Ήρθε η ώρα του Προέδρου να πάρει την πρωτοβουλία
Όσες οικονομολογικές μελέτες και αν διαβάσουμε, όσες προβλέψεις και αν ακούσουμε, όλες ανεξαιρέτως καταλήγουν στο ίδιο σημείο. Ο τόπος διψά για ανάπτυξη. Η ανάπτυξη είναι ο μοναδικός δρόμος που θα οδηγήσει τελικά στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Για να έρθει όμως η ζητούμενη ανάπτυξη θα πρέπει να αρχίσουν να υλοποιούνται επενδύσεις, θα πρέπει να δοθεί η ώθηση στις επιχειρήσεις μας να επανεκκινήσουν. Ένας σημαντικός παράγοντας που παίζει καθοριστικό ρόλο είναι και αυτός της τιμής του ρεύματος. Το ηλεκτρικό ρεύμα πρέπει πάση θυσία να γίνει φθηνότερο.
Σίγουρα το φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα από μόνο του δεν πρόκειται να λύσει όλα τα οικονομικά προβλήματα της χωράς, αλλά σίγουρα μπορεί να αποδειχθεί η σφεντόνα του Δαβίδ που θα δώσει την αναγκαία ώθηση στις επιχειρήσεις μας για να πάρουν μπροστά. Το γεγονός αυτό η πολιτεία το έχει κατανοήσει, γίνονται προσπάθειες, όπως της έλευσης του φυσικού αερίου που σίγουρα θα μειώσει την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος (αν και όχι στον βαθμό που πολλοί προσδοκούν). Αυτό όμως χρειάζεται χρόνο να υλοποιηθεί, δεν μπορεί να δώσει αποτελέσματα αύριο, και η αγορά το χρειάζεται χθες.
Ο μόνος ρεαλιστικός, αποτελεσματικός και γρήγορος δρόμος που μπορεί να μας οδηγήσει σε σημαντική μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος είναι αυτός του ανοίγματος της ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας. Μόνο με το άνοιγμα του ανταγωνισμού θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για ουσιαστική μείωση.
Το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ενέργειας αποτέλεσε διακηρυγμένη πολιτική των 5 τελευταίων κυβερνήσεων του τόπου. Οι 4 τελευταίες κυβερνήσεις (Κληρίδη, Παπαδόπουλου, Χριστόφια και Αναστασιάδη) έκαναν και ουσιαστικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή, υιοθετώντας ένα πλήθος νομοθεσιών, δημιουργώντας υπηρεσίες, ενισχύοντας άλλες, φτιάξανε ανεξάρτητες αρχές. Οι πράξεις αυτές των τελευταίων 4 κυβερνήσεων του τόπου πέρασαν από την βουλή σχεδόν ομόφωνα, από όλα τα κόμματα. Στα χαρτιά η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι απελευθερωμένη εδώ και χρόνια.
Παρ’ όλα αυτά, το τελικό αποτέλεσμα, όταν τα πράγματα ωρίμασαν και η ανταγωνιστική αγορά ήταν έτοιμη να πάρει σάρκα και οστά, όταν οι επιχειρήσεις μας ήταν έτοιμες να προβούν στις αναγκαίες επενδύσεις, όταν οι πρώτες αιτήσεις αδειοδότησης κατατέθηκαν, όλο αυτό το σύστημα που δημιουργήσαμε, με τους νόμους, τις υπηρεσίες και τις ανεξάρτητες αρχές στάθηκε ανίκανο να την διαχειριστεί. Απλά απέτυχε!
Ενδεικτικό της ανικανότητας, της αποτυχίας, αλλά και του πανικού των υπηρεσιών στους οποίους αναθέσαμε σαν πολιτεία να διαχειριστούν αυτή την αγορά είναι το γεγονός ότι εδώ και δύο σχεδόν χρόνια, η ΡΑΕΚ, βρισκόμενη αντιμέτωπη με τις πραγματικότητες , με μια σειρά αποφάσεων της έχει αναστείλει την αποδοχή αιτήσεων για αδειοδοτήσεις στην ανταγωνιστική αγορά και έχει παγοποιήσει την εξέταση των υφισταμένων. Έχει ουσιαστικά αναστείλει την πρακτική εφαρμογή όλων των νομοθεσιών, έχει αναστείλει την εφαρμογή των αποφάσεων των 4 τελευταίων κυβερνήσεων. Σήμερα που μιλάμε, όχι μόνο τίποτα δεν αδειοδοτείται, αλλά ούτε καν γίνονται αποδεκτές αιτήσεις.
Αφήνουμε στην άκρη την νομιμότητα των αποφάσεων αυτών, που είναι κάτι που θα κριθεί σύντομα από το ανώτατο δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμούν σχετικές προσφυγές, και ας μείνουμε στην ουσία του προβλήματος όπως αυτό έχει δημιουργηθεί. Και η ουσία είναι η αποτυχία μας.
Αυτή μας την αποτυχία πρέπει να την αποδεχτούμε, να την ομολογήσουμε και να την αντιμετωπίσουμε. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να την κρύβουμε πίσω από ωραίες διακηρύξεις, μελέτες, νέες νομοθεσίες και ένα σωρό άλλες προφάσεις.
Πολιτεία, κράτος και ιδιωτικός τομέας είμαστε αναγκασμένοι αυτή μας την αποτυχία να την αντιστρέψουμε, να συντονίσουμε τον βηματισμό μας και να προχωρήσουμε γρήγορα στην υλοποίηση όλων όσων πρέπει να γίνουν (που όλοι τα ξέρουμε αλλά δεν τολμούμε να τα πούμε) ώστε η ανταγωνιστική αγορά ενέργειας να ανοίξει στην πράξη, να μπορέσουμε να δώσουμε στην αγορά φθηνότερο ρεύμα και να δώσουμε έτσι ώθηση στην ανάπτυξη.
Ήρθε πιστεύω η ώρα η πολιτεία να δει σοβαρά το θέμα και με ισχυρή πολιτική βούληση , δημιουργώντας ακόμη και ρήξεις αν χρειάζεται, να το θέσει στη κορυφή των αναπτυξιακών της προτεραιοτήτων στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο. Ήρθε πιστεύω η ώρα ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να πάρει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες.
Παύλος Λιασίδης, Πρόεδρος ΣΕΕΑΑΕΚ, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ελεύθερης Ανταγωνιστικής Αγοράς Ενέργειας Κύπρου (Mέλος ΟΕΒ).