Η ισότητα απαιτεί συστημική αλλαγή από τα κοινωνικά στερεότυπα έως την τεχνητή νοημοσύνη

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 2ο Women in STEM Cyprus Summit, με τίτλο Voices of Change, υπό την αιγίδα του Εξοχότατου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη. Με πάνω από 300 συμμετέχοντες, η εκδήλωση, που συνδιοργανώθηκε από το Women in Tech® Cyprus και τον TechIsland, συγκέντρωσε ηγετικές προσωπικότητες από τον ακαδημαϊκό, επιχειρηματικό και πολιτικό χώρο, αναδεικνύοντας κρίσιμες προκλήσεις και ευκαιρίες για την προώθηση της ισότητας των φύλων στους τομείς STEM.

Το χάσμα φύλου παραμένει – όχι λόγω ικανότητας, αλλά λόγω συστημάτων

Οι ομιλητές και οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι το χάσμα φύλου στην ηγεσία των τομέων STEM και της τεχνητής νοημοσύνης δεν προκύπτει από έλλειψη ικανοτήτων, αλλά από κοινωνικούς κανόνες και στερεότυπα που ενισχύουν την ανασφάλεια και τις προκαταλήψεις – από το σχολείο έως τις ανώτερες διοικητικές βαθμίδες. Παρότι οι γυναίκες καινοτομούν και συνεισφέρουν ενεργά στην επιστήμη και την τεχνολογία, μόνο το 25% των θέσεων σε ερευνητικά συμβούλια κατέχονται από γυναίκες, γεγονός που δείχνει πως το ταλέντο υπάρχει, αλλά το σύστημα εξακολουθεί να περιορίζει την εξέλιξη.

Burnout και στασιμότητα ωθούν τις γυναίκες εκτός STEM

Σύμφωνα με έρευνα του IMR/Πανεπιστημίου Λευκωσίας, το 41% των γυναικών στον χώρο του STEM έχει σκεφτεί να αποχωρήσει ή έχει ήδη εγκαταλείψει την καριέρα του. Οι λόγοι δεν σχετίζονται με ικανότητες, αλλά με burnout, έλλειψη προοπτικών εξέλιξης, έμφυλη προκατάληψη, μη ευέλικτοι όροι εργασίας και ωράρια και η δυσκολία του να συνδυάσουν τη δουλειά με τις οικογενειακές υποχρεώσεις.

Από την ευεξία στην ευελιξία

Η στήριξη των γυναικών δεν μπορεί να περιορίζεται σε τυπικά προγράμματα ευεξίας. Οι ειδικοί τόνισαν την ανάγκη για εργασιακά περιβάλλοντα που είναι πραγματικά ευέλικτα, χωρίς αποκλεισμούς, και προσαρμόζονται στις εξελισσόμενες ανάγκες των γυναικών, προκειμένου να διασφαλίζεται η ουσιαστική ισότητα και η μακροπρόθεσμη παραμονή τους στη δουλειά.

Η τεχνητή νοημοσύνη κληρονομεί τις προκαταλήψεις μας

Ένα από τα πιο συζητημένα θέματα του Συνεδρίου ήταν η προκατάληψη στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Οι ομιλητές επεσήμαναν ότι η AI είναι μεροληπτική επειδή εκπαιδεύεται με μεροληπτικά δεδομένα και αλγορίθμους που δημιουργούνται από ομάδες χωρίς ποικιλομορφία. Η αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης απαιτεί διαφάνεια, ελέγχους μεροληψίας, διαφορετικές ομάδες δημιουργών και οργανισμούς που λογοδοτούν για τη δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς τεχνητή νοημοσύνη.

Η ισότητα φύλων ξεκινά από την εκπαίδευση και τον πολιτισμό

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με ένα σαφές μήνυμα: η πραγματική ισότητα δεν θα επιτευχθεί αν δεν αλλάξουμε ολόκληρο το σύστημα – αν δεν εκπαιδεύσουμε τα αγόρια, αν δεν επαναπροσδιορίσουμε τις πολιτισμικές προσδοκίες και αν δεν ανασχεδιάσουμε τις δομές που αναγκάζουν τις γυναίκες να αγωνίζονται συνεχώς για να αποδείξουν την αξία τους.

Η Tanya Romanyukha, Director of Women in Tech® Cyprus και Γενική Διευθύντρια του TechIsland® σχολίασε: «Πάνω από 300 συμμετέχοντες και 25 εξαιρετικοί ομιλητές βρέθηκαν μαζί, με ειλικρίνεια και καθαρότητα, σε μια διοργάνωση που πλέον εξελίσσεται σε μια σταθερή, θεσμική πλατφόρμα βασισμένη στα δεδομένα, στον ανοιχτό διάλογο και στη συλλογική δέσμευση. Ευχαριστώ από καρδιάς τους ομιλητές μας, όλους όσοι συμμετείχαν, τους εθελοντές και φυσικά τους χορηγούς και συνεργάτες που στηρίζουν έμπρακτα τον στόχο μας. Η πρόοδος συμβαίνει όταν αρκετοί άνθρωποι αποφασίζουν ότι πρέπει να συμβεί – και δρουν σαν να είναι αναπόφευκτη.»

Συνεχίζοντας, πρόσθεσε: «Αυτό που ξεχωρίζω φέτος είναι ένα πολύ απλό αλλά καθοριστικό εύρημα της έρευνας: το 81% των γυναικών που επέλεξαν σπουδές και επαγγέλματα STEM το έκαναν από προσωπικό ενδιαφέρον. Τα κορίτσια ακολουθούν την περιέργειά τους όταν τους δίνουμε χώρο· ο δικός μας ρόλος είναι να τους ανοίγουμε επιλογές και να μην τις περιορίζουμε. Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες δεν σταμάτησαν να διεκδικούν – το εμπόδιο βρίσκεται στις αποφάσεις που λαμβάνονται υπό πίεση, στις “ασφαλείς επιλογές” και στην έλλειψη ευελιξίας. Και αυτό δεν είναι μόνο θέμα δικαιοσύνης. Έχει και σοβαρό οικονομικό κόστος: η παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να αυξηθεί κατά περίπου 20% αν οι γυναίκες συμμετείχαν στην εργασία στο ίδιο ποσοστό με τους άντρες.»

Το Women in STEM Cyprus Summit πραγματοποιήθηκε με τη στήριξη των:

Gold Sponsor: MUFG Investor Services

Silver Sponsors: Adsterra, University of Nicosia

Bronze Sponsors: Alphamega, i-Con, Parimatch, INXY Payments

Community Partners: Girls in STEAM Academy, Unity Growth, Cyprus Computer Society

Workshop Partner: Eurobank 

Coffee Partner: Nespresso

Community Partners: Girls in STEAM Academy, Unity Growth, Cyprus Computer Society

Presents Partner: Sentara