Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, απηύθυνε σήμερα, 11 Ιουλίου, λόγο τιμής και μνήμης από τον χώρο της φονικής έκρηξης στο Μαρί, όπου πριν από 14 χρόνια, 13 ήρωες έπεσαν εν ώρα καθήκοντος.
Στην καθιερωμένη τελετή μνημόσυνου, ο Πρόεδρος εξέφρασε εκ μέρους της Πολιτείας την ευγνωμοσύνη και τη δημόσια συγγνώμη προς τις οικογένειες των θυμάτων, αναγνωρίζοντας πως η τραγωδία δεν ήταν αποτέλεσμα τυχαίων γεγονότων, αλλά αλυσίδας παραλείψεων και σφαλμάτων.
Αυτούσια η ομιλία
Με αισθήματα συγκίνησης βρισκόμαστε και σήμερα εδώ, όπως κάθε χρόνο, για να τιμήσουμε τη μνήμη των 13 αξιωματικών, υπαξιωματικών και οπλιτών, που έχασαν τη ζωή τους σε μια από τις τραγικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της χώρας μας, μετά το 1974.
Σαν σήμερα, πριν από ακριβώς 14 χρόνια, ο χώρος στον οποίο συγκεντρωθήκαμε, έγινε τόπος θυσίας για 13 συνανθρώπους μας και έκτοτε παραμένει ακλόνητο σημείο αναφοράς, που είναι βαθιά αποτυπωμένο στη συλλογική μνήμη του λαού μας.
Δεκατρείς συνάνθρωποί μας έχασαν τόσο άδικα τη ζωή τους από τη φονική έκρηξη που κατέστρεψε το ενεργειακό κέντρο της χώρας, που προκάλεσε τεράστια οικονομική ζημιά και οδήγησε τη χώρα μας σε μια πρωτοφανή πολιτειακή κρίση.
Από τότε, κάθε ξημέρωμα της 11ης Ιουλίου, το χρέος της ευθύνης μάς οδηγεί εδώ, για να πράξουμε το αυτονόητο: Να αποτείνουμε με περηφάνια, με συγκίνηση και με δέος τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους ήρωες - μάρτυρες εκείνης της αποφράδας ημέρας, που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας με κάθε τρόπο και μέσο να διαχειριστούν και να συγκρατήσουν την αστραπιαία εξέλιξη των γεγονότων. Τους ανθρώπους που προσπάθησαν να σώσουν όσο το δυνατό περισσότερους, να αποτρέψουν ή έστω να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες, να διαφυλάξουν ζωές και περιουσίες, πειθαρχώντας στο ιερό κάλεσμα του καθήκοντος. Μπροστά στην επερχόμενη απειλή στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και δεν εγκατέλειψαν τις θέσεις τους.
Ο Πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης, ο Αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου, ο Αρχικελευστής Κλεάνθης Κλεάνθους, ο ΕΠΥ Κελευστής Μιχάλης Ηρακλέους, οι ναύτες Μίλτος Χριστοφόρου, Χριστάκης Χριστοφόρου και Αντώνης Χαραλάμπους, ο Αρχιλοχίας της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ανδρέας Παπαδόπουλος, ο Αρχιπυροσβέστης Γιώργος Γιακουμή και οι πυροσβέστες Βασίλης Κρόκος, Σπύρος Τταντής, Παναγιώτης Θεοφίλου και Αδάμος Αδάμου μένουν πλέον στην Ιστορία και αποτελούν παράδειγμα, σύμβολο και ιδανικό. Τα ονόματά τους έχουν χαραχθεί στις στήλες των ηρώων του έθνους μας και μένουν άσβεστα.
Η παρουσία όλων μας εδώ σήμερα υποδηλώνει με τον πλέον επίσημο τρόπο την ύψιστη τιμή και αναγνώριση που αποδίδει η Πολιτεία στη θυσία των ηρώων αλλά και σε όσους τραυματίστηκαν κατά την αποφράδα εκείνη μέρα. Ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υποκλίνομαι εκ μέρους του κυπριακού λαού στη θυσία των 13 αυτών ηρώων και απευθύνω στους συγγενείς τους, σε όλους εσάς, κοιτάζοντας σας στα μάτια, τη δημόσια συγγνώμη και τις απολογίες του κράτους.
Όλοι γνωρίζουμε ότι το πολύνεκρο εκείνο ατύχημα, η μεγάλη αυτή τραγωδία, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Προκλήθηκε από μια αλληλουχία γεγονότων, λαθών και παραλείψεων, τα οποία προδιέγραφαν τα όσα θα ακολουθούσαν.
Η μέρα δεν προσφέρεται για βαρύγδουπα λόγια. Οφείλουμε όμως να επαναλάβουμε την υπόσχεση για τη μη επανάληψη τέτοιων λαθών και παραλήψεων, την επίδειξη της μέγιστης υπευθυνότητας σε κάθε απόφαση και επιλογή, όχι μόνο εθνικής αλλά και κοινωνικής σημασίας. Έχουμε υποχρέωση να λαμβάνουμε αποφάσεις με αίσθηση ευθύνης απέναντι και στον τελευταίο πολίτη αυτής της χώρας. Η διαφύλαξη και η προστασία της ακεραιότητας, της αξιοπρέπειας, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών κάθε Κύπριου πολίτη, είναι απαράβατη υποχρέωση κάθε κράτους. Και για εμάς αυτή η υποχρέωση είναι αδιαπραγμάτευτη.
Μια χώρα που αγωνίζεται για φυσική επιβίωση δεν έχει την πολυτέλεια απωλειών με τόσο τραγικό και άδικο τρόπο. Είμαστε υπόλογοι απέναντι σε κάθε οικογένεια που εμπιστεύεται τα παιδιά της στην πατρίδα, απέναντι στον καθένα που υπηρετεί στα Σώματα ασφαλείας, απέναντι σε κάθε πολίτη αυτής της χώρας, απέναντι σε κάθε νέο και νέα.
Και ασφαλώς, η πατρίδα μας, οφείλει να ευγνωμονεί τους ήρωές της, να αποδίδει τις πρέπουσες τιμές σε όσους θυσίασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν εν ώρα καθήκοντος, να τους προβάλλει ως παραδείγματα προς μίμηση και να αναδεικνύει την προσφορά τους.
Η σημερινή μέρα στέλνει ένα μήνυμα ευθύνης προς όλους μας. Μήνυμα έντιμης και ανυποχώρητης επιτέλεσης του καθήκοντος και της αποστολής από οποιαδήποτε θέση και οποιοδήποτε αξίωμα. Η ημικατεχόμενή μας πατρίδα, έχει ανάγκη από πολίτες που υπηρετούν με εντιμότητα και υπευθυνότητα την αποστολή που τους ανατέθηκε, από πολίτες που αγωνίζονται με κάθε τρόπο για το καλώς νοούμενο συμφέρον της κοινωνίας και της πατρίδας, από ανθρώπους που δεν αψηφούν κινδύνους και προκλήσεις και μένουν σταθεροί στον προσανατολισμό και τον στόχο τους.
Το παράδειγμα των ηρώων που τιμούμε σήμερα, αυτό ακριβώς μας επιτάσσει: Να τηρήσουμε το χρέος μας και να φανούμε αντάξιοι της αποστολής μας. Με αυτή τη σκέψη και αυτό τον στοχασμό, θέλω να στείλω το μήνυμα ότι για εμάς, η ασφάλεια όσων υπηρετούν την πατρίδα μας και τον λαό μας, ιεραρχείται ως ύψιστη προτεραιότητα. Η θυσία των 13 ηρώων στο Μαρί μάς ελέγχει και μας ορίζει το μέγεθος της ευθύνης της αποστολής μας.
Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.