Μεγάλος είναι ο αγώνας που έχει δοθεί από την Κυβέρνηση και δη από το Υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου η κυπριακή οικονομία να αξιολογηθεί θετικά και να ανέβει στη λεγόμενη «επενδυτική βαθμίδα».
 
Μια τέτοια θετική εξέλιξη, θα μειώσει το κόστος δανεισμού για το κράτος και θα στείλει μηνύματα αισιοδοξίας και εμπιστοσύνης, προσελκύοντας έτσι επενδύσεις από το εξωτερικό και συμβάλλοντας στη θετική πορεία της οικονομίας. 
 
Τι σημαίνει όμως «επενδυτική βαθμίδα»;
 
Οίκοι αξιολόγησης
 
Οι διεθνείς εταιρείες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας (οίκοι αξιολόγησης) είναι ιδιωτικές εταιρίες οι οποίες πραγματοποιούν οικονομικές μελέτες, τόσο για κράτη όσο και για μεγάλες επιχειρήσεις. Πρόκειται για ιδιωτικές εταιρίες, οι υπηρεσίες των οποίων είναι συμβουλευτικές και γίνονται αποδεκτές ως «ανεξάρτητες» συμφερόντων, αν και κατά καιρούς η κριτική την οποία έχουν δεχτεί είναι σφοδρή, ιδιαίτερα στην περίοδο της πρόσφατης οικονομικής κρίσης. 
 
Στις συγκεκριμένες μελέτες, γίνεται αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας, δηλαδή της δυνατότητας κρατών να δανειστούν χρήματα εκδίδοντας ομόλογα και να εξυπηρετήσουν με ασφάλεια το χρέος τους. Για την αξιολόγηση των κρατών λαμβάνονται σοβαρά υπόψη μια σειρά από παράγοντες, όπως το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος, η ανάπτυξη, το μέγεθος της οικονομίας και των τραπεζών, η αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού και της Δικαιοσύνης, η διεθνής συγκυρία κ.α.
 
Στις εν λόγω μελέτες, οι διεθνείς οίκοι «βαθμολογούν» την οικονομία κάθε κράτους βάσει μιας κλίμακας, η οποία αποτελεί ουσιαστικά τη σύνοψη της αξιολόγησης και στέλνει ένα βασικό μήνυμα σε όσους επιθυμούν να δανείσουν στη συγκεκριμένη οικονομία ή να επενδύσουν σε αυτή. 
 
Οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης είναι (α) Moody's Investors Service, (β) Standard & Poor's (S&P) και (γ) Fitch Ratings.
 
Οι κλίμακες αξιολόγησης έχουν ως εξής:
 
Moody's
 

Αξιολόγηση

Ερμηνεία

Αaa

Άριστης ποιότητας ομόλογα με το χαμηλότερο ποσοστό επενδυτικού κινδύνου

Αa1 / Αa3

Υψηλής ποιότητας ομόλογα με πολύ χαμηλό πιστωτικό κίνδυνο

Α1 / Α3

Υψηλής ποιότητας ομόλογα με χαμηλό πιστωτικό κίνδυνο

Βaa1 / Βaa3

Μεσαίας ποιότητας ομόλογα με πολύ σημαντικό πιστωτικό κίνδυνο

Βa1 / Βa3

Ομόλογα που το μέλλον τους δεν μπορεί να προβλεφθεί και να εξασφαλιστούν οι αποδόσεις τους

Β1 / Β3

Ομόλογα τα οποία απέχουν από τον επιθυμητό τύπο επένδυσης

Caa1 / Caa3

Ομόλογα χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας με πολύ υψηλό κίνδυνο

Ca

Ομόλογα τα οποία θεωρούνται έντονα κερδοσκοπικά, μη μπορώντας να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους
 
S&P και Fitch
 

Αξιολόγηση

Ερμηνεία

ΑΑΑ

Ομόλογα με την υψηλότερη βαθμολογία. Ικανότητα ισχυρή στην πληρωμή των τόκων και στην καταβολή του αρχικού κεφαλαίου

ΑΑ+ / ΑΑ-

Ομόλογα με ισχυρή ικανότητα στην πληρωμή των τόκων και στην καταβολή του αρχικού κεφαλαίου, αλλά είναι κατά ένα μέρος πιο ευαίσθητο στις αρνητικές μεταβολές από τα ΑΑΑ

Α+ / Α-

Ομόλογα υψηλής ικανότητας πληρωμής τόκων και κεφαλαίου, αλλά πιο ευάλωτα στις συνέπειες από αλλαγές στις οικονομικές συνθήκες ή συγκυρίες

ΒΒΒ+ / ΒΒΒ-

Ομόλογα με επαρκή πιστοληπτική ικανότητα

ΒΒ+ / ΒΒ-

Ομόλογα αξιόπιστα, ενέχουν όμως στοιχεία κερδοσκοπίας

Β+ / Β-

Ομόλογα πιο κερδοσκοπικά από την κατηγορία ΒΒ

CCC

Ομόλογα με έντονο κερδοσκοπικό χαρακτήρα, με κίνδυνο απώλειας τόκων και αρχικού κεφαλαίου

CC

Τα πιο κερδοσκοπικά ομόλογα με υψηλό κίνδυνο

SD

Ομόλογα που αθετούν τις συμβατικές υποχρεώσεις

D

Ομόλογα που αθετούν οποιαδήποτε πληρωμή τόκων και αρχικού κεφαλαίου
 
Στην πραγματικότητα, ο όρος «επενδυτική βαθμίδα» δεν αποτελεί τίποτε άλλο από ένα όρο αποσαφήνισης και αφορά στα ομόλογα των κρατών τα οποία έχουν αξιολογηθεί από τους διεθνείς οίκους ως ομόλογα με επαρκή πιστοληπτική ικανότητα, για τα οποία ο κίνδυνος αθέτησης δεν είναι υψηλός. 
 
Όσο χαμηλότερα βρίσκεται ένα κράτος στις βαθμίδες αξιολόγησης, τόσο μεγαλύτερος θεωρείται ότι είναι ο κίνδυνος αθέτησης του χρέους, με αποτέλεσμα το κόστος δανεισμού να αυξάνεται, επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό και «φέρνοντας πίσω» το κράτος όσον αφορά στις δυνατότητες και την ευελιξία του. 
 
Σημειώνεται ότι η χαμηλότερη βαθμίδα της επενδυτικής κατηγορίας για τον S&P θεωρείται η αξιολόγηση με ΒΒΒ, για τον Moody’s η αξιολόγηση με Baa και για τον Fitch με BBB.
 
Τα κυπριακά κρατικά ομόλογα, αυτή τη στιγμή είναι αξιολογημένα ως εξής:
  • S&P: BB+ με θετικές προοπτικές, δηλαδή μία θέση κάτω από την επενδυτική κατηγορία
  • Moody’s: Ba3 με θετικές προοπτικές, δηλαδή τρεις θέσεις κάτω από την επενδυτική κατηγορία
  • Fitch: BB- με θετικές προοπτικές, δηλαδή τρεις θέσεις κάτω από την επενδυτική κατηγορία