σε συζήτηση με τη δική του συμμετοχή στο Ευρωκοινοβούλιο έθεσα το θέμα της κοινωνικής πολιτικής στο Σχέδιο της Κύπρου. Το τραγελαφικό είναι που οι διάφορες «εξηγήσεις» που δίνονταν για τον αποκλεισμό της στέγασης άλλαζαν κάθε φορά. Ένα όμως δεν άλλαξε: Η Κύπρος δεν συμπεριέλαβε για τη στέγαση ούτε ένα ευρώ από τα €1.2 δισεκατομμύρια που της αναλογούν. Ωστόσο, για άλλα κράτη της ΕΕ, η στέγαση υπήρξε κορυφαίος τομέας επενδύσεων στο Σχέδιο Ανάκαμψής τους, όπως Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Σλοβενία, ενώ πέντε κράτη συμπεριέλαβαν και μεταρρυθμίσεις για τη στέγαση. 

Το θέμα της στέγασης επανήλθε στο προσκήνιο κατά τον προεκλογικό στις πρόσφατες Ευρωεκλογές (2024), οπόταν το έθετα επιτακτικά, επισημαίνοντας ότι από ολόκληρο το ποσό (€1.2 δισ.) για την Κύπρο, είναι άδικο που ένα γινάτι, δογματισμοί ή ιδιοτελή συμφέροντα στερούν ένα τόσο μεγάλο κοινωνικό όφελος για την Κύπρο. Σήμερα, το πρόβλημα της στέγασης αναγνωρίζεται ως κομβικό,  ώστε στη νέα Ευρ. Επιτροπή θα έχουμε για πρώτη φορά Επίτροπο για τη στέγαση, στον οποίο έθεσα ήδη το θέμα, ενώ στην Κύπρο έγινε ... της μόδας να προβάλλουν προτάσεις για τη στέγαση κι εκείνοι που αρνούνταν το πρόβλημα και για χρόνια το «έθαβαν», για λόγους που δεν μάθαμε ποτέ. Τουλάχιστον, η παρούσα Κυβέρνηση ανακοίνωσε τις προάλλες την αξιοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης για φοιτητικές εστίες εντός των τειχών της Λευκωσίας (€15 εκατομμύρια) και με πρόθεση για διεύρυνση του Σχεδίου σε άλλες περιοχές.

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ- S&D