Παρά τις απογοητεύσεις, επιμένω για πολλά χρόνια, να τεκμηριώνω τη θέση ότι οι κυπριακές τράπεζες αποτελούν χείριστο παράδειγμα παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας με επίκεντρο την περί καταχρηστικών ρητρών νομοθεσία (Οδηγία 1993/13/ΕΟΚ) που ισχύει στην Κύπρο από το 1996! Έκτοτε, επικρατεί μια εγκληματική απραξία έναντι των τραπεζών. Η νομοθεσία ορίζει την τράπεζα ως τον ισχυρό και τον καταναλωτή ως τον αδύνατο και για αυτό τα κράτη-μέλη οφείλουν να μεριμνούν για την εξάλειψη τυχόν καταχρηστικών (δηλαδή παράνομων) όρων/πρακτικών που εφαρμόζουν οι εταιρείες/τράπεζες σε συμβάσεις τους με πελάτες/καταναλωτές. Φυσικά, για απονομή της δικαιοσύνης εξυπακούεται και αποτελεσματική θεραπεία προς τα θύματα/παθόντες.
Επειδή ουδείς είναι υπεράνω της νομοθεσίας, ιδιαίτερα της ευρωπαϊκής, και επειδή η Κύπρος αποτελεί χείριστο παράδειγμα για καταχρηστική συμπεριφορά των τραπεζών για δεκαετίες εντός ΕΕ, το ζητούμενο είναι η συμμόρφωση στην πράξη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η νομότυπη εναρμόνιση από μόνη της δεν αρκεί, αλλά συγκαλύπτει την παρανομία. Η σχετική Οδηγία προνοεί όπως τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εξάλειψη τέτοιων παρανομιών, πράγμα που καθιστά αναγκαία την σύσταση εξωδικαστικών μηχανισμών για διευκόλυνση των αδύνατων. Όχι να παραπέμπεται το θύμα στα δικαστήρια όπου η δύναμη της τράπεζας και η χρονοβόρα διαδικασία θα λειτουργούν εκβιαστικά πάνω στον αδύνατο, διαιωνίζοντας την αδικία.
Για σκοπούς νομότυπης εναρμόνισης με την ευρωπαική νομοθεσία, η Κύπρος υποχρεωτικά δημιούργησε την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή για να επιλαμβάνεται τέτοιων καταγγελιών αλλά, δυστυχώς, για δεκαετίες δεν είχε ουσιαστικό ρόλο. Τα τελευταία χρόνια, η διεύθυνση τόλμησε να εκδώσει αποφάσεις πλήρως τεκμηριωμένες που αποτελούν καταπέλτη για το συστηματικό τραπεζικό έγκλημα εναντίον μιας ολόκληρης κοινωνίας. Στα πιο πάνω, προστέθηκε και ένα έμμεσο πρόσφατο επιβεβαιωτικό στοιχείο της συγκάλυψης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε επιστολή της [5/6/2019 Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης και Καταναλωτών, υπογράφει η προϊστάμενη διοικητικής μονάδας] επιβεβαιώνει ότι έχει «εκφράσει επιφυλάξεις όσον αφορά την εσφαλμένη εφαρμογή από τις κυπριακές αρχές των νόμων σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές. Για τον σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε διαδικασία επί παραβάσει κατά της Κύπρου για μη ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τους καταναλωτές όσον αφορά τις τράπεζες… Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επί παραβάσει, οι κυπριακές αρχές δεσμεύτηκαν να αλλάξουν την εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών, ώστε να ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις απαιτήσεις του δικαίου της ΕΕ.»
Τα πιο πάνω δεν δημοσιοποιήθηκαν από κανένα αρμόδιο εντός Κύπρου και οι αποφάσεις της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή -που η ΕΕ προνοεί ως εξωδικαστικό μηχανισμό εξάλειψης των καταχρηστικών πρακτικών/ρητρών-, παραμένουν ουσιαστικά ανεφάρμοστες, ενώ θα μπορούσε να ρυθμιστεί νομοθετικά προ πολλού ώστε να είναι δεσμευτικές. Συνοπτικά, το έγκλημα συνεχίζεται.
Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)
