Η έμφυτη και αρχέγονη τάση του ανθρώπου να εξουσιάζει τους άλλους ισχύει σε όλες τις δραστηριότητες της κοινωνίας και κυριαρχούσε στις σχέσεις των ανθρώπων και κυρίως μεταξύ των κρατών «Άλλος Άλλου δεσπόζειν αξιείν». Πριν - κατά ή μετά από μια σύγκρουση, η επίλυση σοβαρών ζητημάτων τίθεται στο τραπέζι με απευθείας διαπραγματεύσεις των αρχηγών ή εκπροσώπων των κρατών ή και παρουσία τρίτων κρατών ή διεθνών οργανισμών ως μεσολαβητές. (Συνήθως εμπλέκονται ως διαμεσολαβητές αυτοί των οποίων τα συμφέροντα επηρρεάζονται από την συγκεκριμένη διαφορά). Η διαδικασία της διαπραγμάτευσης απαιτεί από τους συμμετέχοντες ιδιαίτερες ικανότητες και πολύ λεπτομερή προετοιμασία. Κάθε πλευρά προσπαθεί να συγκεντρώσει πριν την διαπραγμάτευση τα δυνατά χαρτιά της προκειμένου την κατάλληλη στιγμή, με τον κατάλληλο τρόπο και με τους κατάλληλους ανθρώπους να πιέσει την άλλη πλευρά και να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερα. Τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει ούτε και θα αλλάξουν όσο υπάρχουν κράτη γειτονικά με διαφορετική εθνική ταυτότητα, στρατιωτική ισχύ και στόχους. Το Κυπριακό ζήτημα στη σύγχρονη μορφή του χρονολογείται εδώ και 100 χρόνια και λογικά θα έπρεπε να είμαστε οι πλέον έμπειροι διαπραγματευτές σε τέτοιου είδους διενέξεις. Δυστυχώς όμως είτε λόγω χαρακτήρος της φυλής μας, είτε λόγω αδυναμίας που πηγάζει από το μικρό μέγεθος της κρατικής μας ισχύος, είτε λόγω της μη αφοσίωσης των πολιτικών ηγετών μας στον κύριο εθνικό στόχο, αποδείχθηκε ότι δεν είναι ιδιαίτερη η ικανότητα και ηαποτελεσματικότητα μας στη διαπράγματευση των Εθνικών μας θεμάτων. Το παράξενο είναι ότι στις κερδοσκοπικές επιχειρηματικές-οικονομικές διαπραγματεύσεις κυπριακών εταιρειών ή κυπρίων με ξένους είμαστε σε τέτοιο βαθμό σκληροί και αποτελεσματικοί διαπραγματευτές που μας παραδέχονται ακόμα και οι Ισραηλίτες!!
ΤΟΥΡΚΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ KAI ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ μέχρι το 2025
Ο Ερντογάν μέσα στο πλαίσιο της επεκτατικής του πολιτικής έθεσε συγκεκριμένους στόχους για την εδαφική επέκταση ή/και επιρροή της νέας μεγάλης Τουρκίας προς 3 κατευθύνσεις.
Α. Συρία-ΙΡΑΚ: Ενίσχυσε και ενισχύει όλες τις ισλαμικές ομάδες με τελική επιδίωξη να αποξενώσουν από την Συρία και το ΙΡΑΚ έδαφος γειτονικό στην Τουρκία, να διασπάσουν τους Κούρδους και στον κατάλληλο χρόνο μέσα από εικονικά «δημοψηφίσματα» να ενωθούν με την νέα Τουρκία ως προπομπό τη Νέα Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Όμως ήδη στη Συρία και ΙΡΑΚ έχει αποτύχει παταγωδώς η προσπάθεια της για να εξαφανίσει τους Κούρδους από το ΙΡΑΚ και να εδραιώσει την κυριαρχία των Τουρκμένων της Συρίας όχιο μόνο λόγω της ισχυρής αντίστασης των Κούρδων και του Άσσαντ αλλά και γιατί οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επιτρέπουν την επέκταση της Τουρκίας και τον έλεγχο από αυτήν των ενεργειακών πηγών της Ανατολής. Ακόμα και η Ρωσία που αυτή την περίοδο έχει αναπτύξει φιλικές σχέσεις με την Τουρκία (Μέσα στο πλαίσιο «Βοηθώ όποιον έχει προβλήματα με τον εχθρό μου») αντέδρασε μέχρι και με βομβαρδισμό τουρκικής φάλαγγας που μετέφερε στρατιωτική βοήθεια στους Τουρκμένους.
Β. Ελλάδα-Aιγαίο: Ενισχύοντας το Ναυτικό και την αεροπορία της η Τουρκία διεκδικεί το μισό Αιγαίο και την Θράκη. Χαρακτηριστικός είναι και ο χάρτης της «ΓΑΛΑΖΙΑΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ» πίσω από τον Ερντογάν με το μισό Αιγαίο και τα 2/3 της κυπριακής ΑΟΖ Τουρκικά! Όμως μπορεί η Τουρκία στο Αιγαίο να δίνει παραστάσεις προκλητικότητας αλλά δεν διανοείται να πράξει αυτά που κάνει στην Κύπρο και να ξεπεράσει τα όρια και την κόκκινη γραμμή, γιατί γνωρίζει ότι η Ελλάδα δεν θα έχει άλλη επιλογή από την δυναμική αντιπαράθεση. Έστω και εάν το Ελληνικό Ναυτικό και η Αεροπορία έχουν χάσει την υπεροπλία τους έναντι της Τουρκίας, δεν έχασαν το ηθικό και την εξαιρετική τους ικανότητα και η Τουρκία θα πληρώσει πολύ ακριβά την όποια επιθετική της ενέργεια ακόμα και εναντίον βραχονησίδας. Μπορεί η Ελλάδα να επιδεικνύει μια ιδιαίτερη αυτοσυγκράτηση στις προκλήσεις - και ορθά πράττει - όμως εάν η Τουρκία προβεί π.χ σε γεώτρηση στο Αιγαίο η δυναμική ελληνική απάντηση πρέπει και θα είναι αναπόφευκτη.
Γ. Ανατολική Μεσόγειος: Ο Ερντογάν δεν έχει πλέον σταθερές συμμαχίες αλλά πρόσκαιρες, η τουρκική λίρα κατρακυλά οπότε πρέπει να βρει σίγουρο πεδίο επιτυχίας. Από το 2011 μέχρι το 2015 με εκφοβισμό και απειλές προσπάθησε να σταματήσει το πρόγραμμα των γεωτρήσεων της Κ.Δ. Δεν τα κατάφερε για αυτό και ακολούθησε νέο σχέδιο σε συνδυασμό με τον εκφοβισμό και τις απειλές. Να ενοικιάσει πλατφόρμες και γεωτρύπανα αλλά παρόλα τα εκατομμύρια που διέθετε καμιά ξένη εταιρεία δεν ανταποκρίθηκε. Στη συνέχεια μη έχοντας άλλη επιλογή για να προλάβει την Κ.Δ, αγόρασε σύγχρονα γεωτρύπανα και ερευνητικά για να δημιουργήσει νέα τετελεσμένα στην ΑΟΖ της Κ.Δ. Ταυτόχρονα προσπάθησε και πέτυχε με την δική μας αναποφασιστικότητα να περιορίσει την αντιπαράθεση σε διμερές επίπεδο με την Κυπριακή Δημοκρατία που αποτελεί δυστυχώς τον πιο αδύναμο κρίκο στην περιοχή λόγω μεγέθους και μικρής στρατιωτικής ισχύος.
Η αποτυχία του Ερντογάν στη Συρία και το υψηλό ρίσκο δυναμικής αντιπαράθεσης στο Αιγαίο, οδήγησε την Τουρκική Πολιτική Ηγεσία στην επικέντρωση της προκλητικότητας τους στην ΑΟΖ και το έδαφος της Κ.Δ. προκειμένου να εξισορροπήσει όλες τις αποτυχίες και αδυναμίες στα άλλα μέτωπα και στην εσωτερική οικονομία. Με την αυξανόμενη επίδειξη της στρατιωτικής της ισχύος στην ΑΟΖ της Κ.Δ και την προκλητική εξαγγελία εποικισμού ή αξιοποίησης των Βαρωσίων επιδιώκει πριν από την εξόρυξη φυσικού αερίου από ξένες εταιρείες ισχυρών χωρών στην ΑΟΖ της Κ.Δ τα παρακάτω:
- Να ικανοποιήσει την εσωτερική Τουρκική κοινή γνώμη με σύνθημα η «Ανατολική Μεσόγειος είναι δική μας και με τα ερευνητικά και γεωτρύπανα μας και με την συνοδεία του στόλου μας θα κτίσουμε ξανά την μεγάλη Τουρκία». Δεν είναι τυχαία η εκστρατεία όλων των Υπουργών του Ερντογάν στην Τουρκία και στην κατεχόμενη Κύπρο και οι πομπώδεις ομιλίες, απειλές και εξαγγελίες τους.
- Να συγκεντρώσει ισχυρά χαρτιά και πλεονεκτήματα ενόψει των νέων συνομιλιών θεωρώντας ότι η εξαγγελία ανοίγματος της Αμμοχώστου και η παρουσία των ερευνητικών και γεωτρύπανων δυτικά Ανατολικά και Νότια θα φέρουν σε μειονεκτική θέση την Κυπριακή Δημοκρατία. Με αυτό τον τρόπο πιστεύουν ότι δεν θα αντέξουμε την πίεση, θα υποκύψουμε, θα τα βάλουμε όλα στο τραπέζι και θα συζητήσουμε κυρίως δύο παράλογες απαιτήσεις της Τουρκικής πλευράς:
- Tον διαμοιρασμό της ΑΟΖ σε Τουρκία-Ψευδοκράτος-Κ.Δ με αναλογία χονδρικά όπως φαίνεται στους χάρτες που δημοσιεύουν :50% -25%-25% αντίστοιχα. ( Από τα 110,000 τετραγωνικά χιλιόμετρα της ΑΟΖ της Κ.Δ διεκδικεί τα 50,000 για τον εαυτό της 30,000 για τους Τουρκοκύπριους και αφήνει και για την Κ.Δ το υπόλοιπο των 30,000!!)
- Την αποδοχή είτε λύσης δύο κρατών, είτε λύσης χαλαρής Συνομοσπονδίας με την παρουσία Τουρκικών στρατευμάτων για «προστασία»των Τουρκοκυπρίων με πολιτική ισότητα, εφαρμόζοντας την τουρκική αριθμητική εξίσωση της μορφής 82%=18%!!
Σεπτέμβριος 2019: Για άλλη μια φορά επίκειται έναρξη νέου κύκλου διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Η Τουρκία αυτή την περίοδο έχει μεταφέρει όλο το επικοινωνιακό και επεκτατικό της παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικά την Κύπρο εφαρμόζοντας τις τακτικές του υβριδικού πολέμου που με την παγκοσμιοποίηση και την ταχύτητα της πληροφορίας έχει αναπτυχθεί ως νέο είδος πολέμου χωρίς όπλα και αίμα! Δυστυχώς σε αυτό το επικοινωνιακό παιχνίδι που έχει εξαπολύσει η Τουρκία έχουν ενταχθεί χωρίς να το θέλουν και τα Ελλαδικά και Κυπριακά ΜΜΕ που προβάλλουν ωσάν αναμεταδότες και μάλιστα στην τουρκική γλώσσα όλες τις τεράστιες προκατασκευασμένες συγκεντρώσεις του Ερντογάν που σε συνδυασμό με την τηλεοπτική επίδειξη ισχύος των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων προσπαθούν να προκαλέσουν ανασφάλεια στην κοινή γνώμη στην Ελλάδα και στην Κύπρο ακόμα και στην πολιτική ηγεσία. Είναι καιρός οι καναλάρχες σε Ελλάδα και Κύπρο να αναλάβουν τον υπέυθυνο και σημαντικότατο ρόλο τους στην πλήρη ενημέρωση αλλά με αντικειμενική και ρεαλιστική ανάλυση των τουρκικών προκλήσεων και όχι την πομπώδη προβολή της προπαγανδιστικής τους επεκτατικής τακτικής.
ΕΧΟΥΜΕ ΩΣ Κ.Δ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΑ ΑΤΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ ΕΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΜΙΛΙΩΝ?
Η Τουρκία πιστεύει ότι έχουμε χάσει τα ατού μας κυριότερο των οποίων είναι το πρόγραμμα γεωτρήσεων/εξορύξεων. Προηγούμασταν σχεδόν μια δεκαετία και μέχρι σήμερα δεν καταφέραμε να αξιοποιήσουμε ούτε ένα οικόπεδο ώστε να μετατρέψουμε το πρόγραμμα εξορύξεων σε ζωτικό συμφέρον των ισχυρών χωρών προέλευσης των πετρελαϊκών εταιρειών TOTAL-EXXON-NOBLE/DELEK-ENI ! Στο διεθνές σύστημα μόνο τα συμφέροντα δημιουργούν φιλίες και υποχρεώσεις και δεν υπάρχει χώρα ή οργανισμός που θα μπει σε δυναμική αντιπαράθεση προς όφελος οποιασδήποτε άλλης χώρας έαν δεν θίγονται τα ζωτικά συμφέροντα τους.
Στη διαμάχη μας με την Τουρκία δεν ισχύει η αρχή «διαπραγμάτευση με σκοπό το αμοιβαίο όφελος». Η Τουρκία τα θέλει όλα όταν μας βρίσκει αδύνατους. Αν μπορεί να μας εξαφανίσει θα το κάνει χωρίς κανένα δισταγμό. Στις επερχόμενες συνομιλίες φαίνεται ότι η Τουρκία θα έρθει με τα ατού των συνεχιζόμενων γεωτρήσεων και της εξαγγελίας για τα Βαρώσια. Εάν εμείς παγώσουμε το πρόγραμμα γεωτρήσεων πολύ πιθανόν να το παγώσουν και οι Τούρκοι αλλά σε αυτή την περίπτωση θα είναι οι κερδισμένοι και η ΑΟΖ της Κ.Δ θα μετατραπεί σε γκρίζα ζώνη για όσο διάστημα θα το θελήσει η Τουρκία.
ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΜΕ ΔΕΔΟΜΕΝΕΣ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ?
Πρώτο μας μέλημα είναι η αποφυγή πανικού και κινήσεων που θα δυσχεράνουν την διαπραγματευτική μας θέση. Ως εκ τούτου το πρόγραμμα γεωτρήσεων θα πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα ότι και εάν κάνει η Τουρκία. Ούτως ή άλλως αυτό είναι θέμα που αφορά στην Κυπριακή Δημοκρατία συμπεριλαμβανομένων και των Τ/Κ για τους οποίους με τον σχετικό νόμο διανομής των κερδών έχει ρυθμιστεί η συμμετοχή τους, γεγονός που θα πρέπει να το προβάλλουμε έντονα προς όλους τους διεθνείς παίκτες και οργανισμούς.
Η εξαγγελία εποικισμού ή και τουριστικής αξιοποίησης του Βαρωσιού δεν είναι μια πράξη που εκτελείται σε μέρες και μήνες. Είναι μια επιθετική μεν εξαγγελία όμως για να υλοποιηθεί χρειάζεται τουλάχιστον μια πενταετία προετοιμασίας και μια πενταετία τουλάχιστον κατασκευών σε κάποιο τμήμα των Βαρωσίων. Οπότε πολύ πιθανόν να είναι απλώς μοχλός πίεσης. Στη χειρίστη των περιπτώσεων εάν αρχίσει η πράξη εποικισμού/έργων και δεν μείνει μόνο ως εξαγγελία, δηλώσεις και περιήγηση τούρκων δημοσιογράφων εντός της κλειστής πόλης έχουμε την δυνατότητα να αντιδράσουμε με κάθε τρόπο πολιτικά-νομικά σε Ε.Ε και προσφυγή στον ΟΗΕ.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κύπρος, το έδαφος της και η ΑΟΖ της είναι ένας από τους τρεις κύριους στόχους του Ερντογάν, καθώς επίσης και ότι η εγκάθετη Τ/Κ ηγεσία απλώς εξυπηρετεί τα επεκτατικά τους σχέδια, εκτιμώ ότι η θετική μας ανταπόκριση για συμμετοχή σε συνομιλίες χωρίς προυποθέσεις και εν μέσω της αυξανόμενης τουρκικής προκλητικότητας, θα μας αφαιρέσει τα όποια πλεονεκτήματα έχουμε και θα παγώσει/ανακουφήσει τη διεθνή κοινότητα και κυρίως την Ε.Ε από την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Η δήλωση του ΠτΔ στις 2 Σεπτ 2019 έβαλε τα πράγματα στη θέση τους για τις προϋποθέσεις έναρξης των συνομιλιών αρκεί να υλοποιηθεί.
Είναι προφανές ότι οι μάχες θα δοθούν κυρίως στο πολιτικό-διπλωματικό πεδίο με την συνδρομή και τον απόλυτο συντονισμό με τα εμπλεκόμενα υπουργεία και υπηρεσίες που αποτελούν τους πυλώνες σταθερότητας του κράτους. Τα Υπουργεία Εξωτερικών – Άμυνας - Οικονομικών και Ενέργειας έχουν βαρύ φορτίο αλλά πάντα υπάρχει διέξοδος για την βέλτιστη λύση. Αυτήν καλούνται να βρουν και να εισηγηθούν τις κατάλληλες ενέργειες, ώστε ο ΠτΔ να πάρει και τις σωστές αποφάσεις σε αυτή την πολύ κρίσιμη περίοδο.
Όσον αφορά στην ασφάλεια και άμυνα μας, (χωρίς να ξεχνάμε ότι η αμυντική ικανότητα αποτελεί ισχυρό στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας για υλοποίηση των πολιτικών στόχων και όχι ξεχωριστό στόχο και αυτοσκοπό!), καθίσταται αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε η ανάπτυξη των αμυντικών μας δυνατοτήτων στο μέγιστο δυνατό βαθμό, με έξυπνα όπλα και μεθόδους αποτελεσματικής άμυνας στο επιχειρησιακό περιβάλλον της Κύπρου. Μόνο έτσι θα έχουμε το ηθικό δικαίωμα να ζητήσουμε επιτακτικά από την Ελλάδα την επαναφορά στην ενεργό δράση του δόγματος Θράκη – Αιγαίο - Κύπρος ως ενιαίο μέτωπο και ως μοναδική διέξοδο έναντι της τουρκικής στρατιωτικής απειλής.
*Υποναύαρχος (Ε.Α)
