Τυχόν αλλαγή του μοντέλου διακυβέρνησης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως αυτή που εισηγείται το ΑΚΕΛ, όχι μόνο δεν χρειάζεται, αλλά αντίθετα αποτελεί κίνηση προς τη λανθασμένη κατεύθυνση, αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ), σε σχέση με εισήγηση του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ, Άντρου Κυπριανού, για μετατροπή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, σε τριμελές Ελεγκτικό Συνέδριο.

Σημειώνεται ότι ο Ελεγκτής θα έχει την ευκαιρία να εξηγήσει τι ισχύει κατ΄ιδίαν στον ΓΓ του ΑΚΕΛ σε αυριανή προγραμματισμένη συνάντησή τους, την οποία ζήτησε ο ίδιος ο κ. Κυπριανού.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν τρία κυρίως μοντέλα Ανώτατου Ελεγκτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) που έχουν τη ρίζα τους στη γαλλολατινική, αγγλοσαξονική ή γερμανική παράδοση.

Προστίθεται ότι μια άλλη διάκριση μπορεί να γίνει μεταξύ ΑΕΙ με μονοπρόσωπο διευθύνον όργανο, ήτοι ΑΕΙ επικεφαλής των οποίων είναι ένα μόνο πρόσωπο (παραδείγματος χάριν πρόεδρος ή γενικός ελεγκτής), και ΑΕΙ που διοικούνται από συλλογικό όργανο (κολλέγιο).

"Σε έξι χώρες εφαρμόζεται το γαλλολατινικό μοντέλο και το ΑΕΙ έχει μορφή ανωτάτου δικαστηρίου που εξ ανάγκης είναι συλλογικό όργανο", σημειώνεται.

Από τις υπόλοιπες 21 χώρες, οι δεκατρείς έχουν φυσικό πρόσωπο και όχι κολλέγιο ως επικεφαλής της Υπηρεσίας. Άρα, από τις 21 χώρες της ΕΕ που η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν είναι δικαστήριο, μόνο στις οκτώ ακολουθούν το μοντέλο του κολλεγίου. Οι άλλες δεκατρείς, δηλαδή ποσοστό 62% είναι όπως στην Κύπρο. Αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού το μοντέλο αυτό επιτρέπει αποτελεσματική διοίκηση του ΑΕΙ", αναφέρεται.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΕΥ,  είναι σημαντικό ότι μια τέτοια αλλαγή, "όχι μόνο είναι λανθασμένη, αλλά ευτυχώς δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα".

Με βάση τα όσα αναφέρονται στην ανακοίνωση, το  Άρθρο 182 του Συντάγματος προβλέπει στην πρώτη παράγραφό του ότι τα Άρθρα ή μέρη των Άρθρων του Συντάγματος, που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα III, αποτελούν θεμελιώδη Άρθρα και δεν μπορούν με οποιοδήποτε τρόπο να τροποποιηθούν. Αυτά, προστίθεται, αναφέρονται κυρίως στη δικοινοτική δομή της Πολιτείας και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τους δύο αξιωματούχους (από διαφορετική Κοινότητα) που διορίζονται στη Νομική Υπηρεσία, στην Ελεγκτική Υπηρεσία και στην Κεντρική Τράπεζα.

"Αυτή η ισορροπία ρητά καθορίστηκε από τον συνταγματικό νομοθέτη ως θεμελιώδης, και συνεπώς αυτό δεν μπορεί να αλλάξει ούτε και με την πλειοψηφία των 38 βουλευτών (2/3 των 56) που αναφέρει ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ. Τονίζουμε ότι, όπως από το 1992 ρητά εξήγησε η πλήρης ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η μη δυνατότητα τροποποίησης των θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματος αποκλείει τροποποίηση με μεταβολή, προσθήκη ή κατάργηση", επισημαίνεται.

Υπενθυμίζεται ότι ο Γενικός Ελεγκτής έχει κατ’ επανάληψη δημόσια αναφέρει ότι θα ασκήσει κάθε συνταγματικό δικαίωμά του για προστασία της ανεξαρτησίας του ιδίου και της Υπηρεσίας του, τόσο έναντι της εκτελεστικής εξουσίας την οποία κατά κύριο λόγο ελέγχει, αλλά και έναντι των πολιτικών κομμάτων των οποίων ελέγχει τις οικονομικές καταστάσεις και τα έξοδα σε προεκλογικές εκστρατείες ή σε άλλες περιστάσεις (π.χ .δάνεια ΠΕΠ Συνεργατισμού).

"Η Ελεγκτική Υπηρεσία τα τελευταία χρόνια μετασχηματίζεται και μεταμορφώνεται και με τη βοήθεια της Ελεγκτικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου βελτιώνεται καθημερινά με στόχο την επαγγελματική αριστεία. Η διαφάνεια, η τήρηση των διεθνών προτύπων και εισαγωγή δικλείδων και διαδικασιών ελέγχου ποιότητας, είναι τα εργαλεία ελέγχου των Ελεγκτικών Υπηρεσιών που εισηγείται η Διεθνής Διαφάνεια, και αυτά τα εργαλεία έχουμε πλήρως εφαρμόσει τα τελευταία χρόνια", αναφέρεται.

Προστίθεται ότι η ΕΥ έχει κατ’ επανάληψη καλέσει κάθε ενδιαφερόμενη Κοινοβουλευτική Επιτροπή να ζητήσει , και θα της διαβιβαστεί, κάθε στοιχείο οποιασδήποτε υπόθεσης έχει την παραμικρή υποψία ή έστω ανησυχία ότι δεν χειριστήκαμε όπως θα έπρεπε.

Ανακοινώσεις εξέδωσαν και τα πολιτικά κόμματα σε σχέση με την πρόταση του Γενικού Γραμματέα του ΑΚΕΛ 

Δημοκρατικός Συναγερμός

Ερωτηθείς από δημοσιογράφους σήμερα για τα λεγόμενα του ΓΓ του ΑΚΕΛ κ. Κυπριανού σε συνέντευξή του αναφορικά με την πρόταση για κατάργηση της θέσης του Γενικού Ελεγκτή και τα καθήκοντα να ασκούνται από ελεγκτικό συνέδριο, ο κ. Νεοφύτου απάντησε:

«Εμείς έχουμε θέσεις ανεξάρτητα ποιες είναι οι προσεγγίσεις οποιονδήποτε άλλων πολιτικών κομμάτων. Στο να θωρακίσουμε το ότι οι οποιεσδήποτε απόψεις, θέσεις και αποφάσεις ανεξάρτητων αξιωματούχων και Αρχών, ήταν και παραμένει διαχρονική μας θέση ότι είναι ποιοτικότερες και διασφαλίζουν περισσότερο την αντικειμενικότητα, αν είναι αποτέλεσμα συλλογικών αποφάσεων. Και για να υπάρχουν συλλογικές αποφάσεις χρειάζονται και συλλογικά όργανα. Αυτή είναι διαχρονική μας θέση και ανεξάρτητα αν κόμματα που βρίσκονται σήμερα στην αντιπολίτευση μοιράζονται αυτή τη θέση αρχής, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να συνεργαστούμε είτε με το ΑΚΕΛ είτε με το οποιοδήποτε κόμμα για να κάνουμε τομές και μεταρρυθμίσεις στον τόπο μας που θα θωρακίζουν την αντικειμενικότητα και θα θωρακίζουν ακόμη περισσότερο τις ανεξάρτητες αρχές και θεσμούς».

Κίνημα Οικολόγων

Ως Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών είχαμε εισηγηθεί σε χρόνο ανύποπτο και καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία ετοιμαζόταν να ενταχθεί στην ΕΕ υιοθετώντας καινούργιους θεσμούς όπως πχ Επίτροπος Διοικήσεως, Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων κλπ. να υιοθετηθεί το μοντέλο των πολυπρόσωπων οργάνων γιατί όντως «η σοφία των πολλών είναι ανώτερη της σοφίας του ενός».

Την εισήγηση μας απέρριψαν τότε τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ παρά το γεγονός ότι δεν χρειαζόταν ούτε τροποποίηση νόμου ή του Συντάγματος.
Γι’ αυτό αντιμετωπίζουμε με πολλή επιφύλαξη την διαφαινόμενη συμφωνία των δύο κομμάτων στην εισήγηση του ΑΚΕΛ για «Ελεγκτικό Συμβούλιο».

Μήπως η πρόταση αυτή αποτελεί ακόμα μια προσπάθεια των δύο συστημικών κομμάτων να εκφοβίζουν τον Γενικό Ελεγκτή;  Μήπως το κυβερνών κόμμα χρησιμοποιεί αυτή την εισήγηση για να φιμώσει τον Γενικό Ελεγκτή; Μήπως κάποιοι φοβούνται τα ευρήματα της έρευνας του Γενικού Ελεγκτή για τα σκοτεινά δάνεια του Συνεργατισμού; Θα δέχονταν τα δύο κόμματα να συζητήσουμε εφαρμογή του πολυπρόσωπου μοντέλου για όλα τα αξιώματα και τους «ανεξάρτητους» αξιωματούχους;

Ότι και να συμβεί δεν μπορεί να έχει εφαρμογή οποιασδήποτε αλλαγή παρά μόνο όταν ολοκληρωθεί η θητεία των εν ενεργεία αξιωματούχων.
Δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή που να στοχοποιεί τον νυν Γενικό Ελεγκτή.

Συμμαχία Πολιτών

Ακόμα παραμένει στα συρτάρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η ολοκληρωμένη πρόταση που κατέθεσε ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, κατά την πρώτη προεδρική θητεία του Νίκου Αναστασιάδη, για μεταρρύθμιση του θεσμού της Γενικής Εισαγγελίας η οποία όμως δεν συζητήθηκε από την κυβέρνηση.

Το Κίνημα μας πάντοτε δήλωνε ετοιμότητα για συζήτηση προτάσεων οι οποίες θ’ αποφέρουν εκσυγχρονισμό των θεσμών, χωρίς να διακυβεύεται η ανεξαρτησία τους ή η διαφάνεια.

Ανάλογα, δηλώνουμε έτοιμοι και τώρα να εισέλθουμε σ’ ένα σοβαρό και δομημένο διάλογο μ’ άλλες πολιτικές δυνάμεις καθώς και με την Κυβέρνηση. Αρκεί ο στόχος να είναι κοινός και να είναι η εξυπηρέτηση των θεσμών της πολιτείας και της κοινωνίας, και όχι μικροκομματικών σκοπιμοτήτων.