Νομική γνωμάτευση του ΟΑΣΕ (ODIHR) για τον νέο νόμο περί δημόσιων συγκεντρώσεων και παρελάσεων έδωσε στη δημοσιότητα η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Αντιπρόεδρος της ΚΣ του ΟΑΣΕ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, η οποία κάνει λόγο, μεταξύ άλλων, όπως ανέφερε, για υπερβολικά ευρείες διατάξεις που επιτρέπουν αυθαίρετους περιορισμούς, έλλειψη λογοδοσίας της Αστυνομίας και δυσανάλογες ποινές.
Η κ. Χαραλαμπίδου προειδοποίησε για διεθνή έκθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας, εάν δεν υπάρξουν άμεσες τροποποιήσεις.
Η νομική γνώμη του ΟΑΣΕ έρχεται λίγους μόλις μήνες, μετά την ψήφιση του νόμου από την πλειοψηφία της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Σε δηλώσεις, με αφορμή τη νομική γνωμάτευση που έλαβε από το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ, η κ. Χαραλαμπίδου, η οποία είχε από την αρχή εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για την αντισυνταγματικότητα και την αναντιστοιχία του νομοσχεδίου με τις διεθνείς υποχρεώσεις της Κύπρου, απέστειλε το ψηφισθέν νομοσχέδιο στο εν λόγω Γραφείο, ανέφερε ότι με την τριαντασέλιδη νομική γνωμάτευση που ακολούθησε επιβεβαιώνει ότι ο νέος νόμος δεν συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα, που εγγυώνται την ελευθερία της έκφρασης και το δικαίωμα ειρηνικής συνάθροισης.
«Αν η πρόθεση του νομοσχεδίου ήταν να ενισχύσει την επικοινωνία μεταξύ διοργανωτών και Αστυνομίας, αυτό δεν επιτυγχάνεται. Αντίθετα, δημιουργούνται υπερβολικά ευρείες δυνατότητες περιορισμού της ελευθερίας των πολιτών», δήλωσε η κ. Χαραλαμπίδου.
Σύμφωνα με την ίδια, η νομική γνωμάτευση του ODIHR κάνει λόγο για υπερβολικά ευρείες διατάξεις που υπάρχουν στο νομοσχέδιο, οι οποίες επιτρέπουν αυθαίρετους περιορισμούς, υπερβολικές υποχρεώσεις στους διοργανωτές, οι οποίοι μπορεί να θεωρηθούν υπεύθυνοι για πράξεις τρίτων, γεγονός που λειτουργεί αποτρεπτικά, ασαφείς λόγοι επιβολής περιορισμών ή διάλυσης συναθροίσεων, έλλειψη μηχανισμών λογοδοσίας για τις ενέργειες της Αστυνομίας και περιορισμένες δυνατότητες δικαστικής προσφυγής, καθώς και δυσανάλογες ποινές συμπεριλαμβανομένης της φυλάκισης που μπορεί να έχουν αποτρεπτικό αποτέλεσμα και να «παγώσουν» την άσκηση του δικαιώματος.
Όπως επισήμανε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Κύπρος έχει υποβάλει αίτημα να προεδρεύσει του ΟΑΣΕ το 2027, τονίζοντας πως δεν είναι δυνατόν να ζητάς ηγετικό ρόλο σε έναν οργανισμό που προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ νομοθετείς κατά τρόπο που τα περιορίζει.
«Η Κύπρος θα είναι εξαιρετικά εκτεθειμένη διεθνώς εάν δεν προχωρήσει με τις απαραίτητες τροπολογίες», είπε, προσθέτοντας ότι προτίθεται να ζητήσει άμεσα συνάντηση με τον Υπουργό Δικαιοσύνης Μάριο Χαρτσιώτη, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία διαμόρφωσης τροπολογιών.
Εξάλλου, η κ. Χαραλαμπίδου ανέφερε ότι κλιμάκιο νομικών του ODIHR είναι έτοιμο να επισκεφθεί την Κύπρο, ως προσκεκλημένοι της Βουλής, για παρουσίαση και συζήτηση των ευρημάτων και των εισηγήσεων τους.
Υπενθύμισε ότι υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από μερίδα Βουλευτών, με κάποιους εξ αυτών να καταγγέλλουν ότι το εν λόγω νομοσχέδιο «παραβίαζε στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ άφηνε ευρεία περιθώρια, για καταχρηστική ερμηνεία προνοιών της νομοθεσίας».
«Το δικαίωμα στη συνάθροιση και στην ελευθερία έκφρασης», τόνισε η κ. Χαραλαμπίδου, «έχει αναγνωριστεί ως ένα από τα ουσιώδη χαρακτηριστικά μια πλουραλιστικής, δημοκρατικής κοινωνίας, όπου άτομα και ομάδες με διαφορετικές παραστάσεις και πιστεύω μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους, να συγκεντρωθούν και ειρηνικά να εκφραστούν».
«Τα κράτη έχουν υποχρέωση να προστατεύουν, να σέβονται και να διευκολύνουν την άσκηση αυτών των δικαιωμάτων χωρίς διακρίσεις. Αυτές οι υποχρεώσεις του Κράτους θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται και στις σχετικές νομοθεσίες, πράγμα που δεν συμβαίνει στην εν λόγω νομοθεσία», είπε καταληκτικά.
