Εκτοξεύθηκε το χρέος του κράτους προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΤΚΑ). Έφτασε τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2024, αυξημένο κατά 12% σε σχέση με το 2023 που ήταν 10,6 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους για το 2024.
Ποσό που μεταφράζεται σε 35% του ΑΕΠ της Κύπρου.
Διαχρονική πρακτική των κυβερνήσεων στην Κύπρο είναι ο δανεισμός από το Ταμείο, ουσιαστικά από τις εισφορές των εργαζομένων.
«Το ΤΚΑ λόγω των ιστορικά ετήσιων πλεονασμάτων του, διαθέτει μεγάλο απόθεμα επενδύσεων στην Κεντρική Κυβέρνηση. Οι επενδύσεις του ΤΚΑ υπό μορφή καταθέσεων στην Κυβέρνηση ή μέσω αγοράς κυβερνητικών τίτλων στο τέλος του 2024, ανήλθαν σε 11, 9 δις ευρώ», αναφέρεται στην ετήσια Έκθεση Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους 2024.
Το δημοσιονομικό συμβούλιο έκρουσε επανειλημμένα των κώδωνα του κινδύνου στο πλασματικό πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού, με την κεντρική κυβέρνηση να παρουσιάζει έλλειμα.
Επανειλημμένες οι προειδοποιήσεις
«Η Κεντρική Κυβέρνηση έχει διαχρονικά διαμορφωθεί με τρόπο που καθιστά την οικονομική της αυτονομία εξαιρετικά δύσκολη, με αποτέλεσμα να χρηματοδοτείται από το ΤΚΑ, χάρη στο οποίο καταφέρνει να επιτυγχάνει τις δημοσιονομικές της επιδόσεις ως προς τα πλεονάσματα και τη μείωση του χρέους […] Διαμορφώνεται μια εξαιρετικά υψηλή υποχρέωση της Δημοκρατίας έναντι του ΤΚΑ […] Το συγκεκριμένο ποσό [...] θα πρέπει να επιστραφεί στο ΤΚΑ, έστω κι αν αυτό γίνει σταδιακά και σε βάθος χρόνο», επισημαίνεται στην Τελική Έκθεση Δημοσιονομικού Συμβουλίου 2024.
Συνδικαλιστικοί φορείς προειδοποιούν για τις συνέπειες αυτής της πρακτικής, εκφράζοντας ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των μελλοντικών συντάξεων
Ο Πρόεδρος ΕΚΥΣΥ Κώστας Σκαρπάρης τονίζει ότι, «δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η απαράδεκτη συμπεριφορά των κυβερνήσεων. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, χρόνο με τον χρόνο να αυξάνεται 1-2 δις. Πού πάμε; Πρέπει η κυβέρνηση να αναλάβει ευθύνη μέσω των κρατικών προϋπολογισμών να βάλει χρόνο ώστε να υπάρχει μία εγγύηση για τους εργαζόμενους και τους σημερινούς και τους αυριανούς ότι θα έχουν λεφτά να πάρουν».
Εσφαλμένη η άποψη ότι το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων μπορεί να προσφέρει ικανοποιητική σύνταξη σύμφωνα με τους αναλογιστές», αναφέρει ο Οικονομολόγος Ανδρέας Μιλιδώνης.
«Η εσφαλμένη άποψη που υπάρχει είναι ότι το ΤΚΑ θα είναι μία ικανοποιητική σύνταξη μετά τα 65. Για να έχουμε μία ικανοποιητική σύνταξη μετά τα 65 χρειάζεται μία ικανοποιητική αποταμίευση», επισημαίνει ο Πρόεδρος ΕΚΥΣΥ Κώστας Σκαρπαρης.
«100 χιλιάδες συνταξιούχοι παίρνουν συντάξεις που είναι κάτω από 1000 ευρώ...ξεκινούν από 435 ευρώ»
Το ΑΚΕΛ καταλογίζει ευθύνες στον Πρόεδρος και τον Υπουργο Εργασίας ότι παρά τις εξαγγελίες, για ρύθμιση του Ταμείου και συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση το χρέος του κράτους αυξήθηκε.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του το ΑΚΕΛ, «Η διασφάλιση της βιωσιμότητας, του χαρακτήρα, του ρόλου και της αποτελεσματικότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων είναι χρέος της Πολιτείας προς τους εργαζόμενους, προς τους σημερινούς και τους μελλοντικούς συνταξιούχους, για τους οποίους επιβάλλεται να διασφαλιστεί ότι θα έχουν αξιοπρεπή ωφελήματα και συντάξεις».
Σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική Μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, το Ταμείο είναι βιώσιμο έως το 2080, με σημαντικούς ωστόσο αστερίσκους, όπως είναι η σταδιακή αποπληρωμή του χρέους.
Διαβάστε επίσης: ΑΚΕΛ: Οι ανακοινώσεις απέχουν από τη δέσμευση ΠτΔ για φορολογική μεταρρύθμιση