Την απόφαση όπως οι αρμόδιες Υπηρεσίες με ευθύνη τη διαχείριση κρίσεων υπαχθούν στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο θα μετονομαστεί σε Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας, ανακοίνωσε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης.

Σε τοποθέτηση του κατά την έναρξη της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου, σήμερα, στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «μια από τις πέντε βασικές προτεραιότητες της διακυβέρνησης μας, όπως είπα πολλές φορές, και που αγγίζει οριζόντια όλα τα Υπουργεία, είναι οι μεταρρυθμίσεις, ο εκσυγχρονισμός του κράτους του 1960.

Προς αυτή την κατεύθυνση έχουμε πάρει και υλοποιήσει σημαντικές αποφάσεις. Κάποιες βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησής τους. Σήμερα προχωρούμε με μια άλλη εμβληματική μεταρρύθμιση, προχωρώντας στην ανάγκη για ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό εθνικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας στη βάση των διεθνών και των ευρωπαϊκών προτύπων.

Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η πρώτη απόφαση που λάβαμε ήταν τον Οκτώβριο του 2023, ακολούθως με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχαμε τεχνική υποστήριξη από τη Γαλλία και σήμερα θα αποφασίσουμε όπως όλες οι σχετικές Υπηρεσίες που σήμερα είναι διασκορπισμένες σε διάφορα Υπουργεία που διαχειρίζονται θέματα κρίσεων, συστεγαστούν, θα είναι μαζί κάτω από την ίδια Υπηρεσία, έτσι ώστε να έχουμε έναν ισχυρό Εθνικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.

Συγκεκριμένα, σήμερα θα αποφασίσουμε τη μεταφορά της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, όπως επίσης και του προσωπικού του Τμήματος Δασών που ασχολείται με δράσεις δασοπροστασίας, όπως πρόληψη, ετοιμότητα και η καταστολή, κάτω από το ίδιο Υπουργείο, μαζί με το Τμήμα Πολιτικής Άμυνας, όλοι κάτω από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Πρόκειται για μια σημαντικότατη μεταρρύθμιση, επαναλαμβάνω, Πυροσβεστική Υπηρεσία, Δασοπυροσβέστες, Τμήμα Πολιτικής Άμυνας, όλοι πλέον θα εργάζονται μαζί κάτω από την ίδια Υπηρεσία στο Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο μετονομάζεται με σημερινή μας απόφαση ‘Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας΄ και θεωρούμε ότι αυτός ο συντονισμός, και ο τερματισμός του να βρίσκονται οι αρμόδιες Υπηρεσίες σε διαφορετικά Υπουργεία, θα οδηγήσει σε ένα σύγχρονο Εθνικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, στα πρότυπα και άλλων κρατών». 

Πική: Εθνικός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας στο ΥΠΕΣ και θέση Εθνικού Συντονιστή

Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προχωρά η σύσταση Εθνικού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, στο πρότυπο ευρωπαϊκών και διεθνών πρακτικών, όπως ανέφερε η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω Ειρήνη Πική, μετά το πέρας του Υπουργικού Συμβουλίου την Τετάρτη.

Όπως ανέφερε το Υπουργείο Εσωτερικών μετονομάζεται σε Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας, ενώ σε αυτό μεταφέρονται η Πυροσβεστική Υπηρεσία και οι αρμοδιότητες δασοπροστασίας του Τμήματος Δασών. Παράλληλα, πρόσθεσε, δημιουργείται θέση Εθνικού Συντονιστή, που θα έχει τον γενικό συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών, με στόχο καλύτερη διαχείριση κρίσεων και ακραίων φαινομένων.

Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η κα Πική είπε ότι υλοποιείται η απόφαση της Κυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη από το 2023 για τη μεταρρύθμιση του Εθνικού Πλαισίου Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών και αντιμετώπισης κρίσεων, φυσικών και ανθρωπογενών, με τη δημιουργία Εθνικού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, ώστε να υπάρχει ένας αποτελεσματικότερος και αποδοτικότερος τρόπος διαχείρισης και αντιμετώπισης στο πρότυπο ευρωπαϊκών και διεθνών πρακτικών.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως ανέφερε, υποβλήθηκε και εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2023 πρόταση από τη Διεύθυνση Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η χρηματοδότηση του έργου Μεταρρύθμιση, Ανάπτυξη και Ενίσχυση του Συστήματος Πολιτικής Προστασίας στην Κύπρο. Ένα έργο το οποίο υλοποιείται από Γαλλικό Οργανισμό.

Σημείωσε ότι καθοριστικής συνδρομής στη μεταρρύθμιση αυτή έχει με τον συμβουλευτικό του ρόλο ο Ειδικός Σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας για θέματα Διαχείρισης Κρίσεων και Πολιτικής Προστασίας, καθηγητής Γιώργος Μπούστρας.

«Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής ανέδειξαν την ανάγκη για ακόμα καλύτερο συντονισμό και οργάνωση για την αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων. Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργικό Συμβούλιο σήμερα αποφάσισε τη μετονομασία του Υπουργείου Εσωτερικών σε Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας, τη μεταφορά των αρμόδιων Υπηρεσιών για αντιμετώπιση ακραίων φαινομένων στο Υπουργείο Εσωτερικών», σημείωσε.

Πιο συγκεκριμένα, είπε ότι αποφασίστηκε η μεταφορά της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως στο Υπουργείο Εσωτερικών.

Δεύτερον, αποφασίστηκε η μεταφορά του συνόλου των δραστηριοτήτων και του αντίστοιχου προσωπικού του Τμήματος Δασών που υπάγεται στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και ασχολείται και συμμετέχει σε δράσεις δασοπροστασίας, στο Υπουργείο Εσωτερικών.

Η κα. Πική ανέφερε ότι αποφασίστηκε επίσης η δημιουργία θέσης Εθνικού Συντονιστή, ο οποίος θα διοριστεί από το Υπουργικό Συμβούλιο.

«Ο Εθνικός Συντονιστής θα έχει τον γενικό συντονισμό όλων των Υπηρεσιών που θα μεταφερθούν στο Υπουργείο Εσωτερικών, περιλαμβανομένης και της Πολιτικής Άμυνας, για θέματα αντιμετώπισης φυσικών και άλλων φαινομένων καταστροφών», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι στο ίδιο πλαίσιο θα επικαιροποιηθούν τα ειδικά εθνικά σχέδια και τα επιχειρησιακά σχέδια για φυσικές καταστροφές, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες συνθήκες και ανάγκες που δημιουργούνται με τον Εθνικό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας και το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα αναπτυχθεί.

Ερωτηθείσα αν θα μεταφερθούν κάποια Τμήματα της Αστυνομίας στο Υπουργείο Εσωτερικών, η κα Πική είπε ότι η απόφαση δεν περιλαμβάνει την Αστυνομία, αλλά μόνο την Πυροσβεστική. Ανέφερε ωστόσο ότι μέσα, από τα εθνικά σχέδια και τα επιχειρησιακά σχέδια, τα οποία θα αναθεωρηθούν, θα δουν κατά πόσο χρειάζεται να αλλάξει και να ενδυναμωθεί ο ρόλος της Αστυνομίας σε αυτά τα σχέδια, αλλά δεν θα μεταφερθεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Σε ερώτηση αν με τον διορισμό Εθνικού Συντονιστή, σημαίνει ότι παύει να ισχύει η απόφαση που είχε λάβει το Υπουργικό Συμβούλιο σχετικά με τον διορισμό του Ανδρέα Γρηγορίου, η κα Πική είπε ότι η θέση του Εθνικού Συντονιστή θα προβλεφθεί μέσα στον τροποποιητικό προϋπολογισμό του 2025, οπότε δεν αλλάζει οτιδήποτε σήμερα. Πρόσθεσε ότι όταν θα διοριστεί ο Εθνικός Συντονιστής θα αναλάβει και τις ευθύνες που έχει σήμερα ο κ. Γρηγορίου.

Ερωτηθείσα αν δεν υφίσταται πλέον το σενάριο για σύσταση ξεχωριστής δομής Πολιτικής Προστασίας, η Υφυπουργός είπε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα μετονομαστεί σε Υπουργείο Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας και δεν προβλέπεται κάτι αυτή τη στιγμή για δημιουργία Υφυπουργείου Πολιτικής Προστασίας.

Κληθείσα να πει ποιος θα προΐσταται του Εθνικού Μηχανισμού που θα συσταθεί, είπε ότι θα είναι ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών.

«Θα εξετάσουμε κατά πόσο θα δημιουργηθεί και δεύτερη θέση Γενικού Διευθυντή στο Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά δεν έχει ληφθεί κάποια τελική απόφαση. Και όλες οι Υπηρεσίες, η Πυροσβεστική, το μέρος του Τμήματος Δασών που θα μεταφερθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών, καθώς και η Πολιτική Άμυνα θα είναι κάτω από τον Εθνικό Συντονιστή. Όσον αφορά διοικητικά θέματα, θα υπάγονται στον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών και Πολιτικής Προστασίας», είπε.

Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι το Υφυπουργείο Μετανάστευσης συστάθηκε ώστε να υπάρξει αποσυμφόρηση του Υπουργείου Εσωτερικών, ενώ τώρα προστίθενται Υπηρεσίες σε αυτό, η κα Πική είπε ότι η μετεξέλιξη του κράτους πρέπει να λαμβάνει πάντα υπόψη τις ανάγκες της συγκεκριμένης στιγμής. Σημείωσε ακόμα ότι αυτή τη στιγμή κρίθηκε σωστό όλα τα θέματα που αφορούν πολιτική προστασία, φυσικές καταστροφές αλλά και άλλα φαινόμενα, να μεταφερθούν κάτω από μια ομπρέλα, κάτω από το Υπουργείο Εσωτερικών.

«Δεν νομίζω ότι υπάρχει θέμα μεγέθους οποιουδήποτε Υπουργείου. Υπάρχουν κι άλλα Υπουργεία τα οποία είναι εξίσου μεγάλα και έχουν πάρα πολλές αρμοδιότητες», είπε.

Σε ερώτηση πότε εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση αυτή, η κα Πική είπε ότι χρειάζεται να γίνουν διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως να αλλάξει ο νόμος της Πυροσβεστικής. Πρέπει, συμπλήρωσε, να εγκριθεί ο τροποποιητικός προϋπολογισμός, ο οποίος ακόμα δεν έχει κατατεθεί. Πρόσθεσε ότι θα κατατεθεί μέσα στον Οκτώβριο ή Νοέμβριο στη Βουλή για έγκριση, προσθέτοντας ότι «θα δουλέψουμε εντατικά για να υλοποιηθεί το συντομότερο δυνατόν η απόφαση».

Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι πρόσφατα τα πτητικά μέσα πυρόσβεσης εντάχθηκαν στην Εθνική Φρουρά, και τώρα μεταφέρονται κάποιες Υπηρεσίες κάτω από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ τα πτητικά μέσα παραμένουν στην Εθνική Φρουρά, η κα Πική είπε ότι η απόφαση για τα πτητικά μέσα λήφθηκε γιατί δεν μπορούσε να υπάρχει μια ξεχωριστή βάση του Τμήματος Δασών. Χαρακτήρισε σωστή την απόφαση, η οποία είχε και αποτελέσματα και λειτούργησε πολύ καλά, όπως είπε. Σημείωσε επίσης ότι δεν έχει σχέση το ένα θέμα με το άλλο. Πρόσθεσε ότι θα αναθεωρηθούν τα εθνικά και τα επιχειρησιακά σχέδια, οπότε εκεί θα εξεταστεί αν υπάρχουν κάποια θέματα που πρέπει να διορθωθούν επιχειρησιακά.

Σημείωσε ότι υπάρχουν και άλλα Τμήματα τα οποία εμπλέκονται σημαντικά σε θέματα δασοπυρόσβεσης και δασοπροστασίας, όπως το Τμήμα Μετεωρολογίας που δεν θα μεταφερθεί σίγουρα κάτω από τον Εθνικό Μηχανισμό, αλλά μπορεί να γίνουν κάποια μνημόνια συνεργασίας. Δεν απέκλεισε να αποσπαστούν και κάποια άτομα από άλλες Υπηρεσίες υπό τον Εθνικό Μηχανισμό κάτι που θα εξεταστεί το επόμενο διάστημα με αρμόδιους Υπουργούς.

Ερωτηθείσα για το χρονοδιάγραμμα των αλλαγών αυτών, η κα Πική είπε ότι «θεωρώ ότι πρέπει να γίνουν όλα το συντομότερο δυνατόν».