Σε κλίμα συναίνεσης, με τοποθετήσεις επί της αρχής από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά χωρίς τοποθετήσεις των κομμάτων εντός της συνεδρίασης, παρουσίασε ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, τη φορολογική μεταρρύθμιση στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, το απόγευμα της Παρασκευής.

Παρουσιάζοντας τους στόχους της μεταρρύθμισης και τις προτεινόμενες αλλαγές, ο Υπουργός ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι παραμένει ανοιχτός στο ενδεχόμενο να αυξηθεί η οροφή του οικογενειακού εισοδήματος στο οποίο υπολογίζονται οι φορολογικές εκπτώσεις φυσικών προσώπων στις €90.000, από τις €80.000 που προβλέπεται στα προτεινόμενα νομοσχέδια, σημειώνοντας ότι το κόστος δεν είναι απαγορευτικό.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, παρακάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να καταθέσουν γραπτό σημείωμα με τις θέσεις τους επί των άρθρων των νομοσχεδίων και όρισε την επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής για το θέμα για τις 17 Νοεμβρίου.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι Βουλευτές επέλεξαν, εντός της Επιτροπής, να μην προβούν σε τοποθετήσεις, αναμένοντας τις γραπτείς θέσεις όλων των φορέων επί των νομοσχεδίων.

Παρουσίαση μεταρρύθμισης

«Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε παραγωγικά μαζί επί της δέσμης των νομοσχεδίων, για να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο επωφελές για τις επόμενες γενιές, μακριά από μικροπολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες», είπε ο Υπουργός ξεκινώντας την παρουσίαση της φορολογικής μεταρρύθμισης. «Είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε για πραγματική βελτίωση του φορολογικού πλαισίου, χωρίς να στρεβλώνεται αθέμιτα ο ανταγωνισμός και το περί δικαίου αίσθημα», πρόσθεσε.

Αναφερθείς στους βασικούς στόχους της μεταρρύθμισης, είπε ότι αφορούν τη δικαιότερη κατανομή και μείωση του φορολογικού βάρους για τους φορολογούμενους και τη μείωση των ανισοτήτων, τη στήριξη της οικογένειας, την αντιμετώπιση προκλήσεων των νοικοκυριών, όπως η στέγαση, η ενεργειακή αναβάθμιση, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των κυπριακών επιχειρήσεων και της οικονομίας.

Ακόμα, αναφέρθηκε στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, στην καταπολέμηση της παραοικονομίας, στη διατήρηση του καθεστώτος των ξένων επενδύσεων, στην προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων, ιδιαίτερα στους τομείς της νέας τεχνολογίας. Επίσης, μίλησε για τη σημασία της διατήρησης της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών.

Αναφερθείς στην εκτεταμένη διαβούλευση που έλαβε χώρα, είπε ότι στο στάδιο της ετοιμασίας της μελέτης το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου πραγματοποίησε πάνω από 50 διμερείς συναντήσεις με όλους τους φορείς, ενώ σειρά συναντήσεων πραγματοποιήθηκε και με το Υπουργείο Οικονομικών μέχρι την τελευταία στιγμή.

Σημείωσε ότι στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων τα νομοσχέδια τροποποιήθηκαν. Αναφερθείς ενδεικτικά σε κάποιες από τις αλλαγές που επήλθαν μετά τη διαβούλευση, επισήμανε την αύξηση του αφορολόγητου από τις €20.000 στις €200.000 για τις χαριστικές αποζημιώσεις, κάτι που είχε ζητηθεί από πολλούς φορείς.

Από την άλλη, αναφέρθηκε και σε σημεία στα οποία το Υπουργείο εμμένει στη θέση του και μετά τη διαβούλευση, όπως η φορολόγηση των εμπορικών δραστηριοτήτων των Ταμείων Προνοίας, επικαλούμενος τη φορολογική δικαιοσύνη και την καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού.

Βασικές αλλαγές νομοσχεδίων

Στη συνέχεια ο κ. Κεραυνός παρουσίασε επιγραμματικά τις αλλαγές που προκύπτουν από τα νομοσχέδια.

Όσον αφορά τα φυσικά πρόσωπα, είπε ότι έρχεται οριζόντια αύξηση του αφορολόγητου από €19.500 σε €20.500. Στις περιπτώσεις που το οικογενειακό ετήσιο εισόδημα είναι μικρότερο των €80.000 (€100.000 για πολύτεκνες οικογένειες πέραν των 3 τέκνων ή €40.000 για μονήρεις) προβλέπονται απαλλαγές για κάθε σύζυγο που αφορούν €1.000 για κάθε τέκνο και €1.000 για κάθε φοιτητή (€2.000 για μονογονεϊκές οικογένειες). Ο Υπουργός παρουσίασε σχετικά παραδείγματα και πώς διαφοροποιείται ο φόρος που καταβάλλουν οικογένειες, σε σύγκριση με το υφιστάμενο σύστημα.

Ενδεικτικά, είπε ότι για οικογένεια με δύο παιδιά και μικτό ετήσιο μισθό €56.184 σήμερα καταβάλλεται φόρος €2.150. Με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση ο φόρος μειώνεται στα €396.

Επίσης, προβλέπονται εκπτώσεις €1.500 για τόκους εξυπηρετούμενου δανείου ή ενοικίαση κύριας κατοικίας και €1.000 για ενεργειακή αναβάθμιση ή αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου.

Επίσης, αυξάνεται στις €120.000 από €70.000 η υποχρέωση υποβολής ελεγμένων λογαριασμών για φυσικά πρόσωπα.

Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα, ο Υπουργός αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην κατάργηση της λογιζόμενης διανομής μερίσματος στα κέρδη που αποκτώνται μετά την 1/1/2026 και στη μείωση του συντελεστή επιβολής έκτακτης αμυντικής εισφοράς από 17% στο 5% για τα κέρδη μετά την 1/1/2026, ενώ καταργείται η επιβολή έκτακτης αμυντικής εισφοράς στο εισόδημα από ενοίκια.

Πρόσθεσε ότι για όλες τις επιχειρήσεις αυξάνεται ο φορολογικός συντελεστής από 12,5% στο 15%, και με αυτό τον τρόπο «εναρμονιζόμαστε και με την ΕΕ και με τον ΟΟΣΑ», σημείωσε.

Επιπλέον, εισάγεται ειδικός τρόπος φορολόγησης των κερδών από τη διάθεση κρυπτοστοιχείων, με οριζόντιο συντελεστής 8%. Επίσης, επεκτείνεται η περίοδος μεταφοράς ζημιών από 5 σε 7 έτη.

Αναφορικά με τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής, είπε ότι ο στόχος είναι η ενθάρρυνση της συμμόρφωσης και της αποφυγής καταχρήσεων, αλλά και η φορολογική δικαιοσύνη. Αναφέρθηκε σε εξορθολογισμό των φορολογικών δηλώσεων, καταβολή του οφειλόμενου φόρου και πάταξη της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.

Επίσης, αναφέρθηκε σε αύξηση των επιβαρύνσεων για ενίσχυση της εθελούσιας συμμόρφωσης και για υποχρεωτική πληρωμή ενοικίου άνω των €500 μέσω εμβάσματος ή ηλεκτρονικής εντολής. Ακόμα, σημείωσε ότι γίνεται υποχρεωτική η υποβολή φορολογικής δήλωσης για άτομα άνω των 25 ετών, ανεξαρτήτως αν έχουν εισόδημα ή όχι.

Ενδυναμώνεται, ακόμα, η δυνατότητα, αν προκύψει ανάγκη, του Εφόρου Φορολογίας, να ζητήσει τραπεζικά στοιχεία.

Οικονομικός αντίκτυπος μέτρων

Σύμφωνα με τον Υπουργό, αρχικά η πρόταση του ΚΟΕ ήταν πλεονασματική κατά €112 εκ. Με βάση τις αποφάσεις της κυβέρνησης και τις αναπροσαρμογές στο πλαίσιο της διαβούλευσης, η μεταρρύθμιση είναι δημοσιονομικά ουδέτερη, με ένα μικρό πλεόνασμα €18 εκ.

Συγκεκριμένα, ο κ. Κεραυνός είπε ότι η κυβέρνηση δεν υιοθέτησε δύο προτάσεις του ΚΟΕ. Η πρώτη αφορούσε την επιβολή τέλους σε εταιρείες που θα έφερνε έσοδα €50 εκ. και την πρόταση για φόρο ακίνητης περιουσίας για ακίνητα αξίας άνω των €3 εκ. που θα έφερνε έσοδα €54 εκ.

Για τη μη υιοθέτηση του τέλους εταιρειών, είπε ότι δεν υιοθετήθηκε γιατί αντίκειται στην αρχή ίσης μεταχείρισης και φορολογικής δικαιοσύνης ο ελάχιστος φόρος €800 που προτεινόταν, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο δεν εφαρμόζεται σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι η κυβέρνηση συναίνεσε πρόσφατα σε κατάργηση αντίστοιχου φόρου €550 και δεν θεωρήθηκε ορθό να επανέλθει με ψηλότερο ποσό.

Όσον αφορά τον φόρο ακίνητης ιδιοκτησίας, είπε ότι το ζήτημα αποτελεί από μόνο του θέμα ευρείας μεταρρύθμισης, που δύναται να διεξαχθεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού το τέλος καταργήθηκε το 2017 και σε περίπτωση επαναφοράς του πρέπει να διεξαχθεί ευρεία μελέτη προς αποφυγή διπλής φορολόγησης.

Απαντήσεις σε απόψεις που εκφράστηκαν δημόσια

Ο κ. Κεραυνός απάντησε και σε δηλώσεις που έχουν ακουστεί το τελευταίο διάστημα στα ΜΜΕ αναφορικά με τη μεταρρύθμιση.

Όσον αφορά τα χαμηλά στρώματα, που δεν επηρεάζονται από τη μεταρρύθμιση, αναφέρθηκε στη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο ρεύμα και στα είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και σε επερχόμενες τροποποιήσεις στο επίδομα τέκνου.

Για τη μη συμπερίληψη του ΦΠΑ στη μεταρρύθμιση, είπε ότι η έμμεση φορολογία οριοθετείται αυστηρά από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Στο ερώτημα πώς καθορίστηκε η οροφή €80.000 στο οικογενειακό εισόδημα για τις εκπτώσεις, είπε ότι το ΚΟΕ βασίστηκε σε στατιστικά στοιχεία, προκειμένου να καλύπτεται η πραγματική μεσαία τάξη της Κύπρου. «Δεν θα ήμουν αρνητικός αν το όριο πάει στις €90.000, αφού το κόστος δεν είναι απαγορευτικό», σημείωσε.

Ανέφερε, ακόμα, ότι το κόστος για την οριζόντια αύξηση του αφορολόγητου ποσού ανέρχεται σε €30 εκ. ανά €1.000.

Απαντώντας σε εισηγήσεις για υιοθέτηση του οικογενειακού εισοδήματος, είπε ότι η πρόταση δεν προωθεί τη γυναικεία εργασία και δεν στηρίζει την ισότητα των φύλων. Σημείωσε, εξάλλου, ότι η μεταρρύθμιση δίνει ελαφρύνσεις και στους δύο συζύγους, με βάση το εισόδημα τους.

Σε ερώτηση μετά τη συνεδρίαση, αν υπάρχει περιθώριο τα νομοσχέδια να ψηφιστούν και στις αρχές του 2026, ο Υπουργός είπε ότι «είναι πρόθεση όλων και της Βουλής και της κυβέρνησης και όλων όσοι εμπλέκονται στο θέμα, να έχουμε τη δυνατότητα να εφαρμοστεί από τις αρχές του 2026».

Ερωτηθείς αν η ψήφιση της μεταρρύθμισης σχετίζεται με την αποδέσμευση κονδυλιού από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για το ορόσημο που αφορά στην παύση της επιθετικής φορολογίας, είπε ότι υπάρχει περιθώριο μέχρι τον Αύγουστο του 2026 για αυτό το ορόσημο.

Κληθείς να σχολιάσει αν είναι ανοιχτός σε τυχόν τροποποιήσεις, είπε ότι για αυτό γίνεται η διαβούλευση και «αν υπάρξουν θέματα που μας έχουν ξεφύγει ή είναι προς την ορθή κατεύθυνση και είναι εντός των δυνατοτήτων της οικονομίας, είμαστε ανοιχτοί να τα ακούσουμε».

Τοποθετήσεις φορέων

Ο Έφορος Φορολογίας, Σωτήρης Μακρίδης, είπε ότι η κοινωνία αναμένει αυτή τη μεταρρύθμιση και είναι σημαντικό να γίνουν κατανοητές και να ψηφιστούν οι πρόνοιες που συμβάλλουν στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, στην πάταξη της φοροδιαφυγής, στην αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης.

Εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας, η Ελένη Συμεωνίδου είπε ότι υπήρχαν πρόνοιες καινοτόμες, «πρωτόγνωρες νομικά» και ζήτησε αν κάποιος δώσει θέσεις επί νομικών ζητημάτων να τις δώσει γραπτώς για να μελετηθούν από τη Νομική Υπηρεσία και να διαμορφωθούν καταλλήλως.

Η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου, είπε ότι η μεταρρύθμιση προωθεί την ισότητα.

Εκπρόσωπος του Εφόρου Κρατικών Ενισχύσεων είπε ότι υπάρχουν δύο ζητήματα, τα οποία μπορεί να θεωρηθεί ότι άπτονται κρατικών ενισχύσεων και θα πρέπει να εξεταστούν.

Ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, Μιχάλης Περσιάνης είπε ότι έγινε σοβαρή προσπάθεια για ένα θέμα που εκκρεμεί εδώ και χρόνια. Εξέφρασε ανησυχία για το ενδεχόμενο να αυξηθούν σημαντικά οι πιέσεις για κοινωνικές παροχές τα επόμενα 2-3 χρόνια, επειδή τα χαμηλά εισοδήματα δεν αποκομίζουν όφελος.

Υπογράμμισε, επίσης, ότι αν γίνουν τροπολογίες από τη Βουλή, θα πρέπει οπωσδήποτε να ζητηθεί εκτίμηση της επίπτωσης για να γίνει κατανοητό τι συνεπάγεται δημοσιονομικά η κάθε τροπολογία.

Επιπλέον, ανέφερε ότι ο πυλώνας 2 και 3 του συνταξιοδοτικού θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονταν πιο έντονα.

Τόνισε ότι η μεταρρύθμιση ξεκίνησε από την ανάγκη να πάει στο 15% ο εταιρικός φόρος και να υιοθετηθούν πράσινες φορολογίες. Συνεπώς, είπε, για αυτές τις δύο πρόνοιες θα πρέπει να αποφευχθούν οι τροποποιήσεις.

Εκπρόσωπος του ΧΑΚ είπε ότι στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης το ΧΑΚ πρέπει να ενδυναμωθεί, εν όψει και της αποκρατικοποίησης. Εξάλλου, ανέφερε, μέσω του χρηματιστηρίου εξασφαλίζεται διαφάνεια οικονομικών καταστάσεων που διευκολύνει τον φόρο εισοδήματος.

Ετεροβαρής η μεταρρύθμιση λένε οι συντεχνίες

Οι εκπρόσωποι των συντεχνιών είπαν ότι η μεταρρύθμιση είναι ετεροβαρής προς όφελος των νομικών προσώπων και εις βάρος των φυσικών.

Ο ΓΓ της ΠΑΣΥΔΥ, Στράτης Ματθαίος, είπε ότι από το νομοσχέδιο επωφελούνται κυρίως οι εταιρείες σε σχέση με τους μισθωτούς. «Με ίδια εισοδήματα μισθωτός και εταιρεία, είναι δεκαπλάσιο το όφελος μιας εταιρείας», είπε.

Πρόσθεσε ότι χρειάζεται να επανεξεταστούν και οι φορολογικές κλίμακες.

Εκπρόσωπος της ΠΕΟ είπε, επίσης, ότι είναι ετεροβαρής η μεταρρύθμιση και ευνοεί τις επιχειρήσεις και τους μετόχους. «Διαφωνούμε με το ότι δεν μειώνει το οριζόντιο έμμεσο φορολογικό βάρος, όπως φορολογίες κατανάλωσης και ΦΠΑ που έχουν δυσβάσταχτες επιπτώσεις στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα», είπε.

Πρόσθεσε ότι το αφορολόγητο παραμένει στάσιμο από το 2008, ενώ τα δημόσια οικονομικά επέτρεπαν από το 2017 μέχρι το 2025 να γίνουν 2-3 αυξήσεις. Σημείωσε, επίσης, τη διαφωνία με τη μη συμπερίληψη άλλων προτάσεων του ΚΟΕ, όπως ο φόρος στην ακίνητη ιδιοκτησία, το τέλος σε νομικά πρόσωπα και στους non domicile.

Ο ΓΓ της ΣΕΚ, Ανδρέας Μάτσας, είπε ότι αν κάποιος συγκρίνει τις κυριότερες φορολογικές ελαφρύνσεις για φυσικά πρόσωπα με αντίστοιχες ελαφρύνσεις για νομικά πρόσωπα υπάρχει ετεροβαρής σχέση και προσέγγιση. Σημείωσε, επίσης, ότι υπάρχει αντίφαση στην παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις, σε σχέση και με τη συζήτηση για την ΑΤΑ.

Επίσης, είπε ότι έπρεπε να είχαν υιοθετηθεί οι δύο εισηγήσεις του ΚΟΕ για το τέλος επιχειρήσεων και φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας για ακίνητα πέραν των 3 εκ. «Οι δύο αυτές φορολογίες θα απέφεραν ένα επιπρόσθετο όφελος για το κράτος €104 εκ. που θα μπορούσε να δοθεί αντισταθμιστικά στη στήριξη του 49% των εργαζομένων που βρίσκονται κάτω από το φορολογητέο εισόδημα και δεν έχουν κανένα όφελος», σημείωσε.

Πρότεινε, επίσης, την περαιτέρω αύξηση του αφορολόγηου στις €22.000, ενώ για τη φορολόγηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των Ταμείων Προνοίας είπε ότι παρουσιάζει επιβάρυνση σε μια περίοδο που «προσπαθούμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις επέκτασης του θεσμού, σε συνδυασμό και με συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση».

Εκπρόσωπος του ΣΕΛΚ αναφέρθηκε στη φιλοσοφία της μεταρρύθμισης ως εργαλείο μακροοικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, αλλά και παροχής βοήθειας στη χώρα για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προσέλκυση επενδύσεων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Σημείωσε ότι ο Σύνδεσμος επεξεργάζεται ακόμα τα νομοσχέδια όπως διαμορφώθηκαν μετά τη διαβούλευση, προκειμένου να καταθέσουν γραπτώς τις θέσεις τους.

Το ΚΕΒΕ είπε ότι στηρίζει τη βασική φιλοσοφία και στόχους της μεταρρύθμισης. «Ζητούμε προσαρμογές σε επί μέρους θέματα που θα θιγούν για να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου ως επιχειρηματικού και επενδυτικού προορισμού», ανέφερε εκπρόσωπος του.

Εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου είπε ότι ένας πραγματικός μετασχηματισμός έπρεπε να έρθει σε ενιαίο, απλοποιημένο και σύγχρονο κείμενο νομοθεσίας, για να φέρει την ανταγωνιστικότητα στα επίπεδα «που θέλουμε όλοι». Αντί αυτού, ήρθαν 6 νομοσχέδια, με «αποσπασματικές τροποποιήσεις σε ένα βεβαρημένο φορολογικό σύστημα. Θεωρούμε ότι χάθηκε μια σημαντική ευκαιρία να πρωτοπορήσουμε», είπε.

Σημείωσε ότι μετά τη διαβούλευση τα νομοσχέδια είναι βελτιωμένα. «Στόχος μας να έχουμε φορολογικό πλαίσιο σαφές, δίκαιο και κατανοητό για τον απλό πολίτη και τον μικροεπιχειρηματία, που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν φορολογικούς συμβούλους», είπε.

Ο Σύνδεσμος Τραπεζών ανέφερε ότι μελετά τις αλλαγές και θα επανέλθει γραπτώς, σημειώνοντας ότι αναμένει και την τοποθέτηση της Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για τα ζητήματα που αφορούν τις τράπεζες. Πρόσθεσε, επίσης, ότι φαίνεται να αυξάνεται η πολυπλοκότητα του φορολογικού παλισίου και ο διοικητικός φόρτος.

Το Κυπριακό Ναυτικό Επιμελητήριο εξέφρασε ικανοποίηση που η  μεταρρύθμιση αφήνει άθικτη τη ναυτική βιομηχανία, καθώς το υφιστάμενο φορολογικό πλαίσιο αποτελεί το «μεγαλύτερο πλεονέκτημά μας».

Εκπρόσωπος της ΟΕΒ είπε ότι η φορολογική μεταρρύθμιση είναι αναγκαία και ότι με την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15% επιβαρύνονται και οι επιχειρήσεις, παρόλο που παίρνουν κάποιες εκπτώσεις. «Στόχος είναι και πρέπει να παραμείνει η ανταγωνιστικότητα και η προσέλκυση επενδύσεων. Υπάρχουν επί μέρους ζητήματα που είναι σε γκρίζα ζώνη, πρέπει να τα δείτε ως επιτροπή για να είναι δίκαιη προς όλους η αντιμετώπιση», είπε.

Ο CIFA είπε ότι οι εισηγήσεις του δεν εισακούστηκαν και ότι το ζήτημα της φορολόγησης στην εξαργύρωση των επενδυτικών ταμείων δεν θα έχει θετικό πρόσημο για τους Κύπριους επενδυτές.

Ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου αναφέρθηκε σε «σημεία που προβληματίζουν, που κυρίως αφορούν τους πολίτες, όχι τις ασφαλιστικές εταιρείες», σημειώνοντας ότι βάλλεται μεγάλος αριθμός συμπολιτών που χρησιμοποιούν ασφαλιστικά προϊόντα για αποταμίευση.

Το Εφοριακό Συμβούλιο είπε ότι η μεταρρύθμιση είναι στη σωστή κατεύθυνση, αφού «εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει ουσιαστικά». Σημείωσε ότι είναι σημαντική η ύπαρξη προνοιών χωρίς ασάφειες και εξέφρασαν διαθεσιμότητα να αναλάβουν ακόμα περισσότερες φορολογικές νομοθεσίες.

Ο εκπρόσωπος του Κυπριακού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων είπε ότι η ιδιοκτησία παραμένει με διαφορά το πιο βαριά φορολογούμενο περιουσιακό στοιχείο.

Η Παγκύπρια Οργάνωση Πολυτέκνων είπε ότι «μας εξέπληξε ευχάριστα ότι αυξάνεται στις €100.000 το οικογενειακό εισόδημα για πολύτεκνες οικογένειες». Σημείωσαν, όμως, ότι δεν είναι ικανοποιητικό και δεν μειώνει «τα δυσβάσταχτα βάρη από τους μεγάλους αδικημένους της προηγούμενης 20ετίας, τις πολύτεκνες οικογένειες». Ζήτησαν να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός.

Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών (ΠΣΕΑΔ) είπε ότι αρχικά «καμία εισήγηση μας δεν εισακούστηκε», ενώ σε πρόσφατη συνάντηση με τον Έφορο Φορολογίας «εισαγάγαμε σημαντικές πρόνοιες», όπως η φοροαπαλλαγή μέχρι €500 ευρώ για ασφάλιση περιουσίας. Σε αυτό, είπε, έπαιξαν ρόλο οι καταστροφικές πυρκαγιές της Λεμεσού.

Τέλος, εκπρόσωπος της ΠΕΚ, που, όπως είπε, αντιπροσωπεύει όλες τις αγροτικές οργανώσεις που θα καταθέσουν κοινό υπόμνημα, είπε ότι «περιμέναμε μια διαφορετική αντιμετώπιση για τους γεωργούς, ιδιαίτερα τους επαγγελματίες, και αγροτικό εισόδημα».

Σημείωσε ότι είναι «αδιανόητο» να φορολογούνται τα κίνητρα που δίνονται για εγκατάσταση νέων αγροτών και οι εκταρικές επιδοτήσεις.

Τοποθετήσεις Βουλευτών

Σε δηλώσεις της μετά την ολοκλήρωση της Επιτροπής, η Πρόεδρος, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε ότι θα είναι λεπτομερής η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών.

«Θα εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια, για να έχουμε την ευκαιρία να ασκήσουμε τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, χωρίς να βάζουμε μπροστά μας εκ των προτέρων οποιουσδήποτε περιορισμούς», είπε, σημειώνοντας ότι το καλύτερο θα ήταν η υπερψήφιση της μεταρρύθμισης ως ένα ενιαίο σύνολο εντός του 2025. «Δεν μπορώ να προδικάσω πώς θα εξελιχτεί η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών», είπε.

Το ΔΗΚΟ, πρόσθεσε, υποστηρίζει ότι είναι επείγουσα ανάγκη να επέλθει μια φορολογική μεταρρύθμιση, έχοντας υπόψη ότι η τελευταία έγινε πριν 22 χρόνια και ότι η προοπτική της οικονομίας πρέπει να επιτρέπει τη διόρθωση λαθών και παθογενειών, τη διόρθωση κινήτρων και την απόδοση φοροελαφρύνσεων, ιδιαίτερα στη μεσαία τάξη και στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. «Σε ένα αρκετά ικανοποιητικό βαθμό προς το παρόν επιτυγχάνεται με αυτά που έχουμε μπροστά μας», ανέφερε.

Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, είπε ότι «δυστυχώς τα νομοσχέδια για τη φορολογική μεταρρύθμιση ήρθαν στη Βουλή με μεγάλη καθυστέρηση. Παρά ταύτα, έχουμε αποφασίσει να εργαστούμε εντατικά, γιατί η φορολογική αβεβαιότητα για τόσο μεγάλο διάστημα επιβαρύνει την οικονομία».

Σημείωσε ότι η γενική κατεύθυνση της φορολογικής μεταρρύθμισης ικανοποιεί τον ΔΗΣΥ. «Η μείωση του φορολογικού βάρους στη μεσαία τάξη, στις οικογένειες με παιδιά, φοιτητές και στις κυπριακές επιχειρήσεις αποτελούν εδώ και καιρό δικές μας προτεραιότητες». Πρόσθεσε ότι ορισμένες πρόνοιες φαίνεται να έχουν διορθωθεί «μετά και τη δική μας αντίδραση, όπως και αρκετών φορέων της οικονομίας», σημειώνοντας, ωστόσο, ότι υπάρχουν ακόμα σημεία που χρήζουν βελτίωσης.

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, είπε ότι είναι πάγια θέση του ΑΚΕΛ ότι η φορολογική πολιτική πρέπει να στηρίζεται σε μία σειρά σταθερούς άξονες: να παρέχει στο κράτος επαρκή έσοδα για την υλοποίηση ολοκληρωμένης κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, να είναι κοινωνικά δίκαιη και να λειτουργεί ως εργαλείο άμβλυνσης των εισοδηματικών ανισοτήτων, να λειτουργεί ως καταλύτης για βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και να οδηγεί σε μείωση του φορολογού και διοικητικού βάρους, να είναι αποτελεσματική για να αντιμετωπίζεται και η φοροδιαφυγή και η φοροαποφυγή και να λειτουργεί με γνώμονα την αειφορία, τον σεβασμό του περιβάλλοντος.

Πρόσθεσε ότι σε ό, τι αφορά τις πράσινες φορολογίες, αυτές δεν πρέπει να κατανέμονται δυσανάλογα σε βάρος των χαμηλομεσαιών στρωμάτων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

«Πρέπει με λύπη να σημειώσω ότι η απαίτηση της κυβέρνησης να εγκριθούν συνοπτικά οι προτάσεις της για φορολογικές αλλαγές δεν συνάδει με τη σοβαρότητα του ζητήματος», ανέφερε. «Εμείς, σεβόμενοι τους εαυτούς μας και τους πολίτες του κράτους που μας εξέλεξαν, θα κάνουμε τη συζήτηση κατά τρόπο δημιουργικό στην Επιτροπή Οικονομικών, παραγωγικό, καταθέτοντας σειρά θέσεων και προτάσεων για αλλαγές επί των κυβερνητικών νομοσχεδίων», σημείωσε.

Πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη «αρνείται να αξιοποιήσει τα φορολογικά εργαλεία για να στηρίξει δίκαια και αποτελεσματικά τον κόσμο. «Αρνείται να φορολογήσει τον συσσωρευμένο πλούτο, τα υπερκέρδη, αρνείται να μειώσει μόνιμα και δραστικά το ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό, τα καύσιμα και τα βασικά αγαθά για να μπορέσει να ανασάνει ο κόσμος, αρνείται να αποσύρει τις λεγόμενες πράσινες φορολογίες στα καύσιμα, το νερό και τα απόβλητα, τα οποία θα πιέσουν ακόμα περισσότερο τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας και τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού», σημείωσε.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, είπε ότι οι κορυφαίες προτεραιότητες του ΕΛΑΜ σε σχέση και με τη φορολογική μεταρρύθμιση, είναι η στήριξη των κυπριακών επιχειρήσεων, των νέων εργαζόμενων, η στήριξη της κυπριακής οικογένειας.

Γι’ αυτό τον λόγο, είπε ότι όπως κατέθεσαν στο Υπουργείο Οικονομικών τις δικές τους τροποποιήσεις, το ίδιο θα πράξουν και στη συζήτηση στη Βουλή, με σκοπό «την αύξηση του αφορολόγητου ποσού στις €23.500 ώστε να συνάδει με τα σημερινά πληθωριστικά δεδομένα, την περαιτέρω αύξηση των φορολογικών ελαφρύνσεων ανά παιδί και την κατάργηση του πλαφόν των €80.000 για τη λήψη φοροελαφρύνσεων σε σχέση με τα τέκνα». Εξάλλου, πρόσθεσε ότι όσον αφορά τα παιδιά, οποιαδήποτε φοροελάφρυνση πρέπει να γίνεται χωρίς εισοδηματικά και περιοριστικά κριτήρια.

«Σκοπός των προτάσεών μας είναι η αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, της υπογεννητικότητας, η στήριξη της κυπριακής οικογένειας και, όσον αφορά τις κυπριακές επιχειρήσεις, την αντιμετώπιση του αθέμιτου ανταγωνισμού που βιώνουν τα τελευταία χρόνια, κυρίως με το παράνομο εμπόριο από τα κατεχόμενα», ανέφερε.

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ηλίας Μυριάνθους, είπε ότι πολλές προτάσεις που κατέθεσε η ΕΔΕΚ έχουν ενσωματωθεί στη φορολογική μεταρρύθμιση. «Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν αρκετά σημεία που χρήζουν διευκρίνισης». Όσον αφορά τα χαμηλά οικογενειακά εισοδήματα που «δεν φαίνεται να υπάρχει οποιοδήποτε όφελος», θεωρούμε ότι πρέπει να βρεθεί κάποια ρύθμιση, ώστε αυτοί οι πολίτες «να τύχουν κάποιας στήριξης μέσα από την πολιτική του κράτους», ανέφερε.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις, ο κ. Μυριάνθους σημείωσε ότι υπάρχει μια πολύ θετική προσέγγιση στα αιτήματα που είχαν κατατεθεί από τις διάφορες πλευρές.

«Πρέπει η συζήτηση να γίνει όσο το δυνατόν ταχύτερα, χωρίς να γίνονται εκπτώσεις, ώστε να ψηφιστεί πριν το τέλος του χρόνου, ώστε να μπει σε εφαρμογή από το 2026. Ως ΕΔΕΚ θα συμβάλουμε θετικά, ώστε να πετύχει και να ψηφιστεί αυτό το μεταρρυθμιστικό εγχείρημα στη φορολογική μεταρρύθμιση», είπε.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης εξέφρασε ικανοποίηση, καθώς σημαντικές εισηγήσεις της ΔΗΠΑ έχουν ενσωματωθεί. Σημείωσε, ωστόσο, ότι η φορολογική μεταρρύθμιση δεν μπορεί από μόνη της να επιλύσει όλα τα φορολογικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, σημειώνοντας ότι περίπου 50% των πολιτών βρίσκεται κάτω από το σημερινό αφορολόγητο και δεν θα ωφεληθούν, ενώ θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένους φόρους λόγω αυξημένων πράσινων φορολογιών.

«Οι προκλήσεις που σχετίζονται με τους χαμηλόμισθους και τους χαμηλοσυνταξιούχους, με τη στέγαση, την υπογεννητικότητα, τη στήριξη των πολύτεκνων και των μονογονεϊκών οικογενειών, των ΑμεΑ και των ληπτών ΕΕΕ, απαιτούν στοχευμένες πολιτικές», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι η ΔΗΠΑ θα συνεχίσει να ασκεί πίεση προς την κυβέρνηση για την προώθηση συγκεκριμένων και αποτελεσματικών μέτρων που να δίνουν λύση στα παραπάνω.

«Η ΔΗΠΑ θα λειτουργήσει με υπευθυνότητα και δημιουργική συνεργασία στη Βουλή, ώστε τα νομοθετήματα να ψηφιστούν έγκαιρα και να τεθούν σε εφαρμογή από την 1/1/26».

Πηγή: ΚΥΠΕ