Εκδήλωση στο Ελληνικό Κέντρο του Λονδίνου διοργάνωσε το βράδυ της Πέμπτης η μη-κυβερνητική οργάνωση Lobby for Cyprus με θέμα τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, στην οποία η οργάνωση αντιτίθεται ως βάση λύσης στο Κυπριακό.
Οι ομιλητές, δρ. Βαν Κουφουδάκης, επίτιμος πρύτανης του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας και επίτιμος κοσμήτορας του Κολλεγίου Τεχνών και Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Πέρντιου στην Ιντιάνα και ο καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Hertfordshire δρ. Κλέαρχος Κυριακίδης εξήγησαν στις παρουσιάσεις του γιατί θεωρούν λανθασμένη τη συγκεκριμένη βάση των διαπραγματεύσεων.
Ο δρ. Κουφουδάκης χαρακτήρισε τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία «συνταγματική σοφιστεία» που απορρίφθηκε με το σχέδιο Ανάν, το οποίο αποσκοπούσε στη «διάλυση» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανέφερε ότι πρέπει να αλλάξει η πολιτική των «μονομερών υποχωρήσεων», που ακολουθείται στο πλαίσιο της επιδίωξης της ομοσπονδιακής λύσης, την ώρα που η Τουρκία αλλάζει συνεχώς τη βάση των διαπραγματεύσεων.
«Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία είναι ένα άνευ προηγουμένου και διχαστικό μοντέλο που επιβάλλει διακρίσεις», είπε ο δρ. Κουφουδάκης. Πρόσθεσε ότι στην ουσία πρόκειται για ένα συνομοσπονδιακό συνταγματικό μοντέλο. «Η μορφή της ομοσπονδίας που προωθείται έρχεται σε απευθείας σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Συνθήκη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και μπορεί να οδηγήσει μόνο σε διχοτόμηση και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καμία δίκαιη λύση δεν μπορεί να παραβιάζει το νόμο», είπε.
Ο δρ. Κυριακίδης υποστήριξε ότι τόσο η διζωνικότητα όσο και ο δικοινοτισμός είναι έννοιες «αναχρονιστικές, φιλοσοφικά σαθρές, ηθικά αμφισβητήσιμες και νομικά αμφιλεγόμενες». Πρόκειται για έννοιες που δεν συνάδουν με τις αξίες και το δίκαιο της ΕΕ, είπε ο δρ. Κυριακίδης, καθώς μεταξύ άλλων δεν λαμβάνουν υπόψη τις μειονότητες του πληθυσμού της Κύπρου, πέρα από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
Πρόσθεσε ότι κατά παραδοχή του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού Χάρολντ ΜακΜίλαν ο δικοινοτισμός εμπεριέχει τη «διοικητική διχοτόμηση» και ότι σύμφωνα με τον Τούρκο πρώην Υπουργό Εξωτερικών Ζορλού παράγει επιπλέον «διανοητική διχοτόμηση».
Όσο για τη διζωνικότητα, είπε ότι η Τουρκία περιγράφει την έννοια ως περιέχουσα περιορισμούς στην ελευθερία των μετακινήσεων, της εγκατάστασης και της απόκτησης περιουσίας. Στάθηκε επίσης σε έγγραφο του Wikileaks που αποκάλυπτε ότι ο Τούρκος «πρέσβης» στο ψευδοκράτος είχε πει στον Αμερικανό πρέσβη στη Λευκωσία το Μάιο του 2009 ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί «μίξη» Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων κατοίκων στο πλαίσιο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας και ότι θέλει την επιβολή «οροφής» στην εγκατάσταση Ελληνοκυπρίων στο «μελλοντικό τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος».
Σύμφωνα με το ίδιο τηλεγράφημα του Αμερικανού πρέσβη, ανέφερε ο ομιλητής, οι αμερικανικές πηγές στα κατεχόμενα σημείωναν ότι η Τουρκία επιθυμεί ένα όσο το δυνατόν πιο «εθνικά καθαρό τουρκοκυπριακό κράτος, ακόμα και με αντάλλαγμα την απώλεια εδάφους». Ο δρ. Κυριακίδης κατέληξε λέγοντας ότι η διαίρεση του πληθυσμού δεν είναι μόνο ηθικά εσφαλμένη αλλά και παράνομη, καθώς παραβιάζει μια σειρά διεθνών συνθηκών.
Ο δρ. Κουφουδάκης έθεσε ως βάση της λύσης εκτός ομοσπονδίας το σύνταγμα του 1960, ανανεωμένο και συμμορφωμένο προς το σημερινό διεθνές δίκαιο. Απαντώντας σε ερώτηση για τη διαδικασία που προτείνει σε περίπτωση υιοθέτησης τέτοιας κατεύθυνσης είπε ότι αυτό πρέπει να τεθεί στο τραπέζι την επόμενη φορά που θα καλέσει σε συνομιλίες ο Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ο δρ. Κυριακίδης υπέδειξε τις περιπτώσεις δύο άλλων ευρωπαϊκών νησιωτικών κρατών, της Ισλανδίας και της Μάλτας, ως συνταγματικά υποδείγματα.