Νέα ευρήματα από την ερευνητική ομάδα του Dark Energy Spectroscopic Instrument (Desi) στο Αστεροσκοπείο Kitt Peak της Αριζόνα υποδηλώνουν ότι η σκοτεινή ενέργεια – η μυστηριώδης δύναμη που επιταχύνει την επέκταση του σύμπαντος – ενδέχεται να εξασθενεί. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές στις θεωρίες για την εξέλιξη και το τελικό πεπρωμένο του σύμπαντος, ενδεχομένως ακόμη και σε μια αντίστροφη «Μεγάλη Σύνθλιψη» (Big Crunch).

Η σκοτεινή ενέργεια, που ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1990, θεωρούνταν σταθερή, οδηγώντας στο σενάριο του «Μεγάλου Παγώματος» (Big Freeze), όπου το σύμπαν συνεχίζει να επεκτείνεται επ’ άπειρον. Ωστόσο, τα νέα δεδομένα από το Desi, που χαρτογράφησε 15 εκατομμύρια γαλαξίες σε διάστημα 11 δισεκατομμυρίων ετών, δείχνουν ότι η σκοτεινή ενέργεια έφτασε στο μέγιστο της ισχύος της όταν το σύμπαν ήταν στο 70% της σημερινής του ηλικίας και από τότε έχει μειωθεί κατά 10%.

Αν και τα ευρήματα δεν έχουν φτάσει στο απόλυτο επίπεδο στατιστικής βεβαιότητας (πέντε-σιγμά), αρκετοί επιστήμονες της ομάδας δηλώνουν πεπεισμένοι για την εγκυρότητά τους. Παρόλα αυτά, κάποιοι ερευνητές, όπως ο καθηγητής George Efstathiou του Πανεπιστημίου του Cambridge, παραμένουν επιφυλακτικοί και αναμένουν περισσότερα δεδομένα για οριστικά συμπεράσματα.

Αν η σκοτεινή ενέργεια συνεχίσει να μειώνεται και γίνει αρνητική, το σύμπαν θα μπορούσε να καταλήξει σε μια αντίστροφη Μεγάλη Έκρηξη. Οι επιστήμονες παραδέχονται ότι δεν γνωρίζουν γιατί συμβαίνει αυτή η μεταβολή, αλλά το εύρημα ανοίγει νέους δρόμους στην κατανόηση του σύμπαντος.