Καρκίνος — Ένα κοινό ευρωπαϊκό εγχείρημα

Καθημερινά στην Ευρώπη διαγιγνώσκονται νέα κρούσματα καρκίνου. Καθημερινά στην Ευρώπη οι ασθενείς, οι οικογένειές τους και οι φίλοι τους βιώνουν το παλιρροϊκό κύμα των συναισθημάτων που επιφέρει η διάγνωση του καρκίνου. Αβεβαιότητα για το μέλλον, σοκ, θλίψη, οργή, ή ακόμη και απελπισία.

Ο καρκίνος είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας που θα επηρεάσει άμεσα το 40 % των πολιτών της ΕΕ κάποια στιγμή της ζωής τους. Στην Κύπρο, περισσότερες από 1200 ζωές χάνονται κάθε χρόνο λόγω του καρκίνου. Αν δεν αναληφθεί δράση, ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων του καρκίνου στην ΕΕ αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2035. Αν δεν αναστρέψουμε την ανησυχητική αυτή τάση, η επιβάρυνση εξαιτίας του καρκίνου για τις οικογένειές μας, τα συστήματα υγείας και τα κοινωνικά μας συστήματα, καθώς και την οικονομία μας, θα εξακολουθήσει να αυξάνεται.

Η προσπάθεια μείωσης των δεινών του καρκίνου στην Ευρώπη αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για εμένα ως Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων. Αποτελεί προτεραιότητα για την υγεία των πολιτών μας, καθώς και για την Επιτροπή φον ντερ Λάιεν. Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο είμαστε υποχρεωμένοι και αποφασισμένοι να καταβάλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια και να επιτύχουμε αποτελέσματα.

Για εμένα, υπάρχει μόνο ένας τρόπος πραγματικά αποτελεσματικής καταπολέμησης του καρκίνου: να την αναγάγουμε σε κοινή ευρωπαϊκή προτεραιότητα. Πιστεύω ότι έχουμε τεράστια ικανότητα αλλαγής, αλλά μόνο αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας, από τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής έως τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και από τους εκπροσώπους των ασθενών έως τη βιομηχανία και, κυρίως, μαζί με τους πολίτες μας. Γνωρίζουμε σήμερα ότι έως και το 40 % των περιπτώσεων καρκίνου μπορεί να προληφθεί· αυτό σημαίνει ότι το πεδίο δράσης και οι δυνατότητες διάσωσης ζωών είναι τεράστια.

Αυτή τη συλλογική ικανότητα και τις δυνατότητες δράσης θα ήθελα να κινητοποιήσω μέσω του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου.

Ο καρκίνος είναι μια σύνθετη νόσος και πρέπει να εξετάσουμε όλες τις διαστάσεις της, από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε, την πρόσβαση σε φάρμακα και τη σωστή περίθαλψη έως τις κατάλληλες τεχνολογίες και τη συμμετοχή τομέων και κλάδων πέραν του τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων της εκπαίδευσης, της περιβαλλοντολογίας, της γεωργίας και της έρευνας. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι απ’ όλους τους τομείς πρέπει να συμβάλουν σ’ αυτή την προσπάθεια.

Μέσω του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου –το οποίο θα παρουσιάσω πριν το τέλος του έτους– θα αναλάβουμε δράση σε όλα τα στάδια της νόσου, από την πρόληψη έως τη διάγνωση, την περίθαλψη, τη θεραπεία και την παρηγορητική αγωγή.

Πρέπει να βελτιώσουμε την πρόληψη και τη διάγνωση του καρκίνου. Η πρόληψη του καρκίνου θα είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία και η κύρια προτεραιότητά μας πρέπει να είναι να μην νοσούν καν οι πολίτες μας από τον καρκίνο. Αν τους στηρίξουμε ώστε να μπορούν να ζουν μια πιο υγιεινή ζωή, να τρέφονται καλύτερα, να αθλούνται περισσότερο, να καταναλώνουν λιγότερο αλκοόλ και να μην καπνίζουν, θα μπορέσουμε να μειώσουμε τον αριθμό των κρουσμάτων καρκίνου. Μεγάλα οφέλη θα έχουμε επίσης αν καταβάλουμε προσπάθεια για να επιτύχουμε ευρύτερη κάλυψη εμβολιασμού και αναλάβουμε δράσεις, π.χ. για τη βελτίωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα στις πόλεις μας.

Αν βοηθήσουμε τους πολίτες μας να κατανοήσουν καλύτερα τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου και της έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου, μπορούν να σωθούν ακόμη περισσότερες ζωές. Για να λειτουργήσει αυτό, όλα τα κράτη μέλη πρέπει να διαθέτουν πιστοποιημένα εθνικά προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου.

Αν και προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την πρόληψη του καρκίνου εξαρχής, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όσοι πάσχουν από καρκίνο —και οι οικογένειές τους— λαμβάνουν τη στήριξη και τη φροντίδα που χρειάζονται. Αυτό περιλαμβάνει το θεμελιώδες δικαίωμα της ίσης πρόσβασης σε φάρμακα και καινοτόμες μορφές περίθαλψης.

Ωστόσο, το ταξίδι του ασθενούς με καρκίνο δεν τελειώνει μετά την περίθαλψη. Όσοι επιβιώνουν ή ζουν με τη νόσο θα πρέπει να νιώσουν και πάλι σιγουριά και ασφάλεια στη ζωή τους. Δεν θα πρέπει να βιώνουν διακρίσεις, στιγματισμό ή φραγμούς στην επιστροφή τους στην εργασία. 

Πρέπει να ενώσουμε τα διάφορα μέρη αυτού του τεράστιου παζλ, ώστε να μπορέσουμε να δούμε τη συνολική εικόνα καθαρά. Το πρώτο βήμα του κοινού αυτού εγχειρήματος ξεκίνησε σήμερα –Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου– με τη δρομολόγηση μιας πανευρωπαϊκής δημόσιας διαβούλευσης πάνω στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Καταπολέμησης του Καρκίνου. Πριν λάβω οποιεσδήποτε αποφάσεις, το πρώτο μου βήμα είναι να ακούσω προσεκτικά. Ανυπομονώ να ακούσω τις ιδέες και τις ανησυχίες των κύπριων πολιτών και να συνεργαστώ με τις αρχές της Κύπρου, ώστε να επιφέρουμε θετικές γι’ αυτούς αλλαγές. Μαζί, μπορούμε να αγωνιστούμε για καλύτερα αποτελέσματα στη μάχη κατά του καρκίνου. Μαζί, θα κάνουμε τη διαφορά.

*Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων