Σε μια εποχή όπου όλα φαντάζουν μαύρα και τα οικονομικά αδιέξοδα μετατράπηκαν, από «εκνευριστικά δρομάκια» που σπάνια απαντώνται, σε «κύριες οδικές αρτηρίες», διακεκριμένοι οικονομολόγοι τονίζουν ότι υπάρχει τρόπος να μετατραπεί η κρίση και η ύφεση που την συνοδεύει, από μειονέκτημα σε «προϊόν»εκμετάλλευσης για κέρδος. Βασικές προϋποθέσεις καθίστανται, μεταξύ άλλων, οι έξυπνες και πρωτοποριακές ιδέες, η ευελιξία, η επινοητικότητα και η επιχειρηματικότητα. Πρόκειται για συνταγή επιτυχημένη σε αρκετές χώρες αλλά και εταιρείες στον κόσμο. «Οι πιο επινοητικοί είναι εκείνοι που πραγματικά θα πετύχουν σε μια τέτοια περίοδο»,δήλωσε στο Sigmalive ο Δρ Θεόδωρος Παναγιώτου, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Διοίκησης Κύπρου, γνωστού ως CIIM (Cyprus International Institute of Management) και Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, προσθέτοντας ότι «η κριτική και δημιουργική σκέψη, η φαντασία και η επιχειρηματικότητα είναι το μίγμα της συνταγής ανάκαμψης και εξόδου από την κρίση».
- Μετατροπή της κρίσης σε ευκαιρία προς εκμετάλλευση
- Πώς επιτυγχάνεται μεσούσης της κρίσης
- Το παράδειγμα της LEXUS, του Ισραήλ και άλλων
- «Ξυπνάτε», φωνάζουν οικονομολόγοι
- Η κρίση «καθαρίζει» την αγορά και δίδει προβάδισμα σε όσους αξίζουν
Ζήτημα «ατολμίας και έλλειψης κινήτρου» από πλευράς του κόσμου, θέτει ο Δρ Παναγιώτου, αποδίδοντας το στην νοοτροπία του βολέματος και του εφησυχασμού.
Ο καθηγητής σημείωσε παράλληλα ότι μέχρι πρότινος δεν υπήρχε πρόβλημα στην οικονομία, γεγονός που ευνοούσε την στασιμότητα.
Ο πλανήτης και αναπόφευκτα και η Κύπρος, βιώνει αυτή τη στιγμή μια τεράστια αλλαγή, «η οποία φαινόταν να έρχεται όμως προσπαθούσαμε να την αποφύγουμε διότι σαν λαός φοβόμαστε την αλλαγή και το ρίσκο», είπε ο καθηγητής, προσθέτοντας ότι πρόκειται για τη «νοοτροπία του εφησυχασμού με τα κεκτημένα που ευσεβοποθούμε ότι θα διατηρηθούν εσαεί».
Με την εμφάνιση της οικονομικής κρίσης, το κοινό μπήκε στη διαδικασία να σκεφθεί τρόπους για να αντεπεξέλθει. Όταν η κρίση έγινε μέρος της ζωής μας και εδραιώθηκε, τότε η αλλαγή και η ευελιξία έγινε κάτι περισσότερο από επιτακτική ανάγκη. Κάποιοι τόλμησαν, κάποιοι άλλοι αναμένουν τις εξελίξεις.
Η ιστορία έχει να διδάξει ότι«ο τολμών νικά»
Όσοι καταφέρουν να αδράξουν τις ευκαιρίες και να εκμεταλλευτούν την ύφεση με νέες ιδέες και επινοητικότητα, θα κερδίσουν από την κρίση, εκμεταλλευόμενοι, ουσιαστικά, τις συγκυρίες, τόνισε ο Δρ Θεόδωρος Παναγιώτου, επισημαίνοντας ότι το κόλπο είναι «να μην περιμένεις να κάνεις την αλλαγή όταν σου την επιβάλουν με τους δικούς τους όρους, αλλά να προνοήσεις ώστε να είσαι σε θέση ισχύος και να παίζεις με τους δικούς σου όρους».
Ποτέ δεν είναι αργά
Έστω και κατά τη διάρκεια της κρίσης, μπορούν να γίνουν ελιγμοί και να προωθηθούν νέες ιδέες. Η διαφορά είναι ότι θα απέδιδαν καλύτερα στην περίπτωση που οι ελιγμοί γίνονταν πριν το μεγάλο κραχ.
Τρόποι εκμετάλλευσης της κρίσης
Προσαρμογή στα νέα δεδομένα, αλλαγή νοοτροπίας, εξεύρεση νέων τρόπων μείωσης των δαπανών, στόχευση σε νέες αγορές, νέες πρωτότυπες επιχειρηματικές ιδέες και ευελιξία ανάλογα με τις επιταγές των εποχών, είναι μερικά από τα μυστικά για αποφυγή των επιπτώσεων της κρίσης.
Η οικονομική φούσκα διατηρούσε μια φαινομενική ευρωστία, ειδικά στον τομέα των ακινήτων και των τραπεζών.
Η κρίση «καθαρίζει» την αγορά και δίδει προβάδισμα σε όσους αξίζουν
Όταν εμφανίστηκε η κρίση, η αγορά άρχισε να «καθαρίζει» από όσους βρέθηκαν σε θέση ισχύος, με την αποκλειστική συμβολή της τύχης, χωρίς να έχουν τα απαραίτητα προσόντα για την επιτυχία, δήλωσε ο Διευθυντής του CIIM.
Δημιουργήθηκε κενό και κάποιος πρέπει να το συμπληρώσει
Μετά από αυτή την εξέλιξη, πρόσθεσε, δημιουργήθηκε ένα κενό στην αγορά το οποίο θα μπορούσαν να καλύψουν, όχι μόνον όσοι έχουν ισχυρή οικονομική επιφάνεια, αλλά και αυτοί που δεν έχουν, φτάνει να είναι ανταγωνιστικοί, να έχουν νέες ιδέες, να μην περιορίζονται στην ντόπια αγορά, και να αρπάζουν ευκαιρίες. Οι πιο επιχειρηματικοί και πιο επινοητικοί είναι αυτοί που στο τέλος θα πετύχουν διότι «η κριτική και δημιουργική σκέψη, η φαντασία, η ευελιξία και η επιχειρηματικότητα είναι το μίγμα της συνταγής της ανθεκτικότητας για μετατροπή της κρίσης σε ευκαιρία για την δημιουργία επιπρόσθετης αξίας και πλούτου».
Στην Κύπρο, δυστυχώς, επικρατεί η κουλτούρα του εφησυχασμού. Δεν επενδύουμε σε νέες ιδέες και για αυτό, εκτιμά ο καθηγητής, θα δυσκολευτούμε να εξέλθουμε της κρίσης με αποτέλεσμα να συμπαρασυρόμαστε από τα «ανεβοκατεβάσματα» της παγκόσμιας οικονομίας.
Περίπτωση: Ισραήλ
Το Ισραήλ δεν έχει επηρεαστεί από την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση, αντίθετα επωφελήθηκε, επινοώντας νέες τεχνολογίες , δημιουργώντας νέες καινοτόμες επιχειρήσεις ( start-ups), και εξάγοντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες στο εξωτερικό. Η ανάπτυξη του κινείται σε ανοδικούς ρυθμούς και όταν επηρεάζεται αρνητικά από εξωγενείς παράγοντες αντιδρά αμέσως όπως όταν κινδυνεύει η ακεραιότητα του ως κράτος.
ΗΠΑ- Περίπτωση: LEXUS
Η Lexus εντόπισε το εμπόδιο και το υπερπήδησε.
Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον καθηγητή, οι μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες, πλην της LEXUS, αντιμετωπίζουν προβλήματα και αποτίνονται στο αμερικανικό κράτος ζητώντας ενίσχυση.
Αντίθετα, η LEXUS, εντόπισε το βασικό εμπόδιο που έθετε φραγμούς στις δραστηριότητες της, υπερπηδώντας το. Τα στελέχη σκέφθηκαν, «αφού οι πελάτες δεν έρχονται σε μας, θα πάμε εμείς στους πελάτες» και έχοντας υπόψη ότι το κοινό της εταιρείας αποτελείται από ευκατάστατους πελάτες , μετέφερε τα καινούργια της αυτοκίνητα σε περιοχές που ζουν και συχνάζουν οι πλούσιοι, όπως τα αριστοκρατικά προάστια και τα γήπεδα γκολφ, και τους τα παραχώρησε για κάποιες μέρες για να τα δοκιμάσουν μαζί με τις οικογένειες τους. Η πλειοψηφία των ατόμων που δοκίμασαν τα αυτοκίνητα, αμέσως μετά, τα αγόρασαν, εκτοξεύοντας τις πωλήσεις της εταιρείας. Μετά από αυτή την πρωτότυπη ενέργεια τύπου «αφού δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στο Μωάμεθ», αυξήθηκαν οι πωλήσεις πολύ περισσότερο και από την προ της κρίσης εποχή.
Κύπρος
Επανερχόμενος στην περίπτωση της Κύπρου, ο Δρ Παναγιώτου υπέδειξε μια σειρά από ευκαιρίες και δυνατότητες που θα μπορούσε κάλλιστα να εκμεταλλευτεί η Κύπρος, μεσούσης της κρίσης, οι οποίες θα βοηθούσαν στην ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας.
Στην Κύπρο, συγκεκριμένη εταιρεία, αξιοποίησε την οικονομική κρίση, εξάγοντας τα προϊόντα της στην Γερμανία που έχει ψηλή αγοραστική δύναμη. Παράγει φάρμακα για κάλυψη των ιατροφαρμακευτικών αναγκών των Γερμανών και παράλληλα ανοίγει κατάστημα στο Βιετνάμ όπου υπάρχει φθηνό εργατικό δυναμικό. Το ίδιο θα μπορούσαν να κάνουν και άλλες Κυπριακές εταιρείες αντί να μένουν προσκολλημένες στην τοπική αγορά.
Άλλη εταιρεία παράγει και εξαγάγει φωτοβολταικά στη Γερμανία. «Θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν και στη Κύπρο για να καλύψουν μεγάλο μέρος των ενεργειακών αναγκών του νησιού. Όμως αυτό δεν έγινε παρά την πολύ μεγαλύτερη ηλιοφάνεια της Κύπρου εν συγκρίσει με την Γερμανία», σημείωσε ο Δρ. Παναγιώτου.
Άλλο σημείο που επεσήμανε ο Διευθυντής του CIIM είναι η συνεργασία Κύπρου –Ισραήλ που δεν έπρεπε να περιοριστεί στο θέμα του φυσικού αερίου αλλά να επεκταθεί και στον επιχειρηματικό και τεχνολογικό τομέα, αφού το Ισραήλ είναι «το έθνος των καινοτόμων επιχειρήσεων» (“start-up nation”), κάτι που η Κύπρος θα έπρεπε να εκμεταλλευτεί στο έπακρο.
«Κέντρο εισαγωγής και μετεξαγωγής ισραηλινής τεχνολογίας»
Εκατομμύρια Άραβες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν προς μεγάλο όφελος τους την Ισραηλινή τεχνολογία, η οποία είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες της περιοχής, δεν την αγοράζουν για πολιτικούς λόγους. Η Κύπρος θα μπορούσε, με λίγη επινοητικότητα , να γεφυρώσει το πολιτικό χάσμα Ισραήλ-Αράβων, εισάγοντας καινοτόμα προϊόντα και τεχνολογία από το Ισραήλ και εξάγοντας τα στη συνέχεια στις χώρες και εταιρείες που δεν επιθυμούν απ’ ευθείας συναλλαγές με το Ισραήλ. «Με αυτό τον τρόπο θα επωφελούμασταν τα μέγιστα όχι μόνο οικονομικά αλλά και τεχνολογικά», είπε ο Διευθυντής του CIIM
"Γαλλικό" κρασί...
Η Γαλλία εισάγει από Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρο και από αλλού, περίπου τα 2/3του κρασιού που εξάγει. Το υποβάλλει σε ελέγχους ποιότητας, το πατεντάρει,δίνει το δικό της στίγμα και ακολούθως το εξάγει σαν δικό της προϊόν, κάνοντας θραύση στο παγκόσμιο.
Χαλούμι
Το χαλούμι αναγνωρίζεται ως το κατ’ εξοχήν προϊόν διεθνούς φήμης και ποιότητας που παράγει η Κύπρος. Οι δυνατότητες εξαγωγής του είναι τόσο μεγάλες και ραγδαία αυξανόμενες που δεν θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν με τη χρήση μόνο ντόπιου γάλακτος. Αφού η Κύπρος καταφέρει να το τυποποιήσει και να το πατεντάρει, θα μπορούσε να εισάγει γάλα από άλλες χώρες και μαζί με το ντόπιο να έφτιαχνε χαλούμια για εξαγωγή σε όλον τον πλανήτη. Αυτό χρειάζεται αυστηρό έλεγχο ποιότητας και ευφάνταστη προώθηση στις διεθνείς αγορές, μια κίνηση που θα βοηθούσε και τους ντόπιους παραγωγούς γάλακτος αφού η αγορά του Κυπριακού χαλουμιού θα επεκτεινόταν ανά την υφήλιο, τόνισε με έμφαση ο κ. Παναγιώτου
Αναρρωτικός τουρισμός
Σε όλο τον κόσμο διενεργούνται εκατομμύρια εγχειρήσεις. Στα βόρεια ψυχρά κλίματα πολλοί γιατροί συστήνουν στους ασθενείς, να περάσουν την αναρρωτική τους περίοδο σε κάποια χώρα με θερμό, κατά προτίμηση μεσογειακό κλίμα ,για ταχύτερη ανάρρωση. Η Κύπρος , επεσήμανε ο Διευθυντής του CIIM, προσφέρεται για αυτού του είδους τον τουρισμό αλλά δεν έχει καταρτίσει ένα θεσμικό πλαίσιο, ικανό να προωθήσει τον αναρρωτικό τουρισμό ούτε έχει προχωρήσει στην οργάνωση των απαιτουμένων υποδομών. Άλλες χώρες όπως η Σιγκαπούρη, η Ινδία, το Ισραήλ και η Τουρκία έχουν ήδη κάμει μεγάλα βήματα και εκμεταλλεύονται αυτήν την προσοδοφόρα αγορά.
Ιατρική
Τα κόστη στην Κύπρο για διάφορες εγχειρήσεις, κυρίως στην οφθαλμιατρική, οδοντιατρική και πλαστική ιατρική, είναι κατά πολύ χαμηλότερα από πολλές χώρες. Εμπόδιο όμως για την επιλογή της Κύπρου από ξένους ασθενείς, αποτελεί η έλλειψη διασυνοριακών συμφωνιών που να θέτουν σε λειτουργία τις ιατρικές ασφάλειες των ξένων υπηκόων στην Κύπρο. Ως εκ τούτου, οι ξένοι προτιμούν άλλες χώρες με τις οποίες υπάρχουν διασυνοριακές συμφωνίες και είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τις κάρτες υγείας του, αποφεύγοντας τις επιπλέον χρεώσεις.
Οι ευκαιρίες δεν περιορίζονται στον αναρρωτικό και ιατρικό τουρισμό, αλλά επεκτείνονται και στον συνεδριακό και αθλητικό τουρισμό λόγω του ήπιου χειμερινού κλίματος. Αυτό θα βοηθούσε και την τουριστική βιομηχανία κατά την νεκρή σαιζόν.
Επιχειρηματικό πνεύμα
Εν κατακλείδι, τρόποι υπάρχουν μυριάδες. Το ζήτημα είναι να υπάρχει θέληση,«νέα» μυαλά, παραγωγικές και πρωτότυπες ιδέες. Οι εποχές αλλάζουν, σημείωσε ο Διευθυντής του CIIM και πρόσθεσε ότι πρέπει να θωρακιστεί η κυπριακή οικονομία. Επιβάλλεται, τόνισε, να καλλιεργήσουμε την καινοτομία και το επιχειρηματικό πνεύμα για να μην συμπαρασυρόμαστε από τα «ανεβοκατεβάσματα» της παγκόσμιας οικονομίας και των διεθνών αγορών.