Κατά πλειοψηφία η Ολομέλεια της Βουλής υπερψήφισε πρόταση νόμου του Βουλευτή του ΔΗΚΟ, Χρύσανθου Σαββίδη, που στοχεύει στην τροποποίηση της νομοθεσίας για τον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και οι ιδιαιτερότητες κάθε επαρχίας κατά τον καθορισμό των διευθύνσεων των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Η πρόταση πέρασε με 23 ψήφους υπέρ, 9 κατά και 3 αποχές.

Ο εισηγητής της πρότασης υποστήριξε στην Ολομέλεια ότι το υφιστάμενο μοντέλο διοίκησης του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ) έχει αποτύχει, αφού δεν έχουν καταγραφεί απτά αποτελέσματα όσον αφορά την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας ή την οικονομική αυτονομία. Όπως είπε, προ του ΓεΣΥ ο προϋπολογισμός ήταν €500 εκατ., ενω σήμερα ξεπερνά τα €3,2 δισεκατομμύρια, χωρίς την αντίστοιχη βελτίωση στην παροχή υπηρεσιών.

Ο κ. Σαββίδης ανέφερε ότι σήμερα υπάρχει ένας εκτελεστικός διευθυντής για τα νοσοκομεία Αμμοχώστου και Λάρνακας, ένας για Πάφο και Λεμεσό και ένας για τη Λευκωσία. Επεσήμανε ότι η πιο επιβαρυμένη περιφέρεια είναι η Πάφος, όπου ένας και μόνο διευθυντής έχει υπό την ευθύνη του τέσσερα νοσηλευτήρια. Αντίστοιχα προβλήματα, σημείωσε, αντιμετωπίζει και η περιφέρεια Αμμοχώστου-Λάρνακας, τονίζοντας ότι η πολυπλοκότητα αυτής της κατάστασης καθιστά αδύνατη την αποτελεσματική διοίκηση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία Πάφου και Πόλης Χρυσοχούς, με χαρακτηριστικά παραδείγματα ελλείψεων σε προσωπικό, εξοπλισμό και καθημερινή παρουσία γιατρών. Ανέφερε ότι το νοσοκομείο Πάφου "μπάζει νερά, κυριολεκτικά και μεταφορικά", και ότι ασθενής έχασε τη ζωή του μέσα σε ταξί, λόγω έλλειψης διαθέσιμου ασθενοφόρου.

Ο κ. Σαββίδης ανέφερε ότι η πρόταση νόμου προβλέπει τον ορισμό ξεχωριστού εκτελεστικού διευθυντή για κάθε επαρχία, χαρακτηρίζοντας το μέτρο απλό αλλά ιδιαίτερα χρήσιμο για τη βελτίωση της λειτουργίας των νοσοκομείων. Διευκρίνισε, επίσης, ότι οι εκτελεστικοί διευθυντές δεν ταυτίζονται με τους επιχειρησιακούς διευθυντές, καθώς διαφέρουν τόσο ως προς τις απολαβές όσο και ως προς τα καθήκοντα.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Μαρίνα Νικολάου δήλωσε ότι το κόμμα της θα στηρίξει την πρόταση νόμου, στέλνοντας το μήνυμα πως οι ιδιαιτερότητες κάθε επαρχίας πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Όπως είπε, αυτό που θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο, δεν φαίνεται να ισχύει ούτε για το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΚΥπΥ, ούτε για τον Υπουργό Υγείας, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται ακόμη και κόμματα της συμπολίτευσης να καταθέτουν προτάσεις νόμου για να αντιμετωπίσουν την αδράνεια της Κυβέρνησης.

Η κ. Νικολάου επεσήμανε ότι η ανάγκη για αναβάθμιση των υποδομών και των παρεχόμενων υπηρεσιών, η αντιμετώπιση της υποστελέχωσης και η μείωση των λιστών αναμονής δεν θα λυθούν από μόνες τους. Κάλεσε τον Υπουργό Υγείας να αναλάβει τις ευθύνες του ως εποπτική αρχή του ΟΚΥπΥ και τον ίδιο τον Οργανισμό να προχωρήσει άμεσα στην πλήρωση των τριών θέσεων επιχειρησιακών διευθυντών.

Τέλος, σημείωσε ότι η πρόταση νόμου, αν και κινείται σε θετική κατεύθυνση, δεν προβλέπει τη θέσπιση εκτελεστικών διευθυντών σε όλες τις επαρχίες – κάτι που, όπως είπε, ενδέχεται να θεωρηθεί αντισυνταγματικό. Υπογράμμισε την ανάγκη για ένα διοικητικό μοντέλο που να διασφαλίζει την παρουσία διοικητικών υπηρεσιών σε κάθε επαρχία και να τοποθετεί στο επίκεντρο των υπηρεσιών υγείας τον ίδιο τον ασθενή.

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σαβιά Ορφανίδου, σημείωσε πως είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες κάθε επαρχίας, τονίζοντας ότι η πρόταση νόμου κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, ανέφερε πως το Υπουργείο Υγείας διαφώνησε με την πρόταση και εξέφρασε επιφυλάξεις για ενδεχόμενη αντισυνταγματικότητα. Επιπλέον, είπε ότι λόγω της πρόβλεψης για επιχειρησιακούς διευθυντές, το κόμμα της αποφάσισε να καταψηφίσει την πρόταση.

Σε δευτερολογία της, η κα. Ορφανίδου δήλωσε πως ο ΔΗΣΥ συμμερίζεται τις ανησυχίες για τα προβλήματα στα δημόσια νοσηλευτήρια, υπογραμμίζοντας ότι όλοι είχαν στηρίξει τη μεταρρύθμιση του ΓεΣΥ και δεν πρέπει, όπως είπε, «να βγάζουμε την ουρά μας απ’ έξω». Επεσήμανε πως το κόμμα της έχει εντοπίσει τα προβλήματα και δηλώνει έτοιμο να συμβάλει θετικά και εποικοδομητικά, εφόσον χρειαστεί νομοθετική ρύθμιση.

Παράλληλα, απηύθυνε κάλεσμα προς τον Υπουργό Υγείας και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αναλάβουν τις ευθύνες τους, καθώς είναι οι πολιτικοί προϊστάμενοι του ΟΚΥπΥ.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, τόνισε ότι παρόμοια και ακόμη σοβαρότερα προβλήματα παρατηρούνται και στο Νοσοκομείο Αμμοχώστου, όπου χιλιάδες πολίτες δεν εξυπηρετούνται και αναγκάζονται να μετακινούνται σε άλλα νοσηλευτήρια. Όπως ανέφερε, «εκεί δεν υπάρχουν εφημερίες εξ αποστάσεως, αναγκάστηκαν να ασκούν ιατρική εξ αποστάσεως».

Επισήμανε επίσης ότι οι ασθενείς, και ιδιαίτερα οι νεφροπαθείς, εξαναγκάστηκαν να διαμαρτυρηθούν με απεργία, καθώς μετακινούνται σε Λευκωσία, Λάρνακα και Λεμεσό για να λάβουν βασικές υπηρεσίες αιμοκάθαρσης.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Παύλος Μυλωνάς, τόνισε ότι το γεγονός και μόνο πως η Βουλή συζητά τα συγκεκριμένα ζητήματα αποτελεί απόδειξη ότι «κάτι δεν πάει σωστά». Υποστήριξε ότι απαιτούνται συνολικές αλλαγές στο ΓεΣΥ, τον ΟΑΥ και τον ΟΚΥπΥ σε όλες τις επαρχίες, σημειώνοντας ότι «δεν είναι αγία τράπεζα» οι εν λόγω οργανισμοί. Όπως είπε, όσοι βιώνουν την πραγματικότητα στο σύστημα υγείας, γνωρίζουν ότι η κατάσταση είναι προβληματική.

Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Βαλεντίνος Φακοντής, υπογράμμισε ότι η πρόταση νόμου δεν υποχρεώνει τον ΟΚΥπΥ να δημιουργήσει νέα διοικητική μονάδα, αλλά ασκεί την αναγκαία πίεση ώστε το Νοσοκομείο Πάφου να πάψει να βρίσκεται «υπό την κηδεμονία» του Νοσοκομείου Λεμεσού. Κάλεσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να επιληφθεί προσωπικά της κατάστασης και να δώσει λύσεις στα πολλαπλά προβλήματα του νοσοκομείου, όπως η καθυστέρηση παράδοσης του θαλάμου βραχείας νοσηλείας, οι ελλείψεις σε ιατρικές ειδικότητες, η απουσία εντατικής μονάδας, οι περιορισμένες κλίνες στην παιδιατρική και οι τεράστιες ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, άσκησε κριτική για την πορεία του δημόσιου συστήματος υγείας, λέγοντας πως «τα πράγματα πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο». Υποστήριξε ότι, σε σύγκριση με την προ-ΓεΣΥ εποχή, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι εισφορές των πολιτών, ενώ η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών έχει υποβαθμιστεί.

Ο κ. Κουλίας επεσήμανε ότι, ενώ το κράτος λειτουργούσε με ένα καλό επίπεδο ιατρικής περίθαλψης με χαμηλότερο προϋπολογισμό, σήμερα με εξαπλάσιες δαπάνες το σύστημα έχει καταλήξει «σε τραγωδία». Ανέφερε ακόμα ότι τα δημόσια νοσοκομεία διοικούνται από τις συντεχνίες.

Πρόσθεσε ότι τα συστήματα υγείας στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες διοικούνται από γιατρούς και εξειδικευμένους επαγγελματίες στη διοίκηση υγειονομικών μονάδων, σε αντίθεση με την Κύπρο όπου, όπως είπε, «πιάσαμε οικονομολόγους να διοικούν το ΓεΣΥ». Κάλεσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να προχωρήσει άμεσα στην αλλαγή των διοικητικών συμβουλίων και στη σωστή στελέχωση των δημόσιων νοσηλευτηρίων.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στεφάνου Στεφάνου σημείωσε ότι υπήρξε δέσμευση, ότι η Κυβέρνηση θα έφερνε έναν χάρτη αναγκών της δημόσιας υγείας. Όπως είπε η τότε Υπουργός, κα. Κανάρη, είχε δώσει και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την κατάθεσή του, ενώ μέχρι σήμερα που έχει αναλάβει ο νέος Υπουργός, «ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα». Ο κ. Στεφάνου σημείωσε ότι η απουσία ενός τέτοιου εργαλείου οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Όπως είπε, χωρίς χάρτη αναγκών, ο καθένας μπορεί να αγοράζει νοσηλευτήρια, να στήνει ακτινοδιαγνωστικά κέντρα σε κάθε γειτονιά, την ώρα που τα δημόσια νοσηλευτήρια εγκαταλείπονται, έτοιμα να περάσουν στα χέρια των ιδιωτών.

Κάνοντας ειδική αναφορά στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τον καρκίνο, υπογράμμισε πως αυτή προβλέπει ρητά ότι βασικός άξονας πρέπει να είναι τα δημόσια νοσηλευτήρια, καλώντας την Κυβέρνηση.

Είπε ακόμα ότι η Κυβέρνηση πρέπει να πάψει να μετακυλίει τις ευθύνες στον ΟΚΥπΥ ή τον ΟΑΥ και να αναλάβει τον ρόλο που της αναλογεί.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Μάριος Μαυρίδης, υπερασπίστηκε το ΓεΣΥ και το ρόλο της ελεύθερης αγοράς στον τομέα της υγείας, ασκώντας ταυτόχρονα κριτική σε συνδικαλιστικές παρεμβάσεις που – όπως είπε – εμποδίζουν την πρόοδο στα δημόσια νοσηλευτήρια.

Σημείωσε ότι η αγορά είναι ελεύθερη και σε κανέναν δεν απαγορεύεται να ανοίξει ένα νοσοκομείο ή ένα ιατρείο. Πρόσθεσε ότι τα ιδιωτικά αυτά κέντρα φέρνουν τεχνογνωσία, τεχνολογία και τους καλύτερους γιατρούς, για να απολαμβάνει ο πολίτης ποιοτικές υπηρεσίες υγείας. Κάλεσε τον κ. Στεφάνου να μην το βλέπει με ιδεολογικές αγκυλώσεις.

Ο κ. Μαυρίδης αναφέρθηκε και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα δημόσια νοσηλευτήρια στο δρόμο προς την αυτονόμηση, αποδίδοντας την καθυστέρηση στις συντεχνίες. Τις κάλεσε να κατανοήσουν ότι προέχει η δημόσια υγεία και η εξυπηρέτηση του πολίτη.

Απευθυνόμενος και στον κ. Κουλία, ο βουλευτής του ΔΗΣΥ τόνισε ότι οι πολιτικοί συχνά εστιάζουν στα αρνητικά, παραγνωρίζοντας τη συνολική εικόνα. Όπως είπε ο κ. Μαυρίδης, τα αποτελέσματα του ΓεΣΥ σε σχέση με το προηγούμενο σύστημα είναι θεαματικά. Πρόσθεσε ότι οι δείκτες υγείας έχουν βελτιωθεί σημαντικά, κι ας μην είναι ακόμη το ιδανικό.

Η Βουλευτής Λευκωσίας, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, τόνισε ότι πέρα από τις επενδύσεις απαιτείται και αυστηρή εποπτεία του τομέα. Όπως είπε, όσοι επενδύουν θα επιλέξουν τις πιο κερδοφόρες υπηρεσίες και τα υπόλοιπα περιστατικά θα τα στέλνουμε στα δημόσια νοσοκομεία.

Η κ. Ατταλίδου αναφέρθηκε ειδικά και στην κατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές, φέρνοντας ως παράδειγμα τα αγροτικά ιατρεία όπως στην Ευρύχου.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα ανησυχητικά δεδομένα για τη θνησιμότητα στα δημόσια νοσηλευτήρια, αναφέροντας ότι έχασε και τους δύο γονείς της από το μικρόβιο του νοσοκομείου και είπε ότι πολλές φορές το να μπαίνει ένας ηλικιωμένος σε δημόσιο νοσηλευτήριο, σημαίνει ότι ίσως δεν ξαναβγεί.  

Παρά τα προβλήματα, η κ. Ατταλίδου υπογράμμισε τη σημασία του ΓεΣΥ, χαρακτηρίζοντάς το «ευλογία για την αξιοπρέπεια όλων των πολιτών».

Είπε επίσης ότι δεν μπορεί το κράτος να μην εργοδοτεί ανθρώπους με εξειδίκευση στη διοίκηση μονάδων υγείας, αφού οργάνωση, η σωστή διαχείριση και η τεχνογνωσία είναι κρίσιμοι παράγοντες για να λειτουργήσει σωστά οποιοδήποτε σύστημα.

Την ανάγκη για ενίσχυση της διαφάνειας και της αντικειμενικότητας στη λειτουργία του ΓεΣΥ υπογράμμισε ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου, χαρακτηρίζοντας το σύστημα «ευλογία» που, ωστόσο, μπορεί και πρέπει να λειτουργεί καλύτερα.

Ο κ. Λεωνίδου πρότεινε αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει τη σύνθεση των συμβουλίων που εποπτεύουν τη λειτουργία του συστήματος, αφού όπως είπε δεν είναι ορθό να λαμβάνονται αποφάσεις από άτομα που δεν έχουν σχέση με την ιατρική ή τα ζητήματα υγείας.

Απαντώντας σε επικρίσεις που ακούστηκαν κατά της Κυβέρνησης, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ υπερασπίστηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Υγείας, λέγοντας πως είναι άδικο αυτή τη στιγμή να τους επιρρίπτονται ευθύνες που δεν τους αναλογούν.

Οι ευθύνες, όπως είπε, ανήκουν σε όσους είχαν τη νομοθετική αρμοδιότητα να διαμορφώσουν ένα σωστό νομικό πλαίσιο, καθώς και σε εκείνους που εφάρμοσαν τον νόμο όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Είπε ακόμα ότι τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο και ο Υπουργός Υγείας κατέθεσαν κατάλογο νομοσχεδίων που βρίσκονταν επί χρόνια στα συρτάρια.

Διαβάστε επίσης: Βουλή:Ψήφισε νόμο που θεσμοθετεί διάλογο διοικητικών υπηρεσιών-εποπτικής αρχής

Πηγή: ΚΥΠΕ