Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξήγγειλε τη δεύτερη μεγάλη δέσμη μέτρων για στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, η οποία περιλαμβάνει σχέδια επιδότησης επιτοκίου για επιχειρήσεις αλλά και για σκοπούς ιδιοκατοίκησης με συγκεκριμένα κριτήρια, εφάπαξ επιδότηση 50000 μικρών επιχειρήσεων συνολικού πακέτου πέραν των €100εκ, προώθηση σημαντικών και ώριμων αναπτυξιακών έργων, περαιτέρω στήριξη του τουριστικού τομέα με σχέδια κινήτρων μέχρι €15.7εκ και μείωση του ΦΠΑ από 9% σε 5%, στήριξη του αγροτικού κόσμου με σχέδιο συνολικού ύψους €22εκ και πολλά άλλα.

 

Κυριότερα όμως, το δεύτερο πακέτο περιλαμβάνει τη δυνατότητα άντλησης ρευστότητας από ευρωπαϊκά ταμεία ύψους €1.7δις προς όφελος των κυπριακών επιχειρήσεων. Τα χρήματα αυτά θα προέλθουν από σχέδια/ταμεία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η οποία σήμερα προσμετρά περισσότερο από 35 χρόνια στήριξης της κυπριακής οικονομίας: η συνολική στήριξη που έχει λάβει η Κύπρος από την ΕΤΕπ, για το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, μέχρι το τέλος του 2019, έφτανε το 19% του ΑΕΠ της χώρας, με συνολικό δανεισμό ύψους περίπου €4δις. 

 

Η πιο σημαντική στήριξη που έλαβε ο ιδιωτικός τομέας της Κύπρου από την ΕΤΕπ ήταν κατά τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης του 2013, όπου η πρόσβαση σε δανεισμό από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν σχεδόν αδύνατη. Από το 2014 μέχρι και σήμερα, η ΕΤΕπ παρέχει δάνεια με ευνοϊκούς όρους (χαμηλότοκα και μακροπρόθεσμα), λόγω κρατικών εγγυήσεων, σε όλες τις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους  δανείζουν στον ιδιωτικό τομέα με εξίσου ευνοϊκούς όρους (EIB Schemes). Το Σχέδιο αυτό έχει μεγάλη επιτυχία, καθώς μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί από την ΕΤΕπ δάνεια ύψους σχεδόν €1δις, τα οποία διοχετεύονται με πολύ χαμηλά επιτόκια από τις κυπριακές τράπεζες σε επιχειρήσεις που εργοδοτούν μέχρι και 3000 εργαζομένους. Από αυτό το Σχέδιο, έχουν προωθηθεί μέχρι σήμερα πέραν των 550 αναπτυξιακών επενδύσεων, πολλές από τις οποίες δεν θα προωθούνταν εάν δεν υπήρχε ο χαμηλότοκος δανεισμός από την ΕΤΕπ. Σε αυτό το πλαίσιο εμπίπτει η εξαγγελία του Προέδρου για περαιτέρω ενίσχυση των Σχεδίων δανειοδότησης της ΕΤΕπ με επιπρόσθετα €500εκ, τα οποία θα διοχετευτούν στις κυπριακές επιχειρήσεις από τις τράπεζες της χώρας, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις σχετικά με τη διατήρηση των θέσεων εργασίας του προσωπικού τους.

 

Η δεύτερη εξαγγελία του Πρόεδρου σχετικά με την ενίσχυση της ρευστότητας αφορά το Ταμείο Επιχειρηματικότητας (Cyprus Entrepreneurship Fund), το οποίο ιδρύθηκε το 2013 με χρηματοδότηση της ΕΤΕπ και με την τότε συνεργασία δύο κυπριακών τραπεζών, με στόχο τη χρηματοδότηση μικρότερων επιχειρήσεων με προσωπικό μέχρι και 250 εργαζομένους.  Το εν λόγω Ταμείο βασίζεται σε μηχανισμό επιμερισμού κινδύνου μεταξύ των κυπριακών τραπεζών (50%) και του Ταμείου (δανειοδότηση της Κυβέρνησης από ΕΤΕπ) (50%) και αποτέλεσε ακόμη ένα σημαντικό εργαλείο στήριξης του ιδιωτικού τομέα στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης του 2013, στηρίζοντας τότε γύρω στις 500 επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι τη διαχείριση του Ταμείου την έχει αναλάβει το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (European Investment Fund), χωρίς την εμπλοκή της Κυβέρνησης στη διαδικασία δανειοδότησης. Με βάση τις εξαγγελίες του Προέδρου της ΚΔ, το εν λόγω Ταμείο θα ενισχυθεί σήμερα με ρευστότητα ύψους €800εκ (€400εκ από ΕΤΕπ και €400εκ από κυπριακές τράπεζες) για ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μας, με μέγιστο ύψος δανείου €1.5εκ και με συγκεκριμένες προϋποθέσεις σχετικά με τη διατήρηση των θέσεων εργασίας του προσωπικού τους.

 

Το τρίτο εργαλείο στα πλαίσια της ενίσχυσης της ρευστότητας αφορά τη συμμετοχή της Κύπρου στο Πανευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων (Pan-European Guarantee Fund), το οποίο δημιουργείται για σκοπούς αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας από τα κράτη μέλη της ΕΕ και διαχειριστής του οποίου θα είναι η ΕΤΕπ. Το Ταμείο έχει σχεδιαστεί για να παραχωρεί εγγυήσεις μέχρι και 80% προς τους ενδιάμεσους φορείς (τράπεζες) για χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων και εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης, οι οποίες έχουν πληγεί από την πανδημία. Η Κύπρος αναμένεται να αντλήσει από το εν λόγω Ταμείο ποσό μέχρι €400εκ για τις ανάγκες της κυπριακής οικονομίας. 

 

Έχω βιώσει την οικονομική κρίση του 2013 ως στέλεχος του Υπ. Οικονομικών, μέλος της ομάδας που διαχειρίστηκε το Μνημόνιο και την επιβίωση της οικονομίας μας. Έζησα από πρώτο χέρι τις τότε λαϊκίστικες φανφάρες και τα κενά συνθήματα μικροπολιτικής. Έζησα όμως και όλη την πορεία της σωστής και υπεύθυνης διαχείρισης της Κυβέρνησης Αναστασιάδη που μας πήρε από την καταστροφή στην ανάκαμψη, από τον πανικό στην ελπίδα, από τη διάλυση στην προοπτική. Σήμερα βιώνω ξανά μια νέα πολύ διαφορετική οικονομική κρίση ως Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ. Έζησα ξανά όπως και όλοι μας, το λαϊκισμό και την μικροπολιτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης που εμπόδισαν την προώθηση του νομοσχεδίου για τις κρατικές εγγυήσεις. Βιώνω όμως και πάλι την υπεύθυνη και σοβαρή πολιτική της Κυβέρνησης Αναστασιάδη, η οποία με έγκαιρο και σωστό προγραμματισμό, με ορθολογισμό και σύνεση μας οδηγεί ξανά στην γνωστή πλέον πορεία εξόδου από την κρίση. Και έχω βαθιά την πεποίθηση, με την εμπειρία που έχω αποκτήσει την τελευταία δεκαετία στα οικονομικά δρώμενα του τόπου μας, ότι για ακόμη μια φορά, για δεύτερη φορά, θα τα καταφέρουμε!

 

 

*Σάβια Ορφανίδου

Βουλεύτρια ΔΗΣΥ Λευκωσίας

Οικονομολόγος